|
2001
|
|
|
Egilearen kontaketa objektiboa eteten duten egunkari, gidaturistiko, kanta edo kaleko iruzkinek, nobelaren ahots aberastasunaz harago, garaiko giro politiko bortitza gogorarazten digute.
|
Ezin
dugu ahaztu, euskararenegoera diglosikoa salatzen duten pasarteez gain, garaiko errepresio politikoa etaeuskal izaera kultural oro ukatzen duen erregimena daudela oinarrian, eta horregatik, ezin da ukatu, nobela honetan ere garaiko egoeraren oihartzun ugari kausidezakegula. Horrela ulertu nahi nituzke, ikastolen hastapenak gogoraraztendizkigun Xabiertxo (1925) liburuari egindako erreferentziak edo nobelaren zenbaitkapitulutan errepikatzen den kantak:
|
|
|
Orain arte perfumeei buruz egindako aipamen gehienak frantziarrak izan dira, Frantzia izan delako aitzindaria eta maisua, perfume fin finak bertan sortu direlako eta perfumegile ospetsuenak frantziarrak izan direlako.
|
Ezin
dugu ahaztu Grasse bailarak izandako eragina. Dena dela, horrek ez du esan nahi Frantziatik kanpo beste inon perfumerik sortzen ez denik
|
|
2002
|
|
|
|
Ezin
dugu ahaztu gizarte harremanetan duten garrantzia, eta, gure ustez, euskararen normalizazio prozesuan eragin handiko esparrua da. Agente eragileakizateaz gain, faktore biderkatzaileak ere izan baitaitezke.
|
|
|
normalizazioa oso aurreratua baita, baina ez erabatekoa.
|
Ezin
dugu ahaztu
|
|
2003
|
|
|
Nahiz etadermio hibrido horrek esanahi ugari izan guri burura ekartzen digu behin eta berrizhemengo indar globalizatzaileen jokabideak.
|
Ezin
dugu ahaztu non bizi garen etanola. Gure enpresa energetikoak, kasu honetan, munduko indartsuenetarikoak diraeta globalizazioaren eta liberalizazioaren garaian berton eta atzerrian ari dira haienetekinak ahalik gorenera eramaten.
|
|
2006
|
|
|
140
|
Ezin
dugu ahaztu Armentiako apezpikutza.
|
|
2008
|
|
|
Hala ere, espezie bateko partaide izatea ez da garapenean eragina izan dezakeen aldagai bakarra.
|
Ezin
dugu ahaztu aldaketa psikologikoak testuinguru kultural, historiko, sozial eta ekologiko jakin batean gertatzen direla (ikus 13 gaia).
|
|
2009
|
|
|
Baina mozorro emozional hauekkomunikazio koherente, ireki eta ulerkorra oztopatzen duten elementu bilakatu ohidira, eta gure harremanen kalitatean eragina dute.
|
Ezin
dugu ahaztu emozioek gureharremanetan eragiteko duten gaitasuna ikaragarria dela. Geure buruari galde geniezaioke zenbaitetan ikusi dugun geure burua besteari barkamena eskatuz kontrolikgabe erantzun dugunean, edota zenbaitetan kutsatu garen bestearen sentimenduarekin, edota zenbaitetan saiatu garen gure erantzun emozional bat justifikatukoduten argumentuak bilatzen, guk geuk ere ez dakigunean zergatik sentitzen dugunsentitzen duguna.
|
|
|
|
Ezin
dugu ahaztu arkeologiaren eta antropologia fisikoaren artean gertatzenden zeharkakotasuna hasiera hasieratik gertatzen dela eta Priaranzako indusketetako zuzendaritzan ere agerikoa dela. Izatez, Aranzadi Zientzia Elkarteari partaidetza eta laguntza eskatzeko arrazoi nagusia elkarteak duen diziplina anitzeko ibilbidean aurkitzen dugu.
|
|
2010
|
|
|
|
Ezin
dugu ahaztu, batzuetan, analizatutako faktore, jarduera edota unitateakez ezik, baldintzatzaile gainjarriak deiturikoak ere kontuan izan genituzkeela. Horien artean egongo lirateke:
|
|
|
Nazioarteko ekonomia teoria arloren batean garatu bada, hori merkataritzanizan da.
|
Ezin
dugu ahaztu ekonomia kapitalistaren internazionalizaziorako prozesua ondasunen nazioarteko trukeen bidez gauzatzen hasi zela eta hedapen zabalaezagutu duela mendetan zehar. Hori dela-eta, garapen teoriko zabala landu da arlohonetan fisiokraten eta merkantilisten hasierako ekarpenak abiapuntutzat hartuta.Ekonomialari klasikoek eraiki zuten berezko teoria nazioarteko trukeen onurakazaltzeko eta merkataritza politika liberalizatzeko aldarria egiteko.
|
|
2011
|
|
|
Nolanahi ere, kontu hau apur bat bake epaile zehatzaren esku geratuko da.
|
Ezin
dugu ahaztu, ezta ere, bake epailea gaixorik dagoenean, eta justifi katutako arrazoiengatik epaitegian ezin denean egon, bere ordezkoa arituko dela.
|
|
|
Ohiturari erreparatuz bakarrik justifi ka daitekeen izaera honek egun arazo asko ekar ditzake.
|
Ezin
dugu ahaztu liburu bakoitza originala eta bakarra dela, beraz liburu horrek kalte bat pairatzen badu, demagun uholde edo sute gogor bat!?, jasotzen dituen inskripzio eta datu guztiak gal daitezke. Horrekin bat, ezin dugu ahaztu, liburu asko kontserbazioegoera oso txarrean daudela, idazkerak irakurgaitz suertatuz.
|
|
|
Lehenengoek epaile lego bat duten bitartean, bigarrenek epaile tekniko bat dute. Datu hau EK-k berariaz gure ordenamenduko balio nagusi bihurtzen duen berdintasunaren kontra doa (1 eta 14 art.).
|
Ezin
dugu ahaztu, gainera, berdintasun printzipio orokorrak epai bidean aplikazio zehatza duela, EK-k bere 24 artikuluan jasotzen duen
|
|
|
Helduen heziketan ere izan luke bere lekua.
|
Ezin
baitugu ahaztu ezen ikus entzunezko produktuen kontsumitzaile handiak ez direla bakarrik umeak, ezpada nagusiak ere.
|
|
2012
|
|
|
|
Ezin
ditugu ahaztu nekazaritzako produktuen prezioak, zeren baxuak izatenbatira beti nekazarientzat. Halaber, gogoan izan behar dugu nekazari txikienekoizpenak enpresa multinazionalen mende daudela, gero eta neurri handiagoan.Kontuan hartu behar dira, orobat, sektorearen zahartzea eta bertako bizi baldintzak.
|
|
|
Prozesu honen guztiaren hasiera 60ko hamarkadan aurkituko dugu mundu mailan emandako borrokei jarraituz eta, batez ere, giza eskubideen eta eskubide zibilen alde zein arrazakeriaren kontra gertaturiko borrokei jarraituz.
|
Ezin
dugu ahaztu 60ko hamarkadako mundu ekonomiak edo lasterketa militarrak beharrezkoak zituzten baliabide estrategikoak lortzeko mundu mailako lasterketa egon zela. Hori delaeta, herri indigenen eskubideen defentsa gehienbat lurraldearen inguruan, erreserba edo «ayllu» aren inguruan kokatuko da.
|
|
|
Definizioaren inguruko eztabaidak nazioarteko legediari eta haren garapenari jarraitzen die.
|
Ezin
dugu ahaztu gauza askoren gainetik estatuek sorturiko eta bultzaturiko eztabaida dugula hau, eta haren benetako garrantzia sistema normatiboan izan dezakeen eraginean aurkituko dugu.
|
|
2013
|
|
|
Ikerketa hauei, azken urteetan, Javier Muñozek egin dituenak gehitu behar zaizkie, Eibarri eta beste zenbait udalerriri erreferentzia egiten diotenak.
|
Ezin
ditugu ahaztu, halaber, Eibarko arkitektura aztertu duten beste lan orokorrago batzuk, Euskadiko, Gipuzkoako edo arkitekto konkretu bati erreferentzia egiten diotenak.
|
|
2014
|
|
|
Hala ere, espezie bateko partaide izatea ez da garapenean eragina izan dezakeen aldagai bakarra.
|
Ezin
dugu ahaztu aldaketa psikologikoak testuinguru kultural, historiko, sozial eta ekologiko jakin batean gertatzen direla.
|
|
2015
|
|
|
Demokrazia eta Iraultzaren arteko lotura bilatzea lorpen politiko handienetakoa izan da zenbait aldaketa prozesutan.
|
Ezin
dugu ahaztu laurogeita hamarreko hamarkadan liberalismo politikoak inposatutako ikuspegi ideologikoa onarpen zabala eskuratu zuela eremu askotan (alderdi politiko nagusietan, intelektualen artean?). Horrexegatik, Iraultza eta Demokrazia kontrajarriak zirela sinetsarazi nahi izan zuten elite intelektualak zein politikoak.
|
|
|
Hedabide tradizionalak.
|
Ezin
dugu ahaztu oraindik ere hedabide tradizionalak audientzia erakartzeko eta proiektu berriak ezagutarazteko gune eraginkorrak direla. Adibidez, telebista publikoak (BBC, Arte) oso garrantzitsuak izan dira Europan, eta irratiek eta egunkariek (New York Times, adibidez) proiektu interaktiboak finantzatzeko programak garatu dituzte azken urteotan.
|
|
2017
|
|
|
|
Ezin
dugu ahaztu idazketa zentzu zabalenean ulertuta, askotariko adierazpenak barne hartuta garrantzi handiko gertakaria izan dela betidanik itxialdian. Espetxeko bizipenen inguruan idatzi duten emakumeen zerrendak garai eta herrialde anitzetako egileak biltzen ditu, marko zeharo diferenteetan atxilotutakoak, zio guztiz ezberdinengatik ere (Davis, 1972; Forest, 1975; Palou, 1975; Falcón, 1977; Doña, 1978; Cuevas, 1985; al. Sadawi, 1988; Shakur, 2001; Cabrera, 2011; López Riaño, 2012; Heras, 2014; Kerman, 2014; Eizagirre, 2016).
|