2010
|
|
Ramon Serrano Suñer atzerri ministro berriaren eraginez, Consejo de la Hispanidad sortu zen 1939ko urriaren 13an arrazarenegunean. Hispanitateko Kontseiluaren zeregina Espainiako estatuaren agenteenbitartez Hego Amerikako estatuen Ardatzaren aldeko jarrera bereganatzea zen.Bigarren
|
Mundu
Gerrako testuinguruan, 1940ko ekainean Espainiako estatua«neutral» izatetik «no beligerante» izatera pasatu zen eta urriaren 20 eta 24 bitarteSSko eta Gestapoko buru zen Heinrich Himmler Francorekin bildu zen Madrilen; hilabete eskas bat geroago, urriaren 23an, Franco eta Hitler bildu ziren Hendaian.1941eko otsailean Benito Mussolini-rekin bildu zen Franco Bordighera n etaPhilippe Petain-ekin... Zalantzarik ez, Espainiako estatuaBigarren Mundu Gerran Ardatzaren alde sartzeko arriskua handia zen.
|
|
1.Euskal ezkutuko zerbitzuek militarki kolaboratuko dute BritishIntelligence arekin Bigarren
|
Mundu
Gerrako testuinguruan.
|
|
1942 arte eta, Bigarren
|
Mundu
Gerrako testuinguruan, naziek garaitu gabekoEuroparantz bideratu zituen Irujok Euskadiko Kontseiluko indar eta neke diplomatikoak. Izan ere, Bigarren Mundu Gerra hasi aurretik ez zuten Estatu Batuek gudaostean agertuko zuten Mendebaldeko herrialdeen aitzindaritza oraindik eskuratu.Alabaina, Churchill-en kabinete kontserbadoreko Anthony Eden atzerri ministroakDe Gaulle k frantziar kontseiluaren eta Euskadiko Batzar Nagusiaren arteko elkarrizketei tartekaturiko oztopoak zirela-eta, Estatu Batuetarantz begira jarri zuten1941ean Jaurlaritza.
|
|
Izan ere, 1940koa euskal erbeste berri bat da. Iparraldean edota Europakomendebaldean ziren euskal herritarrek ez zuten ihes egiten oraingoan espainiarjustiziaren eskutik soilik, Gestapoko eta Vichyko polizien eskuetatik baizik.1940ko erbestea beraz Bigarren
|
Mundu
Gerrako testuinguruan kokatu beharradago. Euskal erbeste politiko bat izanik, aurreko erbestealdiekin alderatuz askozkonplexuagoa da oraingo egoera:
|
|
2 Bigarren
|
Mundu
Gerraren testuinguruan eta, nagusiki 1940tik aurrera, Londreseko ordezkaritzaren aktibitate politikoa eta diplomatikoaren irudira, herrialde bakoitzeko gobernuko agintari politikoekin, alderdi politikoekineta kultura arloko pertsonalitateekin harremanak sendotzea izango zenAmeriketako ordezkaritzen eginkizun garrantzitsuenetariko bat. Eginkizundiplomatiko honen barruan sartuko da gerora ezkutuko zerbitzuen kudeaketa, diplomatikoa baitzen neurri handi batean espioitzaren zeregina.
|
|
Eta Uruguaiko parlamentuan hitza eman zion errepublikakopresidenteak. Bertan Agirrek Amerikan jarraituko zuen programaren ildo nagusiakzertzelatu zituen, alegia, Bigarren
|
Mundu
Gerrako testuinguruan dikaduren aurkaborrokari eustea, politika demokrata kristauaren harian amerikar alderdi demokratikoekin elkarlana sustatzea Ameriketan demokraziaren alde egitearren eta, EuskalHerrian gobernu legitimoaren berreskuraketaren aldeko borrokari ekitea52 Alfredo Baldomir Uruguaiko presidentearekin bildu zen lehendakaria, bai eta Uruguaiko alderdi politiko gehienen ordezkariekin et... Alberto Guani Uruguaiko atzerri ministroa dugu Agirreren harreraren eragile sutsuenen artean.
|
|
Era berean, Estatu Batuetako estatu idazkaria zen Cordell Hull etaCarlton Hayes, Estatu Batuetako enbaxadorea Madrilen, kooperazioaren kontraagertu ziren. Nolanahi ere, 1942ko maiatzean azken bilerak izan ondoren eta, ekainean COIren barne berregituraketaren ostean Office of Strategic Services etaOffice of War Information osatzean, hasi zen Jaurlaritzaren eta estatubatuar zerbitzuen arteko kolaborazioa Bigarren
|
Mundu
Gerraren testuinguruan. Esan behar ere, Jerome Doyle buru, New Yorken egoitza zuten britainiar Secret IntelligenceService erakundeko agenteek parte aktiboa hartu zutela akordioak gauzatzekoprozesuan, izan ere, Anton Irala Jaurlaritzako zerbitzu ezkutuetako buru izangozenaren arabera, britainiarrak izan ziren Jaurlaritza eta estatubatuar erakundeakkontaktuan jarri zituztenak.
|
|
1 Euskal ezkutuko zerbitzuek militarki kolaboratuko dute estatubatuarOffice of Strategic Services arekin Bigarren
|
Mundu
Gerraren testuinguruan.
|