|
2001
|
|
|
Oraingoz Indian 100 gizoneko 93 emakume daude, naturak emakume gehiago ematen
|
baditu
ere.
|
|
2004
|
|
|
hona, beraz, errealitate soziolinguistikora egokitzeko gaitasun pragmatikoa duen modernoa izan nahi duen euskalduna. Integrazio zalea, integrazioaren mekanismoen inplikazioak ezagutzen ez
|
baditu
ere. De facto hizkuntza eta kultura arrotzean bizi behar baldin bada, bizi egingo da.
|
|
2006
|
|
|
Bekainak oraindik okertuta
|
baditu
ere, ahoarekin barre egin dio Xabierrek.
|
|
2007
|
|
|
Anaiarekin hitz egiten duen bitartean eskuak gora eta behera darabiltza Joxeanek, eta haren azazkal karratuei begira zirrara sentitu dut gorputzean, dardara moduko bat. Lixazko eskuak ditu Joxeanek, lantegian eskularruak janzten
|
baditu
ere. Haren ahots indartsuak dardarka jarri ditu mahai gainean dauden postrerako koilaratxoak ere.
|
|
2009
|
|
|
alferrik? urak, azkenean, bere bidea egiten baitu beti, goitik ez bada behetik, hartarako lur geruza bat edo hamaika lur geruza iragazi behar
|
baditu
ere; izan ere, nola estali iragana, edo nola hautsi iraganean bizi izandako hainbat eta hainbat bizipenekin, baldin eta bere baitan Domingoren aldeko sentimendua inoiz baino errotuago nabaritzen bazuen?, landareak, bai, errotik atera baitaitezke, sentimenduak nekez; esan nahi baita Ada bere ohiko jarrera agertzen hasi zela, lehen egunetako jarrera guztiz esanekoaren ondotik; eta izeba eta ahizpa, halere, poztu egin ziren hasieran; goiz erdi batean, gainera, Adak aria batzuk kantatu zizkien etxeko emakumeei, Reginari pozezko malko batzuk isurarazi zizkiotenak, baita iruzkin bat aterarazi ere:
|
|
|
estali ere, estali zuen zementu plaka batez iragana, halaxe irudituko zitzaion Adari, ausaz, memento batzuetan: alferrik... urak, azkenean, bere bidea egiten baitu beti, goitik ez bada behetik, hartarako lur geruza bat edo hamaika lur geruza iragazi behar
|
baditu
ere; izan ere, nola estali iragana, edo nola hautsi iraganean bizi izandako hainbat eta hainbat bizipenekin... baldin eta bere baitan Domingoren aldeko sentimendua inoiz baino errotuago nabaritzen bazuen?, landareak, bai, errotik atera baitaitezke, sentimenduak nekez; esan nahi baita Ada bere ohiko jarrera agertzen hasi zela, lehen egunetako jarrera guztiz esanekoaren ondotik; eta izeba eta ahizp... " Zatoz, etxeko urretxindorra!", zutik jarri eta besoak zabaltzen zituela; eta amak Ada besarkatu, eta berehala bildu zitzaizkien biei izeba Ernestina eta Maria Bibiana, laurak besarkada batean eta bihotz batean urtu ziren arte.
|
|
2011
|
|
|
Arropak eta zertxobait lehortu zaizkionean, diru pixar bat bazuen oraindik, gehiena zerri horiek eraman dute baina, eta errepidetik hiri aldera pasatu den autobus batean sartu da. Igo denean txoferrak egin dion begiratuak, eta, kobratzen zion bitartean, goitik behera erreparatzen ziola, aldameneko bati erdi esan dizkion hitzek, ongi aditu ez
|
baditu
ere, berehala ulertarazi diote Asifi atzerrian dela. Hirian, berriz, bera bezalako asko ikusi ditu, beltzaranak, autobuseko txoferra eta bera bezain azal ilunekoak, baita beltz beltzak ere, eta lasaitu egin da.
|
|
|
nahiz eta lehen egunetan Urgainen gehiegi nabarmendu ez. Bitarte hartan, zeinean inork ez baitzekien zer aldetara eginen zuen balantzak, errepublikarren edo nazionalen aldera, jendearen urduritasuna gogoratzen dute bazkaldarrek, bakoitzak bere xehetasunak azpimarratzen
|
baditu
ere?
|
|
|
Batzuetan, idazten ari nintzenari erreparatu ordez, nire sexuari begiratzen zion, eta ez beti baina tarteka handitu egiten zitzaidala esaten zuen. Hori ez dela posible erantzuten nion edo, izatekotan ere, berak begiratzen zidalako handituko zitzaidala, gizonezkoon sexua, parasito bat izanik ere, izaki autonomoa baita, beregaina, erabakiak bere kabuz hartzen dituena, gehienetan erabaki okerrak hartzen
|
baditu
ere. Karlak ere halaxe tratatzen zuen batzuetan, nirea ez balitz bezala, zakar samar, besteren jostailuak tratatzen diren bezala, eta kontuak eskatu behar izaten nizkion.
|
|
|
Etnozidioaren ibilbide hori guztia, kontzientzia onarekin? egiten du estatu aitak, horretarako aparatu ideologikoak ez ezik, aparatu errepresiboak erabili behar
|
baditu
ere. Ardi galduak artaldera erakartzea ezin da izan betebehar zintzoa baizik.
|
|
2012
|
|
|
Erori bezain azkar sikatzen saiatzen da, baina iluntasunaren erdian garbi nabaritzen dut malko lodi horien distira. Azkeneko pieza izanik, amaitzean argiak piztu dituzte, eta Marisak eten egin du negarra, begiak apur bat hanpaturik
|
baditu
ere.
|
|
|
okela, hezurrak, hortz eta haginak, adar eta apatxak, edozer irentsi dezake masailen arteko errotan kraskatu eta xehatu ondoren. Sarraskia jaten du maiz, baina taldean antolatuta gai da ñuei edo jirafei aurre egiteko, gehienetan gaixo edo hiltzear dauden animaliak ehizatzen
|
baditu
ere.
|
|
|
Ikuspegi horrek kontrako asko izan
|
baditu
ere (agian ez da gaurko zientziak besterik gabe hartuko lukeen teoria), niri asko gustatzen zait, egia esan. Badu poesia kutsu apur bat:
|
|
|
Egungo hezkuntza pragmatiko eta konstruktibistak atzentzen
|
baditu
ere, mitologiek (Greziakoak batik bat) eragin handia utzi dute mendebaldeko kulturan eta zientzien terminologian. Esaterako, nereidetako batek, Tetisek, Mesozoikoko itsaso bati eman zion izena, Tetis itsasoari.
|
|
2013
|
|
|
Zer axola zait Lucrecia, ezagutzen ez badut, zer axola zait zein diseinatzaileren arropak janzten dituen, eta norekin oheratzen den? Zer axola zait Soniak adarrik handienak
|
baditu
ere??. Lucreciaren hura hasiera besterik ez zen.
|
|
|
Inoiz hutsik egin gabe. Gertatzen dena da, jakina, Versusek ez dakiela astelehena astelehena ote den, edo beste egun bat; baina, arazoak arazo, esan liteke fresko fresko gordetzen dituela sei hizkuntzak, grekozko azentu prosodikoarekin zenbaitetan lanak izaten
|
baditu
ere.
|
|
|
–Hain zara dantzari bikaina, Eliza andereñoa, krudelkeria duzu zu ikusteko zoriona niri ukatzea; eta jaun honek dibertimenduak oro har maite ez
|
baditu
ere, ziur naiz ez duela eragozpenik jarriko gu bioi ordu erdi batez plazer hori emateko.
|
|
2014
|
|
|
Amatasun totaletik edan du, argi eta garbi, amodioaren eredu mainstreamak, beti baitio beti eta inoiz ez baldin eta, Mari Luz Estebanek hitzaldi batean euskal jendartea generoari dagokionez aspektu batzuetan aurrerakoia eta beste batzuetan ezin erreakzionarioagoa dela esan zuen duela gutxi, eta, alde batetik emakume indartsu eta puntu batera arte buruaskiak bultzatu
|
baditu
ere, amaren irudiari museoetako belusezko kordoi gorria eta kristalezko kaiola eta laser bidezko alarma sistema eta berunezko hamaika giltzarrapo paratu dizkiola inguruan, inor inola inoiz ukitzera ausar ez dadin. Ama totala dela akabatu behar dena.
|
|
|
Y, esaterako, piano jolea eta musikagilea da arte ederrak ikasi
|
baditu
ere, bai hori dena da Y, eta klik, ahoskatu ditu esfingea mugiarazten duten hitz gakoak, sakatu ditu kreditu txartela biluzten duten lau digituak. Gauza jakina da artistei erraiak oparitzen dizkiedala, gorputzetik erauzi berritan, odola tantaka dariela; ezagutu barik, kasik; jendearen %95, nire sendia barne, nire sendia batez ere, jasangaitza gertatzen zaidan arren.
|
|
|
...a bizi duenez bere komikietako heroi salbatzaile miretsien eta zuri beltzezko bideoetan piano batez lagunduta eta mikrofono zahar batekin kantatzen duten sinatra ahots esmokindunen artean ainguratuta, hil ala biziko garrantzia ematen dio goizeko pintxoak berak ordaintzeari, bidea ondo ezagutzen dudan arren estazioraino laguntzen tematzeari, gure artekoak askoz ere kezkagarriagoak diren ezaugarriak
|
baditu
ere, bakan batzuk besterik ez aipatzearren ez dakidala noiz ikusiko dugun berriz elkar eta ez dugula bata bestearekin kontaktatzeko zenbaki ez helbiderik, zubi gisa balia ditzakegun pare bat lagun komunez gain, edo harreman aske baten parodia txarra besterik ez dela gurea, hondoratuta dagoenetan erabil dezakeen joker afektibo bilakatu nauelako54 Dena dela, nik, bere jarrerak soilik a posteriori p...
|
|
|
esan diezaiokegun lekurik. Berdin dio hotelak erosotasun guztiak baldin
|
baditu
ere: betiko baldosa ezagunen koxka jakinak dakarren identifikazio lasaigarri hori faltako du ostatuko gelak nahiz apartamentu alokatuak, hura beti izango baita pasaerako leku, behin behineko lotoki, egiazko bizigunearen ordezko aizun.
|
|
|
Baina naturak besterik nahi du, eta botere handi baten pean herrien nahasketa hori ekiditeko (fusioa), naturaren baliabide bat, dio Kantek, hizkuntzen aniztasuna da. Diferentzia horrek maiz herrien artean gorrotoa eta gerrarako aitzakiak sortzen
|
baditu
ere, kulturan igo ahala eta gizarteak elkarrengana hurbildu ahala printzipioetan,, elkar aditze batera darama bakean, hau ez baita indar ororen makaltzearen bidez lortzen eta ziurtatzen (askatasunaren hilerrian), despotismoan bezala, orekaren bitartez baizik lehiaketarik bizienean? 2015 Horrela, botereak indarkeriaz nahiz amarruz nahaspilatu egin gura lituzkeen herriak,, naturak, jakintsu, berezi egiten ditu?
|
|
|
Voltaire edo Rousseau eta Kant bezala, Herder edo Fichte eta Renan une historiko hagitz diferentetan jardun dira problema hauen beren gogoeta gordina goldatzen, aurretiazko guztiz ezberdinetatik, arras bestelako arazoei erantzun bila, beren adierazpenak ez baitago parean jarri eta kontrastatzerik alderik ez balego bezala denboran nahiz funtsezko planteamolde eta asmoetan, zehatz bereizi gabe zein den beren esanen tokian tokiko esanahia edo balioa, eta zein ezin den oraino izan testuinguru sozial eta politiko nahiz teorikoagatik, alferrik delako haiek nazioaren teoria akabatutzat hartu gura izatea ikerketa baten zentzu abstraktuan. Herder XVIII. mendekoa da, Iraultzaren aurrekoa, eta haren nazioaren kontzeptua ez da politikoa (subirania, etc.), nazioa Estatuari kontrajartzea aski politikotzat uler badaiteke ere; hots, bere ideia politikoak
|
baditu
ere Estatuaz eta nazioaz, ez da zuzenki nazioaren edo Estatuaren teoria politikorik egiten ari2030 Nazioaren muinean hizkuntza ezartzeagatik, esentzialistatzat kritikatzen da Fichte (hori arrazismoaren aldakitzat jotzen ez zaionean!); baina nazioaren sorgian hizkuntza dagoela, hari baino lehen Voltaireri irakur dakioke berdin berdin, eta beste hamaikari Alemanian nahiz Frantzian (Renani halaber, ... Fichte nazionalista sutsua, izan litekeenik unibertsalistena da2032 Hobeto edo gaizkiago, Modernitatean banakoaren eta unibertsalaren oreka bat denek bilatzen dute.
|
|
|
–Herriak? , dio?, menpekotasun luzearen poderioan, naturaltzat jotzen
|
baditu
ere, pribilegioak antinaturalak dira; gizartearen natura eta zentzuaren ukoa baitira2221 Hala bakan batzuk legetik dispentsatuz, hala batzuei eskubide esklusiboa zerbaiten gainean emanez, batzuen pribilegioek bidegabekeria egiten diete beste guztiei. –Tous les privilèges sont donc, par la nature des choses, injustes, odieux et contradictoires à la fin suprême de toute société politique? 2222 Ohorezko bereizkuntza edo pribilegiorik inork merezitzeko zio zuzenezko bakarra gizarteari egindako zerbitzu apartekoren bat izan liteke:
|
|
2015
|
|
|
Buruz daki, noski, gauza bakoitza non den, eta gero eta mugimendu ahul eta traketsagoak egiten
|
baditu
ere, denboraren gaztiguak ez dira alferrikakoak eta asko eskertuko luke makulu bat?, nahikoa abilidade badu oraindik batera eta bestera mugitzeko zortzi metro koadro horietan, bezeroen enkarguak zorrotz betez. Irribarre egiten ez du, ordea, indarrik galduko, jakin baitaki bihar ere bezero berberak izango dituela, kafeinadun freskagarriak, tabako paketeak, kafea eta egunkariren bat, edozein, eskatzen.
|
|
|
Rakelek ere ezin du adiskidea lagundu sartu den zulo ilunetik ateratzen, horretarako ahaleginak eta bi egin
|
baditu
ere. Eta, ez atzera ez aurrera, umezurztegitik joatea erabaki du Hurak, iraganean zoriontasun iturri izan zuen tokia tristura eta oroitzapen mingarrien kaiola bihurtu zaiolako.
|
|
|
Eguraldiak ere asko egin du makurrera azken egunetan, eta elurra izan dute bisitan, oraindik beheko bazterrak zuritu ez
|
baditu
ere. Laster elurrak eta izotzak hartuko dute fiordoetako eremu osoa, lur zein itsaso, eta ordurako belak astindu eta Euskal Herrira bidean izatea derrigorrezkoa dute.
|
|
|
Indartsuenek bakarrik lortu zuten bizitzari eustea Labradorren eta, miraririk badago, hura izan zen Martinek ezagututako antzekoena. Orduko zoritxar guztiak presente
|
baditu
ere, pentsamendu horietatik ihes egin dio buruak beste nonbaitera. Hurarengandik urrutiratzeak sortzen dion mina gailendu zaio, eta zaila egiten zaio beste ezertan pentsatzea.
|
|
|
Alde bietatik hilketak eta errepresaliak. Horrela, erlijio gerren garai latzak abiatu ziren eta urte gutxian giroa errotik aldatu, erran nahi baita, erreforma katolikoak oraindik hamarkada luzeak
|
baditu
ere, aurrerantzean ezin izango dute Juliorenak bezalako desmasiarik egin, agerian behintzat.
|
|
|
Dena den, San Frantziskoren euskalduntasunak eztabaidak ekarri
|
baditu
ere, esango nuke gutxitan aipatzen dela haren osabaren (horrela deituko diogu erosotasunez, ahaidetasun bihurriago bat duten arren elkarren artean: santuaren ama bigarren mailan zuen ahaide Doktore Nafarrak), hots, Martin Azpilkuetaren ama hizkuntza zein izan ote zen.
|
|
|
Esate baterako: urkamenduaren aurretik bere lepoa mozten saiatu den norbait balego, erorketarako bide laburragoa eman behar zaio halakoari, ordurako zauriak ondo sendatuak
|
baditu
ere, ez bailitzateke batere itxurosoa urkamendi batean zauriak berriz ireki eta ikusleen aurrean odolusten hastea.
|
|
|
bertsolari, amnistia batzorde, panderojole, kazetari sakrifikatu, jasanezin eta ber denboran maite maite guztientzat, bera bezain ezlekukoak denak mundu honetan. Denak maite ditu, haien mozorroak gorroto
|
baditu
ere. Eta gauean filologo jasangaitza kasik grinaz irakurtzen du behin eta berriro, euskara ikasteko.
|
|
|
«Usted» egiten du denekin, eta ez du galdu Kolonbiako?. Santanderko probintziako?, zehazten du? azentua, Euskal Herrian 12 urte egin
|
baditu
ere.
|
|
|
–Berdin dio zoroa edo preso politiko den, haren erruduntasunaz ez dago zalantzarik. Niri bost axola Karl Marxen lan guztiak kakaguraz irakurri
|
baditu
ere. Gure eginbeharra jendea zentzaraztea da.
|
|
|
Kubako boterearekin tirabirak eta arazoak izan
|
baditu
ere, horrek ez dizkio kendu Iraultzarekin hasieratik izandako maitasun eta atxikimendua. –Inperioak ez gaitu hankapean hartu, eta elkartasunez jokatu dugu munduko herriekin.
|
|
|
Bularrondoari itsatsita dagoenak berokiaren botoi bat edoskitzen du, oharkabe, txikiegia da-eta ezertaz jabetzeko; nagusitan, ordea, bizitzako memento hori sekula gogoratuko ez duen arren, edoskitzen ari den botoiak gorrotoaren hazia balerama bezala gorrotatuko ditu aita eraman dutenak; eraman duten horiek egundo ezagutuko ez
|
baditu
ere, haien espeziekoak gorrotatuko ditu, eta haien kontra borrokatuko da. Gorrotoa ere geneetan idatzi gabeko senaren araberakoa balitz bezala.
|
|
|
Erregearen eta gizartearen arteko harremanetan, berdin. Iraultzak aberastu zuen Goriot lotsagarri zaie alabei, aitaren aberastasunak goititu
|
baditu
ere sorkuraz ez zegokien gizarte goialde aristokratikora. Balzacen ustez, gizartearen aitak ere agindu egin behar du, sendo, jendailaren apetak eta umekeriak aintzat hartzeke.
|
|
|
Gure literaturak bekatu iturri eta objektu sexual gisa tratatu
|
baditu
ere, emakumeek
|
|
2016
|
|
|
Arau argi idatziak
|
baditu
ere, erabat kaotikoa ematen du xakeak; eta kaotikoa, gerrak. Kalkuluan oinarritzen da xake jokalaria:
|
|
|
Bere begiek ero batenak ziruditen. . Zuk dauzkazun von Hofmannsthalen gaztelaniazko itzulpen hauek eta antologian agertutakoak oso antzekoak dira, ia berdinak, Antxon Bengoetxeak apur bat aldatu
|
baditu
ere?. Gainera, garbi zegoen alemanezko jatorrizko bertsioak ezagutu gabe ere euskarazkoak gaztelaniazko itzulpen haietatik atereak zirela.
|
|
|
Hori ametsa litzateke, eta ez dakit osasuntsua den ere. Baina izanak izan eta hortik bi euro aterako ez
|
baditu
ere, guztiz profesionala balitz bezala jokatu behar du idazleak beti beti beti?.
|
|
|
Euskal kritika ez da gure komunikabideei bereziki interesatzen zaien sail bat. Ez dute sustatzen ibilbide luzeko kritikorik, ez dira arduratzen kritiko txar batek astez aste testu irenstezinak sinatzen
|
baditu
ere, gogoan hartu zein luze eutsi zion Garak olerki liburuak apenas aipatu gabe olerki liburuak iruzkintzen zituen, kritiko, hari, agertu dena liburu honetan?, kritiko berdina, berrerabiltzen?
|
|
|
Horretaz ere ohartarazi du EH Baik: «Hizkuntza politikak, diru baliabideak behar
|
baditu
ere, oroz gainetik borondate politikoa behar du. Hainbat arlotako funts arruntak bideratzen ahal dira nahi izanez gero, buxet lerro berri eta berezirik sortu gabe».
|
|
2017
|
|
|
–Tripolira iristeko pasabidea izan zen?. Muammar Gaddafi erori ostean ere, herrialdean anabasa da nagusi, azken batean, huts egindako estatu bat da, hiru gobernu
|
baditu
ere.
|
|
|
(Gutako edozeinek herri horiek denak eta besteren batzuk zenbatu behar ditu bere arbasoen zerrendan, hamasei, euskal abizen? garbi
|
baditu
ere). Euskal mitologian, hain geure geuretzat eta antzinakotzat daukaguna, osagarri zeltak edo mediterranearrak eta latinoak ez dira gutxi.
|
|
|
mezu salbatzaile gabe badarik ere(. Betiko Emakiak zerura dei dagisku? Onaindiaren itzulpenean), ez triunfoz eta apoteosi koruz enpireoan, aitzitik eztanda tragiko baten gogorkeriaz etenda baino, desenlazeak ate den denak itxita uzten ez
|
baditu
ere, akaso jarraipenen baten usterako, ez dakigun moduren eta lekuren batean, problema berberekin eta ostera angustia berdinekin jende horrentzat, hori bai. Apaizak Faust signifika badezake, emakumearen figura diferenteek, denak hemen sedukzioaren bi tipotan bilduta?
|
|
|
Aita hil zenean izeba Bittori etorri zen gurera, amaren ahizpa alarguna. Baina izeba ere hil zen, eta bakar bakarrik dago geroztik, laurogeita bost urte ondo beteak
|
baditu
ere. Esan izan diot, behin baino gehiagotan, etortzeko Iruñera, baina bera ez omen dago inorako, nahiago omen du geratzen zaion denbora apurra etxe jiran eman, arrotzen artean hil baino.
|
|
|
Niri ez zait gehiegi axola, egia esan, ez baitut lagun berriak egiteko bidaiatzen, inguruaz abstraitzeko kapazidade handia dudalako, eta, bakarrik bidaiatzeak gauza txarrak
|
baditu
ere, baduelako bakardadean ezerezari begira egoteko aukera hori ere.
|
|
|
–Egia esan, ez? , erantzuten dio Jaionek, bezperan amarenean jan
|
baditu
ere.
|
|
|
etsai oro da kanpoko eta, beraz, gorrotatu beharrekoa. Hortaz, Trumpek arrazismoa, misoginia eta homofobia hedatu
|
baditu
ere, era neonazional berri batean izan da, non gutxiengo horiek, kanpoko etsai diren heinean, elite globalen kide eta konplize ere badiren, batasun fantastiko ideologiko berri batean: neonazionalismoa.
|
|
2018
|
|
|
Lacanek auzitan jartzen du esanahia adierazteko prozesuaren eskema hau. Sexuen arteko harremana formulatzean agerian uzten du hitz egiten duen «nia» zapalkuntzaren ondorio maskulinizatua dela, eta bere buruarengan oinarritutako subjektu autonomoaren plantak egiten
|
baditu
ere, identitatea eratzeko prozesuan kanpoan uzten dituen posizio sexualek ezbaian jartzen dutela haren koherentzia. Lacanentzat subjektua izaten hasten da, hau da, hasten da bere buruarengan oinarritutako adierazlea izatearen plantak egiten hizkuntzaren barruan?
|
|
|
Argi dago edozein eduki ez dela egokia, batez ere burua mezu ankerrei aurre egiteko prestatuta ez dutenentzat. Eta gure hezkuntza sistemak gure herritarrak gizartera moldatuta egoteko gero eta hobeto hezten
|
baditu
ere, beti daude itsaslaminen kantuei ihes egiteko sendotasun mentalik ez dutenak.
|
|
|
–Hara, etxeko terrorista txikia sistemaren aurka beti, bere inguruko guztiak izorratu behar
|
baditu
ere, bere iraultza bakarti...
|
|
|
Ez du gau samurra pasa Karlosek. Atzoko moduan, Oyvindenean Maddi uzterakoan, dena ondo doalako plantak egin nahi izan
|
baditu
ere, ohikoak baino sakonagoak diren bere begi zuloek ezin izan dute ezkutatu aurreko arratsaldeaz geroztik indartzen joan zaion artegatasuna.
|
|
|
Jose Migelek salaketak ezagutzen ditu, horietako batzuk zehatz mehatz gogoratzen ez
|
baditu
ere, urte asko pasatu direlako eta, kasuren bat edo bestean, ahazteko ahaleginak ere egin dituelako; izan ere, oroituta ere, beste pertsona batek burututakoak iruditu izan zaizkio behin baino gehiagotan, urte hauetan guztietan zehar. Baina hala ere, ezin dute horregatik atxilotu:
|
|
|
Baina hiltzaile ere bada pasioa, eta izatez estu estu lotuta daude amodioa eta heriotza, anbibalentzian eta kontraesanean. Eta gai horiei oso erraz ezagutzeko moduko idazkera dagokie, oso durastarra, zeinak, eleberri tradizionalaren zenbait gauza jasotzen
|
baditu
ere, etengabe jartzen baitu kolokan hura; lehentasuna ematen die elkarrizketa lakonikoei, denbora hutsuneei, barneiraupenaren mugimendu erritmikoari; estilo eliptiko eta aipamenezkoa, irudi estutuak, isilune eta errepikapenak, prosa landua, musikala. Haren prosaren musikak adierazezina adierazi nahi du, bete beteko zentzua aurkitu, adiezina hitz bihurtu.
|
|
2019
|
|
|
Berez, milaka azken hiztun izan lezake hizkuntza batek, baita jendeak arriskutik at ikusten duen hizkuntza batek ere. Euskarak berak gaur egun azken hiztun bat edo beste izanen du, inork gogoan ez
|
baditu
ere. (XII)
|
|
|
–Plazako agurrean gogoratzen naiz gora igo ginela eta zuk [Kattalinek] testu bat irakurri zenuela lagunen izenean?. Anek oroitzapen argiak ez
|
baditu
ere, sentsazio garbia dauka: –Badakidana da oso polita izan zela agurra.
|
|
|
Hain zuzen, emaztea sesio batekin mendekatu ohi da asperduraz, eguneko itxaronaldiaz; hala, iskin egiten dio desilusioari, senarraren presentziak ez baitio emango berak itxaronaldian espero zuena. Emazteak arrangurak beretzat gordetzen
|
baditu
ere, senarra desengainaturik dago. Ez du ondo pasatu bulegoan, eta nekaturik dago; kontraesanezko desira bat du, kitzikapen eta atseden nahiak nahasian.
|
|
|
Nolanahi ere, behin eta berriz ateak itxi eta leihoak itsutzen
|
baditu
ere, emakumeak ez du erabateko segurtasunik aurkitzen etxean, unibertso maskulinoak inbaditu baitio, eta berak urrunetik errespetatu bai, baina ez da ausartzen unibertso horretan ibiltzera; hain zuzen, ezinezkoa zaionez unibertso hori ulertzea tekniken, logika seguru baten, ezagutza egituratu batzuen bidez, bada, haurra eta gizaki primitiboa bezalaxe sentitzen da, misterio arriskutsuz inguraturik... Errealitateari buruz duen kontzepzio magikoa proiektatzen du bertan:
|
|
|
Emakumeak, ordea, ezin du nahieran aldatu bere haragia: hura ezkutatzeari uzten dionean, eman egiten du, babesik gabe; laztanak desiratzen
|
baditu
ere, ikusia eta eskuztatua izateko ideiaren kontra matxinatzen da; gainera, proliferazio biziki haragizkoak dira bularrak eta ipurmasailak, eta emakume heldu askok ezin dute eraman atzetik begira diezaieten, ezta jantzirik daudenean ere; imajinatzekoa da nolako oztopoak gainditu behar dituen maitemindutako neska laño batek ikus dezaten onartzeko. Dudarik gabe, Frine bat ez da begiraden beldur; aitzitik, harro harro biluzten da:
|
|
|
Mutil bat bezalaxe hezia izan behar luke aise gainditu ahal izateko nerabezaroko nartzisismoa, baina helduaroan ere iraunarazten du niaren gurtza hori, gaztaroak horretara bultzatu baitu; bere irudia aberasteko meritu bihurtzen ditu lorpen profesionalak; goitik datorren begirada bat behar du zenbat balio duen adierazi eta berresteko. Gizonekin zorrotza izan eta egunez egunez epaitzen
|
baditu
ere, ez dio uzten Gizona gurtzeari, eta, hura aurkitzen badu, prest dago haren aurrean belaunikatzeko. Errazagoa da jainko batek justifikatua izatea, ezen ez nork bere burua ahalegin propioekin justifikatzea; munduak pentsarazten dio posible dela salbazioa emana izatea:
|
|
|
Bitartean, hirugarrenez eta laugarrenez irakurri du oharra Otsoak. Zerrendari ez dio zentzurik hartzen, izenak ezagun
|
baditu
ere, baina besteak ez du zalantzarik uzten:
|
|
|
Hodeiren buruak zeharkatu du argi errezel hori aurrena. Itsututa geratu da hasieran, eguzkiak haren ezkerreko muinoak ozta ozta gainditu
|
baditu
ere, oraindik. Haran batean daude, ibaiak zeharkatuko zuen garai batean.
|
|
|
Arrazoi horiek zirela medio denek alde batera utzita, Ouroana estuariora zihoan erreka batean ari zen arropa garbitzen, horixe baitzen bizimodua ateratzeko bete behar zuen ogibide txukuna, eta halako batean ikusi du, begi bazterrez, doan tokira doala atzetik jarraitzen dion soldadua hurbiltzen zaiola. Bizar luzeak gizon guztien aurpegiak antzeko egiten
|
baditu
ere, hau ez ezagutzea zaila da, garaieraz gainerako guztiei buru erdi bat kentzen dielako, gutxienez, eta gorpuzkera orokorrak ere ez du itxura osoaren aurka egiten. Gizona harri baten gainean eseri zen, hurbil, eta hantxe gelditu zen, mutu, begira, orain emakumeak gorputza tentetu du, besoa gora eta behera darabil lixiba jotzeko, kolpearen hotsak uraren gainetik korritzen du, hots nahastezina da, eta beste kolpe bat, eta beste bat, eta gero isilaldia, emakumeak bi eskuak pausatu ditu harri zuriaren gainean, harria erromatarren hilarri zahar bat da, Mogueimek begiratzen du baina ez da higitzen, orduantxe haizeak almuedano baten oihu zorrotza dakar.
|
|
|
Mapa soziolinguistikoaren arabera, 1991n, Euskal Herri osoko 16 urte bitarteko gazteen %22, 5ek zekien euskaraz hitz egiten. Gaur egungo errealitatearen talaiatik sinisteak lanak ematen
|
baditu
ere, 80ko hamarkadan bost gaztetik bakarra zen euskalduna. 25 urte geroago, berriz, 2016an, %55 da euskaraz hitz egiteko gai (zailtasun gehiago edo gutxiagorekin).
|
|
|
Hitz sendoak bezain astintzaileak zirela aipatzen nuen artikuluan. Hala ziren orduan, eta, egindako bideak emaitza oparoak eman
|
baditu
ere, ez dute, gaur egun, ez gaurkotasunik eta ez indarrik galdu.
|
|
|
Luze gabe, eta muino haiez haraindi nagiki aireratuz, ke zirimola batzuk begiztatzen dituzte. Joanek azeleragailuaren pedalari tinkoago sakatzen dio, eta hazpegiak lehen bezain soraio eta zurrunak
|
baditu
ere, nola edo halako bristada berezia antzematen zaio orain. Pare bat errebuelta gehiago eta, azkenean, beheraxeago hedatzen den ordekaren buruan, herrixka azaltzen da:
|
|
2020
|
|
|
Azaldu du horrelako zubiak eraikitzea ez dela erraza, mugimendu bakoitzak bere lehentasunak dituelako eta, ondorioz, oreka konplexuak bilatu behar izaten direlako. " Baina elkarlanean aritzeak zailtasunak
|
baditu
ere, lehentasun politikotzat hartzen dugu zubiak eraikitzea: beharrezkoak dira".
|
|
|
Sexu desberdintasunei dagokienez, azken hamarkadan aldea gutxitu bada ere, krisia iritsi zenean oraindik ere handi samarra zen. Eta, hildakoen aldetik, COVID emakumeak gutxiago jo
|
baditu
ere, inpaktu so zioekonomikoaren aldetik emakumeak gehiago kaltetu ditu, gizonezkoak baino. Izan ere, emakumeak dira eskuarki gizarte eta osasun zainketaren ardura dutenak, erregimen prekarioan aritzen diren langileetatik ehuneko handiena osatzen dutenak, eta konfinamenduan gertatu ohi den familia barruko biolentziaren areagotzearen ondorio latzak pairatu ohi dituztenak.
|
|
|
Irabazten duten ezagutza horrek ezin duela ordezkatu, bere pisu eta gaindikotasun horrekin guztiarekin ere, bizitzarenganako erakusten duten irrika eta ezina. Azken buruan, alde honetan gaudenok badugula beraiei falta zaien bakar hori –beste ezer baino handiagoa dena– Zeren ahizpak, defendatzen
|
baditu
ere, ez ditu errekaren bestaldeko sekretuak aukeratu. Karonterekin barre algaraka entzuten badut ere, edo orain urrezko txanpona poltsikoan daukalako lasaiago banago ere, ez du ezer hautatzeko aukerarik izan.
|
|
|
Batzuetan plantak egiten
|
baditu
ere, ez da gezurra ondoezik dagoela. Gorputza osasuntsu dauka baina bihotza arranguraz gainezka.
|
|
|
Manifestazioan murgildu dira, eguraldi kaxkarrak kaleak berriro bustitzen
|
baditu
ere.
|
|
2021
|
|
|
Zelan ez ospatu, beraz, arrandiaz ospatu ere, urte gogoangarri eta giltzarri hura? Eta beste ospakizun batzuk gutxiesten
|
baditu
ere, Malthusek ez du inoiz galdu arbasoak omentzeko abagunerik. Haren buruan, haien proiektuari traizio egitea ere omenaldi mota bat da.
|
|
|
GIZAKION irudimenak paradisuak eta infernuak irudikatu eta sortu
|
baditu
ere, badira beste zenbait izaki eta leku, nahita edo eldarnioz sortu dituenak. Bat baino gehiago izan dira alegiazko uharteak, kondaira, istorio eta literatura lanetan, eta" alegiazko uharte" diogunean esan nahi dugu egiazko uharteen itxura zutela baina ez direla egiazkoak, irudimenak (nahita edo usteak eramanda) asmatuak baizik.
|
|
|
Alegiazko iturriaren itxura guztiak
|
baditu
ere, Guillaume de Rubrouck misiolari frantziskotarrak kontatzen du iturri hori izan bazela, eta Guillaume Bouchier le Parisien eskultore eta urregileak eraikia zela, gainera. Itxura denez, Belgradon zebilela harrapatu zuten mongolek urregile paristarra eta Karakorumera eraman, sekula ikusi ez zen bezalako zilarrezko zuhaitz hura egitera.
|
|
2022
|
|
|
Horixe da maltratatzaileen seme alaben zigorra. Ez dago haurtasunerako astirik, ezta gaztetasunerako ere; heldutasunerako baino ez, horretarako inork prestatu ez
|
baditu
ere.
|
|
|
Dean Carrington, zeinaren aita" gizon viktoriarra" delako txantxa aurretik aipatu baita, ibilgailu astunen gidari gisa jarduten da. Sexualki gizonak nahiago
|
baditu
ere, maskulinitatea agentzia sexual gisa definitzen jarraitzen du, esku hartze aktibo eta gidatzaile gisa. Gordon Andersonek nagusi/ idazkari gidalerro ohikoei jarraiki zuzentzen du bere bulegoa, eta, elkarrizketa egiterakoan, soinean zeraman ongi jositako traje gris argiarekin bat datorren molde kontrolatu eta autoritarioa agertzen du.
|
|
|
Aitorrek gogoan du zenbat gustatu zitzaien, eta nola ez duen berriro ere ikusi, aukera izan arren, utzi zion oroitzapen ona hondatzeko beldurrez. Edonola ere, Eiderrekin modu onean amaitu zuen, eta, bizitzak bide ezberdinetatik bultzatu
|
baditu
ere, urtean behin edo bitan, lanak Iruñera eramaten duenean, Eiderrekin elkartzen da, gehienetan jatetxe bateko mahai baten inguruan, bazkaltzeko, biek aukera izanez gero. Ez da sekula ezer gertatu haien artean, txantxa piperdun, aitorpen min eta esku ukitze esanguratsu batzuez harago, baina Aitorrek badaki hori edozein unetan alda daitekeela eta, aldi berean, horrek ez lukeela funtsezko ezer aldatuko:
|
|
|
Etxerako erosketa handia 15 euro inguru merkatzen dio ingurabidearen beste aldean dagoen marka alemaneko supermerkatuak, baina hartaraino inork ez du oinezkoendako biderik asmotan hartu, autoendako ez bezala. Edu antzinateko bidaiarien gisa sentitzen da hara partitzen den aldiro, perilari mozkina ateratzen ziotenetarik, orain, zeta, espezia eta bestelako salgai preziatuen ordez, ikuzgailurako xaboia eta bratwurst motako saltxitxak etxeratzen
|
baditu
ere.
|
|
|
Yogako irakasleak gomendatzen dizkio gustatzen ez zaizkion gauza horiek guztiak, eta prestatu egin behar izaten dizkiot gutxitan probatzen
|
baditu
ere. Helburua ez da bere elikadura zaintzea, helburua besteongandik desberdina dela erakustea da.
|
|
2023
|
|
|
Sukalderantz joan da Kali, eta Ugutzen bakeroek urratu dute isiltasuna, zangoetan gora irristan; bera ez da hain eroso sentitzen biluzik, bart, eta aurreko guztietan, plantak egin
|
baditu
ere. Atzeko poltsikotik atzoko kontzertuko plektroa atera du botoiak itxi bitartean, eta liburuaren orri tartean sartu.
|
|
|
Aurretik, beste bost eskailera eta lau zutabe sendo, tenplu bateko sarrera zelan. Bada tenplu bat, sorkuntzari, pinturari, eskulturari eskainitakoa, areto bi baino ez
|
baditu
ere. Arnasa bota du artega, alai.
|
|
|
Domekako hondarrak bazkaldu dituzte gaur, eta bihar ere jan dituzte. Abelinek esan zion asko egiteko, gero berak soberakinak jan nahi ez
|
baditu
ere, txabolatik pisura etorri zirenetik batez ere. Hara bestea, markesaren semea!
|
|
|
Gero, eta gero bakarrik, astiro altxatu dira biak. Moilan barrena ikusi ditut urruntzen nik, kapitain zahar honek, hegoalderantz –eta beti hegoalderantz–; Amerikako Estatu Batuetako puntu hegoaldekoenerantz, nondik gau garbienetan Kubako argiak ikusten omen diren, inork sekula ikusi ez
|
baditu
ere. Gezurrak esateko daude.
|
|
|
Auzia, ordea, etenda dago. Espainiak Justizia Unibertsalaren Legea moldatu zuenetik, epaileak akusatuak atxilotzeko nazioarteko zazpi agindu eman
|
baditu
ere, alferrik izan da. Espainian ez dago prozesatuak auzi ihesean epaitzeko aukerarik.
|