|
2000
|
|
|
Prisa taldeak bestelako egitura multimediatiko osatuagoa du. 1977an sortu zen ElPais egunkaria argitaratzeko, eta denborarekin lotura estuak eratu dira bera eta Santillana argitaletxearen artean, zeina,
|
azken
batean, bere hedapen estrategiaren oinarriaizan den. Gaur egun kultur industria gehienetan dihardu, esan bezala, nagusitasun posizioetan guztietan ere, nahiz eta horretarako kanpoko hainbat enpresaren laguntzaere behar izan duen.
|
|
|
aipaturiko eztabaidaren baitan, Amsterdam goHitzarmenean, Europar Batasunarena egokitzen duen itunean alegia, protokoloberezi bat sartu zen, non, zerbitzu publikoaren defentsan, Estatu bakoitzariaukera ematen zaion horren finantzaketa ezarritako zerbitzu publikoko eskakizunak betetzeko moduan antolatzeko, betiere merkatuaren baldintzetan etakonkurrentzian eragin okerrik izan gabe. Honek,
|
azken
batean, finantzaketamistoa erabili ahal dutela esan nahi du, nahiz eta finantzaketa publikoa, zerbitzupublikoak finantzatzera joango dela ziurtatu den. Europako Batzordearen Ebazpenean, bide beretik, zerbitzu publikoaren garrantzia berretsi etagarai digitalean ere zerbitzu publikoek kalitatezko zerbitzuak eskaintzen jarraitzeko kapazitatea izan behar dutela zehazten da; halaber, publiko guztientzako zerbitzuak eskaintzean, legitimotzat jotzen du ebazpen horrek zerbitzupublikoek ere entzuleria zabal batera heltzeko ahaleginak egitea76.
|
|
|
eta, aldiberean, merkatu kometzialean lehiatzen diren enpresak zerbitzu mota batzuen eta besteen kontuak moduberezituan ematera. Erabaki honek,
|
azken
batetan, kolokan jartzen ditu aipatu xedapenetako zenbait asmoeta printzipio ere.
|
|
|
Puntu honetan mitoen, identitatearen, elementu subjektiboen eta,
|
azken
batean, kulturaren gaineko eztabaida sartu da. Honez gain, razionaltasun/ irrazionaltasunaren dialektikaren markoan kokatu izan dute batzuk eztabaida eremua, hori guztiaulertzeko modu bitxiak ere azaltzen direlarik9 Nazionalismoari irrazionaltasunaegozten dioten diskurtsoek kontzeptu hori argiki definitzeko gaitasuna agertu behardute, filosofian jokabide eta izaera desberdinak dituzten razionaltasun modu desberdinak daudela gauza onartua baita.
|
|
|
Hots, azkenik, subjektua berriro ere gizartearentzat probetxugarribihurtzea? Zeren,
|
azken
batez, ez baitago sendaketa psikikoari buruzko beste definiziorik. Esparru psikikoan sendatzearen ideia psikismoa gorputzaren atal izatearen nozioan, psikismoa garunaren funtzionamenduarekin nahastearen nozioan oinarritzen da.
|
|
|
hori, hizketaaldi bakoitzean berritzen dugu: pentsatzen duguna hots bihurtzeko denborarekin uztartzen dugunean doinu eta erritmoaren bidez. Donegan ek etaStampe k esaten duten bezala esanda, hitz egitea,
|
azken
batean, hitzakmusikan jartzea da.
|
|
|
Izatez, prentsa eta irratiaren erabilera politikoaz zalantzarik egiten ez bada ere (are gutxiagoFranco ren garaian), zinemaren esparruak askoz ere aseptikoagoa lirudike ikusle arruntaren aurrean. Ezinahaztu, alabaina, eta kulturaren mozorro neutroa erakusten zuen zine hark interesespainolen eta amerikarraren hedapenerako baliabiderik garrantzitsuen bezala funtzionatzen zuela, herriarengana iristeko bide zuzenenetakoa eta,
|
azken
batean, hainbat balore eta sinbolo, interesatu, jendexeheari ustekabean irentsarazteko tresna hobezina baitzen.
|
|
|
Beste gauza bat da eaespainiar frantziar euskaldunok gaur de facto ditugun burubide (mentalitate) historikoak, neuronak eta geneak zuzenak ala okerrak diren, ea nazio arazoarengatik baiespainiarrek bai frantziarrek bai euskaldunok borrokan aritzeak merezi duen ala ez, eaborrokagaia txoroa den eta ea denok, euskaldunak, frantziarrak eta espainiarrak, erotuta gauden. Kasu honetan txoroak ez ginateke euskaldun, frantziar eta espainiarrakbakarrik izango, mundu osoa baizik;
|
azken
batean, orain txinatar, errusiar, indonesiar, judutar, palestinar, irlandar, ingelesak eta beste hamaika arazo nazionalagatik aribaitira borrokan. Historikoki, berriz, zein herrik ez du gerrarik egin arazo nazionalagatik?
|
|
|
...dute ikusten klase sozialen epifenomeno bat modura, eta, are gutxiago, ez dute beren estrategia klase sozialen borroka modura lekuratzen.Zergatik guk, euskaldunok bakarrik, borroka nazionala klase sozialean urtzen duenerredukzionismo horretan erori behar ote dugu, beste inor erortzen ez denean. Gainera, gatazka muga sozio-ekonomikoetan ezarri nahiko luketen espainiarrek berekere, IUkoek adibidez,
|
azken
batean, espainiar nazionalismoan kokatzen dira, aitortzenez badute ere.
|
|
|
Europako estatuak konkistaren emaitza dira neurri handibatean. Beraz,
|
azken
batean, Europako Herri askok eta askok, beren Herriekin identifikatzeko, konkistarekin identifikatu beharrean aurkitzen dira nolabait.
|
|
|
Nire ustez, konkistatzaileekiko identifikazioa, boterearekiko identifikazio motabat da eta,
|
azken
batean, krimenarekiko identifikazioa. Denaz ere, ez dugu ahaztubehar harrapakaritzaren zibilizazioa ez zela ezinbestez sortu.
|
|
|
Badakigu jakin ez dela beharrezkoa errusinolbat hiltzea bere kontzeptuaren arabera ezagutu eta definitzeko, eta ez dela nahitaezkoahil dadin arte itxarotea bera ulertzeko. Dena den, Kojeve k zuzen nabaritzen duenez, errusinolaren ulerkuntza kontzeptuzkoak edo zientifikoak
|
azken
batean disekzioaeskatzen du.
|
|
2001
|
|
|
Funtsean, paradigma moderno horren baitan egon dira eraikita, eta oraindikere badaude, neurri handi batean? gure helduen euskalduntzea eta alfabetatzea ere.Eta,
|
azken
batean, ikuspegi modernoaren araberakoak ditugu gaur indarreanhainbat osagai, elkarreragin estuan: euskaltegien izaera, irakasleen (eta ikasleen) egitekoa, hizkuntza eta ikaskuntza ulertzeko era, irakaskuntza eratzeko moduaeta... lehengo programa.
|
|
|
Jokabide hori,
|
azken
batean, ikuspegi moderno edo teknikoaren ondorio da: teoriak esango digu praktikan nola jokatu (Esnal, 1999; batez ere, 28 orr.); beraz, hizkuntzen irakaskuntzarako programa eta metodoetara egokitu beharkogenituzke hizkuntzaren zientzien ekarriak. Baina, aurreratu genuen bezala, desegokia da jokabide hori.
|
|
|
1) ikuspegi zaharra, 2) formalista, 3) postmodernoa eta 4) dialektikoa. Izan ere,
|
azken
batean, antzeko bilakaera gertatzen arida, gaur egun, jakintzaren arlo eta eremu guztietan, modernitatearen paradigmaaldatzen ari den neurrian.
|
|
|
Horra hor, beraz, binomioaren bi elementu sailak: hizkuntz adierazpena etaekintza, egitura ideala eta bizitza erreala; edo, bestela esanda, alde batetik, produktua, egitura eta sistema formala, eta, bestetik, jarduera, gaitasuna, modelo operatiboa, hizkuntz ekintza;
|
azken
batean, eta asko laburtuz, hizkuntz forma eta hizkuntzekintza.
|
|
|
Ikuspegiformalistak helduleku ziurra behar du zientzia egiteko. Horregatik jotzen du hizkuntzaren alderdi objektibora eta mugatzen da formara eta,
|
azken
batean, denabihurtzen du forma huts, lege eta sistema. Ikuspegi postmodernoa, ordea, bestemuturrera joaten da:
|
|
|
bat dute, hots, erabileraformalak dira. Testu generoa nozioa,
|
azken
batean, hizkuntz erabilera, berezitu, horiek(= hizkuntza praktikatzeko moldeak) ulertzeko eta berorien onargarritasunaerabakitzeko tresna baliagarria da. Baita hizkuntzen i (ra) kaskuntzan kontuan izanbeharreko errealitatea ere.
|
|
|
Azken argudio hauekin iritzien munduan sartu gara, eta eztabaidagarriak izanlitezkeela jabetzen naiz, oso, aurreko guztiak ere eztabaidagarriak izan direnbezala. Izan ere,
|
azken
batean borondateak eta euskararekiko konpromisoaknolabaiteko pisua izango du planteamendu honetan. Bide honetatik abiatzekoazken erabakia ez da etorriko argudio pisutsu eta ukaezinetatik, nolabaitekokonbentzimendu pertsonaletik baizik.
|
|
|
c) Kultur produkzioa klasera eramatea. Klasearen dinamikan txertatzea litzateke,
|
azken
batean, hemen proposatzen dena. Baina, kontuz:
|
|
|
– Bestetik, proposatuko zaizkion ikas esperientziak esanguratsuak izan dakizkion (ikas prozesuan eraginkor izan daitezen,
|
azken
batean), horiei probetxurikhandiena ateratzeko modua aurkitzen lagunduko diogu.
|
|
|
Azkenetik hasiko gara,
|
azken
batean, lortu gura dugun helburua baitainteresgarriena. Eta amaiera zein den, denboran behintzat, ez da zaila kokatzen: ikas prozesuaren azken fasean gaude, azken helburua erdietsiko den fasea.
|
|
|
Talde trinko hauetan urrats desberdinetako ikasleak talde berean jarri beharizan genituen halabeharrez. Ordurako kurrikulu berriaz bageneukan zerbait entzunda, eta bagenekien urratsetan barik ziklo handitan banatuko zela ikas prozesua.Guk,
|
azken
batean, etorriko zen aldaketa aurreratu baino ez genuen egin. Bainahorretarako metodologia, eta horren barruan materiala?, irakasle eta ikasleenrola, eta beste hainbat puntu egokitu behar izan genituen.
|
|
|
Batzuek hizkera arruntaren adierazle izan nahi dute, beste batzuek idatziaren isla, baina denek dute ezaugarri bera: ikasleengan pentsatuz idatzi dira. Ez dut ukatuko idatzi horiek testuak direnik,
|
azken
batean hasiera eta bukaera duten osotasun koherenteak1 2 baititugu denak; baina agerian utzi nahi dut, horietako askok ez dutela hizkuntzaren benetako izaeraislatzen.
|
|
|
Lehen erabili dugun definizioa aplikatuta, begien aurrean dugun hori testuada. Gainera, gure ikasleek testutzat hartuko lukete3;
|
azken
batean leku ezezagunbatean dagoen pertsona batek bertako bati behar duen zerbait nola aurkitu galdetzendio eta hori ekintza komunikatiboa da; baina, benetan jasotzen ote ditu testu horrekjatorrizko bi hiztunek egoera berean martxan jarriko lituzketen gaitasun guztiak?
|
|
|
azaldu beharretik begiratzeaz gain, bertzelako gai eta kezkezaritzera behartuko baikaitu. Bertzelako bideak urratzera,
|
azken
batez, karrikakozirimola bortitz hurbilegiek trabatu gabeak. Parada polita dugu geure aitzinean.
|
|
|
Ikuspuntu objektiboedo behaviorista deritzon hau, protagonistaren kontzientziaren solas ezkutuaazaleratu nahi digun bigarren pertsona gramatikalaren erabilerak eteten du. M.Butor en La Modification (1957) nobelaren ostean hedatu zen kontaketa teknikahonekin, heriotzaren ikuspuntu arras fisiologikoa aurkezten zaigu; baina horibakarrik ez, irakurleok iheslearen solasaren hartzaile testualak bihurtu ere bai.Esan beharrik ez dago, bigarren pertsonan antolatutako kontaketa honek izugarrizko indar narratiboa duela,
|
azken
batean, iheslearen ezinegona barne elkarrizketagatazkatsuaren bidez aurkezten baitzaigu. Horrexegatik dauka hainbesteko indarraiheslearen planoak, W.
|
|
2002
|
|
|
Estatu frantsesean, 1995eko Lurraldearen Antolaketa eta Garapenerako95 Legea (LAGL) baino lehen, plangintza ekonomiko orokorraren barruko azpiatal malgu gisa hartzen zuten lurraldearen antolaketa;
|
azken
batean, lurraldeaneragiten zuten jarduera sektorialen (garraiobideak, telekomunikazioak, hirigintza, etxebizitza...) batuketa hutsa baizik ez balitz bezala. LAGLren ondorioz, ordea, lurraldearen antolaketa urrundu egin da plangintza ekonomiko orokorraren zakutiketa modu zuzenagoan ekin dio espazioaren plangintza fisikoari.
|
|
|
Auzi hau bestelakoa da MCCrentzat;
|
azken
batean, MCCren garapenlogistikoaren oinarria enpresen elkarketan eta enpresen arteko lankidetzandatza. Holding berriak talde sektorialetan (produktu merkatu identifikazioaren arabera osatuak) hartzen du oinarri, eskualde taldeen kaltetan (haueneraketan lurralde eta gizarte irizpideak hartzen ziren nagusiki aintzat).
|
|
|
edozein erakunderekin harremanak euskaraz egiteko eskubideadutelako eta ikasleek hizkuntza bietan irakaskuntza jasotzeko eskubidea dutelako.Eta ildo horretatik jarraituz, lehen Mikel Aizpuruk oso ondo azaldu du horrenhistoria?, Euskal Herriko Unibertsitateko estatutuetan hizkuntza bien erabilerabermatzen da. Laburbilduz,
|
azken
batean, geu gara irakaskuntza euskaraz eskaintzeko betebeharra, legezko betebeharra, duen unibertsitate bakarra.
|
|
|
Elebitasuna helburu, beraz; baina, jakina, gure gizarteko eta unibertsitatekoelebitasunez hitz egiten dugunean, ez dugu daukaguna nola edo hala kudeatzeazhitz egiten, elebitasun dinamikoaz baizik, elebitasun aldakorraz; eta elebitasunhorrek diglosia gainditu nahi du, zailtasun asko dauzka, zailtasunez josita dago, euskararen zabaltzea eta normaltzea bilatzen du, eta,
|
azken
batean, gizarte honenborondatea islatzen du.
|
|
|
Aurreko azpiatalean adierazitakoaren arabera, bistakoa da, gure ikuspuntutik? bultzatu egin dela Eusko Legebiltzarra aurrerapausoak ematera; eta,
|
azken
batean, Gasteizko Gobemuak badu zeresanik horretan.
|
|
|
Nondik datorkio, bada, indarhori? Edozein kultur produkturen zientifikotasuna, sozialki ezagututako zientifikotasuna,
|
azken
batean, ez da eratortzen bere egiaren bame indarretik; alderantziz, haren indarra egiaren sinesmenean datza, egon baitago sinesmen bat egiarenitxura sortzen duena.
|
|
|
2.3 Ikusten den bezala, auzi batzuek eta besteak,
|
azken
batean, ildo berekoakdira, kezka ezberdinak jasotzen dituzten arren. Eta erakusten dute gaur egun dagoen batasunik eza.
|
|
|
Laguntza emateaz gain, motibatzen ere jakin behar du, eta,
|
azken
batean, nolabaiteko ziurtasuna eman behar dio ikasleari. Independente izatera eta arriskuberriak onartzera bultzatu behar du ikaslea.
|
|
|
Argi dagoez zela gizabanako batzuen jarduera, talde lan baten emaitza baizik, nahiz eta ezjakin nortzuek osatuko zuten lan-talde hori. Agian, trikuharri horren inguruan biziziren artzainak edo nekazariak izango ziren,
|
azken
batean, hilerri hori behar izangozutenak; baina ez da baztertu behar, antzinako gizarteetan gertatzen zenaren antzera, lan-talde zabalagoak antolatzea horrelakoetan; adibidez, duela gutxi arte iraunduen auzolanen antzera inguruko saroietako edo auzoguneetako biztanleak bilduz.Horrek, beste hainbat gaitan gerta zitekeen bezala (taldeak osatzerakoan animaliaharrapakariak ehizatzeko antolatuko ziren... C. Renfrew k (1984:
|
|
|
Bestalde, batzuetan, zantzu arkeologikoek ez dute gehiegilaguntzen, ez baitira tipologikoki eta kronologikoki adierazgarriak. Gerta daitekebatzuetan paleozoruetan lortutako datazioak arinkeriaz erabili izana (hori argikibaieztatu gabe aztarna materialen bidez); baina emaitza posiblea denez, zail egitenda data baztertzea,
|
azken
batean horretarako arrazoi garbirik ez dagoelako. Bestalde, konturatu behar dugu trikuharriak kokatzen diren eremuak denbora luzez erabili direla (batzuetan trikuharriak eraiki aurretik, eta hortik aurrera ere bai, era jarraian), eta, horregatik, ikatzen emaitzak kontu handiz erabili liratekeela.
|
|
|
soil soilik; Monarkiak, Estatu nazionalak eta abar neutralak ez direlako. Horrela, bada, historiaren ikerkuntza eta irakaskuntza uste duguna baino irekiagoa da; eta inprebisioa, alternatibak eta,
|
azken
batean, historiaren ikuspegi irekia, probabilitatezkoa, landu behar ditugu.
|
|
|
Informazioaren arloan, ekarpen handiko hiztegiak ditugu, baina plangintza politiko ideologiko baten sare barruan kokatu ziren. Hiztegiaren aleen sarrera orokorretan, akademikoek zuzen zuzen jo zuten Bizkaia, Gipuzkoa, Araba etaNafarroan ordezkari bidez antolaturik zegoen erakundeetako boterearen aurka.Beraz, ohikoak ziren tesi politiko foralak kritikatzen saiatu ziren,
|
azken
batean, foru erregimenaren edo sistemaren itzalpean indartu baitzen euskal botere publikoa; eta hura mugatzeko eta deslegitimatzeko, botereak, oinarrian, erregearengan zuelasorburu, eta ez beste inon, defendatu zuten.
|
|
|
Erantzunik ez zitzaion falta izan: horra Arangurenek sortu zuena eta ondoren 1829an P. Novia de Salcedok idatzia.Azken honek, hiru herrialdeetako historia landu zuen, eta zuzenbidezko ikuspegiagailendu zen beraren diskurtsoetan;
|
azken
batean, autogobernu politikoa, delakodiskurtso historiko jakin baten araberako legitimitatean oinarritzen zuten. Bainabestelako eraginak ere agertu ziren; esate baterako, iraultza liberalaren garaikoak.Kasurako, Ibañez de la Renteriak eginiko testuetan borondateari edo nahiari iraganari bezainbesteko garrantzia eman zion.
|
|
|
Paz en la guerra. Bertan intrahistoriakontzeptua landu zuen; hau da,
|
azken
batean herriko oinarrizko eta ezkutuko egituren azterketak egiten zuela aldi historiko jakin bat argitsu.
|
|
|
Hori horrela egitea ahalbidetu, eta politika ireki eta garden baten bidez hiritarrei egoeraz jabetzea lortzen bada, arriskuak objektibatu arren, zifra eta formuletara mugatu arren, arrisku katearen sinesmenak
|
azken
batean onarpenaren auzia pizten du berriro. Izan ere, modu horretan,, nola bizi nahi dugun?
|
|
|
Komunitate naturalak eta garbiak nahi badituzu, 44, beste era bateko? euskaldunik, lehiatzaile politikorik, gazte erorik, hiesdunik, eskalerik, poetarik, ekologistarik,, txirorik?, kristaurik, yonkirik, kale emagaldurik, gamelurik, lesbianik, etorkinik, eta beste,
|
azken
batean desberdinik gabe bizi nahi bada,, eta hiria, baztertu nahi izanez gero:
|
|
|
kontsumoa, lotsaren harritzar elektronikoa, euskalduna, kamara zelataria eta alarma, supermerkatua, telebista, kartzela, garbiketa ideologikoa, Konstituzio nazionala edota naturala, negar egiteko pistola,, bakearen marrak? (Gurutze Sakratua ikastetxe katolikorako bide nagusia kasu),
|
azken
batean, zentzu bakarra, segurtasuna, nagusitasuna, kontrola, amaiera, helmuga, segurtasun babestuaren espazioa eta beldurraren hiri ekologia,, edo hiria?, aukeran dituzu.45
|
|
|
Alberto Melucci soziologo italiarraren hitzak erabiliz, aipatu den hizkuntza auzia,
|
azken
batean,, gaur egungo dilema teorikoaren sintoma adierazgarriena litzateke?. Analista sozialek, ez lituzkete gai zehatzak soilik eztabaidatuko, bestelako auzi orokorragoak baizik, tartean gizarte garaikidearen definizioa?
|
|
|
Ars amatoria ere beste ars batzuen eredura egina da, baina gai larri haietako ikasbide moldea maitasunarentzat erabiliz. Hori eta horren jarraipen gisa idatzitako Remedia amoris edo Medicamina faciei femineae (zati bat baino ez da guregana iritsi), poema didaktiko parodikoak dira
|
azken
batean, tonu ironikoan eta sarri barregarrian idatziak. Lehenengoak maitatzen eta maite den neska edo mutila maitemintzen eta harrapatzen irakatsi nahi du.
|
|
2003
|
|
|
Ura, lurra, biodibertsitatea, hau da haziak, agrotoxikoak, agrotransformadorak, eta merkataritza eta banaketa enpresa horien eskuetandaude. Eta
|
azken
batean, elikadura munduko problema nagusiena da. Esate baterako, Iraken gerraren ostean arduradun moduan elikadura aditu bat jarri dute, multinazionalen ordezkari bat.
|
|
|
ekin diezaiogun gaurdanik eta geure kontraesanak onartuta, praxi zehatzetara inoiz jaitsi ez eta, maximalismoen ezkutuan babestuta, lantzean behinbotatako aldarri perfektuekin lasai geratu beharrean. Has gaitezen, beraz, lanean, eta has gaitezen koherente eta aldi berean seduktore izaten, lilura bultzatzen, proiektu erakargarriak taxutzen; saia gaitezen,
|
azken
batean, eraiki gura dugun horigaurdanik eraikitzen eta eder bihurtzen, kontua biharko utzi beharrean.
|
|
|
bere burua era negatiboandefinitzea; hau da, alternatiba gisa baino gehiago, zerbaiten kontrako mugimendu modura. Haatik, badirudi batzuk ohartu direla dagoeneko akats horretaz eta, hori dela kausa, gaur egun haien buruakglobalizazioaren aurkari modura baino globalsolidario gisa aurkezten dituzte (definizioa positibatzen saiatu direla,
|
azken
batean).
|
|
|
NBEren egiturari buruz ezin esan oso demokratikoa denik; Nazio Batuen Erakundearen BatzarNagusian, adibidez, ez dute lekurik estatu gabeko nazioek; horrez gain, Batzar Nagusia eztabaida foroa baino ez da,
|
azken
batean. Benetako erabakiak Segurtasun Kontseiluan hartzen dira, eta hor, txandakatuz doazen hamar kideek baino, bost partaide iraunkorrek (Txina, AEB, Errusia, ErresumaBatua eta Frantzia) erabakitzen dute egin beharrekoa, haien beto eskubidea baliatuta.
|
|
|
Fernandez Duranen arabera (2001),, garapen jasangarria, Rioko Goi bileran sorturiko kontzeptu hori, gaur egungo eredu ekonomikoak etengabe hazteko daukan joera berdez makillatzekoahalegina baino ez da,
|
azken
batean. Eta argi dago mugarik gabeko hedapena ez dela bideragarribiosfera bezalako sistema mugatu batean.?
|
|
|
Munduko inongo herrialderik ez da uholdeetatik salbu, ezta herrialde idorrak ere; are gehiago, datuak datu herrialde idorretan pertsona gehiago hiltzendute uholdeek lehorteek baino,
|
azken
batez horko jendeak jakin izan duohiturak garatzen ohiko duten lehorteari egokitzeko, baina ez, ostera, aldianaldiko ustekabean harrapatzen duten uholde bortitzei egokitzeko.
|
|
|
Udal bat edobeste, Amorebieta Etxano kasu, proiektu energetikoei eragozpen legalak jarridizkiete; baina hortik gora dena izan da baimena eta esker ona inbertsioak eta lanpostuak ekartzearren. Aurreikusitako planak bertan behera geratu, baina badirudihori inori ez zaiola axola administrazioan, merkatuak
|
azken
baten gehiago etahobeto dakielako nondik, zertan eta nola planfikatu behar den alor energetikoan.Eta gure galdera da: Non daude mugak?
|
|
|
Iberdrolak lehentasuna markatu du enpresen arteko norgehiagokan eta bereproiektu guztiak jadanik martxan daude. Are gehiago, Pasaiako ikatz termikakutsakor eta deseraginkorra ziklo konbinatuko batekin ordezkatu nahi dutela ereplazaratu dute,
|
azken
baten Iberdrola. Euskal Herriaren bazkide energetikoabaitda, historia, akziodun eta bezeroengatik? (Sanchez Galan, lehedakariordea, Euskaldunon Egunkaria VII).
|
|
2004
|
|
|
Laburbilduz, egungo ekonomiaren globalizazioak enpresak nazioartekotzekoegiten duen presioak antolaketa ekonomiko kooperatiboen garapena mugatzen du, eta
|
azken
batean, kapital enpresen bidea hartzera behartzen ditu. Izan ere, formulakooperatiboaren bidetik ezin da atzerriko ekoizpena antolatu edo enpresa bateratuaksortzera zuzenduriko hitzarmen estrategikoak erraztasunez burutu, eragozpenekonomiko, juridiko eta kulturalak baitaude.
|
|
|
Zergatik ez, beldur gabe, maitasunaren ideia gidaritzat hartu ekonomiaren ikuspegi alternatibo bat lortzeko? Zergatikez?
|
azken
batean, ekonomia sozialak suposatzen duen maitasun klase konkretuasakondu eta maitasunaren ekonomiaren eraikin osoa itxuratu?
|
|
|
Kasu horretan, pertsona horrekin batera pasatu nahiditugu orduak; eta ordu horien portzentaia nabarmen bat bere gorputzaren kontaktuzuzenean igaro nahi dugu, sakontasun handiagoko edo gutxiagoko sexu harremanbatean. Zer da,
|
azken
batean, une horietan sentitzen duguna. Halako batasun nahibat:
|
|
|
Horregatik, ekonomia holograma gisa ikustea da erronka, ez makina gisaedota propietate desberdindun mailak dituen sistema gisa soilik. Metafora honetan, agenteek bere baitan ekonomia osoaren logika barneratzen dutela onartzen da.Agenteek duten portaera logika, beste ekonomia kideen eta,
|
azken
batean, ekonomia osoaren logika da. Navarrok (1994) gizarteari buruz esandakoa parafraseatuz, agenteak, hankadun ekonomiak?
|
|
|
Adierazpen horrekin zientzia politikoa eta Filosofia Politikoaren arteko mugak lausotu egiten dira,
|
azken
batean teoria politikoak ere politikaren kontzeptuari begiratzen baitio.Egia esan, galdera berari erantzun bat ematen saiatzen dira biak. Fenomeno poiitikoariburuzko edozein teoria kontzeptu horretatik abiatzen da lehenengo eta behin, ondoren gaihorren inguruan garai honetan bizirik dauden beste galdera adierazgarriagoak azal eta argiditzaten.
|
|
2005
|
|
|
George Hills autoreak (1987: 50) dioen bezala,
|
azken
batean hiru erreferentzia ditugu kontuan hartzekoak irrati eta telebistako albisteak idazteko. Sinplea eta zehatza, logikaren garapenaz egindakoa, eta, hirugarrena, garrantzitsuena?
|
|
|
Ofioliten ikerketak, ofiolitak lurrazal ozeanikoaren lurgaineko aztarnak bezala interpretatu zirenetik? izugarri ugaritu dira,
|
azken
batean, lurrazal ozeanikoaren berezitasunak ezagutzeko biderik errazena eta zehatzena delako. Gainera, ofiolitek antzinako ozeano edo itsasoen aztarnak dira ere eta edozein garaitako berreraiketa paleogeografikoak egiteko beharrezkoa da ofioliten bilakaera ezagutzea.
|
|
|
Beraz, nahiz eta nukleoaren eta mantuaren hozketaren eraginez sortutako konbekzio korronteak plakak mugimenduan jartzeko giltza diren, plaketan bertan sortutako indarrak dira
|
azken
batean mugimenduaren abiadura eta norabidea gobernatuko dituztenak. Apurka apurka Lurraren barnean gertatzen ari diren prozesuak ulertzen ari gara, baina oraindik sekretu handiak gordetzen ditu, eta baliteke etorkizunean plazaratuko diren ereduak zerikusirik ez izatea gaur egun onartzen direnekin.
|
|
|
Gai bakoitzean, datu errealak eta eredu teoriko hipotetikoak bereizten saiatu naiz une oro. Garrantzitsua da benetako datuak eta onarpen orokorra duten ereduak oraindik hipotesi hutsa baino ez direnetatik bereiztea, hauek,
|
azken
batean, datu berriak pilatu ahala alda daitezkeelako.
|
|
|
Plaken artean osatutako bikote bakoitzaren mugimendu erlatiboa berezko Euler-en poloak definitzen du, E AB,. BEC= E CB, etaE CA. Euler-en polo bakoitzak dagokion abiadura angeluar erlatiboa izango du, AB, BC eta CA. Puntu hirukoitzaren inguruko edozein ibilbidek plaken arteko hiru mugak zeharkatuko ditu. Hiru muga horietako abiadura erlatiboaren batuketak zero izan behar du,
|
azken
batean, batuketak plaka batek bere buruarekiko duen abiadura islatzen baitu. Beraz, abiadura angeluar erlatiboetarako,
|
|
|
Beraz, mantuaren barnean batez bestekoak baino tenperatura altuago eta baxuagoak daudela ondoriozta daiteke. Bero fluxu altuko eremuak sumendien agerpenarekin erlazionatuta daude,
|
azken
batean, sumendiak lurrazalaren azpiko tenperatura altuen lurrazalaren gaineko espresioa baino ez dira.
|
|
|
Eskema horren barruan ere, laster agertu ziren arazoak, zeren, autore batzuen arabera, Protista erreinuak eduki desberdinak onar baititzake. Hau da,
|
azken
batean, definizio arazo bat dago. Horrela, protisto, soilik organismo unizelularrak (kolonialak barne) kontsidera daitezke autore batzuen ustez, edo kasu zabalenean, organismo unizelularrak gehi diferentziazio histologikorik gabeko plurizelularrak.
|
|
|
Baina kasu honetan, zelulek integrazio harremanak ezartzen dituzte elkarren artean, hau da, lan fisiologikoa banatuta dago zelulen artean. Horrek zelulen diferentziazio morfologikoa ekarriko du, eta espezializazioa
|
azken
batean.
|
|
|
Larba honek gastrorrafia, teloblastia eta eskizozelia erakusten ditu garapenean zehar. Trokofora,
|
azken
batean, arkenteron, aho eta uzkia dituen enbrioia da. Baditu, gainera, zilio gangar apikala eta xingola ziliodun batzuk (prototroka, mesotroka eta telotroka).
|
|
|
Baina espezie guztiek jarraitzen duten bidea hauxe da: kolonizatu, hedatu, fase geldikorrean sartu eta, azkenik, atzeraka egin, hau da, erregresioan sartu eta beste espezie berri bati lekua utzi
|
azken
batean. Hots, praktikan ahalmen biotikoa ez da betetzen.
|
|
|
Halandaze, irizpide taxonomikoak filogenetikoak izango dira
|
azken
batean. Mota bikoak izaten dira:
|
|
|
Blastularen izaerak eta,
|
azken
batean, bitelo kantitateak baldintzatzen dute gastrulazio mota, zeren, gastrulazio prozesuak zelulen migrazioak behartzen baititu. Nahiz eta animalien erreinuko gastrulazio ereduak askotarikoak izan, prozesua gauzatzeko normalki hurrengo mugimendu morfogenetikoak gertatuko dira:
|
|
|
1 Ekoizpen primarioa ez dago mugatuta (beti dago argia; lurrean, elikagaiak eta ura; atmosferan, CO2), eta horrenbestez, janari gertutasuna uretako inguruneetan baino askoz handiagoa da. Beraz, arrazoi trofikoak direla-eta, lur lehorrean txoko ekologiko berri asko agertu dira, eta,
|
azken
batean, biodibertsitatea areagotu da ezin gehiago.
|
|
2006
|
|
|
Emozioen nahas mahas honetan, agian poztasuna, asebetetzea, lasaitasuna, kitzikapena agertzea beste emozio disforikoagoak agertzea baino errazago ulerliteke: itxarotea amaitu da, adopzioko haurra errealitate bilakatu da, eta gurasoizateko desira bete da
|
azken
batean. Hala eta guztiz, ez da harritzekoa tristura, imajinaturiko haur idealari uko egin behar izateagatik edo haurrak ordura artepairatu ahal izan duen min eta sufrimenduagatik?
|
|
|
Bestalde, adierazten digu, Durangok izaera propioa zuen arren, nolakoa zen jakitea zaila dela, zeren zalantzazko dokumentu batean oinarritzen baita konde propioa zuela esateko. G. Monreal-ek dio izaera geografiko bereziak eman ziola antolaketa unitatearen izaera Durangori,
|
azken
batean haran hauek lotzen baitzuten Bizkaia nuklearra, Arabarekin (Urkiolatik aurrera) zein Deba arroarekin (Elgeta eta Kanpanzartik).
|
|
|
Datazio erromatarra erabiltzen dute, egunari dagokionez; urtea, aldiz, Aroan emanda dago Era Hispanica ere deituan, K. a. 38 urtean kontatzen hasten zen eta XIV mendera arte erabili izan zen urtea emateko modu hau, juliotar egutegia penintsulan sartu zenekoa, hots, erromatarren iristearekin nolabait; eta modu klasikoari jarraituz, kalendas i jarraituz, erromatarrek hilaren lehen egunari deitzen zioten eta horrela zabaldu zen Goi Erdi Arora ere, eta atzeraka kontatzen dira kalendatatik ematen den zifra (aurreko hileko azken egunak adieraziz)?. Idatzita egoteak (kasu honetan harrian zizelatuta daude hitzak, baina idatzita
|
azken
batean) ere bere esanahia dauka, kultura orokorturik ez zegoen garai batean oso esanguratsua baita nork bere epitafioa izatea (kultura, soziala edo behintzat, zibilizatua?, erromatar kulturaren eragina aro, barbaroan?). Hala ere, esan dugu Momorenak akatsa duela eta, agian, artisauak (harginak) ez zuela ulertuko idazten ari zena; Alvarorenak, aldiz, kalitate handiagoko hizkiak dituela dirudi (Azkarate eta García Camino, 1996), nahiz eta bere kontserbazio egoera ez izan oso ona, adierazten duena eskulangilearen kualifikazioa altuagoa zela.
|
|
|
adjektiboak, askatutakoa? esan nahi du, izan daiteke esklabo askatua, adibidez, baina kasu honetan nekazariei buruz ari denez, morroi izandakoak baina askatuak izan diren nekazariez ari da, nekazari aske ez morroiez(
|
azken
batean hiri gutun edo foruek morrontza ezabatu egiten zuten haien barrutian).
|
|
|
nekazariak eta aitoren semeak (beste hiribildu batzuetan ere egin zen moduan). Zerga ordainketan dute alderik handiena; izan ere, nekazariek erregeari zerga ordaindu behar baitzioten eta aitoren semeek ez, baina
|
azken
batean morrontzatik urruti, foruen ezaugarria ere badena. Berrespenak direnez, eta ez gutun originala, ez zaigu gordetzen barrutiaren zehaztapena, beraiek ezaguna zutenez berriro jarri ez zena.
|
|
|
Zaragozari eman zion forua. Horrek
|
azken
batean Jacakoarekin ere harremanetan jarriko luke urrutitik (Martin Duque, 1987).
|
|
|
Horrela, ikusten da, tradizio nagusiak edo ereduak bi direla, batez ere, Logroñoko forua eta Jacakoa (gutxiago Tuterakoa eta Funeskoa,
|
azken
batean Logroñokoaren jatorri bera duena, Viguerako forua234; baina haien lurraldeetan ez dira hedatzen ez Jacakoa ez Logroñokoa, aipatutako horiek baizik).
|
|
|
43 Kant-i jarraituz gero, moralitateak zentzua dauka soilik gauzek berezko balioa baldin badute, baliokide batez ordezkatzen ez ditugunean, bere horretan helburu baitira, ez beharrizanen satisfakziorako bitarteko. Halakoxeak dira,
|
azken
batean, preziorik ez baina duintasuna ezaugarri duten gauzak.
|
|
|
eta bestelako ideietan oinarritutako harremana ezarriko dute. Harreman etikoa,
|
azken
batean. Erlijio guztiek aurre egin gura diote gaizkiaren iturburuari eta zentzuaren galderari (katastrofe naturalak, injustizia sozialak, gatazka belikoak, eta abar).
|
|
|
mende bat lehenago loriatua izan zen arrazoiak orain behin betiko galdu du bere hizki maiuskula, bere bat izatea, bere unibertsaltasuna, eta praxia funtsatzeko bere ahalmena. Hori dena da,
|
azken
batean, webertar diskurtsoa kokatzen deneko garaiaren ezaugarria (Ruano, 1996: 211).
|
|
|
heteronomia egoeretatik askatzeak urradura latzak uzten ditu, askatasunak sortzen duen hersturari aurre egin behar baitzaio. Baina,
|
azken
batean, hortxe dugu zentzu berriak sortzeko askatasuna, geure bizitza geuk erabakitako moduan gidatzeko aukera.
|
|
|
Segitzen du zentzu sortzailea den subjektuaren nozioa eta bere bizitza autogidatzeko gaitasun arrazionala duen subjektuaren ideia defendatzen. Pertsonaren nozioa da defendatzen duena,
|
azken
batean; horrek ordezkatzen baitu indibiduoaren ukazioaren kontrako erresistentzia heroikoa; hori da balio arrazionaltasunaren isiltze hazkorra gelditzeko modua.
|
|
|
Norberaren konbikzioak defendatu ahal izateko aukera errealak sortzearen inguruko ardura da Weber-ena. Autonomia pertsonalak dituen aukera eta muga historikoez hausnartuko du,
|
azken
batean.
|
|
|
Utopia positiboek indarrean dagoen ordenaren ezaugarriak jaso ditzakete soilik, nahiz eta formulazio utopikoan hobeto integratuta agertu. Utopia positiboak statu quoaren isla baino ez dira; hobekuntzak integratuko ditu, baina sistemaren erreflexua izango da
|
azken
batean. Finean, hobetutako proiekzio horrek dagoenarekin adiskidetzeko balio dezake.
|
|
|
Mintzaira eta elkar ulertzea batera doaz, hizkuntzak akordioa baitu helburu. Akordioa,
|
azken
batean, interes partikularraren eta unibertsalaren bateragarritasunaren bilaketa da. Eta hori baino ez da Ilustrazioaren helburu morala:
|
|
|
Garai historiko batzuetan tentsio hori ia desagerturik ikusi dugu, fedea arrazoiari gailendu zaiolako, edo alderantziz, efikazia jainkotu delako eta zentzu osagaiak baztertu; azken hau litzateke gizarte modernoen patologia. Batek pentsa lezake aipatzen ari garen auzia ideien munduari lotzen zaiola, gogoeta akademikoaren unibertso abstraktu eta zerutiarrari, baina, auzi hori bizitzari lotzen zaio nagusiki; hau da, bizitzeko moduez ari gara
|
azken
batean; hezur haragizko gizakumeen bizitza (auto) gidatzeko eta (auto) gobernatzeko moduez. Historian zehar gorpuztu izan diren biziera konkretu batzuk (monasterioetako bizitza, lehendabiziko kapitalismoaren enpresa gizonak, zientzialariak...) bien arteko uztarketan oinarritu dira.
|
|
|
Beraz, publizitatea egiteko eskubidea (EK 20 eta 38 art.) ezin da lehenetsi pertsonaren segurtasuna edo osasuna babesten duten eskubideen aurrean. Gure aburuz, PLOren 8.5 artikuluko debeku hori ez da telebistan bakarrik gauzatu behar, pertsonaren osasuna kaltetzen duen edozein komunikabidetan baizik, ez baita ulertzen, telebista ez den beste euskarrietan zabalduz gero zergatik ez duen berdin kaltetuko;
|
azken
batean pertsonaren osasuna kaltetu dezakeen publizitate mezua txarra izango da edozein hedabidetan zabalduta (De la Cuesta, 2002: 136) 95.
|
|
|
Gure ustez, legegile espainiarrak ez zuen asmatu ezkutuko publizitatea engainuzko publizitatearen kategorian sartu zuenean,
|
azken
batean publizitate mota hori beste arau batzuek ere erregula baitezakete. Ikuspegi horren ildotik doa europar legegileak ezkutuko publizitatea erregulatzeko aukeratu zuen bidea, ezkutuko publizitatea irrati telebistako jarduerak arautzeko zuzentarauan sartu baitzuen (De la Cuesta, 1995:
|
|
|
Publizitatearen fenomenoak komunikazio prozesuarekin erlazio zuzena duenez, komunikazio askatasunaren eskubidea aztertzea derrigorrezkoa zaigu,
|
azken
batean eskubide hori Konstituzioak babesten duen eskubide baten ondorio zuzena eta lehenengoa baita, denok informazioa libre jasotzeko eta emateko dugun eskubidea, alegia (EK 20.1.d. art.) (Vicent, 2002: 618) 85 Hori dela eta, Konstituzioak berak bakarrik jasoko ditu aurreko mandatu horren salbuespenak (pertsonaren oinarrizko eskubideak. EK 10 eta 14 artikuluak?
|
|
|
Esan beharra dago hedabideek beren ideologiarekin bat datozen arauak jar diezazkieketela mezuei, eta horiek betearazi,
|
azken
batean audientzia horregatik izan baitakioke leial hedabide jakin horri. Halere, haien euskarrietan, zehaztutako tarifak berdintasunaren printzipioaren arabera aplikatuko zaizkie iragarkiak hedatu nahi dituzten iragarleei, horrela bakarrik bermatzen baita merkatuaren eta trafikoaren gardentasunean (De la Cuesta, 2002:
|
|
|
Baina, gaur egun, berriz, hedatzen dituen publizitatea (De la Cuesta, 2002: 152) tzen diren publizitate mezuek engainuzko izaera duten ala ez jakiteko, ezin dira horrela zehaztu; izan ere, gizartearen garapena dela medio, ezin da horrela neurtu hartzailearentzat erabat subjektiboak izan daitezkeen behar ez materialak bultza126 Mezua okerra edo egiazkoa den aztertzeko, interpretazio lan bat egin da, eta hori delikatu samarra izaten da,
|
azken
batean mezua hedatzearen aldeko erabakia hartuko baita mezuaren interpretazioak frogatzen duenean Konstituzioak babesten dituen informazio eskubidea (EK 20.1.d. art.) eta enpresa askatasunaren eskubidea (EK 38 art.) 127 begirunez betetzen direla.
|
|
|
Doktrina bat dator honako irizpide honekin: kontsumitzaileen eta enpresaburuen artean interes gatazka dagoenean, kontsumitzaileen interesak lehenetsi behar dira,
|
azken
batean kontsumitzaileen interesak interes publikoarekin identifika daitezke, PLOren Zio Azalpenean eta jurisprudentzian ikus daitekeen bezala (Fernández Novoa, 1989: 228; Tato, 1994a:
|
|
|
Hori dela eta, gaur egun legeak ez du nahitaezko titulaziorik eskatzen profesionalki publizitatean aritzeko. Halere, publizitate sektorean diharduten teknikarien lanak erabateko garrantzia duenez, horientzako status egoki eta zehatz bat ezinbestekotzat jotzen da;
|
azken
batean, exekutibo, kudeatzaile, sortzaile, testu idazle, argazkilari eta diseinatzaileen lanak publizitate jardueraren oinarri baititugu (Santaella, 2003: 146).
|
|
|
Azkenekoa kontuan hartuz, publizitateak edozein hartzaileren (nahiz eta publizitate subjektuaren izaera ez izan) eremu pertsonal, familiar edo ekonomikoa urratzen duenean (PLO 29 art.), PLOk jasotzen dituen akzioak aurkezteko aukera izango du kaltetutakoak. Horretaz gain, hartzaileek badute beste irtenbide bat publizitatearen eraginez urra daitezkeenbidea, horiexek baitaude legitimaturik, ikuspegi juridikotik, publizitatearen subjek eskubideak babesteko; alegia, kontsumitzaile eta erabiltzaileen elkarteen irtentuak izateko eta,
|
azken
batean, eskubide eta obligazioen titularrak izateko (Lema, 1984: 261).
|
|
2007
|
|
|
Galderari ñabardura bat egingo nioke, hau da, zeren arabera erabakitzen duteneta zeren arabera erabaki luketen. Aukeraketa diogunean, gaiari egitenbadiogu erreferentzia, zer kontatu eta zer ez, zer plazaratuko eta zer ezkutatuko, zer sustatuko eta zer ez... hori guztia,
|
azken
batean, prentsa bulego batenaukeraketa dela esango nuke.
|
|
|
Hautaketa zeren arabera egin luketen begiratzerakoan, aldiz, herriaginteek dituzten bi dimentsioak, alegia, zerbitzuzko edo administraziodimentsioak eta dimentsio exekutiboak,
|
azken
batean, politikoak, orekatutaegon lukete.
|
|
|
Ni horretan nago orain, eta une honetanesan dezaket herri aginteetako komunikazio jarduerak izugarri baldintzatzen duelagure lana eta gure lanaren kalitatea. Eta,
|
azken
batean, publikoak jasoko duenarenkalitatea.
|
|
|
Komunikabidebakoitzak bere nortasuna, bere sena defendatu nahi du, «zerbait ezberdinagara». Gu, Noticias de Gipuzkoan, horretan ez erortzen saiatzen gara; baina,
|
azken
batean, komunikabideek egiten dutena da, merkatuan dauden albisteposibleak neurtu eta baloratu. Agendatik oso gutxi mugitzen den panorama bizidugu.
|