|
2001
|
|
|
Lan honetanidentitate etnolinguistikoa erabiliko da, ondorengo arrazoiengatik: 1)
|
Euskal
testuinguruan bertako hizkuntza, euskara, identifikazio etnikorako kategoria garrantzitsutzat jotzen delako (Azurmendi, J., 1995, 1998; Intxausti, 1998); 2) 70.ekohamarkada tik tradizio psikosozialean (lan honen ikuspegi teoriko nagusia) gehienerabiltzen den denominazioa delako (Giles, 1977; Azurmendi, 1999).
|
|
|
5
|
Euskal
testuinguruan aurkitu diren identitate mota nagusiak, hedatuenak, ondoko biak dira: 1) Identitate euskalduna, aztertutako dimentsio guztietan (hizkuntza, kultura, nazionaltasuna eta lurraldetasuna), eta 2) Identitateespainola, hau ere dimentsio guztietan.
|
|
|
7
|
Euskal
testuinguruan egiten diren ikerketak baliagarriak dira, ez bakarrikeuskararekiko gaiei buruz gehiago jakin eta ezagutzeko, baizik literaturarentradizio bera aberasteko ere. Gorago aipatu den bezala, lan honetako azpiaztergaiak etengabe aztertuak izan dira, teorikoki ere etengabe prozesu portaera horiek berrikusiz.
|
|
2013
|
|
|
De Houwer en arabera, Bigarren Hizkuntzaren Jabekuntza Goiztiarraren bitartez (ESLA) haurrak bigarren hizkuntzara (H2) sozializazio goiztiarra badu ere, bere garapena eta jatorriz bi hizkuntzen jabe egiten direnena (BFLA) desberdina da.
|
Euskal
testuinguruan ereduan murgiltzean ikasi duten haurren zenbait ezaugarrik ideia hori berresten dute. Izan ere, Almgrem et al. (2008) —ek H2ren bereziak diren ezaugarri linguistikoak aurkitu dituzte etorri handiko eta erabateko gaitasunarekin euskara 2H bezala erabiltzen duten ikasleen artean.
|
|
2015
|
|
|
gutxiengo normalizazioa litzateke normalizazioaren objektu den hizkuntza gizarteko erabilera esparru guztietan presente egitea; normalizazio ertaina hizkuntza hori ezagutzen ez duten herritar guztiek ikastea; eta gehienezko normalizazioa hizkuntza ezagutzen ez dutenen integrazioa burututa, berau gizarteko mintzaira nagusi ala bakar bilakatzea.
|
Euskal
testuinguruan gutxiengo normalizazioa eta normalizazio ertaina dira euskararen egoera soziolinguistikoa hobetze bidean azken helburu moduan ezarri ohi diren normalizazio mailak. Baina maila baten zein bestearen lorpena urruti samar daukagu oraindik.
|
|
|
|
Euskal
testuingurua eleanitza da bere mugen baitan hizkuntza desberdinak hartzen dutelakoaterpe. Egoera eleanitz horrek mintzaira batzuekiko eta besteekiko lotura diferenteak ezartzekobidea zabaltzen du, hau da, mintzaira batzuei eta besteei balio desberdinak atxikitzekoa.
|
|
2016
|
|
|
«Kanpoko artistak ere badaude, baina nagusiki Euskal Herriko artistak dira erakusketan ikus daitezkenak.
|
Euskal
testuingurua oso aberatsa da, izan ere, eta hori ere ikus daiteke erakusketan».Pintura da nagusi, baina hamar eskultura pieza ere badaude. Jose Ramon Andak zurez egindako hormarako pieza geometrikoa, esaterako, eta Pablo Milikuaren aker adar batetik sortzen den giza figurarena, kasu.
|
|
2018
|
|
|
Eskatu ziguten lan berri bana egiteko, gero museoak erosteko.
|
Euskal
testuinguruan oinarritutako lana egin nahi nuen, eta ikerketan hasi nintzen. Lazkaoko Beneditarren Dokumentazio Gunera jo nuen liburu baten bila.
|
|
|
Etorkizuna marrazten ari garen heinean ardura hartzea beharrezkoa da, eta uste dut ireki berri dugun erakusketa eta azaroan irekiko dugun 68aren ostean izenekoa horren isla izango direla.
|
Euskal
testuinguruaren ikuspegitik abiatuta, gaur egungo artearen eztabaidetan egon behar dugu. Uste dut aurrerantzean museoak izan behar duen identitatearen inguruan posizioa hartzeko era bat dela.
|
|
2021
|
|
|
Erakusketa aretoetan objektuak ikusten ditugu, baina horietako bakoitzaren atzean artistak daude, pertsonak, eta haiekin egiten da lan, ez soilik instalatzen diren objektuekin; pertsonekin egiten da lan.
|
Euskal
testuinguruko ehun artistikoa ez da sendoa; instituzio garrantzitsu gutxi daude eta erakusketak burutzeko areto eta baliabideak ere justuak dira. Ehun artistiko hori zaindu egin behar da, eta zaintze horretan ez du laguntzen kanpotik ekarritako komisario izar batek kanpoko artistekin osatutako erakusketak egiteak.
|
|
|
|
Euskal
testuinguruan, arte garaikidearen erdigunea espazio urbanoetan dagoela ukaezina da. Formakuntza, erakusketa espazio edota sormen guneei dagokienez, zeintzuk dira landa eremuetan arteak dituen aukerak?
|
|
|
|
Euskal
testuinguruan, Harkaitz Canoren Fakirraren ahotsa eleberriak sorrarazi duen eztabaida, sarri, neurri gisa adierazi da; esate baterako, ahots kritiko batzuek esan dute gehiegi desbideratzen dela egiatik, edo objektibo deritzogunetik:
|
|
2022
|
|
|
|
Euskal
testuinguruan egindako ikerketek mudak gertatzeko egokienak izan daitezkeen momentuak identifikatu dituzte[...] gertakaria oso indibiduala dela aitortu dute. Bide horretan bereziki unibertsitatea azpimarratu dute euskararako muda egiteko gune egoki gisa.
|
|
|
Eleaniztasunak tartekari lana du, eta eskolaren eta gizartearen arteko elkar ulertzean oinarrizko funtzioa dauka, izan ere, haien arteko harremana dialektika bidezkoa da, eta gizartearen ezaugarriok eskoletan islatzen dira (Cenoz & Santos 2020).
|
Euskal
testuinguruan, eleaniztasunari gehitzen zaizkio bertako hizkuntzaren transmisioaren, hedatzearen eta normalizazioaren erronkak. Eta horiei aurre egiteko lanabesak, tartea eta aukerak ezberdinak dira hiru administrazioetan (Erdocia 2018).
|
|
2023
|
|
|
Fishmanen belaunaldien arteko etenaren eskalan hizkuntza gutxituen hedabideetako presentzia oso maila altuetan ageri da, aurretik egindako urratsen indargarri gisa soilik, besteak beste, familiako ahozko transmisioa eta alfabetatzea bermatuta daudenean (Fishman 1991, 395).
|
Euskal
testuinguruan, ordea, ez zen bide hori jarraitu: diktaduratik aterata, euskara eremu publiko guztietara hedatzeko beharra zegoen, eta telebistaren sorrera ezinbestekotzat ikusten zen (Torrealdai 1985).
|
|
|
|
Euskal
testuinguruaren panorama artistikoari erradiografia egitea suertatu zaidan honetan, hurrengo galdera planteatzen diot nire buruari: zein da arteak edonoren iruditerian edota egunerokotasunean duen presentzia?
|
|
|
Era berean, Artiumen aurkeztutako proiektuek agerian uzten dituzte bide berri horien aztarnak, gure testuinguruko hainbat artistaren lanei ikusgarritasuna emateko bideak sendotu baititu museoak.
|
Euskal
testuinguruko artisten mostrak beste herrialdeetako artisten erakusketekin uztartzeak hartu eman mesedegarriak bideratzen ditu. Alabaina, aipatutakoez gaindi, gainontzeko instituzio artistikoetan aurkezten zaigun panoramak ez digu aldaketa handien edo aldatzeko nahien seinalerik igortzen.
|