|
2004
|
|
|
Gerrate aurreko idazleen artean Azkueren gipuzkera osotuak arrakasta gehiago izan zuen: bide horretarik ibiliko dira jesuita eskoletan forrnatu, Nikolas Orrnaetxea «Ürixe», Jokin Zaitegi, Andima lbinagabeitia eta euskalki kutsuaren Irisarri fraidea, Salbatore Mitxelena eta hasierako
|
Joan
Mari Lekuona, Jon San Martín, Martín Ugalde eta Luis Villasante bera eta beste.
|
|
2006
|
|
|
1989 urtean, oso gaizki eta konorterik gabe nengoela,
|
Joan
Mari Lekuona apaiz adiskideak estremauntzioa eman zidan. Ni artean agnostikoa nintzen, baina nire emazteak eskatu zion.
|
|
|
Euskal Herria berriaren kezka sortzen da:
|
Joan
Mari Lekuonaren Errota zaharmaitea eta Porlandi dira horren adibide. Adierazgarria da benetan, Lekuonak berakapokalipsiko pasarte bat erabiltzea Errota zahar maitea poemaren sarrera gisa.Gogoratzen mundu zaharraren galera?
|
|
2009
|
|
|
|
Joan
Mari Lekuonak esan du, oraingo euskal poesian dagoela,, poeta onak, oso onak, eta Gandiaga?. Guztizko egokiak, adiskidearen omen hitzok.
|
|
2010
|
|
|
Orduko irakasleez oso gogorapen ona dut: ...atxi Goenaga (bere eskolak oso dibertigarriak ziren, Gramatika bideetan liburu garrantzitsua idazten ari zen, askotan bere dudak denon artean eztabaidatzen genituen ikasgelan eta begien bistakoa iruditzen zitzaigun egunen batean euskaltzain oso izendatuko zutela), Joxe Azurmendi, Patxi Altuna (gure irakaslea zelarik doktorego tesia defendatu eta argitaratu zuen eta euskaltzain oso izendatu zuten),
|
Joan
Mari Lekuona ikerlari eta poeta (1987an izendatu zuten euskaltzain oso), José Ramón Zubiaur (André Martineterekin ikasitakoa, besteak beste), Miren Azkarate (karrera bukatu berri zuen gaztetxo bat eta urteak igarota euskaltzain oso izendatuko zutena lehenago aipatutakoak bezala), Rita Gnutzmann literatura eruditu alemana, Marijose Azurmendi soziolinguista bikaina (baina irakasle zaila, azkarre... Ikusten denez, beraz, kalitate handiko irakasleak, doktoreak eta euskaltzain osoak kasu askotan.
|
|
|
Edo inor oharkabeko beste modu batean hartu ote zuen?... Nik uste, eta erne biharko ikerle, Jexux Eskuderok Aranon kantatu zion lau puntuko doinu berezi haretxek piztu ziola
|
Joan
Mari Lekuonari argialdi berria gero Sarobe Errekako doinu guztiz hunkigarri hura moldatzeko. Jesusek berak esana baitakit:
|
|
|
Urte bete biziya luzatu zioten, egunean bertso bat jartzekotan". Eta geroztik ere, behin eta berriz, lelo bera nabarmendu izan dute Andonik [94] eta
|
Joan
Mari Lekuonak, alditik aldira kontuari tragedia sekulakoak erantsi, eta atzenerako nik ere sinesteraino edertuz [95]:
|
|
2011
|
|
|
Euskalki guztietakoak batzen ginan. Ezin ahaztu, besteen artean, Jaunak Beragana eroan dituen
|
Joan
Mari Lekuona eta Joxe Mari Aranalde giputzak eta Tomas Otxandorena nafarra, gizon handiak eta adiskide jatorrak hirurak.
|
|
|
Euskal Liturgi Itzultzaileen buruetarikoa izan zan. Estimu handian izan eben guztiak eta berak be hartu emon bihotzekoak zituan hango kideekin, batez be Mikel Zarate, Karmelo Etxenagusia,
|
Joan
Mari Lekuona eta beste batzuekin.
|
|
|
Arabako Foru Aldundiaren babespean argitaratu zen obra honetan, lau idazle hauek agertzen dira egile: Joseba Andoni Lakarra, Jon Kortazar,
|
Joan
Mari Lekuona eta Jose Mari Vélez de Mendizábal, atarikoa E. Knörr ena izanik. Aurretik Gabriel Arestik, haren lanari zeharo ederretsita, ahaleginak egin zituen teatrogile hura euskaldungoaren plazara behin betiko ateratzen.
|
|
|
gizon jakintsua zela, jakintsua batez ere euskal letren eta gure historiaren arloan, baina hor agortu gabe. Hura hil ondoren, Euskaldunon Egunkariako 243 zenbakian, 23 orrialdean
|
Joan
Mari Lekuonaren eta Patxi Altunaren idazlan bana zetorren. Esaldi hau azpimarratu dugu Joan Mariren idazlanetik:
|
|
|
1989 urtean, oso gaizki eta konorterik gabe nengoela,
|
Joan
Mari Lekuona apaiz adiskideak estremauntzioa eman zidan, oliadura. Ni artean agnostikoa nintzen, baina nire emazteak eskatu zion.
|
|
|
(
|
Joan
Mari Lekuona zenaren oroigam)
|
|
2014
|
|
|
Apaiz buruzuriaren amets eroak egia bilakatu ziren 50 hamarraldien muga inguru hartan. Ordura arte apenas, baina zenbait dantzalekutan gehienetan erdaraz kantatzen zen; baina atzerritik heltzen ziren kantuak euskaraz agertzen hasi ziren aldizka,
|
Joan
Mari Lekuona eta bere anaia Julianek itzulita askotan. Dantzalekuetara hurbiltzen zirenak ez beti gazteak, euskaraz dantzatzen ziren tarteka marteka.
|
|
|
Euskaltzaindiaren laguntzaileak, Euskaltzaindiaren adiskideak...
|
Joan
Mari Lekuonak jakin zuen gerra aurrean bazela talde bat ‘Euskaltzaindiaren Laguntzailleak’ izena zeramana. Izen hori hartu zuten aurrerantzean.
|
|
2015
|
|
|
|
Joan
Mari Lekuona
|
|
2016
|
|
|
|
Joan
Mari Lekuonak honako alderdi hauek aztertu zituen Iparragirreren
|
|
|
Besterik gertatuko litzatekean, liturgiaren erreformaren garrantziaz jabetuz eta hori ahalik lasterren kristau alkarteei emon guraz, opzino sendoa go eta eraginkorragoak egin izan balira. Baina, erakundeetan, baita eleizan be, hizkuntza txikia iza teak kaltea dakar, harako
|
Joan
Mari Lekuonak esan euskunaren haritik: –herri txiki izanak kalte hau dakar?.
|
|
|
Zehatzago aztertu du, batez ere metrika aldetik,
|
Joan
Mari Lekuonak. Honek, osabak dioen, bertso libre?
|
|
|
Hala diote haren literatura ibilbidearen hasierak kontatzen dizkigutenek. Gero, txinparta su bihurtu zenean, argi emaile eta bidelagun on onak izan zituen, besteak beste, Manuel eta
|
Joan
Mari Lekuona osaba ilobak eta aita Santi Onaindia.
|
|
2017
|
|
|
|
Joan
Mari Lekuonak honako alderdi hauek aztertu zituen Iparragirreren obran:
|
|
2018
|
|
|
Pertsona, alegia. Gu baino ikasle zaharragoak ziren, berriz,
|
Joan
Mari Lekuona, Juan Mari Aranalde, Joanito Dorronsoro, Hiazinto Fernandorena Setien... Ni, adibidez, Hiazintok zuzendu ninduen, geroago, nire bidean.
|
|
2020
|
|
|
Horren seinale da EIEn lehenengoetako bazkide izan ziren asko hilda egotea: Federiko Krutwig, Juan San Martin, Agustin Zubikarai, Lurdes Iriondo,
|
Joan
Mari Lekuona, Bitoriano Gandiaga, Martin Ugalde, Txillardegi, Piarres Xarriton, Joanmari Torrealdai bera... 1982an sortu zenetik lan handia egin du EIEk. Orain argazki zaharrak begiratzen hasi, eta ederra da garai hartan elkartearen sorreran parte hartu zuten idazleak oraindik bileretan eta ikustea.
|
|
|
Hilak ziren lagunak bere barruan oraindik bizirik zeudela aldarrikatu nahi izan zuen Letek: " Xabier Lizardiri";" Nire aitari";" Julio Caro Barojari";" Bitoriano Gandiaga, Jexux Artze eta Julen Lekuonari";" Imanol Larzabali";"
|
Joan
Mari Lekuonari". Mundualdi honetatik joandako horiei argi berri bat eskaini zien poesiaren bitartez.
|
|
2021
|
|
|
[...] gogoratuko dut ni bertsotan hasi nintzenean, 81 urtean, udal liburutegitik 62ko, 5eko eta 7ko txapelketako liburuak lapurtu nituela. Bertsotan hasi nahi nuen, bagajea hartu nahi, eta egia da, 82an hor zegoen
|
Joan
Mari Lekuonak urte hartan argitaratu zuen bere liburua, urte t’erdi lehenago Xabier Amurizak argitaraturiko bere Kirol nazionala eta Errima hiztegia, baina hortik aparte ez zegoen nondik elikatu handirik. Loiola Irratiak, uste dut, astean behingo saio bat ematen zuela, baina ez zegoen gehiago.
|