|
2001
|
|
|
" De la celestial Sion/ donde habitas y nos ves,/ Ma dre de Dios de Codes,/ echanos tu bendicion".
|
Gure
mendi talde horri ere La celestial Sion deitzen genion.
|
|
2003
|
|
|
|
Gure
mendi xoragarrien artean erresumaño bat bezala bildurik zituzken ikusi nahi zazpi probintziak; ikusten ere zituzken ametsetan haren begiek Gernikako arbolaren itzalpe eztian. Aspalditik horrela gogoan zaukan, Eskual Herriaren karialat, lur huntako populu ttipi guzien berez bere jartzea.
|
|
2004
|
|
|
Konprenitu edo ez konprenitu, ordea, han irauten zuten suaren mihi beltzek, eta gero eta beltzago, gainera.
|
Gure
mendiko bigarren urtean sartu ginenerako, ia eguneroko kontua izaten zen bere petralkeria. Mementoren batean, goizean ez bazen arratsaldean eta arratsaldean ez bazen gauean, muturra jarri eta zapuztu egiten zen nirekin.
|
|
2005
|
|
|
H errialde orotan jendeak funditu, Bainan Eskual H erria sendo da gelditu,
|
Gure
mendi gainetan indarrik ez baitu.
|
|
2006
|
|
|
|
Gure
mendi gailurrak ikusteko ehun era
|
|
|
Dagoeneko ez gaitu harritzen eusko labelak; izan ere izugarrizko lorpena izanik guk geuk eskuragai guztiei labela bilatzen baitiegu.
|
Gure
mendiko abelgorriak, ardoak, barazkiak eta arte-lanak merkatura orduko labela behar dute nonbait; labelik ez duenak ez du piperrik ere saltzen, edo, saltzekotan oso susmagarritzat hartu ohi da.
|
|
2007
|
|
|
|
Gure
mendi ibilaldi batean belar gainean etzanda, begiak zeruan eta burua hegan uzten genuenean, bestelako amets eta planak ere ateratzen ziren, aldika. Izan ere, Elvis hil zen urte hartan hamabost urte genituen guk, bete berriak edo aurki betetzekoak, eta munduaren zabala geure aurrean irudikatzen genuen, uda hartan ez bazen hurrengoan edo hurrenagokoan deskubritzeko.
|
|
2008
|
|
|
Jara gainean da arranoa hegalak zabal zabala Haiek ez ditu higitzen bainan beti goratuz doala Gu pentsalari, bizi borrokan, lanak setian gauzkala, Guk ere nahi bakean bizi hori airean bezala
|
Gure
mendietan, dio Katixak, emazte eta gizonen bizi moduak beherekoarena baino airosagoa behar luke izan. Izadi garbiaren soinu aberatsagoan baigara bizitzen.
|
|
2009
|
|
|
Zeri deritzo, ordea, sinestea?
|
Gure
mendiak, errekak, kobazuloak,, ipuinez, beteak daude:
|
|
2010
|
|
|
Duela urte askotako kontua zen, berrehun baino gehiagokoa.
|
Gure
mendietan orain baino animalia basati gehiago bizi zenekoa. Hartzak, otsoak, eta tigreak artzainei loa galarazi eta ardiak eta ganadua akabatzen zietenekoa.
|
|
|
–
|
Gure
mendi malkarretan beera datozen errekatxoak beeko sakonean bildu eta ibai ederra egiten duten bezelaxe, bilduma au ere andik emendik etorritako puska askorekin osatua da, lareun orrialde pasa dituen liburu mardula borobildu arte. Bertso kutxa zabala, mamitsu eta aberatsa degu, zalantzarik gabe?.
|
|
|
Krisiak, baina, arrakala zabaldu du gure goretex dun armaduran.
|
Gure
mendiko jantzi intsumiso cool ak ikaragarri garestiak dira, eta krisi garaiotan badira gero eta euskal herritar gehiago ezin dituztenak haien oinarrizko beharrak bete. Behar identitario estetikoez ari gara, jakina.
|
|
|
|
Gure
mendiak itun dagoz
|
|
2011
|
|
|
|
Gure
mendietan ez ezik, beste mendikate sonatu eta ezagun askotan ere ohikoa da horrelako kate, iltze eta elementu lagungarriak aurkitzea. Boteprontoan, Aiako Harriko (Gipuzkoa) burdinazko iltzea, Txurrumurru eta Erroilbide gailurren arteko pasabidean lagungarri izango zaizkigunak, edo Peña Carriako (Araba) kate, iltze eta gainerakoak datozkigu gogora.
|
|
|
|
Gure
mendiak beti izan al dira orain ezagutzen ditugunak modukoak?
|
|
|
Gerra ondorengo urteetan, Espainian ez zegoen horrelakorik, Frantziatik kontrabandoz pasatua ez bazen.
|
Gure
mendietatik pasatutakoak izanen ote ziren?
|
|
2012
|
|
|
Euskaldunak oso fisikoak dira, ibiltariak, mendi igotzaileak, kirolari emanak, badirudi kezka espiritualak aparkatuta uzten dituztela gerorako, azken unerako, baina gizaki espiritualak badirela esango nuke, espiritualtasun inkontziente bat bizi dutela.
|
Gure
mendietara igotzen diren askori entzun diot zer sentimen eder izan zituzten egunsenti baten aurrean, edo gailurretik ikusten zuten paisaiaren aurrean. Baso bat udazkenean, Urbitik jaisten ari zireneko udako ilunabar hura, udaberriko txori hotsa?
|
|
|
Euskadin kalitatezko sagardoa ekoiztuko duen industria bat egongo dela ziurtatzen ari gara.
|
Gure
mendietan sagastiak ugaritzeak ekarpen handia egiten dio biodibertsitateari, paisaiari, lehen sektorearen ekonomiari eta hainbat dira produktu honekin lortzen ditugun abantailak. Helburuak, orduan, dirua egitea baino urrutirago doaz.
|
|
|
|
Gure
mendiak, urtea ongi bukatu eta hasteko toki paregabeak
|
|
2013
|
|
|
|
Gure
mendiek badute zoin bere moldea; horra zertako diren begien choragarri, batetik bertzera itchura berrian jarriak baitira, batzu kaskoa chut, harroka idor jauntzian, bertze batzu pisuago, lurraren mamiaz aski gizen, arthalde leku hautak, orok hain ederki zeru gaina pikatzen dutela, nun iduri bailuke norbeitek lantuak dituela bere eskuz gure egoitzaren edergailu. Nehun baino minago hemen dugu bihotzaren deia entzuten; hemendik bihotzak dio:
|
|
2014
|
|
|
Gustatzen zait aski Sauveur Haranburuk Orizunen atzeman txanpon arabiarraren oroitzapenez.
|
Gure
mendiak bizi izan dituen bisita guziekin, populazio ezberdinak aterbetu ditu, izan segari eta mandozain. Labur egin behar da baina Eñaut Etxamendiren istorioak ere hor dira, bordazainak ikusten baitzuen negu minean emazte bat heldu Agerresaroko errekari goiti, eta hemengo lengoaiarik ematen ez.
|
|
2016
|
|
|
Lemoizko
|
Gure
Mendi jabeen elkartea
|
|
|
"
|
Gure
mendietako xoko polit bat. Belai mardul bat zenbait sagarrondoekin.
|
|
|
Bestalde hiru izan ziren argitara gabe utzi zituen lanak: Nola gauden eskualdun pastorala,
|
Gure
mendiak olerkiak, eta Urrikalmenduzko parabolak. Pentsa daitekeenez, Oxobik hainbat aldizkari eta egunkaritan ere erruz idatzi zuen, Eskualduna n eta Gure Herria n esan bezala, baina baita Almanaka, Herria, Aintzina, Euskal Erria edota La Press argitalpenetan ere.
|
|
|
1874.ean Leaburun sortu zen Inozenzio Munita Arizmendik, Aramako erretoreak hain zuzen ere,
|
Gure
mendi ta oianak: zuaizti berriak antolatu ta lengoak zaintzeko zuzenbide batzuek izenburuko 160 orrialdeko idazkia 1952 urtean Tolosako Mugerzaren etxean plazaratu zuen.
|
|
2017
|
|
|
Herrietako adineko konkortuen solasak entzuten dira berdin bearnesez, bai eta gazteleraz edo Zuberoako euskara pindartsuaz.
|
Gure
mendi jendetsuei eskaini oda gustagarria eta minbera da hondarrean.
|
|
|
Ekaitz ondoren bakea, esan daroe antziñakoak.
|
Gure
mendietan esakun ori baŕ iztau da. Atzo egun guztian Bizkaiko guda oñetan, Solube eta Jatatik asi ta Barazar ingurutaraño, bakea izan zala esaten guzuŕ ik ez dogu esango.Kañoi otsak alde guztian entzun ziran.
|
|
2018
|
|
|
|
Gure
mendi tontorretako ermiten ugaritasunak konjuratu beharrari erantzuten dio. Menditik etortzen baita ekaitza, han kokatzen dira ekaitzegileak eta hantxe konjuratzaileak, etsaia hurbiletik kontrolatzeko.
|
|
|
Zazpiak bat eta libro, bizi zeno eta beti fede berarekin hitz horiek zituen irakurtzen bere baitan.
|
Gure
mendi xoragarrien artean erresumaño bat bezala bildurik zituzken ikusi nahi, zazpi probintziak; ikusten ere zituzken ametsetan haren begiek Gernikako arbolaren itzalpe eztian». Geroztik, Xarritonek dioenez, benetako isiltasun konjurazio bat zabaldu zen haren ideia abertzaleen inguruan, eta horrenbestez, ahanzturak ezabatu du hazpandar handiaren itzala.
|
|
|
—Bai.
|
Gure
mendietan behin baino gehiagotan gertatu da: gobernua eta kartela trukesa pare baten bi matrailak dira eta gu, ahal bezala, bien artetik zaintzen.
|
|
|
Xangarin, maitale berria zain ezak begi niniak bezala.
|
Gure
mendietako lilia duk, euskal odol xorta egiazkoa 4; lehengo kristauen arrazakoa duk eta buhame, agot edo gaskoiekin ez dik deus ere ikustekorik.
|
|
|
|
Gure
mendien egoitza eta jabegoa lortzeko gizonarekin lehian diren ugaztunen klasea ere ugaria da. Katamotza, bakan bilakatu baita, eta lepahoria, oihan zoletan ezkutatzen dena, aipatu gabe, badaude urtxintxa38, anderederra, sagarroia39, harzkua40, erbia41, uhaina42, otsoa eta azeria, egoiliar mandil eta suntsitzaileak, ehizaturik izanik ere non nahi direnak.
|
|
|
Dudatzeko arrazoiak baditut.
|
Gure
mendietako jendeak uste dut ezagutzen ditudala.
|
|
2019
|
|
|
1001 GPDren ekimenez, M. Bidegainek eta M. D. Aguirrek 1949ko abendutik parte hartzen zuten Radio San Sebastián etik astean behin baserritarrei zuzendutako euskarazko emanaldietan, I. Munita apaizaren
|
Gure
mendi ta oianak (1952) liburuaren gisako edukiekin (La Voz de España; Urkia Etxabe 2006: 23).
|
|
|
Munita, I., 1952,
|
Gure
mendi ta oianak: (nuestros montes y bosques):
|
|
|
Gure baso-lanetan aditua eta saiatua izan zen Inozenzio Munita apezak, Arama herri pinpirin horretan parroko izanak, estimaziorik badio altzari. Begira bere liburuxka gozoan,
|
Gure
mendi ta oianak, duela mende erdi bat argitara emanikoan, zer esaten digun: " Lur ezko ta erreka ondoetan bilatuko dezu.
|
|
|
—Ardo zopak emango dizkiot zuen baimenarekin esan zuen Calocok.
|
Gure
mendietan, behi guztiei ematen zaie ardoa. Behientzat ona dena ezin da txarra izan zakur honentzat.
|
|
|
—Amilotxa da esan zuen Calocok.
|
Gure
mendiko txaboletara ere hurbiltzen dira. Ez dute beldurrik.
|
|
2021
|
|
|
Botz, oihu, deiadar, negar! (1913), Alegiak (1926), Heiatik zerura (1935), Haur elhe haurrentzat (1944) eta argitaratu gabeko
|
Gure
mendiak, Urrikalmenduzko parabolak eta Nola gauden eskualdun pastorala. Euskaltzain izatera iritsi zen (1952) Bidarraiko seme hau, eta euskal alegia egile onena izan zela esan ohi da.
|
|
|
Naiarako jaunaren aginduz aspaldian hazten eta hezten ari dituk zaldi hauek.
|
Gure
mendiko behorrak zaldi arabiarreekin nahasi ditiztek. Leku malkartsu eta zailetan ibiltzeko, betikoak bezain onak izateaz gainera lautadetan abiada onean ibiltzen dituk.
|
|
2022
|
|
|
«Pagadiak hezetasun atmosferiko handia behar duenez, idortea ez du ontsa jasaten.
|
Gure
mendietan biziki ontsa laketzen bada ere, urte batzuen buruan, normalki, lekuz kanpo izanen da, eta bereak ez diren baldintza batzuk jasan ditu. Ezin denez lasterka eskapatu, goratasun ertaineko pagadia, normalki, hilen da».
|
|
|
Hori guztia Pirinioetatik atera gabe.
|
Gure
mendiak beste modu batean ikusi eta ulertzeko paregabea".
|
|
2023
|
|
|
" Azpeitiko parke eolikoa gure lurretan ezarri nahi da, hiru baserriren lurretan.
|
Gure
mendi gain hori ez da babes bereziko lurretan sartzen". Ardi latxak dituztela azaldu zuen.
|
|
|
|
Gure
mendi ibilaldian goraxko joanik, anitz gurutzatu genuen Tibeteko jendea, Txinako soldaduetarik ihes, doi bat jautsia, Nepal aldera. Hauen bizimodua apur bat ezagutu genuen, ez ikusi baina ikasi nola despeditzen duten familiako hila:
|
|
|
|
Gure
mendiak bizirik mantentzeko prest gaude zerbait egiteko. Eta prest gaude gure kontsumo ohiturak aldatzeko?
|
|
|
Gorbeiako istorioen bila.
|
Gure
mendi magikoko hamalau igoera/ En busca de las historias del Gorbeia. Catorce ascensiones por nuestra montaña magica.
|
|
|
|
Gure
mendi elurtuekin sekula hautsiko ez den lotura bat du.
|