|
2014
|
|
|
euskararen lurraldea nazioarteko fenomeno eta pertsona eredugarrien izenekin eta, batez ere, euskal kultur ondaretik ateratako erreferentziekin markatu behar genuke (honi buruzko hausnarketa sakonagoa in Unzalu, 2011); haatik, Arestik bere. Bilbaoko kaleak? ospetsua idatzi zuenetik urte dezente igaro den arren, euskara arbuiatu, edota are, zanpatu izan zuten jeneral, konde, almirante eta politikarien izenak zein beronen garapena oztopatu duten gertaera konkretuei erreferentziak ugariak dira oraindik
|
Euskal
Herriko kale izendegietan. Eta beste Azurmendi batek (1993) herri jakituriak lehenagotik formulatua (izena duen orok du izana) koxka bat estututa zioen moduan, gauzak izendatzea berauek sorgintzea da, berauei bizia ematea, bilbadura konplexu bat ehuntzen laguntzea.
|
|
2016
|
|
|
2017ko uztailean argitaratu ziren Hizkuntzen Erabileraren VII. Kale Neurketako datuak. Artikulu honetan jaso ditugu
|
Euskal
Herriko kaleetako euskararen ahozko erabileraren 2016ko datu berriak. 1989 urtetik Euskal Herriko euskararen erabilerak 2,5 puntuko igoera izan bazuen ere, azken hamar urtean behera egin du.
|
|
|
Euskal Herri osoko erabilera datuak aztertzerakoan, pare bat iturri esanguratsu ditugu: Inkesta Soziolinguistikoa batetik, eta
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa bestetik. Erabileraren inguruan informazio interesgarria eskaintzen digute biek ere, eta gainera, denbora serie luzeak ditugu bi iturrietan.
|
|
|
Hizkuntzen Erabileraren Kale Neurketan,
|
Euskal
Herriko kaleetan entzuten den hizkuntza erabilera behatzen da. Hau da, ikerketa honek hiztunen kale erabilera du aztergai, eta datu bilketa hori behaketa teknika bidez egiten da; neurtzaileek entzuten dena jasotzen dute kalean dabiltzan hiztunei ezertxo ere galdetu gabe, alegia.
|
|
|
Hizkuntzen Erabileraren
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa ibilbide luzeko ikerketa lan bat da. Erabilera neurtzeko metodoaren sortzailea Siadeco Ikerketa Taldea izan zen (Iñaki Larrañagaren gidaritzapean etorri zen oinarri hau); izan ere, 1981eko EAEko zentsuak estreinakoz jasotako hizkuntza gaitasunari buruzko datuak euskararen egoera soziolinguistikoa deskribatzeko nahikoa ez zirela nabarmendu zen garai hartan.
|
|
|
Azken urteetan metodologiak izandako hobekuntza eta garapen teknikoei begiratuz, bi dira aipagarrienak: alde batetik,
|
Euskal
Herriko Kale Neurketaren VI. edizioan (2011 urtean), lagin akatsa kalkulatzeko eredu matematiko bat egin zen, eta bestetik, jarraian, telefono mugikorrean datuak jasotzeko aplikazioa sortu zen.
|
|
|
Beste hainbatetan, esparru desberdinetatik euskararen egoera soziolinguistikoaren diagnostikoa ezagutu nahian jaso izan ditugun eskaerak tarteko,
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa burutzeko erabiltzen dugun metodologia hau behar berezietara egokitu izan da gune bereziagoetan neurketak bideratzeko. Hau da, datu hauen baliagarritasuna kontuan hartuz, gero eta interes handiagoa dago metodologia hau beste esparruetan aplikatzeko ere, eta ondorioz, azken urteetan Soziolinguistika Klusterrak ondorengo egokitzapen hauek ere burutu ditu:
|
|
|
2.2
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa: metodologia
|
|
|
|
Euskal
Herriko Kale Neurketan erabiltzen den metodologiaren azalpena Hizkuntza erabilera behaketa bidez neurtzeko Gida Metodologikoa argitalpenean jasotzen da (Altuna eta Basurto, 2013). Hala eta guztiz ere, ondorengo lerroetan metodologiaren ezaugarri nagusiak bilduko ditugu.
|
|
|
Neurraldiei dagokienez,
|
Euskal
Herriko Kale Neurketan 2006tik aurrera datu bilketa neguko ordu aldaketa baino lehen egiten da, eguneko argi orduak gehiago diren heinean kalean jende gehiago beha dezakegulako. Hego Euskal Herrian, asteazkenetan 18:00: 00 bitartean, eta larunbatetan 11:00: 00 eta 18:00: 00 bitartean burutzen dira neurketak; eta Ipar Euskal Herrian, berriz, ordutegia aurreratzen da:
|
|
|
Ikerketa honen bidez lortzen ditugun kale erabileraren datuak
|
Euskal
Herriko kaleetan entzuten ditugun elkarrizketek eskaintzen digute. Dena den, emaitzak aztertzerakoan ez dira behatutako elkarrizketa horien hizkuntza erabilera datuak aurkezten, baizik eta elkarrizketa horietan parte hartu duten solaskide kopuruarekin kalkulatutako datuak aurkezten dira.
|
|
|
Hasteko, ezin dugu esan datuek euskal herritarren kaleko erabileraren datuak eskaintzen dizkigutenik; izan ere, kalean topatzen ditugun solaskide guztiak ez dute zertan Euskal Herrian bizi direnak izan. Horregatik, zuzenagoa da
|
Euskal
Herriko kaleetako hizkuntzen erabileraz hitz egitea.
|
|
|
Aurrez esan bezala, gaur egun Euskal Herriko euskararen egoera soziolinguistikoa hobetze aldera ditugun erronkak zehazteko, ezinbestekoa da diagnosi batetik abiatzea. Diagnosi hori osatu dugu atal honetan Hizkuntzen Erabileraren
|
Euskal
Herriko Kale Neurketek eskaintzen dizkiguten datuak kontuan hartuz.
|
|
|
Zenbatekoa da hizkuntzen egungo ahozko kale erabilera?
|
Euskal
Herriko kaleetan entzundako elkarrizketetako solaskideen %12, 6 euskaraz ari zen 2016an; %76, 4 gaztelaniaz eta %8, 3 frantsesez ari ziren; eta azkenik, %2, 7 zen beste hizkuntza batean ari zena. Dena den, ezberdintasun handiak daude lurraldeak kontuan hartuz gero.
|
|
2020
|
|
|
2 Hizkuntzen Erabileraren
|
Euskal
Herriko Kale Neurketa bost urterik behin egiten den ikerketa da. Hiztunen kale erabilera du aztergai, hau da, ikerketak Euskal Herriko kaleetan entzuten den hizkuntza erabilera behatzen du.
|
|
|
2 Hizkuntzen Erabileraren Euskal Herriko Kale Neurketa bost urterik behin egiten den ikerketa da. Hiztunen kale erabilera du aztergai, hau da, ikerketak
|
Euskal
Herriko kaleetan entzuten den hizkuntza erabilera behatzen du. Datu bilketa behaketa bidez egiten da, neurtzaileek kalean dabiltzan hiztunei ezertxo ere galdetu gabe eta entzuten dutena jasoz.
|