|
2007
|
|
|
Munduko Ikatzaren Institutuak emandako datuen arabera, ezagutzen diren erreserbetan ia mila bilioi tona ikatz dago.
|
Horrek
esan nahi du 150 bat urterako ikatza dagoela. Petrolioa eta gasa, berriz, 40 eta 60 urtean agortzea litekeena dela diote adituek.
|
|
|
Munduan ere, beste pinu espezie batzuk infektatuta dauden arren, Fusarium circinatum onddoaren infekzioak intsinis pinuaren banaketa geografiko bera du neurri handi batean.
|
Horrek
esan nahi du oso arazo orokorra dela.
|
|
|
Fisikan momentu angeluarra deritzo inertzia horri, eta, lege unibertsal baten arabera, kontserbatu egiten da.
|
Horrek
esan nahi du biratze abiadura kontserbatzen dela, eta horrekin batera, ardatzaren orientazioa ere bai. Inertzia horren kontra eragin dezakeen bakarra kanpoko indar bat da (mundu errealean frikzioa izaten da askotan).
|
|
|
AEBn.
|
Horrek
esan nahi du estatubatuar bakoitzak urtean 5.221 gramo berun erabiltzen zituela; Erromatar Inperioko herritarrek baino 10 aldiz gehiago! Hala ere, Erromatar aberatsek beruna ardoaren bidez hartzen zuten; estatubatuarrek eta, oro har, industrializatutako herrialdeetako biztanleek, berriz, erregaiari nahasten zioten beruna barneratzen zuten.
|
|
|
Atomo guztiak egoera kuantiko berean daude, mailarik baxuenean.
|
Horrek
esan nahi du atomo guztiak erabat berdinak direla, eta denak batera, sinkronizazio perfektuan, mugitzen direla. Beraz, ezinezkoa da atomo bat bestetik bereiztea.
|
|
|
Beste batzuk, berriz, Ubuntu, Knoppix edo X Evian kasu, Live CD gisa ere erabil daitezke.
|
Horrek
esan nahi du banaketa CDa ordenagailuan sartuta CD ROMetik abiaraz daitekeela ordenagailua, eta sistema eragile oso bat kargatzen dela erabat erabilgarri, ezer instalatu barik; gainera, konfigurazio guztiak eta sisteman egindako aldaketa guztiak berreskuratu egin daitezke ordenagailua abiarazten den hurrengo aldietan. Horrela, ezer instalatu barik eta sistema apurtzeko beldurrik gabe, Linux erabiltzen ikasdaiteke; edo gurea ez den ordenagailu batean Linux erabili, ezer instalatu beharrik gabe; edo, halaber, ordenagailu pertsonalaren sistema apurtzen denean, berehala sistema erabilgarri oso batez baliatu, ezer instalatu gabe.
|
|
|
Otarrainxka freskoen eta izoztuen laginak aztertzen ari ginela, ikusi genuen otarrainxka freskoetan kolesterol oxidoen kontzentrazioak handiagoak zirela.
|
Horrek
esan nahi du oxidazioaren ikuspuntutik otarrainxka izoztuek kondizio hobeak dituztela otarrainxka freskoek baino. Egia esan, hainbat elikagai behar bezala izoztu eta gordetzen badira, produktu horien kalitatea ez da inondik inora galtzen.
|
|
|
Basoek egun betetzen duten azalera osoa 4.000 milioi hektarea ingurukoa da.
|
Horrek
esan nahi du munduko lurren% 30 zuhaitzez estalirik dagoela eta pertsonako 0,62 ha baso dagoela. Azalera hori, hala ere, oso irregularki banaturik dago.
|
|
2008
|
|
|
Baina jendeak ez du pentsatu ere egiten zer esan nahi duen horrek.
|
Horrek
esan nahi du mapa batek interesatzen zaizkigun ezaugarriei eutsi behar diela. Zer erabiltzen dugu mapa batean?
|
|
|
LEP azeleragailuak lortu zuen energia handiena 209 GeV izan zen (209.000 milioi eV), eta, adituen ustez, LHCa 7 TeV sortzera iritsiko da (7 bilioi eV).
|
Horrek
esan nahi du 14 TeV eko energiaz egingo dutela talka partikulek.
|
|
|
Ideia horrekin oso bat datorren Zerbitzuetara Bideraturiko Arkitekturaren (ZBA) paradigma bereziki egokia da; izan ere, paradigma horretan, aplikazioak eta horiek jasaten dituzten gailuak ahulki lotutako zerbitzu gisa definitzen dira.
|
Horrek
esan nahi du gailu bakoitzaren zerbitzuak independenteki sortzen direla, beste gailuen zerbitzuekiko dependentziarik gabe. Horrela, hasiera batean erlaziorik ez duten zerbitzuak banan banan batzen joan daitezke goi mailako zerbitzuak sortzeko, eta, etxe adimendunaren kasuan, zerbitzu sinpleak (argia piztu, pertsianak jaitsi, telebista piztu, atea itxi) elkartu egin daitezke, zerbitzu konplexuago eta osoagoak sortzeko (erabiltzailea etxera sartzen denean lehenik argia piztu, ondoren pertsianak jaitsi, sarrerako atea itxi eta ondoren egongelara sartzen denean telebista piztu).
|
|
|
Garai Karboniferoko (300 milioi urte) koral fosilen urtebeteko eraztunaren barruan, aldiz, 380 geruza daude.
|
Horrek
esan nahi du Lurrak 400 bider biratzen zuela urtero Devoniar garaian, eta 380 bira egiten zituela urtero Karboniferoan. Norberak egin dezake kalkulu txiki bat, eta ikusi Devoniar garaian Lurreko egunak 22 ordu inguru irauten zuela, eta garai Karboniferoan, berriz, 23 ordu.
|
|
|
Lau animalia hauek moluskuak dira.
|
Horrek
esan nahi du lauren ezaugarri morfologikoak arbaso beraren eboluziotik sortu direla. macrophile; sarae; D. Burdick/ NOAA; J. Petersen
|
|
2009
|
|
|
|
Horrek
esan nahi du grafenoak gertu duen basea zein den jakin daitekeela korrontea xafla batetik DNA molekulara eta handik bigarren xaflara salto egiteko behar duen energiaren arabera. Metodo hori erabilita, eta DNA molekula zirrikituan lerratuta, DNAren baseen sekuentzia ezagut daiteke.
|
|
|
Asmo handiko helburua da; izan ere, batez besteko tenperatura igoera 2 °C inguruan (1,5 °C tartean) mantendu nahi bada, isurketen kontzentrazioak 550 ppm inguruan egonkortu dira 2100erako, zientzialariek diotenez.
|
Horrek
esan nahi du isurketek 2020an jo behar dutela goia beranduenez. Eta 2050erako% 80 gutxitu lirateke isurketak, 1990eko mailekin alderatuta.
|
|
|
|
Horrek
esan nahi du makina bat osagai giltzatu behar direla modu egoki eta zehatzean, baina ez soilik hori; sistema horrek irauteko gai izan behar du, baita kondizio aldakorretan ere. Esan nahi du, beraz, ez bakarrik antolatutako forma bat sortzea, baizik eta lortu behar dela, behin asmatuta, forma horrek bere burua antolatzea, irautea, eta eboluzionatzea; horiek baitira, azken batean, materia biziaren propietateak.
|
|
|
Horrenbestez, txinpantze arrek elkarren arteko lehia gogorra dute emea lortzeko, eta horregatik dituzte beste bi espezieek baino espermatozoide gehiago eta testikulu handiagoak.
|
Horrek
esan nahi du espermatozoideek banatze ziklo gehiago izaten dituztela, eta, beraz, DNAk mutazio gehiago izaten dituela arretan emeetan baino.
|
|
|
Teoria onartuenaren arabera, dio Aretxagak, astroak gas eta hauts hodeiz inguratuta jaiotzen dira, ingurune opakoan, hortaz.
|
Horrek
esan nahi du erradiazioaren uhin luzera gehienak xurgatzen dituela inguruneak; begiz, esate baterako, ezin ditugu ikusi izar multzo horiek, uhin ikusgaiek ez dutelako zeharkatzen hodeitza. Bai, ordea, uhin milimetrikoek, uhin luzera handiagoa dutelako hauts partikulen tamaina baino.
|
|
|
Lekaimeekin Estatu Batuetan egin zuten ikerketa batean ikusi zuten hil ondoren alzheimerra diagnostikatu zietenen% 57k bakarrik zituztela asaldura kognitiboak.
|
Horrek
esan nahi du kasu guztietan diagnostikoa behin behinekoa dela; probabilitate handiagoaz edo txikiagoaz, baina ez dago erabateko ziurtasunik.
|
|
|
Garai hartan, artean ez zen proba nuklearrik egiten, baina ikusi dute bihotz zelula batzuek karbono asko dutela, pertsona horiek jaio zirenean atmosferan zegoen proportzioari zegokiona baino gehiago.
|
Horrek
esan nahi du bihotzeko zelulak berritu egiten direla.
|
|
2010
|
|
|
Hori noizbait gertatuko zela aurreikusita, 1998an IP protokoloaren bertsio berri bat prestatu zuten, IPv6 Bere izenak iradoki dezakeenaren kontra, IPv6 helbide bat ez dago 6 byte z osatuta, 16 byte z baizik.
|
Horrek
esan nahi du 2 128 helbide posible daudela, hau da, 3,40 x 10 38, edo 340 sextilioi. Ez saiatu zenbat den imajinatzen ere, sextilioi hitza oraindik euskarazko hiztegietan ere ez dago eta.
|
|
|
Internetera konektatzen den edozein ordenagailuk IP (Internet Protocol) deritzon identifikadore bat behar du, 0 eta 255 arteko lau zenbakiren segidaz osatzen dena.
|
Horrek
esan nahi du identifikazio sistema honen bidez gehienez ere 4.300 milioi ordenagailu ingururi ematen ahal zaiola Interneterako sarbidea; eta muga horretara iristen ari garela dirudi. Zorionez, arazo hori aurreikusi, eta aspaldi prestatu zen identifikazio sistema horren ordezkoa:
|
|
|
Sakonera txikietan 40 pultsu segundoko igortzera iritsi da.
|
Horrek
esan nahi du 10.240 datu segundoko eskaintzera iritsi dela, dio Galparsorok.
|
|
|
Lau herriek tamaina ezberdina dute eta argiztapen mota ezberdinak erabiltzen dituzte; hala eta guztiz ere, emaitzak oso antzekoak dira.
|
Horrek
esan nahi du arazoa orokorra dela, eta, ondorioz, irtenbideak gure herrialdeko gainerako herri eta hirietan aplika daitezkeela. Horrela, Garesko (Nafarroa) hirigunean argiztapen publikoa berritzeko benetako esperientzia bat egin da, azterketa hauetan erabili diren irizpideei jarraiki.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidego osoan, urteko 280 milioi kilowatt ordu kontsumitzen dira argiztapen publikoan.
|
Horrek
esan nahi du, gaueko kanpo argiztapenari dagokionez, hemen zerbait oker dagoela; eta larritzeko moduko arrazoia da hori, batez ere, bizi dugun krisialdi eta defizit garaiotan.
|
|
|
Esaten da erresonantzian daudela, 1:2:4 deritzon erresonantzian, alegia.
|
Horrek
esan nahi du Ganimedesek, hiru horien artean Jupiterretik urrunen dagoenak, bira bat emateko behar duen denbora tartean Europak bi bira ematen dituela eta Iok, hurbilen dagoen sateliteak, lau bira ematen dituela.
|
|
2011
|
|
|
espezie hori desagertu egin zen, eta, beste batek, gureak, aurrera egin du.
|
Horrek
esan nahi du gu hobeak garela. Ikuspuntu horretatik, ulertzekoa da neandertalak izaki primitiboak eta gutxi garatuak zirela uste izatea.
|
|
|
Ekosisteman posizio berezia dute, kate trofikoaren goialdean daudelako.
|
Horrek
esan nahi du espezie horiek dauden tokietan ez dela elikagairik falta. Arrainak eta beste itsas organismo asko jaten dituzte zetazeoek.
|
|
2012
|
|
|
Goddard zentroan, Coloradoko Unibertsitatean, Stanford Unibertsitatean eta Lockheed Martin enpresan.
|
Horrek
esan nahi du mezu asko irakurri eta idatzi behar ditudala, bakoitzak gure ordutegian lan egiten dugulako. SDOk orbita geoestazionarioa duenez gero, estazio bakarra nahikoa da datu guztiak etengabe jasotzeko.
|
|
|
Hala ere, irudi asko azkar harrapatzeak badu ordain bat; fotograma bakoitzarentzat, denbora gutxiago du kamerak.
|
Horrek
esan nahi du, alde batetik, argi gutxi sartzen dela kameran fotograma bakoitzean eta kamerariek asko argitu behar dutela filmatu beharrekoa, eta, bestetik, abiadura handitu ahala, fotogramaren tamaina txikiagoa dela. Pixel gutxiagoko fotogramak dira.
|
|
|
Oraindik orain, 2011ko abenduan, espezie arrotz inbaditzaileen Espainiako katalogoa eta zerrenda arautzen dituen Errege Dekretua argitaratu zen, non Trachemys scripta espeziea jotzen baita inbaditzailetzat; aipatutako beste espezie arrotz guztiak, ordea, ahalezko inbaditzailetzat baino ez dira onartzen.
|
Horrek
esan nahi du 2013tik aurrera Trachemys scripta ez dela gehiago salgai egongo estatuko animalia dendetan; aitzitik, beste guztiak bai. Itxaropentsu geunden Dekretu hau apoarmatu arrotzak etxeko animaliatzat edukitzearen inguruan zorrotzagoa izango zelakoan, baina usteak erdia ustel, eta aurreko egoerarekin ez dugu alde handirik sumatuko, kontzientziazio lan sakon bat egin ezean.
|
|
|
Materialak maila atomiko eta molekularrean manipulatzearen ondorioz, material horien portaera eraldatu eta hobetu egiten da (eroankortasuna, arintasuna, erresistentzia eta antzeko ezaugarriei dagokienez), baina, era berean, manipulazio horrek maila oso txiki horietan bakarrik izaten diren propietate fisiko estrukturalei lotutako arriskuak eragin ditzake.
|
Horrek
esan nahi du nanomaterial baten portaera, segurtasunari dagokionez, ezin dela osagai kimiko bera duen tamaina handiagoko materialaren portaeratik estrapolatu.
|
|
|
Baziren ordena altukoak eta egonkorrak izan arren maiztasun handiko uhinekin portaera ona ez zuten zenbakizko metodoak.
|
Horrek
esan nahi zuen ezen goi maiztasunak ageri ziren ekuazio diferentzialak askatzen ari ginenean bazeudela metodo batzuk goi maiztasunak gehiegi jatera jotzen zutenak. Uhin erako ekuazio diferentzialetan, teorikoki uhina denbora tarte batean bibratzen ari bazen, zenbakizko metodo horiek emango zuten emaitza hurbilduan uhina bere anplitudea galduz joaten zen, besteak beste, eta uhina guztiz desagertzera ere hel zitekeen.
|
|
|
Gainera, erradio espektralaren balioa unitatea da beti.
|
Horrek
esan nahi du goi zein behe maiztasuneko uhinak bere horretan mantenduko dituela, ezertxo ere moteldu barik. Hori ona da neurri batean, denbora pasatu ahala uhina osorik mantenduko baita; baina, bestetik, ez da hain ona, diskretizazioaren ondorio diren maiztasun handiko uhinak moteltzea ondo etor baitaiteke.
|
|
|
Alegia, presio arterialak eta odolaren oxigeno mailak normalak izan behar dute, eta gorputzaren tenperatura ezin da egon 32 ºC baino beherago.
|
Horrek
esan nahi du bihotzak eta birikek martxan egon behar dutela, nabarmendu du Querejetak.
|
|
|
Azpimarratu nahi nuke 20 kontratazio egitea dela helburua, bai, baina guretzat garrantzitsuena kalitatea dela.
|
Horrek
esan nahi du maila handiko ikertzaileak 13 badira, 13 horiek kontratatuko ditugula; ez dugu mailarik jaitsiko hogeira iristeko. Kalitatea da helburua, ez aurreikusitako zenbakia.
|
|
|
Beharrezkoa da soldata duina izatea, noski; baina ikerketa garatzeko baldintzek ere duinak izan behar dute.
|
Horrek
esan nahi du ibilbide zientifiko baten beharra dagoela, azpiegitura egokiak, kontaktuak, aldeko giro bat... Eta ikertzeko askatasuna ere beharrezkoa da.
|
|
2013
|
|
|
leku horietako ekosistemak oso desberdinak dira elkarren artean, eta horiek guztiak ustiatzen zituzten.
|
Horrek
esan nahi du lurraldea ondo ezagutzen zutela eta gai zirela bizimodua, ehizatzeko estrategiak eta gainerakoak egokitzeko leku bakoitzera.
|
|
2014
|
|
|
Edo, hobeto esanda, 585ean Asia Txikitik ikusitako eklipsearen ezaugarri bereziak direla eta, Talesek ezin zuen izan, metodo zikliko batez baliatuz, eguzki eklipse osoa gertatuko zelako segurtasuna.
|
Horrek
esan nahi du ezen, joko bagenu Talesek ziklo horietako bat erabili zuela, ulertu genukeela zoriz asmatu zuela iragarpena (zorte galanta izan zuen filosofo joniarrak!), eta ez genuke metodo zientifikotzat hartu behar.
|
|
|
Aita semeak txundituta zeuden.
|
Horrek
esan nahi zuen izpi misteriotsu haiek uhin zirela!
|
|
2015
|
|
|
Funtzionamendu aldetik, berriz, lehen mailako domeinua da,. com edo. net bezala, eta horiek bezala funtzionatzen du.
|
Horrek
esan nahi du, erosi,. com bat erosiko zeniokeen berdinari erosiko diozula, erregistratzaile bati. Interneten hainbat eta hainbat enpresa daude horretara dedikatzen direnak, eta enpresa horietako bati erosi behar zaio domeinu izena, ez guri.
|
|
|
|
Horrek
esan nahi du. eus ek gero eta arrakasta handiagoa izan, prezioa merkeagoa izango dela. Oraintxe abiatu da, eta momentu hauetan ez dugu masa kritikorik domeinu izenak 10 euroan eskaintzeko.
|
|
|
Aldiz, Facebook, Twitter eta Whatsapp ez dira protokolo ireki eta banatuak.
|
Horrek
esan nahi du sare sozial edo komunikatzeko modu horietako bat erabiltzeko, nahitaez izan behar duzula haien bezero. Konparazio baterako, pentsa posta elektronikoko edo telefonia mugikorreko hornitzaile batek esaten dizula bere gainerako bezeroekin komunikatu nahi baduzu, bere bezero izan behar duzula.
|
|
2016
|
|
|
Baina orain badakigu gertatu zela.
|
Horrek
esan nahi du distantzia genetikoa ez zela hain handia; eta nahiz eta hezurrak eta beste aztarna batzuk aintzat hartuta desberdintasun nabariak dituzten elkarren artean, genetikoki eta beste ezaugarri batzuen arabera ez zirela hain desberdinak. Adibidez, tarte handi batean, antzeko bizimoduak izan zituzten, batez ere hasieran, duela 100.000 urte inguruko garaian.
|
|
|
Teoriaren arabera, denbora makalago igarotzen da grabitatearen intentsitatea handiagoa den lekuan.
|
Horrek
esan nahi du denbora makalago doala lurrazalean Lurraren inguruan biraka dabiltzan sateliteen lekuan baino. Han goian grabitatea ahulagoa denez, denbora hemen baino azkarrago pasatzen da.
|
|
2017
|
|
|
Entzeladon zerbaitek Saturnoren eremu magnetikoaren aurka egiten zuen.
|
Horrek
esan nahi zuen agian gasak igortzen zituela Entzeladok. Argi ikusi zuten ilargi txiki hori gertutik ikertu beharra zegoela.
|
|
2018
|
|
|
ia 80.000 urte aurreratzen du gizaki modernoaren irteera.
|
Horrek
esan nahi du 80.000 urte gehiago izango zituztela neandertalekin kontaktua izateko.
|
|
2019
|
|
|
zero erresistentzia elektriko dute.
|
Horrek
esan nahi du korronte oso oso handiak sor ditzakegula, eta galerarik gabe garraiatu. Iman oso indartsuak ere sor ditzakegu, aplikazio askotarako.
|
|
|
500 karaktere arteko toot ak egin daitezke (txioen baliokideak), eta, batez ere, deszentralizatua da.
|
Horrek
esan nahi du Mastodon microblogging zerbitzua eskaintzen duten hornitzaile bat baino gehiago daudela, baina horietako edozeinetan izena emanda besteetako erabiltzaileak jarrai ditzakegula. Zerbitzu bakoitzak ditu bere arauak, zerbitzu batzuk komunitateen inguruan eraikitzen dira...
|