|
2000
|
|
|
Eta bidearen ertzetan harrizko hiru txabola; gizon zahar bat txabola nagusiaren aurrean jesarrita. Ardiren bat, lurretik atera berria izan daitekeen zohikatza; eta topikoegia ematen
|
badu
ere, zelai berdeak, berunezko zeruak. Londresko eztandatik hona amesten ari naizen berde esmeralda.
|
|
|
Halarik ere, derradan ezen esperientza hartarik ere ez nintzela esku hutsik jalgi, zeren, logika guztien arabera iguriki zitekeen bezala, kolpe haren eraginaz, kolpetik ikasi bainuen ikasi beharrekoa, lezione bakar ezin emankorrago hartan, eta deliberatu nuela, handik harat, ezen zuhurra izan behar nuela, azeriak bezala, zeinak,
|
badu
ere bere biloa erakusten, ez baitu bere asmorik biluzten, eta entseiatu beharra nuela, halatan, baldin inguruko giroa ez banuen aldeko, mihiaren bridatzerat eta arrazoinbide eta ateraldi bitxi haien ezkutatzerat eta disimulatzerat.
|
|
|
—Eta mundua... mugitu zuan hemen Pisan, mugitu zuan Leydenen... eta Ur biainen ere mugituko duk egunen batean... Ziaurrizko Bartolok bertzela uste
|
badu
ere!
|
|
|
Zeren eta hark erran baitzuen: Deabruak anhitz sare
|
badu
ere arimen atzemaiteko, eztu batez ere hanbat atrapatzen, nola emazte gaixtoez. Eta erran zuen, halaber:
|
|
|
—Hire anaiak errateko koskoilik ez
|
badu
ere, nik ez diat halako problemarik. Eztarriko zuloraino gauzkak oraintxe.
|
|
|
Behartuz gero, hortxe aurkituko nauzu. Baita laneko aferekin ikustekorik ez
|
badu
ere. " Lisboan" kopa bat hartu nahi bazenu, edo...
|
|
2001
|
|
|
Onartu nahi ez
|
badu
ere, pixka bat erakartzen du neska isil eta serio horrek. Bere gusturako argalegia izan arren.
|
|
|
Gauekoak joan direnean motxilatik bere uniformea osatzen duten jertse gorria eta militar tankerako galtza grisak atera eta aldatzeari ekin dio. Onartzen ez
|
badu
ere lotsa pixka bat ematen dio besteen aurrean eranzteak. Tripa puta.
|
|
|
Eta itxuraz animalia ergela ematen
|
badu
ere, oso ernea eta nagusiarekin txintxoa omen da.
|
|
|
Arratoia, ordea, maiz esker onekoa delako, atzera lehengo zulora itzuliko da. Jainistak berriz atxematen
|
badu
ere, ez da bere onetik aterako. Berriz ere askatu egingo du, begirune handiarekin.
|
|
2002
|
|
|
Izan ere, amak ziurtasunak ditu eta nik zalantzak. Amak umetan ikasi zuen zer nolakoak izan behar zuten gizon emakumeen arteko harreman zuzenek, elizaren dotrinaren bidez, eta ideia haiei eutsiko die hil artean, edonoren gainetik pasatu behar
|
badu
ere. Nirea, beraz, beste kontu bat da, neure zalantzei eta neure ezintasunei lotua.
|
|
2003
|
|
|
ere, Frantziako. Conseil Constitutionnel? delakoak ez baldin
|
badu
ere horrelakorik oraino, ez ikasi, ez onetsi nahi.
|
|
|
Ez dute menturaz denek Martinetek bezala ikusten tresna hori, hots bi mailatan artikulatzen den sistemaren itxuran, baina ikerle guztiek aitortzen dute, beste komunikabiderik baldin
|
badu
ere gizonak, abere askok bezala, eta komunikatzetik at, atsegin propiorako adibidez, erabil badaiteke ere komunikabide hau, Hizkuntza dela gizaberearen komunikabide propioa eta lehena, beste abere mota guztietarik gizona bereizten duena.
|
|
|
Puntu hori ere nehor gutik uka dezake, zeren hitz batek, berez edo naturalki, adierazpen berezirik ez baldin
|
badu
ere, adierazpen zehatz eta finkoa izaten du gizarteak emanik.
|
|
|
Gustave Bardy historialariak erran zuen horrengatik: . Hizkuntzen ezberdintasunak ez
|
badu
ere kasu batzuetan eragozten fedearen batasuna, aztertu behar da zergatik, beste aldi batzuetan, ezberdintasun horrek berak ireki dituen leizarte gaindiezinak?.
|
|
|
Nazio bakoitzak
|
badu
ere bere Ohitura berezien araberako bizia eramaiteko eskubidea, baztertuz, jakina, edozein oinarrizko giza eskubide bortxatzeko bidea, eta bereziki herri gutituen zapalkuntza. Nazio bakoitzak badu, beraz, bere Geroa eraikitzeko eskubidea, hezkuntza egokia emanez bere belaunaldi berriei.
|
|
2004
|
|
|
Nire uste apalean, hala ere, ez dago halakorik, halako usteen oihartzuna egunetik egunera ozenagoa bada ere: euskarak etxe eta lagunarte giroko betekizunak behar bezala mamitzeko ezintasun gorria azaltzen
|
badu
ere, eta hori, bistan denez, ezin ukatuzkoa da, ezin da aitortu aitortzen den moduan, normalizazioaren bidea nagusiki hortik igarotzen denik. Bai, jakina, bide horri esker iraun du euskaldungoak bizirik menderik mende, baina gizarte aldaketen iraultze bortitzak lurrikara gupidagabea eragin dio euskararen erabilera mota horri.
|
|
|
Hitzen esanahia hauen eta munduaren arteko erlazioa baita neurri handi batean. Eta mundua ez du agintzen duenak aldatzen, hala nahi (eta uste)
|
badu
ere?. Semantika, Euskaldunon Egunkaria, 2001/4/11.
|
|
|
Beharbada, euskal hiztun izateari dagozkion ezaugarrietan dago gure arteko aldea, ezaugarri horien zer nolakoan. Batzuen irizpidean oroz gain ikasi aditzaren zentzua azpimarratzen da, hots, dena delakoak jakin badakiela edo ez dakiela euskaraz, erabili, erabiltzen ez
|
badu
ere. Aldiz, erabileraren irizpideari jarraitzen gatzaizkionok, berriz, erabiltzeko moduan ikasi duen gaitasun komunikatiboa hartzen dugu irizpide nagusitzat.
|
|
|
Askotan horiek izaten dira gaiztoenak, eta gaitz handia egiten diote euskarari. Eta besteak, berriz, ikasten ez
|
badu
ere, ez du gerrarik egingo, eta eginahalak egingo ditu ikasteko. Horiengandik gehiago espero dut espainol euskaldun hotz horiengandik baino.
|
|
|
–Ala nahiago dugu pentsatzea halako hitzarmen unibertsala dagoela gure hizkuntzaren kontra?? Gimenezek oso besterik uste
|
badu
ere, ideia hori inkontzientearen zirrikituetan barrena itzuri zitzaionean, dagoeneko ukaezina den hitzarmen totalitario baten ukapena egiten du berak nahi gabe. Ez dago esan beharrik, bistan denez, delako hitzarmen hori ez duela inork inon sinatu, honekin edo harekin, munduan diren hizkuntza eta kultura gehienen, hiru milatik lau milako tarte horretan dabil etnozidio unibertsalaren luze laburra?
|
|
|
kultura baten eduki identitarioak, imajinatiboak, harremanezkoak, tradiziozkoak eta beste aztertzen ditu eta horrek guztiak ez dauka zertan zerikusirik izan behar eduki biologistekin. Gure artean kulturaren kontzeptua ez da jakin nola erabili, eta kulturari etnizitate deitu dionik asko dago, antropologia garaikideak hitz hori aspalditik erabiltzen ez
|
badu
ere?. 418
|
|
|
Signora Maria gaztea izan zen noizbait, horrek dakartzan zoramen guztiekin. Gaztea izateaz gain, terriblea ere izan omen zen, eta guapa, ze gauza batek bestera garamatza, ordena zein den inporta ez
|
badu
ere. Garai batean, antza, Ponte a Emako iraultza izan omen zen.
|
|
|
Lotsaz esan du, ematen ez
|
badu
ere. Galdera zirudien, beste ezer baino gehiago.
|
|
|
34an germaniar musikako katedra lortu zuen. Egun unibertsitatean ia eskolarik ematen ez
|
badu
ere, hitzaldi eta ikastaro franko ematen ditu, batez ere SSetako soldadu zein ofizialentzat. Bere karreran zehar artikulu anitz argitaratu ditu germaniar musikaz eta Erdi Aroko historiaz, Germanien hilabetekarian batez ere, baita Das Sippenzeichen aldizkarian ere(" Arraza eta musika"," Erromantizismoko musikagileak eta paganismo berria" eta" R.
|
|
2005
|
|
|
Gainera, gauzak diren bezala ditun, eta hara: hire senar ohia matxista hutsa dun, bestelako itxura eman nahi izaten
|
badu
ere, eta nork zakin Ines poztuko ez ote den egunen batean?! Bizitzak buelta asko ematen baititu, Tere.
|
|
|
Atsekabetuta egiten du berba, esanak min egiten diola. Horregatik ez da ohartu berba egin ahala Naroaren aurpegiak etsipenetik argira egin duela, isilik jarraitu
|
badu
ere. Buruan ideiaren bat itxura hartzen dabil.
|
|
|
Ez dut esango kristoren jaia denik, baina, zure lehengusuari inoiz esan diodanez, Vatikanora bazoaz... –Naroak ez du ulertu, berari begira esan
|
badu
ere, baina Urkok ez du argitu esaldiaren esanahia– Kontua da soldatak asperdura mailarekin bat egiten duela, eta gaur egun horri zelan uko egin. Erakutsiko nizkizueke erakundeentzat prestatzen ditudan software paketeak, baina ezin esan zirraragarriak direnik.
|
|
|
Hasieran erantzun ez
|
badu
ere, badirudi Ametsek ontzat eman duela ideia. Erabakitzeko tarte handirik ere ez dute, hara joateko iritsi berri diren geltokian jaitsi behar dute.
|
|
|
Naroak logelako ohe eskerga ikusi duenean kosta egin zaio sinistea. Azken gauak aterpetxeko ohe estuan, lur gainean lotuta edo futoi txikian eman ditu, futoiaren gainean paradisua dastatu
|
badu
ere, eta azkenean ia luze bezain zabala den ohe eroso eta ederrean lo egin du. Eta ohe bakarrak esan nahi du berriro Ametsen ondoan egingo duela!
|
|
|
Eskumuturra guztiz larrutu behar
|
badu
ere, ahal izan duen indar guztia bildu du eskuak soka horietatik ateratzeko. Mina besterik ez du lortu, baina aurretik sentitzen zuen minetik ez da gehiegi bereizi.
|
|
|
Neska gorrotagarri honi ere Amets gustatzen zaiola azal zulo guztietatik igartzen zaio eta! Kortesia osoz sartzera gonbidatua izan arren eta giroak etxean bezain eroso mugitzera deitzen
|
badu
ere, arrotz sentitzeko ahalegin osoa egin du, barra aurreko aulki altuetariko batean jesarrita. Madoka barra barrura sartu da, kea darion zopa sutatik ateratzera.
|
|
|
Beti gustatu izan zaion legez, goiz iritsi dira aireportura, horretarako ama bizkor ibiltzera premiatu behar izan
|
badu
ere. Gainera, Loiuko usoa estreinatuko du.
|
|
|
Damu zaio bere kamera bizkar zorro txikian kontsignan utzi izana, Naroari gustura erakutsiko lizkioke hango irudiak. Berriro ate nagusia zeharkatu aurretik atzera begiratu du, tenplua bere osotasunean agian azken aldiz ikusteko, itzultzea espero
|
badu
ere. Momentu horretantxe norbaitek iskin egin eta albo batean dauden etxetxoetariko batera jo duela iruditu zaio.
|
|
2006
|
|
|
* Moisesen aipamen hori William Faulkner-en nobela baten izenburutik hartua dago, abestiaren edukiarekin erlazio oso zuzenik ez
|
badu
ere. Beltzen altxamendua Detroit hirian eta Harlemen gertatu zen batez ere.
|
|
|
Honek frogatzen duena –pentsatuko litzateke–, doi doi alderantzizkoa da logikoki: alegia, euskal arrazak (herriak) kulturarik ekoiztu ez
|
badu
ere berak, euskarak (hizkuntzak) gaitasuna baduela kultura espresatzeko, gutxienez besteri hartutakoa. Hizkuntzak ez luke arazorik, berriz ere hori egiten jarraitu nahi badu" kultur kontzeptu" famatu horiekin.
|
|
|
Unamuno, euskal" arrazaren" bere jauntxo harrotasun guztiarekin, inoiz ez da izan arrazista. Eta gaineratu behar da, XX. mendeko 30eko urteetan, arrazismoaren puri purienean nola Europan hala Espainian, bera, arrazaren kontzeptua erabiltzen jarraitu
|
badu
ere, beti ahalegindu izan dela horri esanahi linguistiko huts hutsa ematen(" la raza espiritual encarnada en el lenguaje") 373, eta arrazismoaren aurka (alemana, edo Arrazaren Eguna eta) zindo paratu dela. Fiesta de la Razaren ordez, Fiesta del Habla izan behar omen luke, zeren eta arrazen kontu horrek374, brakizefalo beltzaran eta dolikozefalo horailen komeriekin," lleva a la barbarie antropológica, mientras que el habla, que es la sangre del espíritu, nos dice de algo espiritual, psicológico, incruento" 375 Literatura espainola landu duen autore bikainenetako hainbatek, zainetan odol material ez espainol gehiago ei zuen halako hori baino –dio; odol espainol edo ez espainolarekin zernahi ulertu behar dugularik ere–," y hasta se ha dado el caso de indio puro o de negro puro que no ha pensado ni sentido sino en español" 376 Benito Juárez indio zapoteka purua, José Rizal txinar tagaloa, espainolez pentsatu, sentitu, amestu duten" espainol" garbi garbiak dira377 Arrazismoaren aurkako jardunotan aurkitzen dira Unamuno-ren testurik ederrenetakoak –geografia, arraza eta enparauak oro bazterturik– hizkuntzaren gorazarrez, herri baten izpiritu eta arima bezala, edo pentsaera baten sustrai bezala.
|
|
|
Onartu nahi izan ez
|
badu
ere zain egon da. Zain dago.
|
|
|
Nereak beti jakin duelako egunen batean heldu behar zitzaiola Karlosen berri. Onartu nahi izan ez
|
badu
ere, beti jakin du helduko zela egun hori. Desagertuak ere noizbait agertzen direlako.
|
|
|
Orain ez. Baina, ikusi nahi ez
|
badu
ere, ezin ditu Karlosi buruzko galderak burutik kendu. Nola ote dagoen.
|
|
|
Ospitalean dagoen bitartean nahiko ondo konpon daitezke, bereziki Pili hor egonda. Gauero geratzen da bertan eta, haren ahotsari gaita baten soinuaren antza hartzen jarraitzen
|
badu
ere, gero eta gozoago egiten zaio. Laguntza handia eskaintzen die.
|
|
|
Hitz egiten hastea kostatu bazaio ere, behin hasita, izeko ez da gelditu. Izugarrizko logura
|
badu
ere, zabal
|
|
|
Eta orduan zalantzan geratu da hori ingelesez ondo esanda dagoen. Egunero hitz egiten
|
badu
ere, ez du sekula Lewisek bezala egingo ingelesez.
|
|
|
Bera altxatu aurretik ere bere ohe zatia bereganatu nahiko balu bezala. Eta, gau osoa aharrausika pasatu
|
badu
ere, ezin izan du ia lorik hartu.
|
|
|
Saltsa amerikanoa, saltsa berdea. Inoiz entzun ez
|
badu
ere, iruditu zaio Bittoriren ahotsa entzuten duela errezeta haiek amari diktatzen. Flana, intxaur saltsa.
|
|
|
Mediku forentseek jasoko zuten, agian, zientziaren izenean, erlikia kontuetan behin ere seguru egoterik ez badago ere. Hor ziren lehen ere san Joan Bataiatzailearen bi buru-hezur, bata Salomek mozteko agindutakoa eta bestea hemezortzi urteko gaztetxoa zenekoa– Horretaz erronkan ibiltzeko aukera handiegirik ez daukagunok ondo dakigun bezala tamainak zerikusirik ez
|
badu
ere, ezin ukatu halako trangabera batek piztuko zuela hainbat grina, jakin minarena besterik ez bazen ere...
|
|
|
–Gezurra iduri
|
badu
ere, joan etorri anitz bizi izan ditu bere adin txikian. Zuen jakingarri izanen dira agian.
|
|
|
Nullo tot diabolus animas rete capit quod laqueo pessimarum mulierum. Deabruak anitz sare
|
badu
ere arimen atzemateko, ez du batez ere hainbat harrapatzen, nola emazte gaixtoez, eta haiek hedatzen eta paratzen dituzten artez, sarez, laxoez eta segadez. Hemezortzi urte bazen hartatik, eta hala ere gaur gauaz erran dezake ez duela oraino ikasia.
|
|
|
–Jauna –esan zion Batisek, hurreratuz–, ez genuke berorrek minik hartzerik nahi; are gutxiago, lehen ere munduak berorren aditzera baldin
|
badu
ere, ezagunagoa egingo den egunotan. Neuk lagunduko diot berorri.
|
|
2007
|
|
|
Tempel 1era jaurtikitako. Deep Impact? zundak hein batez ideia hori aldaraziko
|
badu
ere (2006ko otsailean ekarri dituen emaitzen arabera), kometa buruetan ura dagoela berretsi du osotara.
|
|
|
–Zulo beltzetan?, muturreko egoeran, argiak berak ez dauka izarretik jaregiterik; S. Hawking britainiar fisikari ospetsuak hori gerta dadin zirrikitu bat sumatu uste
|
badu
ere. Eta harritzeko moduan biratzen dute, jaio berritan batez ere.
|
|
|
sinplista batekin ezer esplikatu gabe esplikatutzat ez emateko, pentsamendu europarrean momentu honetan jazotzen ari den paradigma iraulketari adi egotea? honek denak oso abstraktua ematen
|
badu
ere.
|
|
|
Edozein gertakari historiko handi nahiz txikik, batetik denbora itxi bezala egiten badu, bestetik gertakaritik hara igortzen du, kasik azkengaberaino, gizadira batetik, historia unibertsalaren denborara bestetik. Historialari garaikide enpiriazaleak besterik uste izaten
|
badu
ere, apenas dago ikerlandarik metafisikaren interferentzia gehiagorekin historiarena baino. Mugatzeak, ikerketa gertakari jakin batera mugatzen denean?
|
|
|
Herder-en Volksgeista bat da, Görres ena beste bat, J. Grimm-ena oraindik bestelakoa (are, Görres enarekin kritikoa). Bestetik, erromantikoentzat izpiritu propio edo berekitasuna ez dauka herri bakoitzak bakarrik, eskandalizatu horrek bakarrik egiten duela ematen
|
badu
ere. A. W.
|
|
|
Oraindik erakargarri ikusten ote duen igarri nahiko luke. Berak Xabier zahartuta ikusi
|
badu
ere, edalontziari eusten dioten haren atzamarrak bere alkandorako botoiak askatzen imajinatu ditu eta bere titiak igurzten gero, abuztuaren amaierako gau hartan egin zuen bezala, eta zirrara berezi bat sentitu du. Jada ez da hamazortzi urteko neska, baina Xabierrek hitz egiten dion moduak hala dela sinistarazi dio.
|
|
2008
|
|
|
Hau duzu irakurtzeari uzteko azken aukera. Nioenaren harira, hau bere azken irakurketa izango denik inor gutxik sinesten
|
badu
ere, bat batean halako beldur bat sortzen da. Ez ohituta gauden beldur klase hori.
|
|
|
–Ez, hori ere ez. Baina problema hor dagoela bai, gero bakoitzak bere erara konpontzen
|
badu
ere: zenbat buru, hainbat aburu.
|
|
|
Horretan, baina, badugu hurbileko norbait, asko laguntzen ari zaiguna: Honorato, zer zail egiten zaidan don Honorato esatea, apaiztu zenetik beste tratamendurik merezi ez
|
badu
ere!?, hain errotu zaio gizonari heraldikarako zaletasuna, baina hara: niri ere ilusioa handia egiten dit.
|
|
|
Begira, Hawkins andrea, zoaz azkar gora zure senarrarengana, eta ahal bada ez ezer esan honi buruz. Nik, berriz, nire esku dagoen guztia egingo dut gizon honen bizia salbatzeko, bost xentimoren baliorik ez
|
badu
ere. Eta hik, Jim, ekar ezak azpil bat.
|
|
|
Dagoeneko eskerrak emanda, erran behar da ideia horiek, arrunt ongi laburbiltzen jakin
|
badu
ere, ez dituela Tamburrik asmatu. Pasa den mendeko 20.eko hamarraldiaz geroztik zenbait egilek formulatu dituzte, gaur egun eremu batzuetan doktrina ofizial bilakatzeraino.
|
|
|
Abertzale gehienak ez bide dira ohartu oraindik, euskara nazio hizkuntza egiten duena ez dela erdaraz mamitutako jardun politiko, sozial eta kulturala. Gogora diezaiegun halere, horrek ezer askotarako balioko ez
|
badu
ere, euskaraz jardunda bihurtzen dugula euskara Euskal Herriaren nazio hizkuntza. Erdaraz herri euskaldunaren alde egin litekeen guztia eginda ere, deus gutxitarako dela, euskarazko herririk ez baldin badago eginkizun haren ardatzean kokatua.
|
|
|
Langileen hitza ere hitz arrotza da gure nazioaren mintzairan eta kulturan: nazio zapaltzailearen hitza entzuten da langile zapalduen ahotsetan, batek baino gehiagok entzungor egiten
|
badu
ere egitate mingarri horren aurrean. Ez dago klase mugarik Euskal Herrian:
|
|
|
Onartua ez ezik aitortua dugu dagoeneko, eta berriz ere ez daukagu zertan ezkutaturik: hots, identitate etnikoak lurralde baldintzarik behar ez baldin
|
badu
ere ezinbestez, nekez egituratu liteke nazio identitaterik lurraldearen euskarririk gabe. Badira salbuespenak, judu herriarenak eta, mendez mende atzerrietan barrena diasporan barreiaturik, eta hala ere nazio kontzientziaren jabe izandakoak.
|
|
|
Naziotasunaren arazoak ez dauka lehentasunik gurean, beraz, ezkerreko jendeak besterik uste
|
badu
ere. Herritartasunaren lelo politikoak eta zibilak estaltzen du herri euskaldunaren patu beltza, maiz nahi gabe bada ere.
|
|
|
–Hautatzekotan, euskal nazionalismoak nahiago du Euskal Herri izeneko lurraldea, euskaldunengan zentraturiko Euskal Herria baino. Beste era batera esanda, euskal nazionalismoak, praktikan, lurralde irizpide bat hobesten du, teorian euskara aipatzen
|
badu
ere. (...) Kontraesana euskaldun ez diren herritarrak dira, baina oraingo euskal nazionalismoak ez du arazo hori sakonean aztertu nahi izan, kontziente baita arazoaz?.
|
|
|
Frantziaren Afrikako estatu kuttuna izan da Boli Kosta, eta gerrak gogor erasan die inguruko herriei, mendebaldean ia oihartzunik izan ez
|
badu
ere. Mali eta beste herri batzuk, Burkina Faso bereziki, Boli Kostako beharginek bidalitako dirutik bizi dira eta, Boli Kostako ateak itxi dizkietelarik, nabarmen egin du okerrera ekonomiak:
|
|
|
Oso urrun geratzen da hori, hemen ura da nongura sumatzen dena, Casamance ibaia, bere adarrak eta Atlantikoaren presentzia. Herri handi eta sakabanatua da Oussouye, Ziguinchor tik paradisuzko hondartzez jositako Cap Skirring era erdibidean, eta berez ezer ez
|
badu
ere, badirudi indar askok bat egiten dutela hemen.
|
|
|
Hemengo bideek berriz batu gaituzte bada, eta seiok batera joan gara M, lompera. Bidea egiaz oso ederra da, harea asko
|
badu
ere. Ibai ertzeko Elinkin era doan bidea arteza da, tarteka etxeak, palmondoak eta zeibak, eta oso giro tropikala beti.
|
|
|
Katalan bat joan eta laster etorri da beste bat, egunotan ikusi gabe geneukan hirurogei bat urteko emakumea. Kabrousse ko amaetxean dihardu, askotan etsigarria dela aitortzen
|
badu
ere.
|
|
|
–Ez, hori ere ez. Baina problema hor dagoela bai, gero bakoitzak bere erara konpontzen
|
badu
ere: zenbat buru, hainbat aburu.
|
|
|
Horretan, baina, badugu hurbileko norbait, asko laguntzen ari zaiguna: Honorato –zer zail egiten zaidan don Honorato esatea, apaiztu zenetik beste tratamendurik merezi ez
|
badu
ere! –, hain errotu zaio gizonari heraldikarako zaletasuna, baina hara: niri ere ilusioa handia egiten dit.
|
|
2009
|
|
|
deklaratuz (MM,. Gutuna?). Gaurko irakurlea harrituko
|
badu
ere, filosofiaren objektu behinenak Descartesen arabera bi horietxek dira. Esaten da modernitatea sekularpenaren aroa dela; gutxiago esaten dena da, modernitatea hasi, filosofia (eta zientzia) errotik teologizatuz hasi dela, eta teologizapenak porrot egin duenean, egin duelakoxe?
|
|
|
(Egia, objektiboan? sinesten duen zientifiko modernoak, bere egiazaletasun erradikalagatik Jainkoa ukatu
|
badu
ere, Jainkoan. Egian, sinesten jarraitzen du).
|
|
|
Gero, mundu guztiak ez du zentzu, poetiko? bera eraikitzen, eta eraikitzen
|
badu
ere, Israelen ez Grezian bezalakoa. Eraikitzen asmatzen duenak unibertso bat eraikitzen du, nolanahi ere, beste haientzat ez dagoena, baina erreala.
|
|
|
Nagelen liburutxoan ¿ Qué significa todo esto? Una brevísima introducción a la filosofía, azken kapituluak gordin gordin arrazoitzen du, nola bizitzak zentzurik batere ez duen, gure handurreriak halako zentzuren bat suposatu gura izaten
|
badu
ere norbere bizitzarentzat.
|
|
|
Zeren ifernuko lupe hartan, ezpaitu deus ikhusiko, ilhun izanen baita. Eta suan egonen bada ere, eta suak bere egitez argitzen
|
badu
ere, ordea badateke argitu gabe: edo egurra dela kausa izanen baita sufrea, zeiñek ezpaitu argi klarik egiten, khe ilhunik eta beltzik baizen.
|
|
|
erlijioaz (edo Jainkoaz) beste gabe oso zaila da mintzatzea, oso diferenteak daudelako, eta historia dutelako, eta erlijioek erakundeak izan ohi dituztelako, historian zehar bai doktrinak eta bai erakundeak denak aldatuz ibiltzen baitira, itxurazkoa denez. Horregatik bai doktrinak eta bai erakundeak kritika historikoaren eta sozialaren objektu izan daitezke, eta izan behar dute, eta horrek kritika horrek, fededunarentzat nahitaez inportantzia handia ez
|
badu
ere, komunitatearentzat ezin du inportantziaren bat ez ukan. Bereziki XIX. mendetik aurrera landu den Izkribu Santuen ikerketa historikoak.
|
|
|
ez bada,, los hombres del Debe y Haber?), ez dago nortasun eta kultura katalan berekirik, Kataluniak ez du historiarik, argudiatuko du berdin berdin Barojak abertzaletasun katalanaren aurka orobat. Eta historiarik
|
badu
ere, berdin da: bat batean, modernook historiaren aurka eta zientziaren alde jokatu behar dugula aldarrikatuko digu Barojak.
|
|
|
Izatea esaten dugunean, modurik objektiboenean egiten dugula ematen
|
badu
ere, izate horrek beti subjektuarenganako erlazio bat adierazten du, eta erlazio hori esentziala da gero gauzari ezagutuko zaion zerizana definitzen edo teorizatzen denean. Ikusi hiztegiak, eta itsasoa ur gazizko [materia] hedadura zabala [forma] da, lurrazal gehiena estaltzen duena.
|
|
|
Ez droga saltzea. Gaztetxoegi da oraindik horretarako, burua inork janda
|
badu
ere eta zaharkitua.
|
|
|
Denbora gehiago darama gure artean bere herrialdean baino. Funtsean, gutako bat da, berak inoiz aitortuko ez
|
badu
ere. Etxetik ordu erdira biziko da betiko.
|
|
|
Zerbait egin nahi eta ezin duenaren begirada horrekin. Eskertzen diot errukia, azalean min biguna egiten
|
badu
ere. Eskertzen diot bakarrik egon nahi dudala azalpenik gabe ulertzea, galeriako giltza eman eta joatea.
|
|
|
Dokumentua inoiz ez da argitaratuko, Martinek askotan irakurriko
|
badu
ere.
|
|
|
Ardo zuria hotz, udaren larria jasateko. Ez dute gau osoan aingeruei buruz hitz egiten, Martinek beste ezertan pentsatzen ez
|
badu
ere.
|
|
|
E GIN behar ez
|
badu
ere, irratira deitzen du. Behin baino ez, Norak debekatu zionetik.
|
|
|
Sumatzen du ez dutela Errun txostenak aurkitzeko balio, jendeak kontrakoa esaten
|
badu
ere. Sumatzen du Errun txostenak aurkituta ere, dutela inoren kontra ezer egin.
|
|
|
Gabriela txikia ere saltoka jarri da, pozez gainezka; ezer ulertzen ez
|
badu
ere, badaki zerbait ospatzeko dutela. Ekarritako maletak hartu eta berriz abiatu dira Mirenen etxera, han oheak prestatu behar dituztela esanda.
|
|
|
Inoiz zeharo hustuta ezin gelditzeak arazo latza eragiten du. Hobeki dabiltza frontoiko galtzaileak, lehen begiratuan ematen ez
|
badu
ere.
|
|
|
Horrela, alderantziz jokatzen
|
badu
ere euskal gizarteak euskarari eta pedofiliari dagokionez, edonola ere, badirudi helburu orokorra aldez edo moldez popatik ematea dela, dela euskarari, dela gaztetxoari.
|
|
|
Konparatismoarenalderdihorretakoazterketahistorikoetanereliteratu rakberenagusitasuna agertzen
|
badu
ere, gurehelburua bestebatizango da: JuanMariLekuonarenpoesiangertatzen direnarteenetaliteraturarenarteko loturak aztertzea bestebarik.
|
|
2010
|
|
|
–Horretarako daude abangoardiak, herriaren aurretik joateko eta herria gidatzeko!?. Baina hara zer gertatu den Errusian Stalinekin, lehengoan kontatu nizun eta datuak guztiz fidagarriak dira, ezkerreko jendeak sinetsi nahi ez
|
badu
ere, milaka eta milaka baitira, antza, Stalinek hildakoak, eta milioika izango dira hemendik gutxira, ikusiko duzu, Trotski baztertu ondoren beste batzuk ere baztertu baititu?
|
|
|
ia beti, beraz?, eta hura entzun ez beste, markesari zor ziòn begirunea galdu eta honela esan zion: . Nik ez dut bainatzeko ohiturarik, baina zin degizut egun horretan hondartzan izango naizela, baita euria egiten
|
badu
ere?.
|
|
|
esan zuen Leibnitzek?? zeren, ETAk bere indarra
|
badu
ere, are indartsuago da Espainiako armada, Francoren politikaren aldeko buruzagi leialez osatua, zeinek posibilitate hori eragotziko duten, que más vale una España roja que rota, argi eta garbi esan zuten: kendu ideia hori burutik, zeren Kubako eta Filipinetako independentziek, ozeano batek eta bik bereizten gaituzte haiengandik, hurrenez hurren?!?
|
|
|
Ez nau berez amak kezkatzen, hirurogeita lau urte ditu, hil egingo da honen ondorioz. Edo oraindik egun batzuk irauten
|
badu
ere, betiere berogailuan hauts bero pixka bat gordetzen badu, ez du ezer esango.
|
|
|
–Halako zori bereziei batek so egin eta gero sumatu ditu larrutzaileen barraketan gertatzen ari diren krimenen zifrak, sufrimenduaren indartzearen ikuspegia irekitzen zaio eta honen aurrean bihotza erdibitzen zaio. Orduan uniformeen, txarratelen, dominen, armen nazka sartzen zait, horien distira biziki maite izan
|
badu
ere. Zalduntza zaharra hil da; gaur gerra gidatzen dutenak teknikariak dira.
|
|
|
Afrikan baino askoz diru gehiago irabaziko zuela agindu zioten ekarri zutenek, baina agindutakoaz ahaztu eta gatibu bihurtu zuten. Ostatuko gelan prakak jaisten ari den gizonaren moduko asko jasan behar izan ditu harrezkero, zorrak ordaindu eta libre izateko esperantzaz, baina hilabeteak igaro dira mundu berrira heldu zenetik eta zorrak, berak zergatia ulertzen ez
|
badu
ere, txikitu beharrean handitu egin dira. Hasieratik erregutu zion bere ustezko babesleari ogibidez aldatzen uzteko, baina honek, menperatzaile barik lagun izan zuen Seydou herrikideak, mehatxuka erantzun zion, kontuz ibiltzeko zer zioen, bestela jipoia emango ziola eta, txarrena, amaren eta neba arreben panpinei orratzak sartuko zizkiela begietan, bihotzean, sabelean?
|
|
|
Pentsakizun horietan dagoela, txirrinak jo du. Aitziber edo Ixone ote den beldurrez geratu da une batez, eta haietakoren bat izango den itxaropenez ere bai aldi berean, ideia laster baztertu
|
badu
ere, ezinezkoa iritzita. Atera joan eta ireki duenean, bezperako presentzia isil bera ikusi du bere aurrean, bezperako keinu hautemangaitz berarekin, bezperako esku motxarekin, bezperako isiltasun egoskor berberarekin.
|
|
|
–Ba, nahi ez
|
badu
ere, berak ere parte hartuko dik.
|
|
|
Ama garaitsu hartan joan zitzaidan. Horrek eragin zidan oinazea beste gutun are luzeago baterako modukoa litzateke, ez zuri baizik hari idatzi beharrekoa, eta, dagoeneko hark irakurri
|
badu
ere, beharbada hori ere idatziko dut egunen batean, oraingo trantze honetatik onik ateraz gero, berak ez baitzuen halako zorterik izan. Zuk amona goxo moduan ezagutu zenuen eta nekez imajinatuko zenuen zahar jantzi apain haien azpiko emakumea, nik ere erdizka bakarrik barruntatu nuen eta.
|
|
|
Baina zu abertzale sutsua zara, Gabino, eta iragarpen bat egingo dizut: kendu burutik Euskal Herriko independentziaren posibilitatea —" politika, litekeenaren artea da" esan zuen Leibnitzek—.. zeren, ETAk bere indarra
|
badu
ere, are indartsuago da Espainiako armada, Francoren politikaren aldeko buruzagi leialez osatua, zeinek posibilitate hori eragotziko duten, que más vale una España roja que rota, argi eta garbi esan zuten: kendu ideia hori burutik, zeren Kubako eta Filipinetako independentziek —ozeano batek eta bik bereizten gaituzte haiengandik, hurrenez hurren...! — ez baitute Euskal Herrikoarekin zerikusirik —baina zuok nazionalistok nahi duzuena ikusten duzue, eta Ebro ibaia Ozeano Atlantikoaren eta Barearen parean paratzeko modukoa ikusten duzue, beharbada... —, urteotan Aljeriak lortu duen independentziak zerikusirik ez duen bezala, arrazoi bertsuagatik; kendu, bai, ideia hori burutik, Estatu Batuetako indioen etorkizuna nahi ez baduzuze...
|