2004
|
|
Ipar Amerikan, Txinan eta Siberian aurkitutako bisonteen 442 hezur fosilizaturen DNArekin egindako lan horrek adierazten du duela 37.000 urte Siberian, Alaskan eta Kanadan aniztasun genetikoa eta bisonte populazioen tamaina izugarri murriztu zirela.
|
Hiru
lurralde horiek Beringia eskualdea osatzen dute; garai hartan zubi kontinental batek lotzen zuen, eta gaur egun Bering itsasartea dago han. Mamutarekin eta beste ugaztun handi batzuekin batera, bisonteak Beringiako bi eremu kontinentaletan barrena ibiltzen ziren, eta, gero, Amerikako lehen kolonizatzaileak gurutzatuko zituzten.
|
2014
|
|
|
Hiru
lurralde horietako bakoitzean badira hiru hezkuntza sare: sare publikoa, pribatu konfesionala eta ikastolen sarea.
|
|
Iparraldean, beste behin, oso bestelakoa da errealitatea.
|
Hiru
lurralde horiek ez dute lortu onarpen instituzionalik Frantziako errepublikaren baitan. Abertzaleen eskakizunek (independentzia izan, autonomia izan, departamendu propioa sortzea izan) ez zuten jaso ez bertako hautetsien babesik, ezta Pariseko agintariena ere.
|
2015
|
|
INEren arabera, 1.131.900 lagun daude lanean Hego Euskal Herrian, urte hasieran baino 3.400 gehiago, baina iaz baino 900 gutxiago.Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako datuei banan banan erreparatuz gero, ordea, oso datu desberdinak ematen dituzte INEk eta Eustatek. Espainiako estatistika erakundeak 5.700 langile gutxiago zenbatu ditu Araba, Bizkaian eta Gipuzkoan (864.600 guztira), eta 8.400 gehiago Eusko Jaurlaritzaren menpeko erakundeak (999.300 guztira).
|
Hiru
lurralde horietan, INEk atzeman duen okupatuen jaitsiera biztanleria aktiboaren murrizketarekin dago lotuta. INEk dio azken hiruhilekoan 12.500 lagun murriztu dela lan egiteko moduan daudenen kopurua.INEren arabera, iaz garai berean baino 6.200 langile gutxiago daude Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan.
|
2019
|
|
Lapurdi, Zuberoa etaNafarroa Beherea.
|
Hiru
lurralde horietan euskara ikasteko aukera ematen da ama eskolatik lizeoaarte, Seaskak murgiltzearen bidez, eskola publikoak eta pribatuak elebidun sailen eta iniziazioarenbidez. Gure azterketa Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan kokatuko dugu eta bigarrenmailako (kolegiotik lizeoa arte) hiru sareei zuzenduko zaie.
|
2020
|
|
Gipuzkoan, ostera, 88 kasu hauteman zituzten Osakidetzak eta 26 Araban.
|
Hiru
lurralde horietatik kanpo bizi diren beste sei pertsonari ere positiboa detekatu zioten.
|
|
764 positibo. Kasu horietatik gehienak Bizkaian atzeman dituzte, 432 kasu; Gipuzkoan, berriz, 225 kasu berri izan dira, eta Araban, 94
|
Hiru
lurralde horietatik kanpo bizi direnen kasuan, berriz, 13 izan dira PCR proban positibo eman dutenak. Atzo, guztira, 9.176 PCR proba egin zituen Osakidetzak, herenegun baino 423 gehiago.
|
|
Azaldu dutenez, ordea, atzemandako kasu positiboen artetik goraka doa gaitza gainditu dutenen kopurua; azken datuen arabera, %74, 2k jaso dute senda agiria.
|
Hiru
lurralde horietan, zortzi pertsona hil ziren atzo. Guztira, 1.329 pertsona hil dira krisia hasi zenetik.
|
|
Hau da, proba egindako herritarren %3, 8k eman zuen positibo atzo –asteburuan, berriz, %4, 9k eman zuen– Bizkaian 138 kasu detektatu 99 Gipuzkoan eta 39 Araban.
|
Hiru
lurralde horietatik kanpo bizi diren bederatzi lagunek ere eman dute positibo probetan.
|
|
Positibo gehien Bizkaian detektatu dituzte beste behin: 138 Gipuzkoan, berriz, 99 zenbatu dituzte, eta Araban 39
|
Hiru
lurralde horietatik kanpo bizi diren bederatzi lagunek ere eman dute positibo probetan. Atzo, 28 lagun ospitaleratu zituzten Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako ospitaleetan, eta gaur egun, koronabirusa tarteko 265 lagun daude ospitaleratuta; atzo baino zortzi gutxiago.
|
|
sei Bizkaian eta bat Araban. Eusko Jaurlaritzaren arabera, beraz, 19.807 kasu baieztatu dira orain arte, zenbaketak hasi zirenetik.
|
Hiru
lurralde horietan, guztira, bost pertsona gehiago hil dira koronabirusaren eraginez, baina Osakidetzak ez du zehazten zein lurraldetan jazo diren heriotzak. Guztira, 1.536 dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan koronabirusak erasanda hildakoak.
|
|
Eusko Jaurlaritzak emandako datuen arabera, atzo 38 lagun ospitaleratu zituzten COVID ondorioz, eta gaur egun 305 dira Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako erietxeetan diren lagunak; herenegun baino hemezortzi gutxiago.
|
Hiru
lurralde horietako ZIUetan dauden pertsonen kopuruak ere behera egin zuen atzo: 86 lagun daude egun unitate horietan, herenegun baino sei gutxiago.
|
|
orduan 344 lagun zeuden erietxeetan.
|
Hiru
lurralde horietako ZIUetan dauden pertsonen kopuruak ere behera egin zuen atzo: 92 lagun daude egun unitate horietan, herenegun baino bost gutxiago.
|
|
Bizkaian detektatu zituzte positibo gehien, 676; Gipuzkoan 569 kasu atzeman zituzten, eta 142 Araban.
|
Hiru
lurralde horietatik kanpo bizi diren beste hamalau lagunek ere positibo eman zuten egindako probetan.
|
|
Gipuzkoan, bestalde, 224 kasu detektatu dituzte, eta 44 Araban.
|
Hiru
lurralde horietatik kanpo bizi diren beste sei lagunek ere eman dute positibo, ordea.
|
|
|
Hiru
lurralde horietako erietxeetan, 260 lagun daude ospitaleratuta gaur gaurkoz; atzo ospitaleratu zituzten beste hamasei pertsona. Zainketa Intentsiboen Unitatean (ZIU), gainera, 52 pertsona daude, Osasun Sailaren arabera" COVID eraginda".
|
|
orduan 344 lagun zeuden erietxeetan.
|
Hiru
lurralde horietako ZIUetan dauden pertsonen kopuruak ere behera egin zuen atzo: 92 lagun daude egun unitate horietan, herenegun baino bost gutxiago.
|
|
Bizkaian detektatu zituzte positibo gehien, 676; Gipuzkoan 569 kasu atzeman zituzten, eta 142 Araban.
|
Hiru
lurralde horietatik kanpo bizi diren beste hamalau lagunek ere positibo eman zuten egindako probetan.
|
|
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, berriz, herenegun baino hogei positibo gutxiago zenbatu ditu.
|
Hiru
lurralde horietan, orotara, 564 positibo zenbatu zituen atzo Osakidetzak. Nafarroako Gobernuak neurri murriztaileak ezarriko ditu asteartetik aurrera lurralde osoan.
|
|
|
Hiru
lurralde horietako positibitate tasak Munduko Osasun Erakundeak gomendatutako %5aren gainetik segitzen du; hain zuzen ere, atzo PCR proba egin zuten herritarren %5, 68k eman zuten positibo. Atzoko tasaren parean da, beraz, gaur gaurkoz, proba egin eta positibo eman dutenen ehunekoa.
|
|
|
Hiru
lurralde horietako positibitate tasak Osasunaren Mundu Erakundeak gomendatutako %5aren gainetik segitzen du; hain zuzen ere, atzo PCR proba egin zuten herritarren %5, 3k eman zuten positibo. Dena dela, hobera egin du tasa horrek, herenegun %5, 7 izan baitziren proba egin zutenetatik positibo eman zuten herritarrak.
|
|
360 Gipuzkoan, aldiz, 165 atzeman dituzte –herenegun baino bi gehiago–, eta 53 Araban.
|
Hiru
lurralde horietatik kanpo bizi diren beste 27 lagunek ere positibo eman zuten atzo gauzatutako probetan.
|
|
Kasu horietatik gehienak Bizkaian atzeman dituzte –225–; 132 zenbatu dituzte Gipuzkoan, eta beste 41 Araban.
|
Hiru
lurralde horietatik kanpo bizi direnen kasuan, berriz, 11 izan dira PCR proban positibo eman dutenak.
|
2021
|
|
Batez ere Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako datuek sortu dute kezka.
|
Hiru
lurralde horietan, intzidentzia metatuaren jaitsiera moteldu egin da azken egunotan, eta «joera aldaketa baten hasiera» izan daitekeela ohartarazi zuen atzo Gotzone Sagardui Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak.
|
|
Horrez gain, beste zazpi kasu baieztatu zituzten beste erkidego batzuetan.
|
Hiru
lurralde horietako positibotasun tasa %8, 1ekoa da; herenegun, %8, 9koa zen. Osakidetzako erietxeen egorari dagokionez, 55 pertsona ospitaleratu zituzten atzo COVID ondorioz, eta guztira, COVID duten 121 pertsona daude Zaintza Intentsiboetako Unitateetan.
|
|
Horrez gain, beste hamabost kasu baieztatu zituzten beste erkidego batzuetan.
|
Hiru
lurralde horietako positibotasun tasa %8, 9koa da; herenegun, %7, 4koa zen. Osakidetzako erietxeen egorari dagokionez, 93 pertsona ospitaleratu zituzten atzo, eta guztira, COVID duten 115 pertsona daude Zaintza Intentsiboetako Unitateetan.
|
|
56 positibo zenbatu zituzten Araban, 371 Bizkaian eta 188 Gipuzkoan.
|
Hiru
lurralde horietatik kanpo bizi diren sei laguni ere positiboa zenbatu zioten. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan positibotasun tasa %5, 8koa izan zen atzo.
|
|
Oinarrizko birsorkuntza tasa edo R0 indizeak zehazten du hori, eta egun 1,06koa da Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan; Gipuzkoako tasa, gainera, batez bestekoaren azpitik dago, 0,98koa baita.
|
Hiru
lurralde horietako intzidentzia tasak gora egin du berriz ere, eta dagoeneko 827,4koa da.
|
|
Horrenbestez, %6, 9tik %5, 1era jaitsi da hiru lurralde horietako positibotasun tasa. Araban 73 positibo baieztatu zituzten atzo, Bizkaian 264 eta Gipuzkoan 169
|
Hiru
lurralde horietan COVID duten 29 lagun ospitaleratu zituzten atzo, eta 76 lagun daude ZIUn.
|
|
Lurraldeka aztertuta, 178 positibo atzeman zituzten Bizkaian, 146 Gipuzkoan eta 34 Araban.
|
Hiru
lurralde horietatik kanpo bizi diren beste bederatzi lagunek ere positibo eman zuten. Nafarroako Gobernuak, aldiz, 1.846 pertsonari egin zien proba atzoko egunean zehar, eta 507 positibo zenbatu zituzten.
|
|
56 positibo zenbatu zituzten Araban, 371 Bizkaian eta 188 Gipuzkoan.
|
Hiru
lurralde horietatik kanpo bizi diren sei laguni ere positiboa zenbatu zioten. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan positibotasun tasa %5, 8koa izan zen atzo.
|