|
2010
|
|
|
6 eta 11 urte bitarteko zikloari, Lehen Maila; eta 11 urtetik Baxoa (Espainiako selektibitatearen baliokidea) egin bitarteko zikloari, berriz, Bigarren Maila. Ikasleak Kolegioetara eta Lizeotara doaz
|
azken
ziklo honetan, goi mailako ikasketak hasi baino lehen.
|
|
2020
|
|
|
Sarasuak eta Egañak idatzi izan duten bezala ‘hedatu grinaren belaunaldia’ izan da eurena: aurreko belaunaldiek ere landu zuten ardatz hori, baina
|
azken
ziklo honetan apustua askoz ere kontzienteagoa izan da. Komunikazioak gero eta pisu gehiago hartu du Elkartearen zereginen artean eta bere egituran.
|
|
2021
|
|
|
Bertsolari aldizkariaren hustuketa. Bertsolaritzari buruzko tematikoa izanda eta 25 urtetik gorako ibilbidearekin, objektu egokitzat hartu da
|
azken
ziklo honek izan dituen protagonistak eta gaiak aztertzeko. 1.637 testuko lagina osatu da halakoekin.
|
|
|
Nagusiaren finalari buruzkoekin batuta 2.926 testu dira guztira, ezein ziklori buruz bildurikoa baino gehiago eta
|
azken
ziklo honetan gertaturikoaz aritzeko nahikoa.
|
|
|
Lore Jokoetan Jean Duvoisinek planteatutakoa, Abbadierekin izandako gutun trukaketatik haratago iritsi ez zena; Euzko Pizkundeko Makazagaren Bertsolariya, urtebetez funtzionatzera iritsi zen arren, kazetaritza aldizkari bat baino gehiago bertso bilduma bat izan zena; edo frankismopean Iriondok abiarazi nahi izan zuen Bertsolari aldizkaria, proiektu soilean gelditu zena. Mirari txiki bat izanagatik, ordea, ez da kasualitatez sortuko
|
azken
ziklo honetan, 1980ko hamarralditik aurrera gertatu zen euskarazko kazetaritzaren eta bertsolaritzaren garapenen uztarketaren emaitza izango baita.
|
|
|
Bestalde,
|
azken
ziklo honetan, lagina nolabait mugatzearren, egunkariak bakarrik hartu dira kontuan. Horrek kanpoan uzten du, esaterako, aurreko bi zikloetan argitalpen garrantzitsuena izan dena:
|
|
|
Iruñeko egunkariaren kasuan deigarria suertatzen da bere interes falta, aurreko zikloetan gaiari arreta gehien jarri ziotenen artean aurkitzen baitzen. Horrela,
|
azken
ziklo honetan final guztiei orotara bost testu bakarrik eskaintzen badizkie, frankismo garaiko zikloan 263 eskaintzen zizkion bertsolaritzari. Egunkari nafarrak ez du gustukoa nonbait bertsolaritzak azken zikloan hartutako bidea.
|
|
|
Iñaki Eizmendi Basarrik ere bost txapelketaren jarraipena egin du egunkari honetan. Gerraurrean hasi zen bertsolaritzaz idazten, frankismo garaian gehien idatzi zuena izan zen, eta
|
azken
ziklo honetan ere hamar sinadura jorienen artean aurkitzen da. Horrela, inork berdinduko ez duen marka jarri du bertsolariak:
|
|
|
Etiketa nagusitzat" bertsolari gazteak" izan zezaketen testuak argitaratu ziren aurreko zikloetan ere, batez ere frankismo garaiaren bigarren erdian haientzat propio antolatutako txapelketen berri ematen zenean. Baina bestelako protagonismo bat hartuko dute
|
azken
ziklo honetan. Bertsolariko gai nagusien zerrendan seigarren tokian agertzen dira, grafikoan ikus daitekeenez.
|
|
|
Horiek guztiak ziurrenik gai garrantzitsuak izan dira
|
azken
ziklo honetan prentsa orokorrean ere, proportzioak alda litezkeen arren. Zerrenda honetan ageri zaizkigun beste gai batzuk, ordea, aldizkari tematiko espezializatuari dagozkio zikloari baino gehiago, eta neurri handi batean Bertsolarik bertsolarien alderdi pertsonalenean sakontzeko egindako apustuari:
|
|
|
24). Argi dago kezka eta erronka garrantzitsu bat suertatu dela
|
azken
ziklo honen haustura aldian, eta gaiari erreferentzia egiten zaion guztietan argi gelditzen da borondatezkoen eta soldatapekoen uztarketa nahiz orekari ez zaiola ukorik egingo.
|
|
|
Eragiletza mugimendu autoeratu baten esku jartzeaz gain, transmisiorako bitarteko gisa bertso eskolak sortzea da
|
azken
ziklo honek ekarritako nobedade nagusia. Aurretik Euzko Pizkundean egin zen gisako zerbaiten aipamenen bat, eta frankismoaren azken aldera egin ziren lehen probak, baina ziklo hau da pauso hori, birsorkuntzarako ez ezik bertsolaritza kultur ekosistema modernora egokitzeko ezinbestekoa suertatu dena, gauzatu duena.
|
|
|
Profil teknikoa zuten ardurak orain arte ETBk edo ekoiztetxe batek hartzen zituen, baina
|
azken
ziklo honetan teknikoak ere Elkarteko langile gisa integratu
|
|
|
Euzko Pizkundean 69 ziren, eta Lore Jokoen zikloan 108 Egia da frankismo garaiko ziklo honetan parametro guztietan gertatzen dela hazkunde handi bat, baina proportzioan gehiago hazten da aipamen gutxi duten bertsolarien presentzia aipamen asko dituztenena baino. Alegia, askoz bertsolari gehiago ateratzen da prentsan
|
azken
ziklo honetan, fokua zabaldu egiten da, zalantzarik gabe hedabideratzea garatuagoa dagoen seinale.
|
|
|
Aurreko zikloetan txapelketak izan ziren bertsolaritza ikuskizun modernoaren parametroetara eramanaz gizarte modu berrira egokitzeko bidea ireki ziotenak. Eta,
|
azken
ziklo honetan, txapelketa da, bertsolaritza indarrean den masa kulturaren testuinguruan birkokatzeko baliatu den bitarteko nagusia:
|
|
|
Bestalde, izenordeen atzean zeuden izenak errazago argitu ahal izan dira ziklo honetan gerraurrekoan baino: Euzko Pizkundean% 9 ziren argitu gabeko izenordeak, eta
|
azken
ziklo honetan% 5.
|
|
|
Bertsolaritzaren mugimenduak ere horrela egin du
|
azken
ziklo honetan, zaharkitua gelditua zen bertsolaritzaren ulerkera jendarte garaikideari egokitzen zitzaion berri batez ordezkatuz. Gizarte mugimendu guztiekin gertatzen den bezala, pixkanaka eta praktikaren bidez gauzatu den aldaketa bat izan da, eta funtsezkoa suertatu da fenomenoaren garapenerako nahiz bere hedabideratzearen arrakastarako.
|
|
|
Bilketa modu kolektibo, koordinatu eta erakundetu batean
|
azken
ziklo honetan hasiko da, Elkartearen Xenpelar Dokumentazio Zentroarekin. Bertsoa idatziz ez ezik audioan eta bideoan ere jasoko da, horretarako kolaboratzaile sare zabal bat baliatuz, eta Joanito Dorronsorok bildutako bertso doinuak edo Bertsolari aldizkariak argitaratutako argazkiak ere batuko zaizkio bildumari.
|
|
|
2010eko hamarraldiaren bukaerarako, aldiz, bi hamarkada lehenago bertsolaritzan adituak kasik intuizio gisa nabarmentzen zuena ikerketa soziologikoen ondorioetan ere nabarmendu da. Prozesu honen baitan, eta bertsozaleei erreparatuz,
|
azken
ziklo honen hasieran sortutako joeraren jarraitutasuna ikusten da, eta hala erreparatu dio Zubirik (2016: 21).
|
|
|
Txapelketen egoitza Barakaldo Exhibition Centerrera, masa kulturako ekitaldiak egiteko inguruan topa daitekeen azpiegitura handien eta modernoenera aldatu izanak ederki adierazten du bertsolaritzaren mugimenduak
|
azken
ziklo honetan egindako bidea.
|
|
|
Euskal intelligentsiaren morrontzatik intelligentsia horren bazkide garrantzitsu izatera pasatu da, bada, eta sorkuntza alorrean bide berriak ireki zaizkio
|
azken
ziklo honetan loraturiko barruko begirada ahaldundu horri esker.
|
|
|
Ikerketa honetan ikusi ahal izan den bezala, bertsolaritzaren presentzia mediatikoak hazkunde jarraitu bat izan du, eta
|
azken
ziklo honetan biderkatu egin da. Zubirik ere azaltzen du azken zikloko hedabideratze estrategia arrakastatsua izan dela eta arrakasta hori funtsezkoa izan dela bertsolaritzaren hazkundean:
|
|
|
Zenbaitetan kritika horiek badute zerikusirik ziklo talkarekin, eta Administrazioarekiko harremana gatazkatsuena izan denean euskal abertzaletasunaren baitako arrakalarekin ere nahasi izan du zenbaitek, baina normalean nahikoa modu normalizatuan onartu izan da gertatu den bilakaera. Belaunaldi zaharreneko bertsolariek ere protagonismo handia izan dute
|
azken
ziklo honetan, zubi lanetan ere ibili da hainbat, eta oro har bertsogintza berriak eta bertsolaritzaren irudikapen berrituak zale berri gehiago erakarri ditu zaharrak uxatu baino.
|