|
2001
|
|
|
Zazpi titere zituen eta kapaza zen aldi berean lau erabiltzeko. Musika alaiarekin askotan eta beste
|
askotan
ez. Zazpi hitz baino ez zituen esaten, guztiak ere azentu onartezinez.
|
|
|
Indiako hiri handietan trafikoa nahaste borraste ikaragarria da. Toki
|
askotan
ez dago ez semafororik ez guardiarik.
|
|
2003
|
|
|
Baina iruditzen zait oker zaudela gure artekoa betiko izango dela pentsatzen duzunean. Nik gure artekoak betiko irautea nahi dut baina, era berean, badakit gauzak
|
askotan
ez direla guk nahi bezala ateratzen. Horregatik zaindu egin behar da harremana, mimatu, sentitzen duguna esan behar diogu aldamenean daukagunari eta, uste dut, beldur pixka bat izateak ere on egiten diola harremanari.
|
|
2004
|
|
|
Zaharrak, nahiz itsu nahiz lainotan, dena ikusten du. Gazteok, berriz, begi zabalak eta argiak, eta
|
askotan
ez dugu deus ere ikusten. Dena da zalantza, dena beldurra.
|
|
|
Hizkuntzaren bakardadea, hiztunaren heriotza da, hizkuntza hori espainiera izanda ere: edota hemen hain ahaltsua ageri den espainierazko hiztunak munduko leku
|
askotan
ez ote dira bada hutsaren hurrengo sentitzen. Ameriketako Estatu Batuetako zenbait estatutan, adibidez?
|
|
|
Euforia saltzen ari gara azken urteotan, baina egoera ez da hain baikorra; euskalgintzak zulo handiak dituela esan liteke. Helduleku batzuk behar ditugu eta
|
askotan
ez dugu egoera hain larria denik onartu nahi. Euforia hori gehiago da instituzionala, autodefentsa kutsua du; baina euskalgintzan, oro har, giro arraroa dago, politikan bezalatsu.
|
|
|
–Politikaren lehenengotza, nortasuna gordetzeko garaipen politikoa guztiz beharrezkoa delakotik predikatzen da. Baina
|
askotan
ez da hori egia. Kulturaren gordelekuek bestelako hie rarkiak dituzte.
|
|
|
Baña au ezin diteke ar bide nagusitzat. Ildo" estilo" uler diteke agian; baña beste
|
askotan
ez da ori gertatzen, eta egokitasuna gal diteke bereala bide labain eta sujetibo ortatik abiatu ezkero.
|
|
2006
|
|
|
hispanofobia, etab.), ez dira denak kuestio berdinak. Egia da, gure mintzamoldea
|
askotan
ez dela izaten behar bezain doia puntuotan, eta arrazista legez madarikatua dagoen bat baino gehiago, arraza kontzeptuaren erabilera ez oso elegantea egina dukeen arren, estriktoki ez arrazista eta ezta arrazialista ere dela beharbada. Baina –hau argituta–, Ortega-ren kasua ez da hori.
|
|
2007
|
|
|
egin894 Baina zaila da historiarik egitea filosofiaren bat gabe. Eta Engels-ek, uste dut, nonbait zioen bezala, filosofiaren ukoa
|
askotan
ez da izaten filosofietatik txarrena ezkutatzeko trikimailutxoa baino. Hegel ondoko pentsamendu aleman guztian bezala, hauengan ere izpirituaren filosofia hegeldarraren influentzia ebidentea da, konbatitua izateko bada ere.
|
|
2008
|
|
|
Eta Nazarioren denborak oinaze hura baitzuen iturburu, hortzetako edo haginetako min bat nagusitzen zitzaion bakoitzean, beste egoera zail
|
askotan
ez bezala, urduri jartzen zen, baina hara:
|
|
|
Eta aldian aldian karta bat idazten zion ahizpari, jauntxo eta nobleen etxe
|
askotan
ez bezala, markesa anderea guztiz errespetatzen hasi zitzaion Reginari postaren isilpekotasuna, Villalbakoaren konfiantzaren eta begirunearen erakusgarri?, baita ahizpak erantzun ere.
|
|
|
Dena dela, eta gezurra badirudi ere, herri honen izaera euskaldunak ez du atarramentu onik izango itxuraz baliorik ez duten gauza hutsal hauek behar bezala planteatu gabe. Beste
|
askotan
ez, baina irudipena daukat gai honetan teoriaren eragina hil edo biziko kontua dela. Beste auzi askotan praktikari berari darion teorizatze jarduna nahikoa izaten da problemaren konponbidea lortzeko.
|
|
|
–Casamancen oso ur ona daukate, leku
|
askotan
ez da edatekoa, baina hemengoa denetan onena da.
|
|
|
Hamid ere gu baino apur bat aurrerago doa, poliziak gelditu ez dezan. Etxe
|
askotan
ez dago urik, mangera bat ikusi diegu batzuei leihotik sartzen. Osterantzean, telefono kabinekin batera Europan fosil bihurtzen ari den beste elementu hori, kaleko iturria, nongura dago.
|
|
|
Eta aldian aldian karta bat idazten zion ahizpari –jauntxo eta nobleen etxe
|
askotan
ez bezala, markesa anderea guztiz errespetatzen hasi zitzaion Reginari postaren isilpekotasuna, Villalbakoaren konfiantzaren eta begirunearen erakusgarri–, baita ahizpak erantzun ere.
|
|
|
Eta Nazarioren denborak oinaze hura baitzuen iturburu, hortzetako edo haginetako min bat nagusitzen zitzaion bakoitzean, beste egoera zail
|
askotan
ez bezala, urduri jartzen zen... baina hara: hogeita hamabi urte bete bitartean haginetako minei lotutako krisialdi guztiak gainditu zituen, minak gora egin ahala egin izan baitzion behera, berezko prozesu batean, medikuek aholkatu edo agindutako edabeen zein lasaigarrien laguntzarekin betiere; hogeita hamabi urte zituela, ordea, minak gora eta gora egin zion egun batean; eta Nazariok Mateo Sukunzari bere beldurra jakinarazi, eta Mateok berehala lasaitu zuen:
|
|
2009
|
|
|
Eta Jainkoan. Eta eraikuntza hori
|
askotan
ez da mundu guztiarentzat erreala izango. Izan ere, zer izateak gizon emakumearen esperientzia inplikatzen du (horren eboluzio historia guztian); beraz, interesak (zentzurik zabalenean); eta, beraz, gizon emakume horrentzako balioa, nolabait, balio kontzeptuaren konplexutasun guztiarekin berriro.
|
|
|
–Pertsonak oso konplexuak gara: alde batetik naturaren indarrak daude, beste batetik moralarenak, eta indar horiek
|
askotan
ez daude ados; memento batean, esate baterako, norbaiti (zure aitari, adibidez, barka horrela hitz egitea) muturreko bat jotzeko gogoa izan dezakezu, baina nola ezin jo baituzu, gogo hori zapaldu behar duzu zeure aurka: aitari min ez egiteagatik, beraz, zuk hartu behar duzu nolabaiteko mina; baina aita astintzen baduzu eta min ematen, berdin gertatuko zaizu, aitari min eman orduko hasiko baitzaizu errudun ustea, bakean utziko ez zaituena, min ematen; eta halaxe goaz minak pilatzen eta minak geure baitan korapilatzen:
|
|
|
Domingo sinetsia zegoen kontu haietan, oso sinetsia ere bai?% 99an zegoen, sinesmenaz horrela hitz egin badaiteke?: ametsaren ondotik, baina,% 100ean sinesten zuen, artesirik gabeko sinesmenaren jabe; baina zuhurtziaren irakaspena ere ikasten ari zen, eta, beste
|
askotan
ez bezala, zuhur jokatuko zuen Domingok afera hartan, halaxe agindu zion bere buruari: fantasmak ez zion ezer esan, eta berak ere ez zion inori ezer esango, Albertori?
|
|
|
Domingorekiko sentimendu haiek barru barrukoak zituen arren, Ada neska gaztea zen, begiak kanpora begira zituena; korura joaten zenean, astean bi saio izaten zituzten, astearte ostiraletan, urte barruko hiruzpalau ekitaldi nagusiei begira?, korukideekin, dozena pare bat emakume, hogei hogeita hamar urtekoak? zernahiz mintzatzen zen, batzuetan gustura, baina beste batzuetan ez; izan ere, Adak
|
askotan
ez zuen ulertzen: kantatzen ari zen bitartean, zeruan hegan aurkitzen zen, baina kanta bukatuta gero lurreratzen zen eta lur hartan, sarritan bederen?
|
|
|
Esan zidan Isidrok ez eramateko haserrerik hilobira, ez duela merezi eta. Horregatik
|
askotan
ez dut Isidro eta Santiren artean gertatu zena gogoratu nahi izaten ere, txarrak ahaztu egin behar direlako, Don Basiliok esaten zuen moduan. Baina Mirari Carmenen etxean dagoela, hasi naiz susmatzen oroitzapenak baino ez zirenak bat batean errealitate bihurtzen ari direla, eta imajinatu dut Carmen Mirariren aurrean konfesatzen:
|
|
|
Gumersindok ez zuen presoaren izena hartu, eta horrela nabarmendu zuen egunerokoan. Egun
|
askotan
ez zuela ezer apuntatzen. Ez omen zuela nahikoa animo biltzen, egun batzuetan.
|
|
|
–Pertsonak oso konplexuak gara: alde batetik naturaren indarrak daude, beste batetik moralarenak, eta indar horiek
|
askotan
ez daude ados; memento batean, esate baterako, norbaiti (zure aitari, adibidez, barka horrela hitz egitea) muturreko bat jotzeko gogoa izan dezakezu, baina nola ezin jo baituzu, gogo hori zapaldu behar duzu zeure aurka: aitari min ez egiteagatik, beraz, zuk hartu behar duzu nolabaiteko mina; baina aita astintzen baduzu eta min ematen, berdin gertatuko zaizu, aitari min eman orduko hasiko baitzaizu errudun ustea, bakean utziko ez zaituena, min ematen; eta halaxe goaz minak pilatzen eta minak geure baitan korapilatzen:
|
|
|
...sentimendu haiek barru barrukoak zituen arren, Ada neska gaztea zen, begiak kanpora begira zituena; korura joaten zenean –astean bi saio izaten zituzten, astearte ostiraletan, urte barruko hiruzpalau ekitaldi nagusiei begira–, korukideekin –dozena pare bat emakume, hogei hogeita hamar urtekoak– zernahiz mintzatzen zen, batzuetan gustura, baina beste batzuetan ez; izan ere, Adak
|
askotan
ez zuen ulertzen: kantatzen ari zen bitartean, zeruan hegan aurkitzen zen, baina kanta bukatuta gero lurreratzen zen eta lur hartan –sarritan bederen– ez zituen inbidiaren eta zeloen landare gaiztoak baizik ikusten, irri zurien parterreetan harreman pozoituen sasiak nagusi; zer gauza zen gizona eta zer gauza emakumea –hain izaki kontradiktorioak funtsean eta mamian–, zerurako bidea urratu orduko infernurakoa urratzen zutenak?
|
|
|
Domingo sinetsia zegoen kontu haietan, oso sinetsia ere bai –% 99an zegoen, sinesmenaz horrela hitz egin badaiteke–: ametsaren ondotik, baina,% 100ean sinesten zuen, artesirik gabeko sinesmenaren jabe; baina zuhurtziaren irakaspena ere ikasten ari zen, eta, beste
|
askotan
ez bezala, zuhur jokatuko zuen Domingok afera hartan, halaxe agindu zion bere buruari: fantasmak ez zion ezer esan, eta berak ere ez zion inori ezer esango, Albertori... eta Adari izan ezik, jakina; eta izeba Ernestinari ere zerbait esan zion, noski.
|
|
2010
|
|
|
–Bai, baina erregeak lege bidegabe batzuk promulgatzen baditu, norbaitek ekarri du bidera?. Aitak harrituta begiratu zidan, baina, beste
|
askotan
ez bezala, ez ninduen mehatxatu; aitzitik, irri bat eskaintzen zidala, halaxe erantzun zidan: –Arrazoi duzu, Damaso, urrunegi joan bainaiz lehen, beharbada, erregeak ere gauzak gaizki egin baititzake errege bezala.
|
|
|
Baina eliza eraikitzeko horrelako batzuk ditu? Jainkoak beste mana euri bat bidaltzen ez badu behintzat, txanpon euri urrezko bat edo??; zu harpa jotzen ari zintzaizkidan, Damaso, eta nik banekien; beste
|
askotan
ez bezala, baina, gogor egin nizun: –Diruaz erosi nahi ote duzu orain santu baten arima?
|
|
|
–Baina haiek esaten dute toki
|
askotan
ez direla argazkiak eta bideoak eta hori guztia aurkezten.
|
|
|
Amaren ustez, etxeko afariko ordua etorriko zitzaion Lukaxi burura. Aita etxera etortzen zenean, egun
|
askotan
ez zen giro izaten. Lukax hantxe egoten zen burua makurtuta mahaiaren izkina batean, ez zuen deus ere esaten, baina entzun eta ikusi, den dena.
|
|
|
Junek eta biok maite genituen lurrinak. Beste arlo
|
askotan
ez bezala, perfume kontuetan ongi bereiztuta zeuden gure gustuak. Paper bandak lurrinez blaitzen joan zitzaigun denbora.
|
|
|
Disimuluan egin behar, ordea, amaren errietari ihes egitearren. Nerea bai, ohartzen zen, nebaren hontz begi haietaz, eta batzuetan gogaikarria irizten bazion ere, beste
|
askotan
ez zen oroitzen edo ez zion arretarik eskaintzen.
|
|
|
Egia da lanpeturik nenbilela. Buesak ikastolak publiko egiteko legea atera zuenean aukera egin behar izan genuen, eta, beste herri
|
askotan
ez bezala, geure buruaren jabe segitzearen alde egin genuen, makina bat irakaslek funtzionario bihurtzeko gogo ezkutaezinak zituen arren, baita gutarren artean ere. Ikastolen mugimendua, ordura arte ezagutu genuen bezala, txikitu egin zuen banaketa hark, baina handik aurrera garbiago egin genuen borroka hezkuntza proiektu on baten alde.
|
|
|
Baina eliza eraikitzeko horrelako batzuk ditu... Jainkoak beste mana euri bat bidaltzen ez badu behintzat, txanpon euri urrezko bat edo..."; zu harpa jotzen ari zintzaizkidan, Damaso, eta nik banekien; beste
|
askotan
ez bezala, baina, gogor egin nizun: " Diruaz erosi nahi ote duzu orain santu baten arima?
|
|
|
" Bai, baina erregeak lege bidegabe batzuk promulgatzen baditu, norbaitek ekarri du bidera". Aitak harrituta begiratu zidan, baina, beste
|
askotan
ez bezala, ez ninduen mehatxatu; aitzitik, irri bat eskaintzen zidala, halaxe erantzun zidan: " Arrazoi duzu, Damaso, urrunegi joan bainaiz lehen, beharbada, erregeak ere gauzak gaizki egin baititzake errege bezala.
|
|
2011
|
|
|
Eguna kanpoan eman eta gero, berriz, iluntzean hantxe juntatuko ginen familiako kaskarreria guztia, lasto pila gainetik ukuiluko lanak nola aurreratzen zituzten ikusmiran. Osaba Karlos
|
askotan
ez genuen etxean aurkitzen, kalean ez bazen fabrikan izaten baitzen, baina, hura etxean bazen, iloba guztiak harengana bilduko ginen, bera baikenuen, etxe hartan, haur batek helduen artean bilatzen duen heldulekua, umearen hizkuntza eta nahiak harrigarriro ulertzen dituen heldu gutxietako bat. Beti prest izaten zen errekara ezkailutara gurekin jaisteko; edo, igande eguerdietan, kaleko buelta egin eta zaldia askatu aurretik, gu denok karroan hartu, eta baserriari itzuli pare bat eman arteko onik ez zuen izaten.
|
|
|
Eta maite nau oraindik, bere begietan ikusten det:
|
askotan
ez da atrebitzen zuzen erreparatzera ere. Makina bat holako, bai, Maitere, bazterretan!
|
|
|
Burgosko epaiketak eta Gasteizko Martxoaren 3ko gertaerek eman zioten, besteak beste, frankismoari bukaera. Errebolta nazional eta sozialak izan ziren gure belaunaldiaren bi hankak,
|
askotan
ez diren arren uztartzeko errazak.
|
|
|
Herri haien arteko elkarbizitza batzuetan modu baketsuan igaro zen; baina beste
|
askotan
ez. Eta noiz ez?
|
|
|
Baina, beste
|
askotan
ez bezala, goizean mutila bere gelan lo. Arropak gelan barreiatuta, alkoholaren kiratsa nabarmen samarra, baina semea zurrungaka ohean.
|
|
|
Latinoamerikan bertan dauzkagu, toki bat aukeratu behar eta, diogunaren aldeko bi froga harri. C. Grinevald ek ohartarazten digunez, hizkuntza kitxuak, Andeetako mendikatean 8 eta 12,5 milioi lagunen artean mintzatuta ere, leku
|
askotan
ez dauka bizirik irauteko bizi indar etnolinguistiko askirik. Bestalde, Mexikon beste horrenbeste gertatu bide zaio nahuatlerari: hizkuntza horren hiztunak milioi bat baino gehiago dira, antza, baina mehatxupean dago haren etorkizuna.
|
|
|
Alegia, gogoeta gai dugun problematikaren luze laburra ezin dugu zenbaki ziurretan finkatu. Herrialde askotan eta
|
askotan
ez omen dago hizkuntzen errolda erregistrorik. Ezin jakin, beraz, munduko hizkuntzen kopurua zehazki zenbatekoa den; gutxi gorabeherako zenbakiak dabiltza gora eta behera informazio iturrien arabera.
|
|
|
Hizkuntza hegemonikoak hiztunez ikaragarri oparoak diren bitartean, hizkuntza txiki eta txikituek hutsaren hurrengo hiztun kopurua daukate. Panorama hau batzuetan berezkoa izan daiteke, baina beste
|
askotan
ez. Zulo beltzen teoriak zeresan handia dauka horretan guztian, eta merezi luke ikerketa sakon bat desmasia horrek.
|
|
2012
|
|
|
Jende askorentzat harrigarria izango da hau irakurtzea, inteligentzia unibertsitatearekin lotzen baitugu, asko ikastearekin, bi karrera egitearekin, baina aitortu dugu ustezko, adimentsu? hauek
|
askotan
ez daukatela erantzunik bizitzako galdera garrantzitsuen aurrean, elbarri espiritualak direla, hilotz psikologikoak, politikan erabat alienatuak eta boterearen zerbitzari, eta azaleko jarrera batzuetan bakarrik agertzen dutela distira. Telebistako eztabaidetan askok eta askok ematen duen maila patetikoa izaten da, eta gehienak dira karrera ikasitakoak, masterrak egindakoak eta tituluak pilatutakoak.
|
|
|
Ahaleginak
|
askotan
ez du ezertarako balio izaten. Zuk gauza bat ulertzen baduzu, ez daukazu bultza egin beharrik, ez suntsitzeko, ez zure ondotik uxatzeko.
|
|
|
Garrantzitsua
|
askotan
ez da izaten zer egin behar duzun jakitea, zer ez duzun egin behar jakitea baizik. Hori baldin badakizu, horri usaina hartzen badiozu, salbatu zara.
|
|
|
Harekin gauez irtetea atzerrian bertako norbaitekin joatea bezalakoa zen. Karlos, fenomeno!, esaten zioten, eta
|
askotan
ez zizkizueten tragoak kobratzen, eta RIP jartzen zizueten, eta La Polla, eta Kortatu, eta Cicatriz, son las ocho y qué follón... Haren barre zakarra gogoratzen duzu, eta nola egiten zuen beti eztul barrezka hasten zenean.
|
|
2013
|
|
|
Kaixo hitzaren ondoren datorren isiltasunak bihotza taupadaka jartzen dizu. Kaixo hitza besterik ez du esan, baina
|
askotan
ez dago hitz gehiagoren beharrik egoeraren esanahia azaltzeko.
|
|
|
Giro hartan, erromesaldiaren egun seinalatutik aurrera, etxean arrosarioa errezatzen hasi ziren, ohitura bilakatu arte?, guztiek esaten zioten Pedrori berari gertatutakoa Jainkoaren miraria zela, eta mutilak goitik behera mugitzen zuen burua: zazpi bider esan zioten, hamaika eta mila bider, herriko beste etxe
|
askotan
ez bezala, Pedro ez zen Jainkoaren izenak itota hazi, baina hara zelan bihurtu zen izen hura, gauetik egunera, etxekoen hizketagai bakar!?, azkenerako aspertu eta barruan zuèn eztena kanpora atera zuen arte, Paula ohi baino eztiago hurbildu zitzaiòn egun batean?
|
|
|
–Literatura ez dela ofizio bat esaten du Pierre Michonek, gaixotasun bat baizik, eta halaxe izan zen niretzat. Madalena bat jan eta Proustekin gogoratzen nintzen, giltzurdin bat harategian ikusi eta Joycerekin, eta
|
askotan
ez nuen pasarte horiek osorik irakurri arteko onik izaten. Kalean goizean goiz emakume guri samar batekin gurutzatzean Molly Bloomekin oroitzen nintzen eta parrafo osoak errezitatu behar izaten nituen ahapeka,, emakume mami ohean epelduak?
|
|
|
Giro hartan –erromesaldiaren egun seinalatutik aurrera, etxean arrosarioa errezatzen hasi ziren, ohitura bilakatu arte–, guztiek esaten zioten Pedrori berari gertatutakoa Jainkoaren miraria zela, eta mutilak goitik behera mugitzen zuen burua: zazpi bider esan zioten, hamaika eta mila bider –herriko beste etxe
|
askotan
ez bezala, Pedro ez zen Jainkoaren izenak itota hazi, baina hara zelan bihurtu zen izen hura, gauetik egunera, etxekoen hizketagai bakar! –, azkenerako aspertu eta barruan zuèn eztena kanpora atera zuen arte, Paula ohi baino eztiago hurbildu zitzaiòn egun batean...
|
|
2015
|
|
|
Euria egiten zuenean, berriz, bizikleta etxean utzi eta autobusez joaten ginen. Amaitzen genuenean, ordea,
|
askotan
ez zen autobusik izaten etxera itzultzeko, eta halakoetan gurasoen txofertza behar. Hasieran bakoitza bere gurasoekin moldatzen ginen, baina ez zen beti erraza:
|
|
|
7 Konpainia noblean ibili ohi denak,
|
askotan
ez du aurkitzen bere burua ikusteko ispilurik.
|
|
|
Hortaz, eliza ingurura jo nuen, hutsik izaten baitziren hango bazterrak; elizari buelta ematen hasi eta, atzeko aldapan, burdinazko ate bat, pisua baina irekia: kanposantuko atea, beste toki
|
askotan
ez bezala Itsasondon zabalik izaten dena, hara joan beharra noiznahi suerta dakigukeela gogorarazteko agian, hildako eta bizidunen arteko harreman eta oroitzapenei biziago eusteko, akaso.
|
|
|
«Kontzientzia berdin gogamena» ekuazioa eginez, gogamena garunaren jarduera dela diote cyborgaren kritikariek. Baina hain hertsiak eta murriztaileak diren ikuspegi eta ikerketa korronte horiek
|
askotan
ez dituzte kontuan hartzen osagai sozialak eta batik bat teknologikoak. Eta, eslogan bat erabiltzeagatik, geu eta geure teknologiak gara gu.
|
|
|
Kotxeekin, harribitxiekin eta hornigarri gehienekin gertatu izan da ia beti. Zaindu zaintzen ditugu ageriko formak; tamalez,
|
askotan
ez datoz bat gehiengoaren buru barruko formen sinplekeriarekin. Badirudi agerikoa zaintzeak arruntasunetik urruntzen gaituela, eta ziur asko horrela da.
|
|
|
Horrela luke izan demokrazietan behintzat. Baina
|
askotan
ez dago bidezkotasunik eta, okerrena, gabezia hori zuritu egiten da nola edo hala.
|
|
|
Eta beranduago, hau aldatu egin zela noveau roman frantziarrarekin, barne bakarrizketaren erabilera zinean aplikatuz eta abar. Baina nobelaren materiala, eta hau funtsezkoa bezain agerikoa den arren, badirudi
|
askotan
ez dela hain argia, hitzak dira, eta film batena irudiak eta soinua.
|
|
|
Politikoki ere, Kubak beti erabaki independenteak hartu zituela iruditzen zaio Astigarrabiari: . Uste dut Kubak beti modu askean hartu dituela erabaki politikoak, eta une
|
askotan
ez ziren ados egon Sobiet Batasunak hartutako erabakiekin; adibidez, Misilen Krisialdian Fidelek ez zuen nahi misilak eramaterik. Che Guevarak berak ere, adibidez, harreman gehiago nahi zituen Maoren Txinarekin Moskurekin baino?.
|
|
|
Era biak, beharra eta leialtasuna? erabil daitezke, baina
|
askotan
ez doaz batera. Ingelesa, kasu, balio funtzionalagatik ikasten da gehienbat, eta euskara (batez ere nazionalismoak bultzaturiko) estima balioagatik normalean.
|
|
|
Neurtzaileak ibilbidean entzuten dituen elkarrizketak neurtuko ditu, nahiz kasu
|
askotan
ez dituen
|
|
|
hori oso erraza da kalkulatzeko, baina
|
askotan
ez da oso baliagarria izaten; izan ere,
|
|
2016
|
|
|
Eta ulertu nuen orain ere esfortzu handia egiten nuela une horiek izaten, bilatzen, sortzen, osatzen, bizitzen, gordetzen,
|
askotan
ez benetan halakoak behar edo nahi edo jarraitzen nituelako, baizik eta jarraitasun bat lortzeko, ez zentzu filosofikoan, beldurragatik baizik... Une on guztiak iraganean zeudela uste behar ez izateko, horregatik sortzen nituen oraindik ere.
|
|
|
liburuen gainean. Are gehiago,
|
askotan
ez dakigu zein oinarri epistemologikotik abiatzen diren beren kritikak idaztean, zer eta zenbat irakurri duten, esaterako, eta, batzuetan, are irakurtzen duten ere. Marcaz edo Stieg Larssonez haratago, alegia?.
|
|
2017
|
|
|
Aste
|
askotan
ez zuen ez emazteaz, ez ihesaldiaz ezer jakin, ertzainek esan ziotena salbu: borondatez alde eginda zegoen eta hura ez zen abentura arina.
|
|
|
Ez saiatzeko etxea norena zen jakiten, istorio bat bilatzen, are gutxiago asmatzen. Etxeak
|
askotan
ez ziren inorenak. Askotan bankuenak ziren.
|
|
|
Gure lana ere
|
askotan
ez da behar bezala baloratzen. Arte grafikoetan ere bazegoen hori, askotan eskatu izan didate logotipo bat egiteko, niretzat bost minutuko kontua zela esanez.
|
|
|
Adineko hori etxean geratzea lehenetsi dute familiek, kuota aurrezteko eta pentsiotik bizitzeko. Etxean edukitze hori berez ez da txarra, baina ikusi dugu
|
askotan
ez daudela ondo zainduta?.
|
|
2018
|
|
|
Hegoaldeko Gales Berrian, Australian, freelance prostituzioa beste bide batetik bukarazi zuten. Beste kolonia britainiar
|
askotan
ez bezala, Hegoaldeko Gales Berrian ez zuten legerik onartu gaixotasun kutsakorren kontra, eta ez zioten segitu 1885eko legearen ereduari. 1908an, ordea, legedi bat onartu zuten diru truke sexua eskaintzearen, proxenetismoaren eta burdel jabe izatearen kontra, eta, Judith Allenen arabera, kontrol estrategia haren helburua izan zen prostituzioaren alderdirik ikusgaienak abolitzea.
|
|
|
Prostituzio kontratua, hasteko, emakume batekin egiten da, eta, beraz, ezin da izan enplegu kontratuaren berdina, zeren enplegu kontratua gizonen artean egiten baita. Prostituzio kontratua merkatu kapitalistan egiten da, bai, baina alderdi garrantzitsu
|
askotan
ez da enplegu kontratua bezalakoa. Esaterako, langileek kapitalista batekin egiten dute beti enplegu kontratua, eta, horrenbestez, prostitutak beste edozein langileren gisakoak balira, prostituzio kontratua ere kapitalista batekin egingo litzateke beti, baina, egiaz, halako kontratuetan sartzen den gizona langilea izaten da maiz.
|
|
|
Izan ere, sexualitate horretan berea islatuta ikusten ez duten emakumeak, edo uste ez dutenak beren sexualitatea neurri batean ekonomia falikoaren arabera eraikita dagoela, teoria horren arabera kolpe batez ezaba daitezke ekuaziotik, «maskulinoarekin identifikatuak» edo «desinformatuak» direlakoan. Egia esan,
|
askotan
ez dago argi Irigarayren testuan sexualitatea bere osoan den kulturalki eraikia, edo faloari dagokionez bakarrik den, dela kulturalki eraikia. Bestela esanda:
|
|
|
Lagun bakan batzuk egongo dira, eta Ainara, noski, eta ilusioa egingo lidake zeu ere moduren batean han egoteak. Badakit
|
askotan
ez zaitudala oso aintzat hartzen..., baina esan behar dizut beti daukadala gogoan nire anaia nagusia zarela eta gure alde egin zenuen guztia eskertzen dizudala nire bizitzako egun guztietan. Eta familia publikoarena, tira, badakizu zer pentsatu dudan beti, umeak ezin direla esku hobeagoetan egon.
|
|
|
Iñakik aplikazioa irekitzen du. Ez zaio Whatsappa gustatzen, bere hatz potoloekin
|
askotan
ez du teklatuarekin asmatzen, zuzentzaileak akats irrigarriak eginarazten dizkio mezuetan, eta bera amorratu egiten da, zuzen idaztea gustatzen zaiolako. Maiderrek asko erabiltzen du, gehiegi bere gusturako.
|
|
2019
|
|
|
CSI ren atal txar bat dirudi. Bizitza
|
askotan
ez da justua.
|
|
|
Badakizu denborarekin dudan borroka hori irabaztea gustatzen zaidala. Nahiz eta
|
askotan
ez dudan lortzen.
|
|
|
Ez nuen onartu. Irakurleak
|
askotan
ez du fikzioa eta ez fikzioa bereizten. Edo ez du bereizi nahi izaten bestela.
|
|
|
Lesio fisikoen ebidentziak baldin badaude, askoz errazagoa da. Arazoa da
|
askotan
ez dagoela halakorik: gauzak gertatu diren moduagatik, edo salatu dutenerako egunak igaro direlako eta ezin direlako froga horiek eskuratu?.
|
|
|
zerbait oker dagoenean erreakzionatzeko eskatzen digun hura da. . Arazoa da
|
askotan
ez dugula geure buruarenganako konfiantzarik, hain zuzen ere okerreko estereotipoa daukagulako erasotzaileen tipologiaz eta erasoen gertalekuez; errealitatearekin bat ez datorren irudi bat daukagu buruan?.
|
|
|
Nork entzun eta adierazten zuen lehendabiziko iritzia, horrek ziurrenik. Lan giroak
|
askotan
ez zuen institutu garaiarekin hainbesteko alderik. Nahiz eta hemen atseginak izaten ziren bata bestearekin, hitz egiteko orduan behinik behin.
|
|
|
bizitza genitalak ez dio trabatzen existentzia pertsonala; etenik gabe garatzen da, krisirik gabe, eta, gehienetan, gorabeherarik gabe. Batez beste, emakumeak luzeago bizi izaten dira, baina maizago gaixotzen dira, eta tarte
|
askotan
ez dira beren buruaren jabe.
|
|
|
Seme alabak hazita dauzkanean, ordea, eta senarra arrakasta lortuta edo lanbidean sendotuta gutxienez, egunak ez dira inoiz erabat itzaltzen. Aisiakeria izugarri hori disimulatzeko asmatu ziren, joste lanak?; eskuak brodatzen ibiltzen dira, puntua egiten, batera eta bestera; hori guztia ez da zinezko lan bat, ordea, ekoizten dena ekoiztea ez baita helburua; aitzitik, ez du inolako garrantzirik, eta
|
askotan
ez da jakiten ezta zertarako erabili ere: paretik kentzeko, adiskide bati edo karitateko erakunde bati ematen zaio, eta halakoak pilatuz joaten dira tximinietako apaletan eta mahaitxoetan; josteta ere ez da, eta, beraz, ez du existitzeko bizipoz aratza agerian uzten bere hutsaltasun guztian; ozta ozta da justifikazio bat, gogoak zereginik gabe segitzen baitu:
|
|
|
Sidok alaba maite du haren askatasun eta guzti; alaba asebetetzen du, inoiz ezer exijitu gabe, bere bihotzean bertan ernatzen zaiolako poza. ...ateko modua ematen dion doble horri emana dagoenez gero; uko egiten dio bere niari, eta alabaren zoriona du kezka bakarra; berekoia eta gogorra ere izan liteke gainerakoekin; biziki maite duen alaba horrentzat traba bihurtzea, horixe du mehatxu eta arrisku, hala nola Madame de Sévigné izan baitzen Madame de Grignanentzat; alaba, jenio txarrez, saiatuko da abnegazio tiraniko horretatik libratzen;
|
askotan
ez du guztiz lortzen, eta bizi guztian oso ume segitzen du, herabea bere arduretan, gehiegi, babestu, dutelako.
|
|
|
besterik ez da. Senarrak abandonatzen badu,
|
askotan
ez du inolako laguntzarik bilduko, ez bere baitan, ez kanpoan. Erraza da lehenbiziko harria Sofia Tolstoiri botatzea, A. de Monziek eta Montherlantek egiten duten gisan:
|
|
|
deskribatzen duen unibertso burokratikoa, hots, zeremoniaz, keinu zentzugabez, xederik gabeko jokabidez osaturiko unibertso hori, maskulinoa da funtsean; emakumeak gehiago heltzen dio errealitateari; gizonak zenbaki batzuk lerroan jartzen dituenean, edo sardina latekin txanponak egiten dituenean, ez du ezer atzeman abstraktua ez denik; sehaskan asebeterik datzan haurra, arropa zuria eta errekia, berriz, askoz ere ondasun ukigarriagoak dira; hala ere, xede horietarako lantegi konkretuan emakumeak haien kontingentzia, eta, beraz, bere kontingentzia bera ere? sumatzen duenez,
|
askotan
ez da alienatzen xede horietan: emakumeak eskuragarri segitzen du.
|
|
|
liluragarria iruditzen zaio lore sorta baten, pastel baten, ondo atondutako mahai baten alferrekotasuna, eta atsegin hartzen du bere aisialdiaren hustasuna eskaintza eskuzabal bihurtuz; gogoko ditu barreak, kantak, apaindurak, girgileriak, eta, beraz, prest dago bere egiteko inguruan taupadaka ari den guztia: kaleko ikuskizuna, zerukoa; gonbidapen bat jasotzeak, festa batera joateak bestelako zerumuga bat zabaltzen dio; gizonak, berriz,
|
askotan
ez du onartzen halako atseginetan parte hartzea; etxean sartzen denean, ahots alaiak isildu egiten dira, eta emakumeek lotsa oneko aire aspergarria hartzen dute, haiengandik espero bezalakoa. Bakardadearen eta bereizketaren barrendik, emakumeak bere bizitzaren singulartasunaren zentzua ateratzen du:
|
|
|
Kontua da emakumeak badakiela gizon bat bezain aktibo, eraginkor, isil eta aszetiko aritzen baldin eta engaiatua badago gizaki baten duin den ekinen batekin. Mirabekeria leporatzen zaio; prest omen dago beti nagusiaren oinetara etzateko eta jipoitzen duen eskuari muin egiteko; egia da
|
askotan
ez duela zinezko urguilurik; sumisio doilor batez blaiturik daude kontsulta sentimentaletarako sailetan emazte engainatuei eta maitale abandonatuei ematen dizkieten aholkuak; emakumea harrokeriazko sesioetan akitzen da, eta, azkenean, bere gizonak bota nahi dizkion papurrak hartzen ditu. Gizonaren laguntzarik gabe, ordea, zer egin dezake emakume batek, hura baldin badu bizitzeko bitarteko eta arrazoi bakarra?
|
|
|
duela emakumea; erabakita dauka errespetatuko diola independentzia, ondotxo baitaki ezinezkoa dela inor edukitzea, baina mingarria eta umiliagarria zaio beste gizon batek halako pentsamendu konplazentziazkoak izatea Mayren bitartez. Gizarteak ez ditu bereizten emakume librea eta emakume larru merkea; maitaleak berak ere
|
askotan
ez du aitortzen emakumearen askatasuna, nahiz eta horretaz baliatzen den; nahiago du pentsatu emakumeak amore eman diola, men egin diola eraman dezan, berak konkistatu eta seduzitu duela. Emakume urguilutsuak bat egin dezake modu pertsonalean maita lagunaren banitatearekin, baina gorrotagarria irudituko zaio senar estimatuak harrokeria hori jasatea.
|
|
|
Aldi berean harroa eta arranguratsua da emakume etengabe jeloskorra, baina
|
askotan
ez du inolako arrazoirik jeloskor egoteko: Juliette Drouetek susmoaren osin guztiak ezagutu zituen Hugori hurbiltzen zitzaizkion emakume guztiak zirela-eta, baina sekula ez zitzaion bururatu Léonie Biarden beldur izatea, eta huraxe izan zen Hugoren maitalea zortzi urtean.
|
|
|
Eta, halarik ere, gizonak ez du aurkitzen guztizko sosegurik maitalearen besoetan. Laster ernatzen zaio desira ostera, eta
|
askotan
ez da izaten oro har emakumearenganako desira, baizik emakume jakin batenganakoa. Halakoetan, emakume horrek oso botere asaldagarria hartzen du.
|
|
|
Eta, gainera, ondo babesturiko neska gazteek ere badute esperientzia konkretuago batzuk izateko arriskua;, behar bezalako? giroetan, denon adostasunez isiltzen dira gorabehera penagarri horiek, baina familiako lagunen laztan batzuk, osabenak, lehengusuenak, zer esanik ez aitonenak eta aitenak,
|
askotan
ez dira izaten amak uste bezain kaltegabeak; irakaslea, apaiza edo medikua lotsagabea, begiluzea izan liteke. Halako esperientziak kontatzen dira Violette Leducen Asphyxien, S. de Tervagnesen La Haine maternellen eta Yassu Gauclèreren L. Orange bleuen.
|
|
|
Animalia emeetan, badago indarrak neurtzeko erritmo bat arraldian eta urte sasoietan; emakumeari, ordea, naturak ez dio haurdun geratzeko mugarik jartzen pubertarotik menopausiara arte. Zibilizazio batzuetan, debekatua dute goiz izatea bikotekiderik; tribu indiar batzuk aipatu ohi dira, erditze batetik bestera bi urteko atsedenaldi bat egitera behartzen dutelako; dena dela, oro har, mende
|
askotan
ez da araupetu emakumeen ugalmena. Antzinarotik badira kontrazepzio praktikak, gehienetan emakumeak erabiltzekoak:
|
|
|
alde batetik, beti hobe da garaituen alde egitea; baina emakumea ere borondate onekoa eta bere kasa moldatzeko ezgai baldin bada, eta uko egiten baldin badio bere destinoaren zama guztia erabiltzeari gizona zapaltzeko, galdurik ibiliko da guztizko nahasmendu batean. Eguneroko bizimoduan, kasu
|
askotan
ez dago inolako konponbide gogobetegarririk aurkitzerik, halako kasuak gogobetegarriak ez diren baldintzek definitzen dituztenez gero: gizona biktima sentitzen da beharturik baldin badago materialki eta moralki mantentzera maite ez duen emakume bat; baina bitartekorik gabe abandonatzen badu bera ardatz erabatekotzat hartu duen emakumea, orduan emakumea ere antzeko bidegabekeria baten biktima da.
|
|
|
Tycho Brahe hil zenean, enperadorearen gorteko astronomo kargua hartu zuen, eta agintza handiak egin zizkioten, mila eta bostehun florineko urte saria ezarrita; ordea, agindutakoa ahaztuta geratu zen, eta dirua hartzekodunen kontuan jartzen zioten, Pragako gortean ohitura zenez. Aurrerapen modura florin batzuk eskuratu nahi zituenean, egun osoa eman behar izaten zuen areto bohemiarrean, arrenka, eta
|
askotan
ez zuen jakiten biharamunean nola moldatuko zen emazte gaixoari eta hiru haurrei jaten emateko. Gainera, bizimodua garesti zegoen, eta, udazkenarekin batera, Keplerrek berak almanakan 1606 urterako iragarri zuen moduan, hotz goiztiar eta bortitz batek hartu zuen herrialdea.
|
|
|
–Tira, ez zaitut aztoratu nahi, zalantza da ezagutza ororen iturburua eta
|
askotan
ez ditugu erantzun egokiak aurkitzen galdera desegokiak egiten dizkiogulako geronen buruari. Hartu atseden, uste dut biharko lortuko dugula barruan daramazun ahalmen hori erabat ateratzea.
|
|
|
Badakizue
|
askotan
ez dela erraza hizkuntzen eta dialektoen arteko bereizketa egitea. Egile askori egotzi zaion esaldi batek dioen bezala, azken batean, hizkuntza, armada duen dialekto bat baita.
|
|
2020
|
|
|
Bigarrengo pauso horretan gaude, eta honek ekarri du barne erresistentziak handiagoak izatea[?] Kongresuan batzuk biluztu ziren eta bota ziguten, langile klasea bereizten dugunarena?, sei kongresu daramatzagu langile klasearen bereizketaz hitz egiten, prekarietatearengatik, patronalarengatik, etab. Baina, justu orain hori esaten duzue. Berdintasunetik feminismora salto egiterakoan ohartzen zara gauza
|
askotan
ez dugula horrenbeste aurreratu. Bigarren zailtasuna, feminismoarekin badirudiela nahikoa dela borondatea izatearekin feminista izateko.
|
|
|
Bai instituzioak eta bai alderdi politikoak aldaketa honetan behar ditugun heinean, zer nolako interlokuzio mota behar dugun haiekiko pentsatzea ezinbestekoa da. Horri dagokionez,
|
askotan
ez dugu garbi ere; elkarlanerako zubiak eta espazioak eraikitzen diren modu berean, askotan bi sentipen nagusitzen zaizkigu: mesfidantza eta espazioen lehia bat dagoelako sentipenak?
|
|
|
Hala ere, Ahoz Aho+ solasaldian emakumeen presentzia gizonen herena baino ez da. Emakumeen Ikusgaitasuna txostenak jasotzen duenaren arabera, Egun on Euskadi programan nabarmen jaitsi da emakumeen presentzia eta egun
|
askotan
ez dago emakumerik iritzi mahaian. Gauza bera gertatzen da En Jake saioan, non emakumeen presentzia %32, 5 izan den azken neurketetan.
|
|
|
Nik uste dut hor ez dela deseraiki, nahiz eta irudiek eta datuek ez duten dena esaten, edozein enpresatako administrazio kontseilu bateko irudiak ikusi besterik ez dago. Eta kasu
|
askotan
ez administrazio kontseiluari, edozein enpresatako plantillari begiratzen diozu eta, batzuek beste batzuek baino hobeto egingo duten arren, aurreko aldean aurkitzen dituzunak haiek dira, behekoetan aurkitzen dituzunak, gu. Soldata handiak haientzat dira.
|
|
|
Horrela hasi ginen hitzarmen hobeen alde borrokatzen. Gainera, zerbitzua pribatizatzen hasi zen, mojen kudeaketa desagertu zen eta politika eta enpresa eskua sartzen hasi ziren... enpresa handiak erresidentziak trumilka eraikitzen hasi ziren[...] eta salaketak egin behar izan ditugu erresidentzia
|
askotan
ez zelako hitzarmena aplikatzen. Borrokatu egin behar izan dugu, epaiketara jo, lortu ditugun %100eko bajak borrokatu egin behar ditugu mutua komun batera bideratzen saiatzen direlako.
|