|
2000
|
|
|
Gainera, Hego Euskal
|
Herrira
mugatuko garenez, emisio esparru desberdinekokanalak aurki daitezke aldi berean lanean: Estatu espainiar osorako ari direnak (TVE1, TVE2, Canal Plus, Antena eta Tele), Euskal Herri osoa kontuan hartzen dutenak (ETB1 eta ETB2) eta, azkenik, telebista lokalak deiturikoak, beren seinalearen igorpena herri, hiri zein eskualde batera mugatzen dutenak (Tele Donosti, Canal Bizkaia edoTele bezalakoak).
|
|
2004
|
|
|
Kontzeptuen edukien azterketatik ez da balio adoktrinatzaile gordinik inon aurkitzen. Hego Euskal
|
Herrira
mugatu ohi den lurraldetasun eredu bat antzematen da inplizitu, euskararekiko interes bat (baina Antzinaroan bukatzen dena), eta gainerakoan garai desberdinetako datu sozial, politiko, ekonomiko eta kulturalak daude, hobeki edo okerrago laburbilduta, baina aski modu neutralean aurkezten direnak. Beraz kontzeptu historikoak ez daude helburu finalista bat iradokitzeko antolatuta (demagun Euskal Herriaren historia askatasunaren aldeko borroka konstante bat izan dela frogatzeko, edo kontrara Euskal Herriaren historia betidanik Espainian kokatu dela adierazteko).
|
|
|
Ingurune hori zergatik den Euskal Herria (eta ez euren udalerria, probintzia, EAE, Espainia edo Europa) ez da argitzen. Inplizitu doa Euskal Herria izeneko lurralde bat dela, nahiz gero ez den bere hedadura inon zehazten eta de facto Hego Euskal
|
Herrira
mugatzen den kontzeptuen egitarauan. Ikasgai honek susta ditzakeen euskal balioen artean. Euskal Herriaren historia hobeto ezagutzeko interesa eta jakin mina sortzea?
|
|
|
Egun Euskal Herrian dauden hiru eremu politiko administratiboen ereduak (EAE, Nafarroa, Iparraldea) lehenago historiaren arlo batzuetan suma daitekeen joera hirukoitz hori reifikatzera daramatza historialari batzuk, ahaztuz egun bezain markatua sekula ez dela izan tripartizio hori. Hego Euskal
|
Herrira
mugatuz Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa artean, adibidez, iraganean antzekotasun eta harreman instituzional handixeagoak zeuden Nafarroa Garaiarekin baino, bai, baina hiru probintzien arteko lotura ez zen inondik egungoa bezain sendoa, eta halaber Nafarroa Garaiaren urrunketa beste probintziekiko sekula ez da egun bezain markatua izan. Beraz kontu eduki behar da, bestela oso erraz aditzera eman daiteke EAE eta Nafarroa egun bi autonomi erkidego badira sakoneko arrazoi historikoengatik dela, ene ustez, aurrekariak aurrekari, askoz gertukoagoa den espainiar Trantsizioa egin zen moduak finkatu zuenean ekidinezina ez zen bereizketa hori.
|
|
2009
|
|
|
Eztabaidatzera sartu gabe: Mirande eta Txillardegi bezain bi autore diferentek garai batean Eliza katolikoari egin dioten kritika bat, Euskal
|
Herrira
mugatzeko, transzendentziarik eza izan da. Beraz, egin eginean, bateko erlijioa, jainkozkoa (zinezkoa), besteko eliztarrari kontrajartzen zioten.
|
|
|
Globalizazioaren kontrako borroka daramatenekin bat eginez, erran nahi duzu abertzaletasuna ere dinamika horretan ikusten duzula eta abertzaleen kezka ez duzula Euskal
|
Herrira
mugatzen?
|
|
2010
|
|
|
Oso prozesu garrantzitsua, ondorio nabarmen eta sakonak utzi zituena, baina, gure ustez, behar eta merezi zituen azterketak baino gutxiago jaso dituena. Aztergaia Hego Euskal
|
Herrira
mugatu dugu, oso ezaugarri propioak dituelako. Ipar Euskal Herriak jasotako immigrazio oldeek, berriz, bestelako jatorria eta bestelako arrazoi politiko, ekonomiko eta kulturalak izan dituzte, aparte tratatzea eskatzen dutenak.
|
|
2011
|
|
|
EHUko zoologoa da, eta saguzarrekin lanean bakarka hasi bazen ere, jendea erakarri, eta talde handi bat ari da osatzen animalia horien ikerketaren inguruan. Nabarmentzekoa da Euskal Herriko saguzar koloniekin egin duen lan handia, baina Aihartzaren lana ez da Euskal
|
Herrira
mugatzen, hainbat tokitako talderekin ari baita lanean. Valentzia inguruko saguzar arrainjalea izan da Aihartzaren ikergaietako bat, esate baterako, eta Europako ekialdean ere egiten ditu lanak; Georgian, adibidez.
|
|
|
Zehatz mehatz hori zein moral den, gotzainen kasuan aise asmatzen da; zein izan liteke, ordea, pentsaera ez edo anti erlijiosoetan? Argumentazio hori ez da Euskal
|
Herrira
mugatzen. A. Huxley arrazoi berorretaz baliatu da gerraren aurka, eta bera bai, pazifismoaren oinarrizko printzipio hori justifikatzen saiatu da, gero maiz errepikatu den era honetan:
|
|
2012
|
|
|
Zehatz mehatz hori zein moral den, gotzainen kasuan aise asmatzen da; zein izan liteke, ordea, pentsaera ez edo anti erlijiosoetan? Argumentazio hori ez da Euskal
|
Herrira
mugatzen. A. Huxley arrazoi berorretaz baliatu da gerraren aurka, eta bera bai, pazifismoaren oinarrizko printzipio hori justifikatzen saiatu da, gero maiz errepikatu den era honetan:
|
|
|
Izan ere, Lapurdik, Nafarroa Behereak etaZuberoak herritarrak galtzen jarraitzen zuten bitartean, gainerako herrialdeetanegoera aldatzen hasi zen. Edonola ere, begirada Hego Euskal
|
Herrira
mugatu arren, herrialde eta eskualdeen arteko errealitateak diferenteak izan zirela kontuan izanbehar dugu. Nafarroa Garaian, esaterako, immigrazio fluxu esanguratsurik ez zengertatu XX. mende erdira arte, eta orduan ere gainerako herrialdeetan baino etorkingutxiago iritsi ziren (ik.
|
|
|
1796an, Espainiako Gortean euskal Foruen antolakundearen oinarri juridikoak aztertzeko batzorde berezia antolatu zen. Ondoren, 1802an, Espainiako historiarako errege akademiak Diccionario Geográfico Histórico izeneko ikerketa lana, hego Euskal
|
Herrira
mugatuz, Araba, Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroako hiztegiak argitaratu zituen. Jakituri handiko informazioaren artean, honako ideia nagusiak ere zabaldu zuten:
|
|
2014
|
|
|
Maite> dugu> mundua. Kantuak garbi uzten du Arestiren kezkak eta salaketak ez zirela Euskal
|
Herrira
mugatzen. Hego ipar ar datzen arteko gatazka eternala koplatara ekartzen du, sotil eta garbi, epelkeriarik gabeko bertsoetan.
|
|
|
Izan ere, euskal nazionalismoak naziotasuna definitzeko moduan izandako bilakaera aztertzea da lan honen xedea. Azterketaren eremua Hego Euskal
|
Herrira
mugatzen da; eta denbora tartea euskal nazionalismoaren sorreratik ezkerreko abertzaletasun berria finkatu artekoa da, XIX. mendearen amaieratik 1970eko hamarkadaren bukaera aldera3 Aldi berean, aztergaiaren zabalera kontuan hartuta, haren erpin guztiak behatu beharrean, nazionalismoaren ikuspegitik aztertu nahi dugu gaia, eta, horretarako, arreta abertzaletasunaren diskurtsoan eta ikuspegi teori... jarriko dugu.
|
|
2015
|
|
|
1 Hilak eta hilen mundua, 2 Hilen agerpenak eta arima herratuak, 3 Eskeak eta hilen bisitak, 4 Hartuemanak, eskaleak eta emaileak. Gai horren lantzeko, ez ditu ikerketak Euskal
|
Herrira
mugatu bainan mundu zabaleko iturriak ere baliatu, heriotzaren inguruko usteak eta sinesteak unibertsalak baitira. Liburu munttoa, zuri tabeltzezko argazkiz ere apaindua (138 orrialde, 19 euro).
|
|
2016
|
|
|
Funtsean, atal bakoitzak bere baitako pertsonaiaren izena dakar titulutzat. Historiak ez dira Euskal
|
Herrira
mugatuak. Hego Ameriketaraino goaz.
|
|
2017
|
|
|
Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Nafarroa, Baxenabarre, Lapurdi eta Zuberoa. Hots, jeltzaleek Euskal Herriarentzat zuten asmoa ez zen Hego Euskal
|
Herrira
mugatzen.
|
|
|
E.B.: Gatazka ez zelako Euskal
|
Herrira
mugatzen. Frantziako toki anitzetan ere bazen gisa hartako gatazka.
|
|
2018
|
|
|
liburu bat ekoizten den momentutik erosleak eskuratzen duen arte, banaketa saretik eta dendatik pasaz, fundazioaren enpresek zeresana dute produktuaren kate guztian. Eta kasu batzuetan banaketarenean nabarmen ez da Euskal
|
Herrira
mugatzen den indar posizioa. Presentzia hori baliatu zuen taldeak berriz ere bestelako kultur politikak eskatzeko.
|
|
2021
|
|
|
Nondik hasi, baina? Oraingoz, Hego Euskal
|
Herrira
mugatu dute ahalegina," baliabide faltagatik eta aurrekontua txikia delako", aitortu du Muguruzak. Dena den, Euskal Herri osora zabaltzea da ideia:
|
|
|
Langabeziaren igoera ez da Euskal
|
Herrira
mugatu; Europako Batasuneko herrialde gehienetan neurriak hartu dira COVID hedapenari aurre egiteko, eta horrek kalte egin dio jarduera ekonomikoari. Ondorioz, EBn %7, 2tik %7, 8ra egin du jauzi langabezia tasak azken hiruhilekoan, eta 1,1 puntu azken urtean, Euskal Herrian egin duenaren erdia.
|
|
2023
|
|
|
«Frantziako zein Espainiako estatu zapaltzaileen makineria errepresiboa» salatu dute aurkezpenean, baina ez dute Euskal
|
Herrira
mugatu, «kapitalismoaren atzaparren pean dagoen munduko edozein txokotan ezaguna den errealitate komuna baita». Horren barruan kokatu dituzte egungo egoera ekonomikoa eta gobernuen neurriak ere:
|