|
2001
|
|
|
Hizkuntzalari eta gainerakoek nora jo badutenez gero, hobe zirudien olerki hauek oraingo itxuraz azaltzea, oraingo jantziz jantzirik eta oraingo ortografiari dagozkiela, ez agertu ziren moduan.
|
Lehen
testuari loturik, ordea, ahal denean letraz letra aldaturik. Ez da aise beti, ezinezkoa da sarritan, baina hori da bere gaitzean eta ezinean argitaratzaileek gogoan eduki duten xedea.
|
|
2003
|
|
|
|
Lehen
testua trama gisa idatzia zegoen eta nobela luzeago baten zirriborroa zirudien. Idazlearen egitekoaren ikuspegi guztiz intimista defendatzen zuen, esanez literatura, ezer izatekotan, nitasunaren laborategia dela, geure nortasun hondatua konpontzeko balio duen tailerra, non iraganeko hondakinekin, oroitzapen galduekin eta etorkizuneko ametsekin lan egiten dugun, geuri ere sinesgaitz egingo zaigun ipuin bat asmatuz, gure identitatea, azken finean, kontakizun bat delako, kontakizunik sinesgaitzena.
|
|
2005
|
|
|
Ondorengo bi testuetan esandakoa argiago ikusiko dugu.
|
Lehen
testua, Dolores Ibarrurik 1960ko martxoaren 8an, Emakume Langilearen egunean, erbestetik bidalitako mezua da. Bigarren testua, Espainia barnean une berean zabaldutako panfleto baten pasartea da:
|
|
|
|
Lehen
testua: " Euskaldunei buruzko monografiaren testu zatiak"() 91
|
|
|
|
Lehen
testua: " Euskaldunei buruzko monografiaren testu zatiak"() 205
|
|
2008
|
|
|
|
Lehen
testu horretan gero bere lanean hain garrantzitsuak izango ziren zenbait gai jorratu zituen. Izan ere, renacimiento vasco edo euskal pizkundea zeritzonaren beharra azaltzen zuen.
|
|
2013
|
|
|
b)
|
Lehen
testuaren arabera, ba al zegoen erromatar aztarnarik Bizkaian eta Gipuzkoan?
|
|
2014
|
|
|
|
Lehen
testu euskaratuan ere, 1571an itzulitako protestantismoaren" testamentu berria" an arau horiek gabe agertzen dira egunerokotasuneko hizketaldiak: ama semea, jainkoa emakumea... hitanoa erabiliz aritzen dira nahiz eta osterako testuetan (katolikoetan adibidez) jada botere hierarkiak argi agertzen ziren.
|
|
|
Rodriguez eta Jimenezen lanek, desira bizitzeari edo hiltzeari buruz hitz egingodigute.
|
Lehen
testuko auzokoek (Agnes emakume euskaldun jubilatuak eta Ivesgizon frantses edadetuak) elkarrenganako desira sentituko dute baina ez dira aurreraegitera ausartuko; haien katuen arteko erakarpen sexuala eta desira bete artekotentsioa kontrapuntu garrantzitsua izango da ipuin horretan. Bigarrenean, ordea, ezdiote grinarik eutsiko, pertsonaiek (bi emakume katu) beren gorputzei entzun egingodiete eta haien desira bete, zentsurarik, beldurrik edota errurik gabe.
|
|
2015
|
|
|
Euzkadiren izaera politikoari zegokiona izan zen.
|
Lehen
testua Saizarbitoriarena zen, eta berak" voyeurismo politikoa" deitzen zuena salatzen zuen. Zehazkiago, Amatiñok Deian idatzitako Bi baten batzen dira artikuluari egiten zion arrapostu, non eibartarrak Oh!
|
|
2016
|
|
|
47).
|
Lehen
testua garaian oso usu erabili ohi ziren poemen azalpen gisa(. Godalet dantza, k badu berea) ulertu behar genukeela uste dut, eta ez zuzenean kontakizun gisa. Bigarrenak, ordea,. Zuberotar maskarada, k delako. Suite?
|
|
2020
|
|
|
Proposamenak Nafarroako hiru sinbolo nagusien erabilera arautzen du.
|
Lehen
testu hark zigor erregimen gogorra proposatzen zuen, ikur ez ofizialak erabiltzen zituzten udal eta erakundeen aurka. Urrian, proposamen hura atzera botatzeko aukera izan zuenean, PSNk bide eman zion egitasmoari.
|
|
|
Hasieran gaztelaniaz hasi zen eta, laster, euskaraz; Letek zioenez, Gabriel Arestiren eragina funtsezkoa izan zen hizkuntza aldaketa horretan.
|
Lehen
testu haietariko batzuk bederen, 1963 eta 1964koak, gordeta daude Lete Iriondo Funtsean, eta badute berak aipatzen zuen kutsu melankolikoa. Leteren paperen artean aurki daitezkeen jatorrizko testuak aztertuz gero, honakoa izan daiteke, beharbada, euskarazko bere lehen poema âedo, seguru, lehenengoetakoaâ.
|
|
2021
|
|
|
Euskarazko eskaintza ere orduan abiatuko da.
|
Lehen
testuak nagusiki gaztelaniaz ari diren Hegoaldeko aldizkari elebidun kulturaletan agertuko dira (aurretik agertu ziren Xahoren pare bat testuren salbuespenarekin), eta gero nagusiki euskaraz argitaratzen den Iparraldeko Eskualduna aldizkaria() nahiz Hegoaldean euskara hutsez aterako diren Euskalzale() eta Ibaizabal() aldizkarietan. Frantsesak oraindik ere bigarren hizkuntza gisa eutsiko dio XIX. mendearen amaieraraino, baina mende berriarekin euskararen erabilera gailenduko zaio.
|