|
2008
|
|
|
|
Horrek
esan nahi du, kasuotan laguntzaile iragangaitzak balio anitz izan ditza keela eta gure ikuspegitik aztertuta, anbiguotasun handia sorraraziko lukeela. Hortaz, momentuz ez ditugu inongo modu bereziz markatuko erreflexibotasunari dagozkio nak:
|
|
|
|
Horrek
esan nahi du, DIO eta ZAIO laguntzaile motatan markatuta ageri ez diren datiboak, aukerazkoak edo ezinezkoak izango direla. Hala, datiboa aukerazkoa denean, datiboaren laukitxoa bete gabe utziko dugu, eta, aldiz, ezinezkoa denean,???
|
|
|
aditza denerako; iritzi> dio> bezalako segida batean, aditza dela esateaz gain, partizipio burutua dela ere esan behar dugu.
|
Horrek
esan nahi du, jarri ditugun, iritzi, eta, iritziak?
|
|
|
Guk, ordea, horrelakoak albo batera utzi behar ditugu, ez dutelako agerian kasurik erakusten.
|
Horrek
esan nahi du, aditz batzuen zilegizko balio batzuk kanpoan geratuko direla.
|
|
|
Azkenik etorriko da BIGARREN MAILAKO INFOR MAZIOA.
|
Horrek
esan nahi du hurrenkerarik eraginkorrena ondokoa dela: mintza gaia GALDEGAIA aditza 2.mailako informazioa.
|
|
|
Salto> ko: > rotariko> egiak> jasotzen du(, salto ta brinko zebiltzan kuarto barrenian...), s.v. brinko6> edo bringo.> ko> ez da hitz mailegua baka rrik, baita esapide edo lokuzio modura egituratu den segmentua.
|
Horrek
esan nahi du euskararen mamiraino sartu dela, hitzen azalean gelditu gabe. Bestalde, brinkoren> era torri ugari samar dugu:
|
|
|
Eta XXI. mende honetan, testuen hiz kuntzalaritzak alde batetik eta pragmatikaren bestetik, bata bestearen beharraz ohar tu bezain laster, elkar osatu eta aberastu egin dute.
|
Horrek
esan nahi du metodologia ren aldetik Filologiak zerbait berririk baduela betiko gaiak ikuspuntu eraberritu des berdinetatik begiratzeko.
|
|
|
normalean gertatzen den bezala.
|
Horrek
esan nahi du, beste alde bate tik, latin arrunt edo berankorrarekin euskara kontaktuan egon zela, zeren eta latin arrunta deitzen duguna izan zen hizkuntza erromanikoen oinarria, ez latin klasikoa.
|
|
|
izenak osa tzen dituen atzizkia dela esatean (Williams 1981, Fabb 1984, DiSciullo eta Williams 1987, Sproat 1985, Booij eta van Haften 1988).
|
Horrek
esan nahi du aditzaren argumentu egitura heredatu egingo duela izenak, eta argumentu horiek ase egin direla.
|
|
|
XIX X X. mendeen artean, irrati eta grabaziorik gabeko garai batean, musika zuzenean jo beharra zegoen.
|
Horrek
esan nahi zuen ahots eta musika tresna bat baino gehiagoko piezak entzuteko elizara, plazara edo berariazko kontzertu eta ekitaldi publikoetara joan beharra zegoela. Etxean bizpahiru pertsonak kanta zezaketen edota musika tresna bakanen bat jo, baina ez zen posible konplexutasun apur bateko konposizioak entzutea.
|
|
|
Euskaltzaindira heldutako datu batek dioenez, 1925 hasierarako Azpeitia aldean ostera ere funtzionatzen zuen kristau dotrinaren euskarazko irakaskuntzak301
|
Horrek
esan nahi du urtebete baino luzaroago galarazita egon zela. Eta Azpeitian dotrinaren euskarazko irakaskuntza berreskuratu bazen, hein handiz bertako artzipresteak egin zuen ahaleginagatik izan zela pentsa liteke.
|
|
|
Azkueren gutunak eta obrak izan ditut iturri nagusi.
|
Horrek
esan nahi du Azkuerekin harremanik ez zuten pertsonaia eta fenomeno asko ez direla liburuan agertzen. Ikerketa, berez, Azkueren gainekoa izanik, honek ez luke zertan akats izan.
|
|
|
Belaustegigoitiak, halaber, diru partida on bat proposatzen zuen hau guztia egikaritu ahal izateko (urteko 21.000 pezeta) 345 Plan horrexen kudeaketa zen, beraz, Euskaltzaindiaren esku geratzen zena.
|
Horrek
esan nahi zuen Akademiak Jagon sailaren ildoko helburuak gauzatzeko aparteko baliabideak izango zituela, eta gainera erakunde publiko baten zerbitzuan arituko zela, horrek bere prestigio eta autoritaterako suposa zezakeenarekin. Gainera, aurrerantzean, Bizkaiko Diputazioaren dirulaguntzak zein libururi eman eta zeini ez erabakitzeko orduan Akademiak izango zuen azken hitza.
|
|
2009
|
|
|
Benetan harriturik eta txunditurik nago eta pozez gainezka, kanpaina honek izan duen erantzun bikain bikaina ikusirik.
|
Horrek
esan nahi du Euskal Herria bizi dela oraino, eta gure herri honetan badela gogo eta borondate euskera onik ateratzeko, dagoen egoera kaskarretik beste egoera hobeago batera aldatzeko.
|
|
2010
|
|
|
elkarte kontratua izango zutela jakinarazi zien Seaskako partaideei. ?
|
Horrek
esan nahi zuen ikastola eskola gisa aitortzen zutela; sare pribatuan, baina ikastolaren aitortza?, argitu du Maialen Garatek.
|
|
2012
|
|
|
|
Horrek
esan nahi du bereziki aditz trinkoen edo sintetikoen erabilera ugaria dela, nahiz eta aditz perifrastikoekin puntukari izaera hori ARI formarekin ere adierazten duen: Horrelako lau adibide ditugu.
|
|
|
Honen arabera, interjekzio bat, liburu bat, izen sintagma bat nahiz pasarte oso bat, guztia izan daiteke enuntziatua.
|
Horrek
esan nahi duena da ez dagoela gramatika irizpideez edo gramatika neurriz neurtzerik enuntziatua; balio duten irizpideak berbaldi irizpideak dira, ez bestelakoak.
|
|
2019
|
|
|
Horrek zer esan nahi du?
|
Horrek
esan nahi du bestelako motibazioak zituzten ikasleek edo ikasle posible horiek jada, nolabait, ase edo bete dituztela beren beharrak, hau da, horietako asko euskaldundu direla, eta ez dutela euskaltegien beharrik.
|
|
|
Esan bezala, datozen urteotan helduen euskalduntze/ alfabetatzearen sektorean badugu lanik, eta Araban luzaro edukiko dugula aurreikus daiteke.
|
Horrek
esan nahi al du gure sektoreak ez daukala arazorik. Bada, ez.
|
|
|
diseinu egokia, material berariazkoa, norabide argia.
|
Horrek
esan nahi du pantailatxoari eta pantailatxotik egin behar dela begiratu. Horrek eskatzen du proiektua berriro diseinatu, berriro pentsatu, berriro asmatzea.
|
|
2020
|
|
|
Etxamendik Basa Sagarrerekiko duen harremana traiektiboa328 da.
|
Horrek
esan nahi du Basa Sagarre ingurumena dela eta horren baitako izate oro –izan jende, mendi, animalia edo beste edozein– intimoki elkar loturik daudela. Horrek sortzen du Etxamendiren obra literarioaren kronotopia329, zeinetan espazioak denbora markatzen duen eta denborak espazioa ere bai.
|
|
2021
|
|
|
Orobat, kontuan hartu beharra dago 2012az geroztik, jakin, badakigula Aralarren badirela Pirinioetako cromlechak.
|
Horrek
esan nahi du denbora joanetan Leitzaranen zegoen muga Agauntza Oria ibaira zabaldu behar dela. Gipuzkoako eremu baskoiaren (eta euskaldunaren) hedadura Pirinioetako cromlechek hartzen duten azalerarekin bat baletor, eta kultura, hizkuntza zein arkeologia arloko datuak elkarrekin lotuta egon daitezkeela onets baledi, orduan, euskal enborreko hizkuntza, gutxienez, Probintziaren erdian hitz egiten zela onartzea besterik ez legoke.
|
|
|
5.5.3b Atzizki izen sortzaileetako kizun1 ek bezala, adjektibo sortzaileak ere aditzaren barne argumentua lotzen du.
|
Horrek
esan nahi du bi argumentuko aditzetan, du motakoetan, ‘gaia’ argumentua lotzen duela. Barkakizun, eginkizun, emankizun, erremediakizun, ikuskizun, dagokien aditzen objektuei dagozkie.
|
|
|
4.5.1e Azkenik, kontuan izan behar dugu ‘ekintza’ edo ‘gertaera’ adierazten duten neurrian, ondoren aztertuko ditugun atzizkien bidez sortzen ditugun izenak argumentudunak direla (§ 12.3.5).
|
Horrek
esan nahi du aditzoina zein motatakoa den eta nolako argumentu egitura duen ere aztertu dela, argumentu egitura hori ‘heredatu’ egingo baitu izen eratorriak. Adibideetan ikusiko dugu argumentu horiek nola ageri diren.
|
|
|
Diskurtso markatzaileek bideratzen duten lotura solas mailako lotura dela esan dugu.
|
Horrek
esan nahi du markatzaile horien bidez" lotuak" edo" josiak" agertzen diren perpausak zein bere eskuko izan daitezkeela markatzailea gorabehera: Euria dakar.
|
|
|
23.4.5e Ote eta bide partikulekin batera ager daiteke:
|
Horrek
esan nahi bide du heriotzaren kontzientzia betea zuela gizaki hark (Joxerra Garzia); Neure barruko Putzu kale zaharrari eutsi nahi bide nion (Txillardegi); Alokairua igo nahi ote digu? (Txillardegi); Puntuan hasi nintzen larritzen, zertarako nahi ote ninduen asmatu ezinik (Lertxundi).
|
|
|
Bai eta zertara osagarri gisa ere: Horrek geldialdi gutxiago egite aldera bultza ditzake (Berria), hau da, ‘zertara bultza’;
|
Horrek
esan nahi du, besteak beste, gizarte bizitza makurtu egiten dela telebista ikuste aldera (I. Zabaleta), ‘zertara makurtu’, alegia.
|
|
|
Ez da arrazoin deusagoak ezdeusagoa zerbitza dezan; eta ttipiagoak bere azpiko erabil dezan (Axular.
|
Horrek
esan nahi du arrazoi duinenak ezin duela zerbitza ez duinena); Baina arte honetan, ikusten zuen aski deusik ez zela (Hiribarren).
|
|
|
Norbera, bere horretan, izenordaintzat hartzen ahal dugu, nahiz eta nor+ bera modura osatua egon, Andoni bera esaten dugunean bezala.
|
Horrek
esan nahi du, beste inolako elementurik gabe izen sintagma osa dezakeela: Norberak dituen arazoak nahiko ez balira; Arduratuko da gauzak bere lekuan jartzeaz; Norberari axola ez badio, zer egingo dut nik?
|
|
|
Hori dela eta, sailkapen semantiko ohikoagoa izango dugu kontuan, eta horretan egokituko ditugu adberbioak.
|
Horrek
esan nahi du noiz, adibidez, galdetzailea izanik ere, denbora adberbioetan agertuko dela, eta non, berriz, leku adberbioetan. Segidan ikusiko dira, hortaz, adberbio mota hauek:
|
|
|
Aise gutxiago gertatzen da hori forma arrunekin (hau, hori, hura), horiek ageri diren gehienetan izena isildutzat ematen baitugu. Lehen aipatua izan dena berriz aipatu beharrean erabiltzen da bera, bai mendebalean bai ekialdean5
|
Horrek
esan nahi du itxuraz forma indartua izanik, berez forma erreproduktiboa ere badela, Altuberen hitzetan: Eleizalde zenaren izen maiteak baditu zenbait kutsu, berak ez baitzuen bere usteak[...] izkutuan gorde sekula (Mitxelena).
|
|
|
Bestalde, mugatzaile horren zeregina adjektibo sintagmaren eta izen sintagmaren arteko komunztadura markatzea besterik ez dela dirudi.
|
Horrek
esan nahi du izen sintagma singularra bada, adjektibo sintagmak ere singularra behar duela izan, eta izen sintagma plurala bada, adjektibo sintagma ere plurala izango dela: Aita ona da/ Gurasoak onak dira; Eliza hura oso zaharra da/ Eliza haiek oso zaharrak dira.
|
|
|
Interpretazio hori askotarikoa izan daiteke, baina predikatu gehienek badute joera aski nabarmena, beren semantika dela eta, osagarriaren denbora interpretazio jakin bat behartzeko edo iradokitzeko.
|
Horrek
esan nahi du adierazten den denbora ez dela absolutua, perpaus nagusiarekiko erlatiboa baizik: osagarriak adierazten duen egoera perpaus nagusiak adierazten duen egoerarekiko aurretikoa, aldiberekoa edo ondotikoa izango da.
|
|
|
perpaus nagusiko elementuren batekin ‘konplementazio erlazioan’ daude.
|
Horrek
esan nahi du badela perpaus nagusian osagairen bat mota honetako perpausa eskatzen duena; argumentu egituran osagarria perpaus egiturakoa izatea eskatzen duena (§ 23.3.1). Ikus ditzagun ondoko adibideak:
|
|
|
Beraz, esanahi bat baino gehiago izan dezake, axalean itxura bakarrean agertzen bada ere.
|
Horrek
esan nahi du hotsen eta esanahien arteko lotura hori aski konplexua dela. Hau ere hiztunaren jakite baten parte da, hizkuntza jakitearen parte eta, hortaz, gramatikaren parte ere bai.
|
|
|
Aitak hauxe esan zuen.
|
Horrek
esan nahi du xeatzizkidun erakusleak ezin direla mintzagai aurreratuaren kokagunean agertu (§ 41.5.3): * Hauxe aitak esan zuen.
|
|
|
Hortaz, perpausak juntatuak badaude, adibidean bezala, juntadura aurrera eramaten duena ez da guk DM deitzen dugun hori, eta juntagailua bera baizik.
|
Horrek
esan nahi du perpaus elkartu bat osatzeko juntagailuren bat behar dela (oroitu, zernahi gisaz, lehenago defenditu dugun bezala, alboratze hutsa bera juntagailurik gabeko juntadura da, edo nahiago bada, Ø juntagailuz lortzen den juntadura). Juntagailu horretaz gainera DMa agertzen bada, DM hori zerbait gehitua izango litzateke.
|
|
2023
|
|
|
ikasleen arteko elkarreraginean ahozko hizkuntza erabili da, egoera kontrolatu eta bideratu batean eragitea lortu da.
|
Horrek
esan nahi du ikasleen arteko hizkuntz ohituren aldaketa bideratzeko zirrikitu bat ireki zaigula. Bestalde, ikaskide taldeen rolen artean euskara arduradunaren rola definitu da eta nola eragin ikusi da; lanerako material eta eredu ugari sortu dira; ikasleen elkarreraginean ahozko komunikazio gaitasunean aurrerapenak ikusi dira; ikasgaien edukien lanketa eta ebaluazioa, neurri batean bederen, bide horretatik egin ahal izan da.
|