Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 15

2001
‎Esanahia duena halabeharrez izango da egiazkoa ala faltsua, esanahiaren ikuspegi egibalioduna defendatuz. Eta ez dago interpretaziorik interpretatzen den hori egiazkoa ala faltsua den jakin gabe, kasu honetan, olerkariak adierazitako esanahiaren egiazkotasuna ala faltsutasuna bereizteko gaitasunik gabe. Beraz, interpretariaren lana ez da ulertzen ez den mezuaren argitze lana bakarrik.
2007
‎" Gizabanako batek —gizataldearen barruan— duen subsistentzia bezala, eta gizatalde batek —beste gizataldeen aurrean— duen subsistentzia bezala" 64 Gizakiaren oinarrizko" subsistentzia soziala", bestela esanda, ez da bakarrik gizataldearen" barrualdera" gertatzen (gizarte bereko pertsona ezberdinen artean), baizik eta baita gizataldearen" kanpoaldera" ere (gizarte oso eta ezberdinen artean). Azken hori, honela gure autorea," bestelako gizataldeen aurrean adierazitako jarrera hartze kolektibo batean itzultzen da, bai pentsamenduaren bidez bai eta edonolako adierazpen artistiko, literario edo kulturalen bidez ere" 65 Hezkuntza prozesua, azken batean, prozesu kolektibo eta historiko bat da —ez indibiduala eta atenporala—, eta, horrenbestez, hezkuntzak berak ezinbestean egin behar dio so gizarte baten eta bestearen nortasun kulturalari, bai eta ber...
2008
‎VII 13). Materia eta generoa alde batera utzita, Aristotelesek forma ri ezarriko dio substantzia izaera, zentzumenezko errealitatearen definizioan adierazitako esentziarekin, errealitate horren xedearekin eta printzipio egituratzaile, banantzaile, bateratzaile eta egintzaratzailearekin identifikatua (cf. VII 3, VIII 2).
‎Gauza bakoitzaren substantzia, forma edo esentzia gisa ulertuta, gauza horren izatearen eta batasunaren kausa da, bai formaz eta materiaz osaturiko errealitateetan, bai forma hutsa direnetan. Bestela esanda, forma definizioan adierazitako esentzia da, substantzia horren xedearekin eta printzipio egituratzaile, banantzaile, bateratzaile eta egintzaratzailearekin identifikatua.
‎errealitate matematikoak ez dira inongo tokitan ematen, tokia bakar bakarrik zentzumenezko errealitateei dagokielako); eta b) gorputz geometrikoen immanentzia onartzen bada, forma platonikoen immanentzia ere onartu litzateke. III liburuan adierazitako bi argudio horiei Aristotelesek hirugarren bat gaineratzen die 1076b5ean: c) errealitate matematikoen immanentzia litekeena balitz, gorputzen zatiketa ezinezkoa litzateke, puntua, lerroa eta zabalera zatiezinak baitira.
‎Azkenik, f) definizioari dagokionez errealitate matematikoak aurrekoak direla onartuko balitz ere, kontuan hartu behar da definizioari dagokionez aurrekoak diren errealitate guztiak ez direla aurrekoak izateari dagokionez. Atalaren amaieran, Aristotelesek atalean zehar adierazitako argudioak laburtu eta ondorioak aterako ditu:
‎Adibidez," triangeluan bi angelu zuzen izatea" (V 30, 1025a21). Kasu horietan, ezaugarri akzidentalak berez eta nahitaez ematen dira, baina ez dute parte hartzen definizioak adierazitako gauzaren esentzian. Bestalde, Aristotelesen arabera, izan eta ez izan (eta da eta ez da, eta badena eta ez dena) egiazko eta faltsu bezala uler daitezke.
‎Beste gainontzeko zentzuetan gertatzen den moduan, berezko izate zentzua ez da adiera bakarrekoa. Berezko izate zentzuan Aristotelesek predikazioaren irudiek adierazitako gauza guztiak sartzen ditu, hau da, badenaren kategoria guztiak, eta ez bakarrik substantzia19 Hori dela eta, kontuan hartu behar dugu Aristotelesek zerrendaturiko kategoriek ez dituztela subjektu jakin batean eman eta gertakari proposizioetan islatu daitezkeen gauzatze zehatzak adierazten (adibidez, Sokrates baxua da, Sokrates agoran dago edo Sokrates eserita dago), izate modu murriztezinak adie... Horregatik, kategoria guztiak —eta ez bakarrik substantzia— dira berezko izate moduak.
‎Eta Brentanok eta Aubenquek adierazitako zuhurtasunaren aurrean, guk ere galdera berbera planteatu genezake:
‎Errealitate baten forma definizioan adierazitako errealitate horren esentziarekin identifikatzen bada, eta xedea edo helburua den hori(= kausa finala) hura norantz gauza oro eta prozesu oro zuzentzen den bada, nola identifika daitezke bi kontzeptu haiek —forma eta xedea, hain zuzen— izaki naturaletan. Aristotelesen erantzuna hau da:
‎Paragrafo honetan esandako guztia horrela laburtu genezake: substantzia sentigarriaren forma definizioan adierazitako esentzia da, substantzia horren xedearekin eta printzipio egituratzaile, banantzaile, bateratzaile eta egintzaratzailearekin identifikatua.
2009
‎" Nietzsche, la genealogie et l’histoire" idazlanean adierazitako hariari jarraiki, testu horri aplikatu zaizkion Erfindung (asmakizuna) eta horren kontrako Ursprung (hastapena) terminoak iruzkindu ditu Foucaultek. Nietzsche asmakizunaz ari denean —dio Foucaultek—, asmakizunari oposatzen zaion hitz bat dauka in mente," hastapena" hitza, alegia.
‎Estatu estalinistaren burokrazia Leninek adierazitako abangoardiako partiduaren kontzepzio autoritarioaren emaitza okaztagarria litzateke. Leninek adierazia, Stalinek gauzatua, baina erantzukizuna Marxena.
2010
‎—ez bakarrik herri bat kanpotik garbien zehazten duen muga— baizik eta baita herri baten barruko edo funtsezko muina ere? W. v. Humboldt da galdera horri modu zorrotzenean erantzun diona; horrexegatik, batez ere bere bi esalditan adierazitako ideiez jabetu behar dugu, horiek egiaz hizkuntza komunitatearen eta herriaren arteko loturaz inoiz formulatu diren esaldi sakonenetakoak diren heinean. [Horretan, beti ere, zera hartu behar dugu kontuan:
2011
‎Platonek adierazitako leize zulo hartan, azken lilura hauxe da: begirada jakin bat osotasunaren ordena beretik eta izate sistematik aparte dagoela eta hura baino lehenagokoa dela sinestea, hots, kontzientziak, Logosak, ahalmena duela (azalpen edo sintaxi arruntagoek ezin duten heinean) bere erreinutik izatean sartu eta hartaz hitz egiteko.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia