2000
|
|
Artikulu honetan dioenez, Bernardo Atxagak argitaratu zuen poema liburua da oraingo euskal poesiaren mugarri nagusia, baina Sarrionandiak 1985eko Ni ez naiz hemengoa liburuan bildu omen zituen hobekienik poesia berri honen oinarri teorikoak. Sarrera gisako batez
|
azal
ditzakegu bada, Jon Kortazarren ustez poeta multzo berri honek dituen oinarri teorikoak eta euren ezaugarri orokorrak.
|
|
Bestalde, Izateak nola eta zergatik duen zentzurik azaltzen dutenean, aipatutakofilosofo esentzialisten Izate pentsamenduaren ikuskera arartegabeak mintzo egiazkoaren posibilitatearen berri ematen badu, izan badenaren zentzua ezagutarazten duena, ezin
|
azal
diezaguke, aldiz, nolatan eta zergatik bihurtzen den Izatearen egia erreal, hots, nolatan eta zergatik gerta daitekeen gizakiak Izatearen esentzia erauztea, etaesentzia horrekin inolako loturarik ez duen izen multzoan gauzatzea. Izan ere, goragoesan bezala, mintzoaren errealitatea da, hain zuzen ere, azaldu beharra dagoenmirakulua.
|
|
betiereko itzulera delakausa espezie gisa bederen baitirau. Horrexegatik
|
azal
dezake Kojeve k Aristotelesenean azalgaitz dena: mamut kontzeptuaren iraupena, gizakiongan, nahiz galdurikoespezie batena izan, bai baitugu are fosilik gabekoen kontzepturik ere?.
|
|
Niri betidanik gustatu zait jendea ezagutzea, eta gehiago orain, badakidalako jende hau ez dudala berriro inoiz ikusiko, eta horrek barruak askatzeko modua ematen du. Sekretu denak
|
azal
daitezke, biharamunean dena ahaztuta egongo den ziurtasunarekin. Itzelezko mauka da, beraz, atzerrian edo mozkorrean jendea ezagutzea.
|
|
Urrunagorat joan gabe, desterruan ere ederki ikusi ahal izan zitean gure arbasoek halakorik, zeren, Lapurdiko, Nafarroa Behereko eta Zuberoako katolikoen eta protestanten arteko liskar atergabeetan, egun bateko zuria biharamuneko beltza izan zitekean... Baina, lehenagokorat itzulirik, Joanes, kartari buruz asma eta
|
azal
daitezkeen hipotesiak amets hutsak dituk, frogarik ezean...
|
|
Ikuskizun hura aipatu nion orduantxe, eta isiltzeko agindu zidan hark, ezker besoa falta zuela, eta ezintasun hark zeharo mingosten ziola aldartea. Nik, gauzen alderdi ona ez ezik komikoa besterik ikusten ez dakien honek, galdetu nion, irrimirri apur batez baina betiere errespetuz, ea zein aldartez ari zitzaidan, kosmikoaz ala beste batez, probintziar idazle gaixo bat besterik ez nintzela eta
|
azal
ziezadala arren astiroago puntu hura. Ubel eta triste jarri zen, eta ilean artesia egiten hasi zen abilezia txalogarriz.
|
|
Argi fokoek begiak itsutu zizkiguten, ez genuen asmatzen kameren aurrean zein jarrera hartu. ...ierazi zuen, uste okerrerako biderik utzi gabe, esanez saio hura elkarkidetasunezkoa zela, anaien arteko solas bihozkor polit bat, gure esperientzia borti  tzetatik lezio zorrotzak ikasteko aukera ezin hobea zela, beti bezala, Oinazeak orduak luze ditu berezi hura, baina, aurrez ikusle minberak ohartarazi nahi zituela, badaezpada ere, han bizitzaren laztasuna ez areagotua baina bai bere horretan
|
azal
zitekeelako, hau da, bere gordintasun guztian, eta auskalo. " Eta auskalo esan zuen atzera Otsotzarmendik ahots hari apurtuz, bai, auskalo non dauden hondamendi eta giza zoritxar hauen arrazoiak.
|
|
Benetan ukatzen zuen gauza bakarra ezagutzazko enuntziatu legez onartzearena zen. Historialariek, psikologoek edo soziologoek kausalki azter eta
|
azal
zitzaketen, baina kasu horretan esanahia duena ez da balio judizioa, berari dagozkion historiako, psikologiako edo soziologiako enuntziatuak baizik. Zeren balio enuntziatuak berak ez dira hemen ikerketaren objektua besterik; ez dituzte teoria hauen enuntziatuak osatzen eta ez dute, hemen eta edonon, zentzu teorikorik.
|
|
Tractatus, 3.263: Jatorrizko zeinuen esannahia argitasunen bidez
|
azal
daiteke. Jatorrizko zeinuak beren baitan daduzkaten perpausak dira argitasunak.
|
2001
|
|
Egoera aldrebesenean ere imagina dezakegu gure burua. Honek
|
azal
dezake ikuskizunean zehar ikusleriaren etengabeko irribarrea. Baina antzezlan honetan ia hitzek baino garrantzia handiagoa hartzen du boleroen musikak.
|
|
Zer gertatu ote zen, Z. ARGIA" grisen" (orduko" ordenazaintzaileei" deitzen zitzaien modua) erretratua azalean zuela kaleratzera ausartzeko? Garaiko egunkariak errepasatu arren, ez dut horren arrazoia garbi
|
azal
ziezadakeen berririk aurkitu... Halere, horrek ezer gutxi esan nahi du, orduko komunikabideak nolakoak ziren kontuan hartuta.
|
|
Nafar erdialdeko eremuan, baina jadanik Erriberako lautadetara begira, zama historiko handiko lurrak ditugu. Horrela, zonalde hau" Antzinako Erresuma" erreen defentsarako garrantzitsua izateak, (Aragoirekiko hurbiltasunagatik hain zuzen ere), monumentu eta herri askoren izaera
|
azal
lezake. Hala izanik, gazteluak (Xabier), defentsarako prestaturiko monastegiak (Leire), mendi estrategikoen gainean kokaturiko herriak (Galipentzu, Uxue, Kaseda...) eta harresiz sendotutako hiriak (Erriberri, Zangoza).
|
|
Eska ezazu klausula bakoitzak izan ditzakeen interpretazioak
|
azal
diezazkizutela.
|
|
Baina
|
azal
dezagun xeheago nola lotzen dituen ikuspegi bakoitzak binomioaren bi gaiak (edo, disjuntibaren bi adarrak?, Marina-ren hitzetan esanda): formaeta ekintza.
|
|
–Lesioen txostena? orriaerabili beharrean, lesioak arbelean zerrendatu edo ikasleei ahoz
|
azal
diezazkiokegu;. Zer ote da?, orrian dauden hitzekin eta galderekin ere gauza bera egindezakegu...
|
|
Zenbaitetan, aholkulariak ikasleak egindakoa edota esandakoa azaldu dio, adituaren ikuspuntutik. Aditua den aldetik, beste perspektiba batekin aztereta
|
azal
ditzake arazoak. Argi ibili du, ordea, aurrean duena ez baita berabezalako aditua.
|
|
Gipuzkoa eta Bizkaian, batez ere, arazo larria da Antzinaro Berantirraren etaErromanikoaren tarteko aztarna arkeologikorik ez aurkitzea. Eraikuntzan izandakoegurraren erabilerak isiltasuna
|
azal
dezake, baina heriotzaren eta bere ingurukoerritualen iluntasuna da arraroena:
|
|
Euskalinstituzio literarioa errealizatu denetik esparru txiki honetako idazlea izan arren, destino literarioa edukitzea posible da13, eta pertsonaia erromanesko tradizionalaren agerpena. Atxagaren kasuan behintzat? horrelaxe
|
azal
liteke.
|
|
–Bat eta bakarra?, HO). Orduan, errealitatea anitza eta aldakorradelarik, errealitatea
|
azal
dezakeen sistema filosofiko nahiz ideologikorik ezdagoelarik, irekitasuna beharrezko bihurtzen da («errealitatea irekia bada, ez duguhertsi behar gure pentsamendua», NENH, 106 or.); eta zentzugabe bihurtzen da, halaber, errealitatearen interpretazio bat eskaini nahia.
|
|
Errefrakzio indizea handia izaten da, batez besteko balioa 1,5 ingurukoa izanik. Aktibitate optiko itzela daukate,
|
azal
daitezkeen isomero guztiei esker.
|
|
Esne hartzituek, nutrizio balio handia dutenez, proteina, bitamina eta mineral kopuru bikaina ematen diote dietari, eta laktosaren digestioa hobetzen dute, batzuetan beherako akutua duten haurrengan eragina duena. Birusen eta, bereziki, rotabirusaren kontrako erantzun immunitarioa hobetzen duen bakterio azido laktikoekin tratatzeak, mekanismo ez espezifikoen bidez, tratamendu horren eraginkortasuna
|
azal
dezake. Esteka interesgarriak:
|
|
Filmik sukartsuenetan ere ezin
|
azal
liteke zer nolako nahaste borrastea sortu zen Gujarat estatuan. Guztiek ihes egin nahi zuten.
|
|
Askok eta askotara azaldu izan dute miragarrizko antzaldatze hori. Esaterako, Poeren hitzez
|
azal
dezakegu:
|
|
Aita Barandiaranenek oraingoan izan dutena hitz laburrez
|
azal
daiteke. Homerogandik hasi eta irakurleaganaino, luzexkoa zelako edo, bi gauza gelditu dira bidean, nabarmen xamarrak biak, eta ez dira inon ageri:
|
|
Hauxe litzateke goikoaren ondorioa. Ez geunden batzuek besteak baino besteren hizkuntzak menderatuago (bestela uste duenak
|
azal
bitza kolkoan daramatzanak), eta halaz guztiz batzuek lotuago agertu ziren etxeko mintzairari besteen aldakan. Barrenak hala agintzen zuen dirudienez eta epeltasun hori izkribuz agertzen da bakarrik, ez ahoz.
|
|
Nafarroako Gobernuak ikastoletan eginikoak, edota Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailburu Fernando Buesa zenak ikastolen artean egindako txikizioa amnesiaz zokoratuta al ditugu? Ikastolei buruz diogunaren pareko AEKrena eta beste hamaika elkarte txiki edo handiena ere datu objektibo
|
azal
daitezke iraganeko astinaldi etengabekoarenlekuko lez.
|
|
Homeroz hain ederrak diren pentsamenduen egile bezala, homeridek urrezko koroaz koroatzea merezi duela uste du lonek. Eta Sokratesen galderak erantzuterako orduan, bere azalpen gaitasunak Homero bakarrik
|
azal
dezakeela argi uzten du lonek. Baina nola liteke hori?
|
|
Sok. Orduan, gai hauei guztiei buruz, Homerok esandakoak ala Hesiodok esandakoak, zein
|
azal
zenitzake hobekiago, lon.
|
|
lon. Gai berei buruz gauza berak esaten badituzte, Sokrates,
|
azal
nitzake.
|
|
Orduan, zer? Bi olerkariek profetikaren arteari buruz modu berdinean eta ezberdinean esaten dituzten gauzak nork
|
azal
ditzake hobekien. Zuk ala igarleen artean hoberena denak?
|
2002
|
|
Ta onenbestez,
|
azal
dezadan ager bear au.
|
|
Arazoa
|
azal
dezakeen gaixotasunik ez dagoenean, disfuntzio funtzional edo psikogenoa dela esaten da eta kasuen% 60tan izaten du zerikusia.
|
|
Gorde itzazu diru trukea egiteagatiko fakturak; akaso aduanan eskatuko dizute egindako dibisen mugimenduaren berri
|
azal
dezazun (ohiko praktika izango duzu, dibisa horiek jatorrizko dirutara ostera ekarri nahi badituzu).
|
|
Nafarroan garrantzi handiagoa izan zuten teknologikoki gutxiago garaturikosektoreek, larrua, kontserbak edo papera, kasu?, eta horrek
|
azal
lezake produktibitatearen hazkunde txikiagoaren zati handi bat.
|
|
Tasa altu hau 80kohamarkadan Zuberoak jasandako zapatagintza industriaren krisiaren ondoriozkanporatu behar izan ziren langileak, emazte jostunak, bertzeak bertze? kontuanizanik
|
azal
daiteke.
|
|
Batetik, klase loturen ahultzea frogatzea; eta horri lotuta, bestetik, itxuraz kontraesankorrak diren bi jazoera,, desberdintasun sozialen harremana? eta, klase sozialen izaera?, desberdintasun sozialen indibidualizazioari esker
|
azal
zitezkeela frogatzea. Era berean, gizarte garaikidean fenomeno sozial berriak ematen ari direla erakutsi nahi izan da, azken ideia hau ondorengo bi ataletan esandakoarekin osatu bada ere.
|
|
Eguerdian, Euskaltzaindiaren batzar berezi bat eskaini da. Interes handia dago lau diputazioetako ordezkariak
|
azal
daitezen, beraiek sortua den erakunde honi behingoz zor dioten babes ofizial guztia aitor diezaioten, eta hala izan da. Euskaltzaindiari babesa eskaintzearena, ez da sinbolikoa.
|
|
Hona beste adibide bat. Har ezazu ariketa praktiko moduan,
|
azal
ezazu albistearen egitura tematikoa:
|
|
Makroegitura horiek forma desberdinak har ditzakete. Gai edo tema bera polizia txosten moduan, literatur lan moduan, kazeta erreportaia moduan...
|
azal
daiteke begien aurrean, eta eredu bakoitzak bere konstrukzio formala du; egitura formalak desberdinak dira itxuraz, ikusiaz batera identifikatzen ditugu.
|
|
lexiko itzultzaileetan gaudenez, lexikoan bertan bi maila
|
azal
daitezke: analisien emaitza edo sorkuntzaren iturburua izan dadin lehena, informazio morfologiko osoa edukiko duena, eta bi mailatako erregelekin elkarreragiteko egokiena bigarrena.
|
|
«Orain konturatu gara oraindik asko falta zaigula legionelari buruz jakiteko. Lehen ondo ezarrita zeuden alderdiak zalantzan jartzen ari gara eta, besteak beste,
|
azal
dezakete zergatik ez garen beti gai izaten infekzio guztietan infekzioaren gunea aurkitzeko», azaldu du Miquel Sababriá doktoreak. Oraingoz, badakigu zunda nasogastrikoak erabiltzen dituzten zenbait gaixok infektatu egin dutela, mikrofasaketa bidez, ahoa ur poluituarekin garbitzen dutelako.
|
|
“Pertsona batzuen immunitate sistemak nola kontrolatzen duen GIBaren bidezko infekzioa, fenomeno hori baliatuko duten tratamendu berriak sortzeko gai izan gaitezke”, gehitu zuen. Aurkikuntza horrek
|
azal
lezake zergatik bizi diren “epe luzeko progresiboak ez diren” pertsona seropositibo gutxi batzuk hiesa eta gaixotasun horrek dakartzan patologiak garatu gabe. Zientzialariek bazekiten 1986az geroztik immunitate sistemako globulu zuri batzuek, CD8 linfozitoek, GIBaren erreplikazioa inhibitzeko eta, beraz, hiesa gerarazteko gai diren substantzia kimikoak sor ditzaketela.
|
|
Intsulinari buruzko ipuin bat, haur diabetikoei haien gaixotasuna azaltzeko. Haurrek hobeto uler dezaten, ipuin txiki baten bidez
|
azal
diezaiekegu. Hauek dira protagonistak: – Etxe bat (Etxe Zelularra).
|
|
Arraina jateak —ikerketaren egileek diote— “babes efektua” du garunarentzat. Hipotesi horrek
|
azal
dezake haurtzaroan maiz kontsumitzeak lagundu egiten duela lorpen akademiko handiagoak lortzen, beste ikerketa batzuek egiaztatu duten bezala.
|
|
Lan horrek erakutsi duenez, sindrome hori duten haurrek bolumen zerebral txikiagoa dute. Ondorioa garrantzitsua da, lan hori egin arte uste baitzen hiperaktiboek psikoestimulatzaileekin hartzen duten tratamenduagatik
|
azal
zitekeela bolumen desberdintasun hori. Hala ere, azterketa honetan tamaina desberdintasunak ageri dira, baita medikazioa inoiz hartu ez duten mutiletan ere.
|
|
Izan ere, izurde helduak gai dira petrolio orban bat detektatzeko eta saihesteko, eta ez gazteenek, esperientziarik ez dutelako, dio Alonsok. Horrek
|
azal
lezake petrolioak zuzenean kaltetutako bi animalia lehorreratu gazteak izatea. Hori gertatzen da orbanak saihesten saiatzen direnean, baina gerta daiteke, halaber, talde ertain edo txikiko orban isolatuak ukituz gero, estres egoerak gertatzea gizarte taldeetan, “bereziki arriskutsuak diren ondorioak gazte animalientzat, non amekin harremanak bizirauteko faktore kritikoa baitira”.
|
|
Jantzi arruntak zituzten, praka eta alkandora urdinak zeramatzaten, eta, beroki gisa, jaka ajatu bat, errauts kolorea. Ni begira nengokien zelatan bezala, haien begi, ezpain eta hanketan sumatzen nituen samurtasun eta bizitasunaz hunkiturik, eta hots egiten nien barruko ahotsaz, bizipozaren sekretua
|
azal
ziezadaten, baina alfer alferrik, Â zeren ni konturatu orduko, haietako asko aldenduak baitziren nire aldamenetik.
|
|
Gaztelauen artean ere, zertarako uka, beti egoten da norbait literatura periferikoren bati azken aurreko botaziora arte boza ematen dionik, baina, ehunetik laurogeita hemeretzi alditan, azken eta behin betiko botazioan, boto horiek gaztelau obren alde lerratzen dira, mesetakoak ez direnak gupidagabeki ahantziz. Inoiz, ordea, aukerak polarizatu egiten dira eta gaztelau idazle biren arteko sokatira bizia
|
azal
daiteke, bakoitzak aldean adiskide eta editorial ezagunen interesak dituela, eta kasu horretan, batak besteariamore —hots, ospea, saria eta editorial irabazi ez txikiak— emateko gogorik ezak, batzuetan botoak periferiako baten alde desbiderarazten ditu, erdarazko" ez zuretzat ez nire tzat" hori betez. Hori dela eta, erdaldunen arteko lehiakidetza eta bekaizkeria amorratuak inoiz galegoak, katalanak edo euskaldunok atera gaitzake garaile.
|
|
Funtzionariotzan eta bereziki katedradunen inguruan egituratzen den botere pertsonalizatu horrek bere intereserako den" sartze/ esklusio" sistema ezartzen du, jarduera endogamiko eta pribatizatzailea ezarriz; agintearen argudioaz eztabaidaren kultura ordezkatuz, jarrera kritikoak legalitatearen izenean ezabatuz eta disidentziarenaurka estamentuen demokrazia erabiliz. Horrela
|
azal
daitezke gaur egungo unibertsitatean berrikuntzan, sorkuntzan, pentsamenduan, heziketan eta ikerketan nabariak diren mugak.
|
|
Zitekeena zen argazkia Fernandorena izatea. Eta hura ere Emmak bakarrik
|
azal
zezakeen.
|
2003
|
|
Estatuak egoera oso gogor bat sortu nahi izan du, euskal gizartean zirrara eta egonez handia sortu duena, Eusko Jaurlaritzak nola erreakzionatzen duen ikusteko, Ibarretxe lehendakariak bere plana martxan jarri eta Estatuak gogor jokatuz gero honen erreakzioa noraino irits daitekeen neurtzeko. Auzi honi lotuta, «muturreko abertzaleek egingo duten kanpainari aurre egiteko», Espainiako Gobernuak bere enbaxadetara «Egunkaria»ren itxierari buruzko txosten bat bidaliko ei du, herrialde desberdinetan
|
azal
dadin itxiera operazioa epaile batek gidatu duela beraz zuzenbidezko estatuaren bermea dagoela eta ez Espainiako Gobernuak.
|
|
Aholkua ez, nik gehienez ere, nire ustea
|
azal
dezaket. Nik uste, egunkaria zenbat eta zabalagoa izan hobe.
|
|
Esaterako, ama bat etorri zitzaidan bere alabaren maitasun kontuez aholku eske. Edo beste batek bere semeari nola ikasi eta azterketak nola gainditu
|
azal
niezaion deitu zidan...
|
|
Urte horren bukaeran, esate baterako, Aditza Bizkaieraz argitaratu zen, eta kalean zela eskatu zitzaion Bizkaiko Aurrezki Kutxari diru-laguntza. Nekez
|
azal
zitekeen laguntza horren berri liburuaren azalean edota barruko aldean. Hurrengo urteetan horrelako hutsegiteak eskasagoak izan ziren.
|
|
Sinu koronarioak arritmia mota batzuk
|
azal
ditzake
|
|
Sinu koronarioa, zain bat bihotzera sartzea bezala hartzen dena, giza bosgarren bihotz barrunbe bat da, eta arritmia mota batzuk
|
azal
ditzake, zientzialari argentinarrek egindako ikerketa baten arabera. Adrián Barceló zientzialari argentinarrak, Luis de la Fuenterekin batera, lan honen egilea dela adierazi zuen:
|
|
Azken urteotan handitu egin da anemia ferropenikoa duten espainiarren kopurua. Egoera hori
|
azal
lezakeen arrazoietako bat “dieta miragarrien” gorakada da, oinarri zientifikorik gabea, elikagai taldeak ezabatzen baitituzte. “Burdina hemoglobinaren funtsezko osagaia da, odoleko globulu gorrietan dagoen proteina, eta oxigenoa biriketatik zelula guztietara garraiatzean datza haren lana.
|
|
Hormona horrek garuna engainatzen du, dagoeneko jan dutela sinetsaraziz. Azterketan, adituek egiaztatu ahal izan dutenez, gehiegizko pisua duten pertsonek hormona baino kantitate txikiagoak izaten dituzte, eta horrek
|
azal
lezake zergatik duten gizenek gosete handiagoa eta, ondorioz, gehiegi jaten dutela, CNNren arabera. New England aldizkari medikoan argitaratu da azterketa, eta egiaztatu du hormona epe luzean nola erabili behar den zehatzago aztertu behar dela, obesitatearen aurkako tratamendu erabilgarri gisa ezarri baino lehen.
|
|
Zuntz edo landare mota guztiek ere ez dute eragin bera. Kontraesana
|
azal
lezaketen bi arrazoi baino ez dira. Egia esan, elikagai batzuen babes efektuari buruzko hipotesi onargarriak daude, baina nola neurtzen da hori modu fidagarrian behaketa azterlanen bidez?
|
|
Aseguru etxeen galerei dagokienez, Estatu Batuetako erdi mendebaldea joan den apirilean eta maiatzean jo zuten tornadoek izan zuten galerarik handiena, 2.450 milioi euroko kostuarekin. Milanen bildutako aditu batzuen iritziz, giza galera eta galera material handienak arrisku naturalen eraginpean dauden herrietan eta hirietan biztanleria kontzentratzearen ondorioz ere
|
azal
daitezke. Thomas Loster Munich Re aseguru etxearen klimarekin lotutako arriskuetan aditua da, eta 90eko hamarkadaren amaieratik muturreko fenomeno meteorologikoak areagotu egin direla adierazi du.
|
|
Gene horiek oso erabilgarriak ziren iraganean, gaur egun, eta bizitza kolmatua eta sedentarioa izanez gero, obesitatea eta diabetea agertuko ziren. Ohiturak aldatzea Gaur egun diabetea areagotzen ari dela
|
azal
lezakete gene aurreztaileek Nauru uhartean sarritan gertatu izan dira goseteak, eskualdea suntsitzen zuten lehorteek eraginda. Hala ere, ehun urtean, Nauru planetako per capita errentarik handiena duen populazioetako bat izatera pasatu zen, bere arroketatik ateratako eta ongarri gisa erabiltzen diren fosfatoei esker.
|
|
Guinnes liburuan
|
azal
ninteke intxaurrekin barregarri gelditu den pertsona bakar gisa.
|
|
Gizarte tradizionalak deitzen ditugun horietan kasualitateak edo zoriak ez du lekurik. Zerbait ezohikoa edo arraroa gertatzen bada, aurreikus ezin zitekeen zer edo zer, bat bateko heriotzen bat, osasuntsu zetorren umearen ezusteko gaixotasuna, abereen galtzea, edo halakoren bat?, ezin
|
azal
daiteke hori zori kontua dela esanez. Gauzen bilakaera normaletik at geratzen den gertakari orok bere azalpena behar du, esanahi sare trinkoan kokatu behar da nola edo hala, zentzugabeko zulorik utzi gabe.
|
|
ez Jainkoa. Dagoeneko jaiotzetik hartzen dugu denok oinordetzan Adan eta Eba gure gurasoek egindako jatorrizko  bekatua, eta beste inolako bekatu larririk egin ez badugu ere, horrek
|
azal
lezake jasaten dugun gaitzaren zergatia. Baina jasaten den gaitz fisikoa, sufrimendua, garbiketa tresna da aldi berean:
|
|
1. Eusko Jaurlaritzaren Euskara Biziberritzeko Plan Nagusian aipatu egiten dira helduen euskalduntze alfabetatzearenmaldan behera
|
azal
ditzaketen faktoreetako batzuk.
|
|
Desberdintasun hori
|
azal
liteke paradigma batean oinarritutako zientzia baten garapena eta, adibidez, filosofia edo literaturarena alderatuz. Baina ondorio bera lor liteke errazago ia zientzia guztien hastapenetako garapen eredua eta beren helduaroko berezko eredua kontrastatuz.
|
|
Hainbat eskola eta azpieskola lehiakideen existentzia onartzera behartuta gaude: bakoitzari metafisika korpuskularraren aldaera jakin batekin (cartesiar ala newtondarrarekin) duen erlaziotik datorkio indarra, eta bakoitzak bere teoriak hobeki
|
azal
zezakeen fenomeno elektrikoen multzo jakin hori nabarmentzen du. Beste behaketak ad hoc eko lanketen bidez jorratu zituzten edo etorkizuneko ikerketetan ebatzi beharreko arazo gisa geratu.5
|
|
Ordua zen norbaitek nire misioa zehatzago
|
azal
ziezadan. Zerbitzuburuak, barruko poltsikoan erretzen neukan orria emateaz gainera, ezer gutxi argitu baitzidan.
|
2004
|
|
Istorioaren mamiaz zer
|
azal
dezakezu?
|
|
Historia gizaki bakar baten borondatez egiten ez den moduan, geure nahia lasaitasun erosiari buruzkoa urrun aurki daiteke munduko protagonismotik. Eta zehazkizun txikiek »sarritan ikusezinek» gertaera historikoak eragin ditzaketen bezalatsu, oporretako eszenatokia bere faltsukerian
|
azal
dakiguke, aise asko.
|
|
Oso garrantzitsua da edozein arazo txiki dagoen guztietan aurpegia eman eta gure sistema zeharo gardena dela eta Transplanteetarako Nazio Erakundearen baitan hartu den edozein erabaki
|
azal
daitekeela esatea.
|
|
Fenomeno honek
|
azal
dezake pertsona askok gehiegizko janari gozo kontsumitzea, ondoeza arintzen eta erorialdiari aurre egiten laguntzen duela sentitzen baitute.
|
|
Egitateak zabaltzeko idazkia helaraziko zaio aurkako alderdiari, horrek bost egunetan adieraz dezan alegatu egitatea egiazkoa dela onartu edo ukatzen duen. Kasu horretan, zabaltze idazkian
|
azal
daiteke adierazitako egitatea argitu edo ezerezean utz dezakeen guztia.
|
|
Betearazpena agindu ondoren, horrek aurrera egingo du, epai judizialak betearazteko xedatutakoaren arabera. Gainera, kasu horietarako ezarri aurka jartzea
|
azal
daiteke. Dena den, prozesu monitorioaren eskatzaileak eta exekutatutako zordunak geroko prozesu arruntean ezin izango dute erreklamatu monitorioan erreklamatutako kopurua edo betearazpenaren bitartez lortutako kopurua itzultzea.
|
|
Kautela neurriaren aurka jarri denak, aurka jartzeko arrazoi gisa
|
azal
ditzake eragingarritasunez hartu kautela neurriaren edo neurrien egokitasunaren, betekizunen, norainokoaren, motaren eta gainerako inguruabarren aurkako egitate eta arrazoiak, mugarik gabe.
|
|
1 Kautela neurriaren ordezko kauzioa emateko eskabidea
|
azal
daiteke, 734 artikuluan ezarritakoaren arabera, edo, kautela neurria dagoeneko hartuta badago, aurka jartzeko izapidean edo idazki ziodunaren bitartez. Idazki ziodun horrekin batera ekar daitezke kaudimenari eta neurria hartzearen ondorioei buruzko agiriak, bai eta prozesuko berandutzaren arriskua ahalik zehatzen baloratzeko egoki diren agiriak ere.
|
|
a) Agerraldi ekitaldian bertan, interesdun guztiei eta Fiskaltzari zitazioa egingo zaie, horiek bidezkoa dena
|
azal
dezaten, eta, hala denean, geroko agerraldian frogak egin daitezen; geroko agerraldi hori, 730 artikuluan xedatutakoaren eta lege honetan artikulu horrekin bat datozenen arabera egingo da, bost egunetako epe luzaezinean, lehenengo agerralditik zenbatuta.
|
|
Behin izendapena eginda, auzi paperak emango zaizkio, horiek epaiketa egokian
|
azal
ditzan eta haren defentsarako komenigarri dena eska dezan.
|
|
Halaber, zigor arloaz besteko epaitu aurreko arazoak
|
azal
daitezke, eta arazo horiek ondore etengarri eta lotesleak izan ditzakete, prozesu zibileko alderdiak ondoreokin ados egonez gero. Bukatzeko, ondore etengarriak dituen epaitu aurrekotasun zibila ere onartu da, baldin eta prozesuak pilatu ezin badira edo prozesuetako bat amaitzeko badago.
|
|
4 Zitatutako hirugarrenek, Fiskaltzak eta, hala denean, udaleko fiskalak esku hartuko dute eginbideetan soilsoilik parte hartzen duten pertsonak ezagutzeko, bai eta horiek parte hartzen duten eran, lege gaitasuna dutela egiaztatzeko ere. Ondore horretarako, amaitzear dauden eginbideak emango zaizkie, komeni zaiena
|
azal
dezaten, betiere horiek amaitutzat jotzen dituen probidentzia judiziala izan aurretik.
|
|
Ikustaldian, auzi jartzaileak eta demandatuak euren eskubideentzat egoki dena
|
azal
dezakete. Horretarako, auzi jartzaileak eta demandatuak zein froga izan, eta horiek guztiak erabiliko dituzte.
|
|
Era berean, kauzio motari eta zenbatekoari buruz alegazioak
|
azal
daitezke. Kautela neurria jasan behar duenak auzitegiari eska diezaioke ordezko kauzioa agintzea, kautela neurriaren ordez, lege honen 746 artikuluan ezarritakoarekin bat.
|
|
Ondoren Fiskaltzari eta alderdiei ere zitazioa egiteko, horiek batera froga egin dadin, eta, egintza berean, izapidetzaren berri izan dezaten, eta euren eskubideei dagokien guztia
|
azal
dezaten. Agerraldi horretan, alderdi bakoitzak aukeratutako pertsona egon daiteke, haren izenean hitz egiteko.
|
|
Xeda daiteke, berebat, froga aurkeztu ondoren, alderdi bakoitzak hamar egun baliodun arte izatea, alderdiok, elkarren segidan, izapidetzaren berri izan dezaten, eta euren eskubideei dagokien guztia
|
azal
dezaten.
|
|
Eta oso oker ez banago, etoglosiaren auzigaia da Garzia bereziki kezkatzen duena funtzioen gorabehera horretan. Hortaz, bestera baino lehen,
|
azal
dezagun oraintxe bertan kontzeptu horren esanahia: –El modelo no consiste en una lista de funciones, requiere, además, una cierta medida del arraigo de cada función.
|
|
Fiskalak
|
azal
dezala Nobita
|
|
Era berean, kooperatiben asoziazio progresiboa, lehenik eskualdeko taldeeninguruan, gero talde sektorialen inguruan, eta, azkenik, formula korporatiboa?, beronek dakarren konpetentzia zein subiranotasun eremuen traspasatzea eta kooperatiben emaitzetatik elikatzen diren hainbat funtsen sorrera, etekin ekonomiko potentzialetan oinarrituz soilik
|
azal
daitezke. Gogoan izan behar dira urteetan harilkatzenjoan diren konfiantza eta lankidetza oinarriak ere.
|
|
Migrazio fasean barrena sartu ahala,
|
azal
ezazu maila guztietan buruzagitzaren ekintzaeta jardunbideari buruzko eztabaida.
|
|
Alderantziz, elurra zuria dela uste izatea etabelarra berdea dela uste izatea edukian bereizten dira, ez moduan. Bada, alabaina, bi mailahoriek ezin
|
azal
dezaketen bereizketa bat:
|
|
Ni korrika hasiko naiz, zu zezenauxatzcn saiatuko zara. Desberdintasun hori ezin
|
azal
daiteke edukian edo moduan soilikoinarrituta.
|
|
Hori da unibertsal bat, izaki errepikakor bat, aldi bcrcan han eta hemen cgon daitekeena. Horreia, (I) bezalako perpauscn eduki seinantikoa ondo
|
azal
daiteke: (I) perpausakGreta banakoak zakurra izatearen unibertsala zertzen duela dio.
|
|
(1) cgiazkoa da baldin eta bakarrik baldin Gretakzakurtasuna zertzen badu. Are gehiago. crrealistak oso ondo
|
azal
ditzake perpaus honeneduki semaritikoa eta cgia balduitza:
|
|
Azken buruan, errealistak izen propio/ banako eskema adierazpen predikatiboetarahedatzen du, eta adierazpen predikatibo/ unibertsal cskema finkatzen du. Horrela, paraielismo horri helduz, koherenteki eta erraz
|
azal
ditzake perpausen eduki semantikoa eta haienegia baldintzak.
|
|
Erregulazioa Erakunde horrek Errioxako Administrazioari eskatzen dio “ahalik eta azkarren” legisa dezala Errioxako eskoletako jangelen erregulazioa, hezkuntza komunitatearen eta ukitutako beste sektore batzuen aldez aurreko adostasunarekin. Gainera, eskualdeko gobernuaren agerraldia eskatu du hezkuntza zerbitzu horren egoera
|
azal
dezan, eta berariazko batzorde bat sortzearen alde agertu da, jantokien egoeraren azterketa sakona egin dezan, konponbideak proposatuz. Azkenik, jangela beketarako baliabideak gehitzea eskatzen du, ikasle etorkinen kopurua handitzearen ondorioz, eta zerbitzuaren esleipenean kontuan hartzea gutxieneko sukaldaritza kalitatea eta menu berezietako arreta, gaixotasunengatik, elikadura arazoengatik edo erlijio mugengatik.
|
|
Urte berean 299 pertsona hil ziren Hong Kongen gaixotasun horren ondorioz, 349 Txina kontinentalean eta 800 mundu osoan. Adituek ondorioztatu dutenez, aireko transmisioak
|
azal
lezake SRAS izurritearen bolumena komunitate berean. Hori dela eta, uste dute birusari aurrea hartzeko eta kontrolatzeko ahaleginak aire hodien transmisio ahalmenean oinarritu liratekeela.
|
|
Hormonek erregulatzen duten garuneko joera batek, bizitzako lehen asteetan agertzen denak, apetituaren giltzarriak
|
azal
ditzake.
|
|
Apetitu edo asetasun sentsazioak zerikusi handia du garunetik sortzen diren eta bide metaboliko zehatzetan eragiten duten seinale molekularrekin. Horietako batzuek obesitate morbidoa bezalako nahasteak
|
azal
ditzakete, eta gehiegizko pisua sintoma nabariena duten nahasteak erregulatzen lagundu. Leptina, Science n berriki argitaratutako esperimentuek erakusten dutenez, mekanismo horien molekula giltzarri gisa sendotzen dela dirudi.
|
|
Nutrigenomikak elikagaien eta gaixotasunen arteko harremana
|
azal
lezake
|
|
Trends in Ecology and Evolución aldizkarian, 2001eko maiatzean, Metcalfe eta Monaghan ikertzaileek adierazi zuten hainbat erakundetan ikusi zutela konpentsazio hazkunde bizkorra, nutrizio gabeziako eta hazkunde txikiko garai baten ondoren gertatzen dena eta berehalako ondorio positiboak dituena, «kostu sorta harrigarri bati lotuta dagoela, eta, askotan, kostu horiek ez direla nabarmenak izaten helduaroan denbora asko igaro arte». Bestalde, Atul Singhail eta Alan Lucasek iradoki dute hazkunde azeleratuaren hipotesi horrek eta haren kostuek
|
azal
dezaketela arrisku kardiobaskularraren sorburu goiztiarrak. «Haurtzaroan nutrizio murrizketaren alde egiten ez badugu ere, gehiago ikertu litzateke ildo horretatik», diote.
|
|
Hori dela eta, SEO/ BirdLifek eta beste erakunde ekologista batzuek, hala nola DEPANA eta GEPEC, Generalitateari eskatu diote berehalako neurriak har ditzala Ebroko deltan babestutako habitatak suntsi ez daitezen, eta erantzuleak horiek konpontzera behartzeko. Halaber, Kataluniako Gobernuari eskatzen diote akusazio gisa ager dadila Ampostako epaitegian ustezko delitu ekologikoaren kasu honetan, eta
|
azal
dezala zer egin den eta zer egin duen egoera horretara iristeko.
|