|
2002
|
|
|
Nola jakin alferrikako gastuak egiten ari zaren?
|
Nola
jakin dezakezu zure hileko aurrezki maila. Nola erabaki zenbat euro bideratu etxebizitza, elikadura edo arropa partidetara?
|
|
|
Haurrekin bidaiatuz gero, adinerako homologatutako euste gailuak erabili behar dira.
|
Nola
jakin dezakegu zein den gure semearentzako produktu egokia. Haurrak atxikitzeko sistemak bost multzotan sailkatzen dira, eta zatiketa horrek haurraren ezaugarri antropometrikoei erantzuten die nagusiki.
|
|
|
Oraindik ez dakigu zehatz mehatz zergatik haur batzuk diabetikoak diren eta beste batzuk ez. Diabetea izateko jarrerarekin sortzen da, baina gaixotasuna agertzeko beste faktore batzuk ere badaude, hala nola birusek eragindako infekzioak, organismoaren defentsak aldatzea, elikatzeko ohitura txarrak, etab.
|
Nola
jakin dezaket semea diabetikoa den. Lehenik eta behin, deigarri gerta daiteke haurrak argaltzea, ondo jaten badu ere. Beste batzuetan, gutxiago gertatzen den arren, haurrak irabazi egiten du bazkaltzeko (anorexia) eta argaltzen du.
|
|
2003
|
|
|
Uda osoan beltzaranduta egoteko “beharraren” ondorioz, askoz zailagoa da hori antzematea.
|
Nola
jakin dezakegu, beraz, anemia jasaten dugun. Haurren kasuan, kontzentraziorik ezaren edo eskola errendimenduan izandako beherakadaren berri eman diezagukete, “Pediatrics” aldizkarian argitaratutako azterlan baten arabera.
|
|
|
Leku errespetagarria bada, gauez kutxatilak ez desizozteaz arduratzen da, kutxatzaren tenperatura maximoa eta minimoa erregistratzen duten termometroak edukitzeaz eta eskatutako tenperatura gainditzen denean ohartarazten duten adierazleak edukitzeaz (denbora/ tenperatura integratzaileak).
|
Nola
jakin dezake jendeak produktu batek baldintzak betetzen ez dituela. Ez da erraza, baina aztarnak daude.
|
|
2007
|
|
|
|
Nola
jakin dezakegu pertsona bat matematiketan alfabetatua dagoela?
|
|
2008
|
|
|
|
Nola
jakin dezake inbertitzaile txikiak noiz saldu behar dituen bere akzioak gainbalio maximoak ateratzeko edo galerak mugatzeko. Mekanismo erraz eta eraginkorrak daude:
|
|
2009
|
|
|
|
Nola
jakin dezakegu bizi garen eraikinak segurtasun elektrikoko arauak errespetatzen dituen. Nola jakin araudia betetzen duela eta, beraz, istripu elektrikoen arriskua murrizten dela?
|
|
|
Baina gero eta gehiago galdetu behar diegu erosiko dugun produktuaren ingurumen eraginari buruz: ontziratzea, garraiatzeari lotutako emisioak, hondakinaren kudeaketa, etab.
|
Nola
jakin dezake kontsumitzaile batek informazio hori, horren arabera jarduteko? “Gero eta gehiago galdetu behar diogu geure buruari erosi behar dugun produktuaren ingurumen inpaktua” Askotan, informazioa ontziratzean bertan adierazten da.
|
|
2012
|
|
|
Baina duela 50 urte mota horretako odol ateratzeak egiten ziren, eta Katalunian, adibidez, giltzurrun emaile bizien erregistroa 2008koa da.
|
Nola
jakin dezakegu zein diren epe luzeko organoen dohaintzek erregistrorik gabeko emaile bizidunetan eragiten dituzten emaitzak. Horregatik, gure dokumentuan proposatzen dugu epe luzeko arriskuen azterketak talde independenteek egin ditzatela (ez transplantea egiten ari diren espezialistek, zeinen helburua txertoaren iraupena aztertzea baita, hori ere zilegi baita).
|
|
2013
|
|
|
|
Nola
jakin dezake kontsumitzaile batek iruzur egiten ari zaizkiola?
|
|
2016
|
|
|
|
Nola
jakin dezaket nire semea zeliakoa den?
|
|
2017
|
|
|
Horiek sortutako mozkinen gainean bakarrik ordainduko dira; hau da, irabazirik izan ez bada, ez da ezer ordaindu zergetan.
|
Nola
jakin dezaket ordaindu behar duzun. Nahikoa da lortutako irabaziak kalkulatzea eta galerak kentzea.
|
|
2020
|
|
|
Egoera korapilatzen bada edo iruzurra egin duela susmatzen baduzu, “epaitegian ere erreklama dezakezu”.
|
Nola
jakin dezaket nire altxorra ona den Ez da ohikoa, baina batzuetan “katua erbi bakoitzeko” eman diezagukete. Erraza da ezagutzea?
|
|
|
Non jasotzen dira pazienteen eskubideak?
|
Nola
jakin dezakegu zer eskubide ditugun horiek erabiltzeko. Arauen errepaso labur bat lagungarri izan daiteke.
|
|
2021
|
|
|
Ikerketak dioenez, guraso gehienek uste dute beren seme alabek pisu “normala” dutela, nahiz eta gehiegizko pisua edo obesitatea izan.
|
Nola
jakin dezakete gurasoek arazo hori. Haur osasuntsuaren aldizkako azterketetan, osasun zentroetako pediatrek pisua eta neurria neurtu lituzkete beti, eta gorputz masaren indizea (GMI) kalkulatu.
|
|
|
ariketa, irensteko ordutegi erregularra, loaren higienea eta eguzkipean egotea.
|
Nola
jakin dezaket esneki batek esne gordina duen. Europako Batasunean esne gordinez egindako gazten salmenta –hau da, pasteurizatu gabekoena– baimenduta dago, baina baldintza batzuekin.
|
|
|
Horregatik, arrautzak ontzitik ateratzen baditugu, ez dago soberan datua idaztea eta eskura izatea.
|
Nola
jakin dezaket arrautza bat fresko dagoela. Egoera txarrean dagoen arrautza bat ezagutzea da zalantza ohikoenetako bat.
|
|
|
Edo kalitate kontrolik izan ez eta lehentasunezko kontsumo datarik ez duten arrautzak erosten dituena”.
|
Nola
jakin dezakegu arrautza bat fresko dagoela data ezagutzen ez badugu? “Kasu horietan —dio Granadok—, hain ondo ezagutzen ditugun osagaiei erreparatu behar diegu:
|
|
|
Zenbaki honek «lokalizatzeko aukera ematen digu, eta oso garrantzitsua da telefonoa erabat blokeatzeko, baita SIMa aldatzen badute ere».
|
Nola
jakin dezakezu zure telefonoaren IMEIa. Telefonoaren kutxan dator, fakturan ere agertzen da edo zure mugikorrera eska dezakezu,* #06# markatuta.
|
|
|
kontsumitzailearentzat segurua izatea. zentzuzko behar teknologiko bat egotea eta beste bide batzuetatik lortu ezin izatea, eta haren erabilerak akatsik ez eragitea, ez dituen ezaugarriak iradokitzean.
|
Nola
jakin dezakegu jaki batek gehigarriak dituela. EBn onartutako substantzia guztiek berariazko kode bat dute.
|
|
|
Poltsako patata batzuetan, baliteke fabrikatzaileak haragi aroma bat gehitzea, azken produktuak zapore hori izan dezan. Arrautza frijituaren zaporeko pataten sekretua eta beste elikadura aroma batzuk
|
Nola
jakin dezakegu lurrinak dituela. Substantzia horiek bi arauk jasotzen dituzte Europako legedian:
|
|
|
Arau horren arabera, laguntzaile teknologikoak elikagaiak egiteko prozesuetan helburu teknologiko bat lortzeko erabiltzen diren substantziak dira —adibidez, aparra sortzea saihesteko edo osagaiak iragazteko—, baina ez dira azken konposizioaren parte.
|
Nola
jakin dezakegu elikagai batek laguntzailekiderik duen. Osagaitzat hartzen ez direnez, ez dira etiketan agertzen eta kontsumitzaileak ezin du jakin erabili diren.
|
|
2022
|
|
|
Hala ere, gizentasunik gabeko pertsonengan baino handiagoa da bihotzeko arazoak izateko aukera.
|
Nola
jakin dezaket produktu bat esne gordinez egina dagoen. Esne gordinak zenbait bakterio patogeno kutsa ditzake. Haurdun dauden emakumeen kasuan, adibidez:
|
|
|
Nola jakin igerilekuan kloro gehiegi dagoen eta nola jaitsi?
|
Nola
jakin dezaket Igerilekuko kloro maila jakiteko, igerilekuak aztertzeko kit bat erabiltzen da, igerilekuetarako edozein artikulu dendatan eros daitekeena. Nola jaitsi Maila jaisteko, gomendagarriena kloroa ez gehitzea eta etengabe iragaztea, lurruntze azkarragoa lortzeko. Halaber, ahal den guztietan, ur berria gehitu behar da konposatua diluitzeko.
|
|
|
Horrek sinpletasuna dirudi, baina errealitatetik urruti.
|
Nola
jakin dezakegu kilo bat pisatzen duen haragi zati batek kilo bat pisatzen duela, eta hala dela edozein lekutan eta edozein balantzatan. Erreferentzia patroien garrantzia Arazo horrek burutik ekarri du gizateria historia osoan, batez ere salerosketan.
|
|
|
Baita zaharrak denbora gehiago izan dezakete. Oro har, egokitze mekanismo ahulenak dituzten pertsonek joera handiagoa dute meteoropatiak izateko.
|
Nola
jakin dezaket meteorosensible naizen. Ez da beti izaten kausa/ efektu erlazioa, non aldaketa meteorologikoek ezinbestean nahasmendu psikologikoak eragiten baitituzte.
|
|
|
. Orduan, elikadura alertak publiko orokorrari helarazten zaizkio, normalean produktua dagoeneko bere esku badu ez kontsumitzeko gomendatzeko.
|
Nola
jakin dezakegu elikadura alerta bat dagoela. Las AESANek zabaldu egiten ditu elikagai alertak herritar guztiei, haien webgunearen eta sare sozialen bidez. Kontsumitzaileei ere jakinarazten zaizkie saltokietan edo webguneetan eta sare sozialetan eragindako enpresak. Kasu askotan, hauek ere zabaltzen dituzte alertak:
|
|
2023
|
|
|
Txupetea eta biberoia gehiegi erabiltzeak kalte egin diezaioke garapen horri, murtxikatzeak, xurgatzeak eta irensteak hizketaren aurrerapenari laguntzen baitiote.
|
Nola
jakin dezaket nire haurrak ondo entzuten duen. Baina, gainera, bizitzako lehen hilabeteetan, funtsezkoa da ahozko hizkuntzara egokitutako esposizioa.
|
|
|
Zer begiratu behar dugu aukeratu aurretik?
|
Nola
jakin dezakegu zein diren merkatuko aukerarik onenak. Hurrengo lerroetan azalduko dizugu.
|
|
|
Gai horien inguruan gehien errepikatzen den zalantza da paragrafo honen buruan dagoena.
|
Nola
jakin dezakegu noiz arte den zuhurra kontsumo data gomendatua gainditu duen elikagai bat kontsumitzea. Itxura txarrik ez badu, usain txarra badu eta gaizki badakizu, urtebete igaro arren jan dezakegu. Kanpaina honen mezuak, agian, elikagai horietako batzuk betierekoak direla edo inoiz ez direla osasunarentzat arriskutsuak adierazten duen ideia transmiti dezake.
|