|
2003
|
|
|
|
Euskarazko
izena jartzen diezu lanei. Zergatik?
|
|
|
|
Euskarazko
izena nazioarte mailan jende gutik konprenitzen badu ere, hain justu horregatik da interesantea. Azkenean euskarazko izen hori beste zernahi baino irekiagoa delako, ez baitu erranahi hain definitua gehienentzat, guretzat hala bada ere.
|
|
2006
|
|
|
Argantzun (1191):
|
Euskarazko
izena. Argantzon, da benetan.
|
|
2008
|
|
|
Euskara, ezagun denez, herri hizkuntza izan da; botere zirkulu eta erakundeetatik kanpo bizi izan da gehienbat, behinik behin Modernitatean.
|
Euskarazko
izenen historia, hortaz, botere eskaseko hizkuntza baten historiaren zati da. Hainbat unetan laburtu ahal da historia hori (Gorrotxategi, 2000):
|
|
2009
|
|
|
Bilboko 31 lorategi hauetan badira lorerik ez dutenak ere.
|
Euskarazko
izena loreei lotuta dagoen arren, Balmorik ez du uste derrigorrean hala izan behar duenik. Berak hainbat sortu ditu lorerik gabe.
|
|
|
|
Euskarazko
izena galdu dute era berean 1go eta 2 Zabalguneak, Arrotxapeak, Donibanek, Txantreak, Etxabakoitzek eta Andra Maria Erreginak. Letra nabarmenez ageri diren izenak baino ez dira horiek, ordea.
|
|
2010
|
|
|
Gaztelaniazko sensitiva eta dormidera, frantsesezko honteuse, alemanezko schamhaft eta beste hitz asko azaltzen dira landarearen izen arruntetan, eta kasu guztietan esan nahi du sentikor edo lotsati.
|
Euskarazko
izena ere adierazgarria da: minbera.
|
|
|
Gutuna izan eta aste bat berantago estreinatzen dute egoitza.
|
Euskarazko
izena bakarrik atxikitzen du elkartean: Euskal Herriko Laborantza Ganbera.
|
|
|
" Ainhoako ostatua uste nuen baino hobea zen, oso afari ona eta ohe garbiak aurkitu genituen; arratsaldea eman genuen ostatuko jendeari gauzen
|
Euskarazko
izenak galdeginez, hemen batzuk emango ditut nere kontakizuna irakur lezaketen ikusnahiei erakusteko, edo beharra dutenei.
|
|
|
|
Euskarazko
izen arrunta zenbaitetan erdarazko izen berezi bilakatu da. Ezkarozen (N)" la fuente Iturri" deitzen dute herriko iturri bat.
|
|
2011
|
|
|
|
Euskarazko
izen hauetan, euskarazko toponimian edo euskal pertsona izenetan gertatzen den bezala, euskarari maiz galarazten zaio esateko gaitasuna, iradokitzera mugatzen da. Esanahiari sor eta lor, hitzen muin esanguratsuari uko eginez, kodea bera sinbolo bihurtzen da.
|
|
|
3 taula.
|
Euskarazko
izenak hainbat sektoretan.
|
|
2013
|
|
|
Francori «desobedientzia» egitea leporatu zioten gizon hari, semeak izen «separatista» zuelako.
|
Euskarazko
izenen aurkako eginahalak hilerriei ere eragin zien. Gernika Lumoko alkatetzak, adibidez, horrelako gutun bana igorri zien senideen hilarrietan euskarazko izenen bat zeukaten familia guztiei.
|
|
2014
|
|
|
Jendeak pentsatzen du izen arrunten kasuan euskaraz sexu markarik ez dagoenez, sexu markarik gabeko pertsona izenak daudela, eta hori euskarazko sistemaren kontrako ustea da.
|
Euskarazko
izenak, ezagutzen ditugun neurrian, beti izan dira neska edo mutil izenak, ez dago izen mistorik.
|
|
2015
|
|
|
|
Euskarazko
izena+ aditza konbinazioak corpusetik automatikokierauztea eta idiomatikotasunaren arabera karakterizatzea
|
|
|
|
Euskarazko
izena+ aditza egiturako unitate fraseologikoak (UFak) corpusetik automatikoki erauzi etaidiomatikotasun mailaren arabera karakterizatzeko lan esperimentala egin dugu. Corpusetik hautagaiakerauzteko sistema landu ondoren, idiomatikotasunaren lau ezaugarri edo propietateetako bakoitzaneurtzeko teknikak garatu eta ebaluatu ditugu, hiru adituk eskuz sailkatutako erreferentzia erabiliz.Hiru kategoria bereizi dira:
|
|
2016
|
|
|
–
|
Euskarazko
izena da, bai, baina ez gara gogoratzen esanahiaz –esan diote.
|
|
|
Orduan Euskaltzaindiaren laguntzarekin biltzen dira euskaraz arduratzen diren egiturak EEP, Euskal Konfederazioa eta berdin komunikabide nagusiak.
|
Euskarazko
izena finkatuko dute, beharrez lehiaketa bat eginez Eusko diruak egin zuen bezala. Orduan erreferentzia bat ukanen dugu, bakoitzaren" adierazpen askatasuna" mugatu gabe.
|
|
2018
|
|
|
|
Euskarazko
izena mende eta erdian erabili zen latinezko dokumentazioan, hainbat gauza izendatzeko: apezpikua eta haren egoitza, haren eliza eta elizbarrutia edo elizbarrutiko lurraldea, eta apezpiku hiria.
|
|
|
Lehenago, han bertan, Trinitarioen edo Hirukoiztarren komentu bat egon zen Kosterapea izeneko alderdian" (portale berriko) aldaparen azpian".
|
Euskarazko
izena Artaxoako Olatare gortea (Olataren ukuilua) toki izenean dago oinarritua. Oblata nire herrikidearen izen bat zen" Semero Oblata, hijo de Orti Oblata", 1179an bizi izan zena.
|
|
2020
|
|
|
Baina euskara ez zen zentrala izan.
|
Euskarazko
izen batzuk jarri arren, gehienek ez zuten euskaraz egiten; beraz, ezta lanean ere». Remigio Mendiburu nabarmendu du salbuespenen artean.
|
|
2021
|
|
|
Ale funtzionalek prozesu horretan sartzea debekatua izaten dute, euskaraz zein munduko bestelako hizkuntzetan.
|
Euskarazko
izenak, adjektiboak eta aditzak erraz asko aurki daitezke hitz elkartuetan, batez ere mendekotasunezkoetan: izen izen (kale garbitzaile, eguzki lore, diru bilketa, odol hodi), aditz izen (idazmahai, jangela, jolastoki, garbigailu), izen aditz (eraberritu, lekualdatu, gurutziltzatu), adjektibo aditz (zaharberritu, luzetsi, onartu, onetsi), aditz adjektibo (ateraberri, ulerterraz, ulergaitz).
|
|
|
______ (2006).
|
Euskarazko
izen sintagma: arkitektura eta egitura funtzionala.
|
|
|
Asko gustatzen zait, baina ez da ezinbestekoa.
|
Euskarazko
izen bat gura nuen, eta ezin asmatu ibili ginen, Kanela hautsetan sortu zen arte.
|
|
2022
|
|
|
2.5.1
|
Euskarazko
izenen kasuistika
|