|
2011
|
|
|
Bistan dago ez garela, oro har, gero eta konpartimentazio territorial eta soziokultural handiagoan bizi, justu alderantziz baizik. konpartimentazio territoriala aspaldi hasi zen pitzatzen eta, Caro Barojak orain dela 60 urte pasa esaten zuenez (Caro Baroja: 1949), nabarmen ahuldua zen
|
azken
ehun urtean. ordutik hona fenomeno hori, ezer egitekotan, indartu egin da: ikus azken mende laurdenean zer gertatu den euskal arnasguneetan173:
|
|
|
Konpartimentazi o territoriala aspaldi hasi zen pitzatzen eta, Caro Barojak orain dela 60 urte pasa esaten zuenez (Caro Baroja: 1949), nabarmen ahuldua zen
|
azken
ehun urtean. Ordutik hona fenomeno hori, ezer egitekotan, indartu egin da. esan nahi du hizkuntza ukipenak edo hizkuntza kontaktuak uriel weinreich en 1953ko azalpen ezagunetik hona178 kontaktu horrek baditu bere sorburuak eta bere ondorioak. ondorioei dagokienez ezagunak dira, oro har, hiru emaitza nagusi:
|
|
|
Aracilen arabera, hezitzaileek, hizkuntza pairatzen dugun arazotzat eduki beharrean, ulertu beharreko gaitzat hartzen saiatu lukete. hezkuntzan soziolinguistika lantzeko egiten ziren" kulturaeta jolas jarduerak" eskasegiak iruditzen zitzaizkion. Bestalde, hitzarekiko interesa, hezkuntza eramaile den aldetik, eta hizkuntza, ikasgai oinarrizkoagoa den aldetik, lotzea berebizikoa zela pentsatzen zuen. egilearen esanetan, hizkuntza erabileraren garrantzia ikusteko nahitaezkoa zen bi gai kontuan izatea; ez bakarrik hizkuntza erabiltzeko modua (kontu horrek
|
azken
ehun urteotako hizkuntzaren defendatzaileak itsutu ditu), baita hizkuntza erabiltzea bera ere, bere izatean eta izate horren baldintzetan, egituraz eta funtsaz gramatikariak arduratzen baitziren. hain zuzen ere, bere ustez, hizkuntza deskribatu baino gehiago kokatu egin behar zen; hau da, erabilera eremuetan, bai lurraldeari eta bai gizarteari dagokionez, hizkuntza jakin bat badagoen edo ez dagoe... Adibide bat jartzearren, Nova Cançó katalanaren iraultza soziolinguistikoa modu berezi batean aztertu beharreko fenomenoetariko bat izango litzateke.
|
|
2016
|
|
|
Datu hori ontzat emanez, beraz, zabalkunde soziofuntzional garrantzitsu baten aurrean gaude. Baserri giro tradizionaletik fabrika girora lekualdatzean(
|
azken
ehun urte luzean, bereziki azken 60 urtean) eus> erd mintzaldaketa gertatu zen nabarmen, BizkaiGipuzkoetako lan esparruan bereziki. Zerbitzu sektorearen azken mende erdiko leher eztandak (hitzezko jardunaren osagarri idatzizkoa ekarri duelarik) are situazio delikatuagora eramango gintuela pentsa zitekeen.
|
|
2019
|
|
|
Aspaldian abiatutako gizarte mugimenduan kokatu behar da euskarak gaur egun duen biziberritzearen abiapuntua. hori aintzat hartu ezean ezin dira ulertu hizkuntza hori suspertzeko
|
azken
ehun urtean egin diren ahaleginak, corpus aren zein estatus aren inguruan. herri mugimendutik eta administrazio erakundeetatik euskararen aldeko dinamika ugari bultzatu dira, eta ohikoa da halakoei euskalgintza deitzea. Zalbidek dioen bezala:
|