|
2002
|
|
|
Nik ez dut amets haundirik, zeru ederrik eskeintzen...
|
Nik
neuk ere ez baitut amets handirik, amets txiki gutxi batzuk baizik. Eta zeru txiki bat sinesten dut amets bakoitzeko...
|
|
|
Nik ez dut amets haundirik, zeru ederrik eskeintzen...
|
Nik
neuk ere ez baitut amets handirik, amets txiki gutxi batzuk baizik. Eta zeru txiki bat sinesten dut amets bakoitzeko...
|
|
2003
|
|
|
Bere idazlanetan behin eta berriz agertzen omen dira ezkutalekuak.
|
Nik
neuk ere aipatua nuen kontu hori, baina Monika harago doa eta gordelekuen gaia dela dio haren obra osoa egituratzen duena. Bere pertsonaiak ez dira, noski, gordelekuetan bizi, salbuespen bakanetan izan ezik, baina han hartzen dute atseden, han bilatzen dute babesa, han sentitzen dira beren aisiara.
|
|
|
Artista bat zen azken finean, bakarrik bizitzeko hobea, eraman izugarria behar baita horrelakoen itzal izateko.
|
Nik
neuk ere gisa horretakoa irudikatzen nuen urteotan bila ibili garen idazlea. Lehen nion mirespen itsua, ordea, itzaltzen hasi zitzaidan eta emaztearenganako sentimendu ilunago batek hartu zidan mirespen horren lekua.
|
|
|
Ez zen, zehatz esatearren, kanpotik zetorren eskakizuna, geure buruari ezarritakoa baizik.
|
Nik
neuk ere ez nuen beste irtenbiderik ikusten: inmolazioa edo tortura.
|
|
2004
|
|
|
|
Nik
neuk ere banuen lagun bat, lagun ez ezik adiskide handi bat. Eta antzeko gauzak entzuten genizkion behin baino gehiagotan hari ere.
|
|
|
–Hemen inguruko ezagunena badakizu zein den.
|
Nik
neuk ere ezagutzeko...
|
|
|
|
Nik
neuk ere, giro hartan, abertzaletzat nuen neure burua. Eta Hertzainak rock taldearen kantak nituen noiznahi gogoan neure amorruari bide emateko, esan dut lehen ere.
|
|
2005
|
|
|
Neure Browninga eskuan guztiz estu atxikiz, mendian gora abiatu naiz, arnasa azkarturik.
|
Nik
neuk ere ito uste nuen.
|
|
2007
|
|
|
Edota antzekoak?
|
Nik
neuk ere bai. Noski.
|
|
2008
|
|
|
–eta, ahizparengana zuzentzen zela, gehitu zuen?:
|
Nik
neuk ere ez baitut gutxi ikasi Madrilera bidaltzen zenizkidàn kartetatik, hain ongi idazten duzu, Ernes, eta nik ez ditudan dohainak baitituzu: pausatuagoa zara, nekez haserretzen zara?
|
|
|
Gehienek haien jatorria jakin nahi izaten dute eta Nataliek fantasia handiko kontuak asmatzen zizkien, asmatuko dizkie oraindik ere.
|
Nik
neuk ere, bere azala laztantzeko zoria izan nuen aldi labur horretan, orban horietan pausatzeko ohitura nuen. Mingainarekin behin eta berriz miazkatzen nizkion edo ezpainekin muin ematen nik neuk egindako zauri horietan.
|
|
|
Beraiek egin behar izan zituzten mapak.
|
Nik
neuk ere gogoan dut nola egiten zituen kartak aitak etxean; errotuladore urdin, gorri eta beltzekin imajinatzen zituen itsas eremu hartako hondoak.
|
|
|
–eta, ahizparengana zuzentzen zela, gehitu zuen–:
|
Nik
neuk ere ez baitut gutxi ikasi Madrilera bidaltzen zenizkidàn kartetatik, hain ongi idazten duzu, Ernes, eta nik ez ditudan dohainak baitituzu: pausatuagoa zara, nekez haserretzen zara... eta familia batean behar beharrezkoa da horrelako jendea.
|
|
2009
|
|
|
–Hasieran, Natividadekin etortzea pentsatu nuen, baina zure mezu desesperatua zegoen tartean, eta, azkenik, bakarrik etortzea erabaki nuen, Natividaden presentzia gure arteko solasaldiaren benazkotasunaren eragozgarri izan zitekeelakoan.
|
Nik
neuk ere bai baitut zuri zer erakutsi eta ez bainago askoz hobeto, jendeak bestela uste duen arren, nire kulpagatik, beharbada, que yo, a mal tiempo buena cara, ezagutzen nauzu, esan zion markesa andereak, mozorroak kenduz behingoz.
|
|
|
Eta Adak begiak goratu, besagainak altxatu eta halako keinu bat egin zion, minaren eta etsipenaren artekoa, esanez bezala: ?
|
Nik
neuk ere ez dakit, baina guztiak min egingo balit bezala nago: itsasoko olatuek eta etxeko zuhaitz kimuz josiek, kanpai hotsek eta erlojuaren orratzek??; nola esango zion, bada, Adak ahizpari Txaroren absentziak hutsune handi bat eragiten ziola, eta nola, Domingo maite zuela, baina nebak nekez bete zezakeela hutsune hura, beti urrun zegoelako, bera. Ada?
|
|
|
Eta Adak begiak goratu, besagainak altxatu eta halako keinu bat egin zion, minaren eta etsipenaren artekoa, esanez bezala: "
|
Nik
neuk ere ez dakit, baina guztiak min egingo balit bezala nago: itsasoko olatuek eta etxeko zuhaitz kimuz josiek, kanpai hotsek eta erlojuaren orratzek..."; nola esango zion, bada, Adak ahizpari Txaroren absentziak hutsune handi bat eragiten ziola, eta nola, Domingo maite zuela, baina nebak nekez bete zezakeela hutsune hura, beti urrun zegoelako, bera –Ada– sublimazioaren hegaldietan hurbiltzen saiatzen zen arren?
|
|
|
–Hasieran, Natividadekin etortzea pentsatu nuen, baina zure mezu desesperatua zegoen tartean, eta, azkenik, bakarrik etortzea erabaki nuen, Natividaden presentzia gure arteko solasaldiaren benazkotasunaren eragozgarri izan zitekeelakoan.
|
Nik
neuk ere bai baitut zuri zer erakutsi eta ez bainago askoz hobeto, jendeak bestela uste duen arren... nire kulpagatik, beharbada, que yo, a mal tiempo buena cara, ezagutzen nauzu –esan zion markesa andereak, mozorroak kenduz behingoz.
|
|
2010
|
|
|
Ai, gure Heinrich maitagarria, miliziarako sortzez deitua, etxeko diamante paregabea, berak bere borondatez ezin hobeto landuko duena Jainkoaren laguntzarekin, Alemaniaren aintzarako?!
|
Nik
neuk ere ez baitut duda egiten kapitain jenerala izatera iritsiko zarela, ikusiak ikusi ondoren?!?.
|
|
|
Biharamunean, xake taularen gainean Capablancak eta Janowskyk hiriko xake lehiaketan jokatu zutèn partida aztertzen ari nintzela, izeba hurbildu zitzaidan: ?
|
Nik
neuk ere dakidana baino zerbait gehiago ikasi nuke, beharbada, eta zergatik ez didazu xakean irakasten??. Hantxe irabazi ninduen betiko, ez ikuspuntu intelektual batetik, oraintxe esan dizut, bizitzak bide arras diferenteetatik eraman baikintuen, baina bai ikuspegi afektibo batetik, izebaren Jainkoa, gainera, ez zen Jainko mendekati bat, eta hura ere ez zen gutxi gure giro hertsi hartan?, bihotz bihotzean baitaramat izeba Ernestina geroztik, nola ez, bada!
|
|
|
Ez dago irtenbide posiblerik.
|
Nik
neuk ere horretara jokatu nuen, baina gehienbat behartuta bere posizio intrantsigentearengatik. Ziurrenik berak esango du intrantsigentea ni naizela?.
|
|
|
Poliziak, bestalde, ez zeukan azalpenik jazo zitzaidanerako, eta ez zirudien inongo ikerketa serio eta sakoni ekiteko gogorik zeukatenik.
|
Nik
neuk ere ez nekien artean zer pentsatu gertakari haietaz, nire zalantzetako bat zen ea nahita barkatu zidaten bizia ala hildakotzat jota bota ote zuten nire gorputza zabor artera.
|
|
|
Biharamunean, xake taularen gainean Capablancak eta Janowskyk hiriko xake lehiaketan jokatu zutèn partida aztertzen ari nintzela, izeba hurbildu zitzaidan: "
|
Nik
neuk ere dakidana baino zerbait gehiago ikasi nuke, beharbada, eta zergatik ez didazu xakean irakasten?". Hantxe irabazi ninduen betiko, ez ikuspuntu intelektual batetik, oraintxe esan dizut, bizitzak bide arras diferenteetatik eraman baikintuen, baina bai ikuspegi afektibo batetik —izebaren Jainkoa, gainera, ez zen Jainko mendekati bat, eta hura ere ez zen gutxi gure giro hertsi hartan—, bihotz bihotzean baitaramat izeba Ernestina geroztik, nola ez, bada!
|
|
|
Ai, gure Heinrich maitagarria, miliziarako sortzez deitua, etxeko diamante paregabea, berak bere borondatez ezin hobeto landuko duena Jainkoaren laguntzarekin, Alemaniaren aintzarako...!
|
Nik
neuk ere ez baitut duda egiten kapitain jenerala izatera iritsiko zarela, ikusiak ikusi ondoren...! ’.
|
|
2012
|
|
|
Iritsi berria zen moja, baina ondo ezagutzen zituen egoera haiek.
|
Nik
neuk ere banekien, esan nionarekin agian ez nuela bisitan etorri zena berriro ere inoiz ikusiko, ez zela bisita egitera itzuliko. Baina ezin nuen, Martina, ezin nuen atera eta hogei urte zaharragoa zen pertsona haren aurrean jesarri eta harekin hitz egin.
|
|
2014
|
|
|
Jakina amorratu egin nintzela aurreko astean soinekoa ezegokia zela iradoki hidanean!
|
Nik
neuk ere bazakinat nola jantzi, ez dun uste?
|
|
2015
|
|
|
nola daukaten osatua? ?
|
Nik
neuk ere ez dut hau egin nahi?, esaten die.
|
|
2016
|
|
|
Berak ni etxe batean bakarrik bizitzen irudikatzen ninduela esan dit.
|
Nik
neuk ere, atzera begiratu eta soltero gisa irudikatu ohi dudala, esan diot, neure burua, nahiz eta beti emakumeren batekin bizi izan naizen, eta nire balizko iragan horretan, neuk asmatu dudan horretan alegia, pentsio gris bateko gelak eta ohe deseginak agertzen direla gogoratu diot eta tarteka ohe deseginaren ondoan emakume baten soineko eroria ikus dezakedala lurrean eta kulero batzuen silueta ... Ez dakidala zergatik asmatzen diodan neure buruari halako iragan tristea erantsi diot eta barre egin du berak, barre egin dugu biok, nire balizko biografia horretan inork ez baitit mezurik bidaltzen ez gutunik idazten, inork ez baitit telefonoz deitzen eta, gauzak ilun jartzen hasita, ez baitago inoiz ere ezustekorik, ez gorabeherarik, eguneroko iraupen grisaren errepikapena baizik.
|
|
|
eskatzen dute askok.
|
Nik
neuk ere bai, eta ez gaur lehenengo aldiz. Aitzitik, 1999ko menia etendura hura, errakuntza historikoa izan zela idatzi baitut askotan.
|
|
|
–
|
Nik
neuk ere ez dakit. Sentipen bat besterik ez da.
|
|
2017
|
|
|
Barreak.
|
Nik
neuk ere barre egin dut, graziosoak direla berresteko edo.
|
|
|
Pozik dirudite, urduri ere bai, merezi duten oporraldiaz gozatzeko grinaz hara eta hona.
|
Nik
neuk ere pozik egon behar nukeela uste dut,, nik erabakitako tokian nago, nahi dudan guztia daukat, xuxurlatu dut tabakoaren kea askatzen dudan artean, eta, orduantxe arnasa hartzea ahaztu balitzait bezala, zurrun geratu zait gorputza, ez atzera ez aurrera.
|
|
|
|
Nik
neuk ere (1998, 2014) gainerakoetatik bereizita aurkeztu dut mendebaleko euskara. Bazterretako euskalki biak, mendebalekoa eta zuberotarra?
|
|
|
Gutxik emigratzen dute beren borondatez.
|
Nik
neuk ere aukera faltagatik egin nuen eta esperientzia berriak, baina egunez egun gogorragoa egiten zait. Tristuraz bizi dut etxekoengandik eta lagunengandik urrun egotea, nire herri eta ohituretatik urrun egotea.
|
|
2018
|
|
|
Egiazko puxanta.
|
Nik
neuk ere ez dut inoiz holakorik ikasi, aizu. Bizimodu zibilera pasatutako ofizial laguntzaile zahar bat baino ez naiz.
|
|
|
Passing delakoaren («itxuratzea») inguruko gaur egungo ikerketa askok heldu diote gai honi.
|
Nik
neuk ere aurreneko saio bat egin nuen Bodies That Matter liburuan, Nella Larsenen Passing aztertzean. Jakina, Homi Bhabhak subjektu postkolonialaren erdibitze mimetikoaz egindako lana oso gertu dago niretik hainbat aldetatik:
|
|
|
Autoan etxean ez bezala egiten zuen lo.
|
Nik
neuk ere lo kuluxkatxo bat egin nuen Aragoiko lur beroak zeharkatzen genituen bitartean. Momentu goxoa izan zen, aire girotua lagun.
|
|
|
|
Nik
neuk ere frogatua dut, orain baino lehen. Maider eta biok elkarrekin geundenean bichon maltatar bat geneukan, Bixkor, txakurtxo txuri, txiki, arrunt horietako bat, ez pedigririk ez abilezia berezirik ez zeukana, baina hala ere, txakur hori paseatzera ateratzen nuenean, ez zen oso sarri gertatzen, gehienetan Maider bera arduratzen baitzen, txakurra berea zelako, elkar ezagutu baino lehenago zeukan eta?; txakurra ateratzen nuenean, alegia, beti hurbiltzen zitzaidan jendea, ume nahiz heldu, andre zein gizon?
|
|
|
Neure burua nahi nuen salbatu, neure burua erreskatatu.
|
Nik
neuk ere askotan izan baitut ideia hori, harako idazle hark egin omen zuen bezala, sakelak harriz bete eta itsasoan sartzekoa, sekula gehiago ez irteteko, dena betiko amaitzeko. Horregatik, zure gorputz akitua arrastaka ateratzean, neure gorputza ari nintzen arrastatzen, neure gorputza ari nintzen erreskatatzen.
|
|
2019
|
|
|
Zergatik?
|
Nik
neuk ere ez dakit. Baina ikasturte osoa ikasi eta ikasi pasa eta gero, bat batean ez nion zentzurik ikusten egiten ari nintzenari.
|
|
|
Horrela hasi du anaiaren inguruko kontaketa, eta bat egin dut haren deskribapenarekin.
|
Nik
neuk ere, futboleko garaiak buruan, jokatu genuen azken urteetan kapitain izan zela oroitu dut; harro zegoen hartaz. Baina ez zen egin zuen kirol bakarra.
|
|
|
|
Nik
neuk ere sarri buruan izan dudan pasadizo bat jarri du adibide gisa: –Duela gutxi, Hazte Oír en autobus laranjaren kanpaina hau dela eta, mundu guztia horren oso kontra jarri zen, baina batik bat datorren lekutik datorrelako, eta nola hortik datorren, oso garbi ikusten duzu nolabait etsaia dela, eta diozu:
|
|
2020
|
|
|
Martxa honetan, poltsa osoa hustuko dut mahaitxo tolesgarrian?
|
Nik
neuk ere eskua garbitzeko zerbait behar dudalako. Bestela, hor konpon!
|
|
|
Errepublikak zentsuratu zuen dokumental horrekin hasi omen zen indartzen Las Hurdesi buruzko legenda beltza, oraindik erabat desegin ez dena?, esan zuen Leirek.
|
Nik
neuk ere Espainia lehor eta pobrearen metafora gisa ikusi izan dudala beti Las Hurdes erantzun nion.
|
|
2021
|
|
|
|
Nik
neuk ere trikua hartu nahi nuke exempla liburu honetako azken etsenplu batekin amaitzeko. Gizakiaren adinak ez dira denak izaera eta indar berekoak, eta kondaira bat baino gehiago daude desberdintasun horiei argibidea eman nahiz sortutakoak.
|
|
|
Hori jakiteko psikologia ikasi beharrik ez dagoela pentsatu dut.
|
Nik
neuk ere badakit hori. Eta tatuaje dendako gizonak ere bai.
|
|
2022
|
|
|
Despedida garratza bezain larderiatsua izan da.
|
Nik
neuk ere ez dut jakin ze aterabide eman, eta, edonola ere, minutuak aurrera doaz eta Eñaut itzultzeko ordua gero eta hurbilago dago.
|
|
|
Eta nola dakite nora goazen?
|
Nik
neuk ere ez dakit eta! Haizeak bidali ditu ni akabatzera?
|
|
2023
|
|
|
emakume hustu, deuseztatu, amore emandako bat.
|
Nik
neuk ere ezagutzen ez nuena, zerikusirik ez zuena ordura arte izan nintzenarekin edo nintzela uste nuenarekin. Sentitu nuen urdailetik ateratzen ari zitzaidala beti ezkutuan egon den zerbait.
|
|
|
Haren alboan, arlote itsusi bat sentitzen naiz, zeren niri oraindik amak aukeratzen dizkit arropak, eta amak ez daki holako sotiltasunen berri.
|
Nik
neuk ere lanak ditut sinisteko galtza beltzek itxura txarra ematen dutela eta grisak bestalde eleganteak direla. Orain, atzera begiratuta, konturatzen naiz Brigitte gogor saiatzen zela fabriketako langileen tankerarik ez izaten, eta haren ametsa zela bulego batean lan egitea eta neskatxa natural eta soil bat izatea, juxtu juxtu makillatua, morroi taxuzko eta itxuroso bat aldera ekarri ahal izateko, ahal zela tailerrean lan egiten ez zuen baten bat.
|