2008
|
|
Lehen urtean, bi aipamen andana ematen ditu.
|
Lehenean
, bi idazlan aurkezten ditu: Pio Baroja-ren Momentum> catastrophicum> eta Aranaz Castellanos-en Begui> eder.
|
2010
|
|
Irakurleak Asteasukoaren testuak eskuztatu nahi baditu, jo dezake Altunaren antologiara, edota Mujika Iraolaren exempla> bildumara.
|
Lehenean
, testu osoak irakur daitezke (CC> eta Eracusaldiac> obrena), eta bigarrenean sermoi zatiak, hots, adibideak eta exemplak, prosa didaktikoan hain garrantzitsuak eta, egilearen literatura trebetasunaren erakusgarri ere bai.
|
2020
|
|
hala idazlearen nola literaturgintzaren aldetik.
|
Lehenean
kontuan izanen ditugu idazleak harturiko erabaki estetiko eta etikoak, literaturaren munduan emandako urratsak, sorturiko harremanak, eta horrelakoak. Eta, bestean, aldiz, literaturaren munduak –kritikak, merkatuak eta abarrek– idazleari egin izan dioten harrera.
|
2021
|
|
Essai d’une bibliographie (1891) liburu famatuaz bestalde, bi idazlan garrantzitsu argitaratu zituen, euskal literaturaz, XIX. mende ondarrean.
|
Lehenean
, Les Basques et le Pays basque (1882) deitu liburuan, zazpigarren kapitulua (56) da literaturari dagokiona. Bigarren lana, aise berantago aurkeztu zuen, Gure Herria agerkarian:
|
|
Idazlana," Le Basque dans la littérature religieuse" deitu zuen eta bi zatitan aurkeztu zuen.
|
Lehenean
, ikuspegi orokor bat eman zuen. Bigarrena, izenburuak(" L’originalité d’Axular") dion bezala, Sarako idazleaz eta" Gero" haren obraz egina da.
|
|
Aldiz, ez da gauza bera erraten ahal" Chants de Montevideo" edo" Mes Méditations" sailentzat, besteak beste.
|
Lehenean
, 1853 an Urruñan
|
|
|
Lehenean
Nola bada k apustua ez irabazi izana bidezkotzat jotzen du eta irabazi izanak, irabazi balu, emango ziokeen harridura agertzen. Honek ere elisioa ezkutatzen du:
|
|
Aurreko ataltxoan eman ditugun adibideetakoak (Jon negarrari eutsi ezinik irten zen aretotik; Uxuek pozez beterik barre egin du) subjektuari begirakoak ziren.
|
Lehenean
, nola sartu den adierazten dugu, eta aldi berean, une horretan Joni dagokion propietate bat ematen dugu; ‘negarrari eutsi ezinik’ dagoena Jon da. Bigarrenean, barre egiteko era bat (‘pozez beterik’, ez ‘itxurakeriaz’), baina aldi berean Uxueren egoera nolakoa den azalduz.
|
|
Gaztainak aurretik zurituta erre zituen zuzena da, baina* Oilaskoa guztiz txigortuta erre zuen ez da esaten.
|
Lehenean
, gaztainak erretzeko prozesuaren hasieratik daude zurituta, eta horrela irauten dute erretzeko prozesu guztian zehar; bigarrenean, guztiz txigortutako egoera ekintzaren azkeneko uneari bakarrik dagokio, emaitzari, eta ez aditz nagusiko ekintza gertatzen den denbora tarte osoari. Horrek eragiten du bi adibideen arteko desberdintasuna.
|
|
a) deitu bakarrik ez, izan; b) hala deitu zuen halakoxea zelako.
|
Lehenean
izan ere ren ere emendiozkoa litzateke; bigarrenean DM osoa da kausazkoa. Erdibideko egoera —edota hobe litzateke bitarikoa izendatzea— argiago ikusten bide da izan ere atzean edo bukaeran dagoenean:
|
|
Informazio gehiago behar izatekotz, udaletxera deitu; Dena ondo joatekotan, bostetarako etxean izango gara; Inor etortzekotan, ostatura sartuko litzateke zuzenean.
|
Lehenean
esan daiteke behar izanez gero, bigarrenean dena ondo joanez gero, eta hirugarrenean inor etorriz gero... Horrelakoetan askotan behar izan edo nahi izan bezalakoak erabiltzen dira, eta ez da egoten loturarik denbora deiktikoarekin, proiektiboak dira; kausalitate loturarik ere ez da izaten.
|
|
Suhiltzaileak iritsi zireneko, kiskalita zegoen etxola.
|
Lehenean
, (orduantxe) berehala erantsi daiteke, eta jadanik bigarrenean. Aukera biak dira, halaber, errepikatzea edo ohitura adierazten denean ere (Partida bat amaitzen zuteneko, beste bati ekiten zioten eta Uda heltzen deneko, prest izaten ditugu hondartzako zerbitzuak, hurrenez hurren).
|
|
Bi adibide horiek ez dira baliokideak.
|
Lehenean
aditzera ematen da adibidean aipatzen diren jendeak lehenago dirudunak izan zirela, baina ez direla gehiago hala; hots, diru asko izateari dagokion egoera bukatu zela haientzat. Alderantziz, bigarren adibidean, dirudun izateari datxekion egoera ez da bukatutzat ematen.
|
|
Aldea honelatsukoa dateke, biak erabiltzen diren hizkeretan.
|
Lehenean
, banaka eta bereiz, elkarrekin zerikusirik ez balute bezala hartzen dira bi perpausak, eta banaka eta bereiz ukatzen. Bigarrenean, aldiz, bi perpausen ezezkoa hasieratik ikusi eta korrelatiboki ukatzen dira; eta era horretan, banakaritzara hurbiltzen da.
|
|
Kontu handiz hitz egin genuen/ Politikaz hitz egin genuen.
|
Lehenean
‘nola’ adierazten da; bigarrenean hizketaldiaren gaia. Baina biak juntatu nahian hastean, adibide bitxia lortzen da, aditzarekiko harremana, eta funtzio sintaktikoa, desberdina baitute:
|
|
Peruk biluzik ihes egin zuen; Peruk beldurtuta ihes egin zuen.
|
Lehenean
Peruren egoera deskribatzen da, besterik ez; bigarrenean zer arrazoigatik ihes egin zuen ere uler daiteke: beldurraren eraginez.
|
|
Gorago erran dugu hizkera horiek aldi oraineko laguntzailea duen [tu+ izan/* edun] adizki analitikoa solasaldiaren egunetik gorako gertakarien adierazteko erabiltzen dutela; preseski, erabilera horretan, Liburua irakurri dut atzo eta Liburua irakurria dut atzo bereizten dituzte.
|
Lehenean
ekintza bera adierazten da, bestelako informaziorik eman gabe; bigarrenean, berriz, liburua osoki irakurri dela erraten da. Bestela erranik, testuinguru horretan, [tua (k)+ izan/* edun] perifrasiak gertakariaren burututasuna agerian ematen du.
|
|
1.5e Itzul gaitezen berriz ere egon eta eskiatu aditzetara eta ikus dezagun diferentziak zertan diren.
|
Lehenean
, egon aditzaren argumentu bakarrak (zu) kasu absolutiboa du. Oso bestela, bigarrenean, eskiatu aditzaren subjektuak kasu ergatiboa erakusten baitu, perpausean osagarri zuzenik ez dagoen arren.
|