|
2000
|
|
|
Egunkariei dagokionez, Hego
|
Euskal
Herriko egoerak honako mugarriak erakusten ditu:
|
|
2001
|
|
|
Gaur egun ohartzen gara, soilik
|
Euskal
Herriko egoerari mugatzen gatzaizkiola, emaztea, eta, bereziki, idazten duen emaztea, gutxietsia den hizkuntzabat ezpainetan darabilen kolonizatuaren kinka berean dagoela:
|
|
|
proposatzen da ondoren: 1) Hasieran,
|
Euskal
Herriko egoera sozio historikoa eta bertan gertatzen den talde eta hizkuntza etnikoen arteko ukipenadago, talde eta hizkuntza bakoitzak bizitasun etnolinguistiko objektibo erlatiboaduela?, euskal testuinguruan, euskaldun menperatua estatus baxukoa eta gutxiengo taldea izanik; testuinguruak (batez ere, testuinguruan dagoen euskaldun proportzioa) gizabanakoen hainbat ezaugarritan izango du eragina,... Prozesu horren ondorioz, portaerak egongo lirateke, eta lan honetan interesgarriak diren hizkuntz portaeraketa, horien artean, hizkuntz aukeraketa.
|
|
2002
|
|
|
Lehenbizikoa, bereziki, aldaketa ugarikogarai baten hasiera bat izan zen, agente ekonomikoak bizi zireneko erakundeenesparruari dagokionez. Diktadura erregimenaren politika ekonomikoak ondorionabarmenak izan zituen Hego
|
Euskal
Herriko egoeran.
|
|
|
3 Ipar
|
Euskal
Herriko egoera sozioekonomikoaazken 20 urte hauetan
|
|
|
5.6 Ipar
|
Euskal
Herriko egoera
|
|
|
Esate baterako, gure metodoarekinEuskal Herriko unibertsitateetan ikutzen ez diren gaietan ez dugu gabeziarikikusiko, edo euskararen presentzia gaztelaniazkoaren adinakoa izatearekinkonformatuko gara, nahiz eta agian hori Bretainia Handian ingelesez egindaitekeenaren zati txiki bat besterik ez izan. Eragozpen horiek begi bistakoak dira, baina, esan bezala, mundu osoko unibertsitateen balorazioa egitera ausartzen ezgarenez,
|
Euskal
Herriko egoerara mugatuko gara hein handi batean.
|
|
|
Euskal hiztunok bizi garen esparruko erdaldunek euskara maitatzea lortubehar dugu.
|
Euskal
Herriko egoera berezia da oso, eta Euskal Herri integratua lortzea da bete gabe dagoen erronka nagusia. Alegia, herri bakarra, gizarte bakarra, ezbi hizkuntza komunitate ezberdinez osaturikoa.
|
|
|
Beste aldetik,
|
Euskal
Herriko egoera geografiko administrariboak Estatu espainiarreko eta frantseseko irratien sartze ahalmena ahalbidetu du, eta, beraz, oso nabaria da horren eragina eta hedadura euskal lurraldean. Gaztelaniazko eta frantsesezko emisorak euskaldunak baino ugariagoak dira, baita handiagoak ere.
|
|
2003
|
|
|
|
Euskal
Herriko egoerari dagokionez, berrikuntzak, gure ustetan, bat bainogehiago dira. Batetik, nazioarteko elkartasun erakundeen egiteko moduak zeingizarte mugimenduek euskal nazio auziaren inguruan erabiltzen duten diskurtsoaeraberritu dituen diskurtso global bati hasiera eman diola.
|
|
|
Globalizazioa neoliberalaz hitz egiten denean,
|
Euskal
Herriko egoerari buruzko aipamena egiten bada, badirudi gai horren inguruko edozein eztabaidari helduaurretik bi osagai azpimarratu beharra dagoela. Lehenengo eta behin, globalizazioneoliberala, oinarriz, globalizazioaren alderdi ekonomikoari lotuta dagoela.
|
|
2006
|
|
|
Ustea hedatu da euskal literaturak ez duela azken berrogei urteotan gure herriangaratu den gatazka bortitza aipatu eta aipatzen, bere interes literario soilen izenean.Ordea gutxi edo aski
|
Euskal
Herriko egoera politiko latza, batzuetan miserablea, literaturalat pasatu dela erran dezakegu, Ehun metro Saizarbitoriaren nobela baizikez balitz ere adibide.
|
|
2009
|
|
|
1960ko hamarkadaren erdialdean, bestalde, Hego
|
Euskal
Herriko egoera politikoa oraindik ere zaila zela, film luze serio eta sendo baten proiektua garatzeari ekin zioten Nestor Basterretxeak eta Fernando Larruquertek, elkarlanean: Ama Lur filmari buruz ari gara.
|
|
2012
|
|
|
Balio erantsi gordina (BEG) makroekonomia magnitudearen arabera (2009),
|
Euskal
Herriko egoera, oro har, oso ona dela esan dezakegu. BPG adierazleenkasuan gertatu moduan, gogorarazi behar dugu, BEG makroekonomia magnitudehonek ez duela herritarren bizitzaren kalitate maila neurtzen.
|
|
|
Testuinguru horretan, zein da
|
Euskal
Herriko egoera. Nabarmendu behar daherri honek bere industria eta produkzio gaitasuna defendatzen jakin duela, osotestuinguru zailean.
|
|
|
Dena den, departamendu eta eskualdeek ez dute eskumenik lanharremanen eta gizarte babesaren alorretan, beraz, Ipar Euskal Herriak nekez edukidezake politika propioa aztertzen ari garen arloan. Horregatik, ondoko lerrootanHego
|
Euskal
Herriko egoeran zentratuko gara.
|
|
|
Solange, M. (2002): Ipar,
|
Euskal
Herriko egoera ekonomikoa, azken hogei urten hauetan, Manu Robles Arangiz Institutua, Bilbo.
|
|
2015
|
|
|
EAJren diskurtsoarenmuina euskararen normalizazioa aurrera eramateko ekimenek izan dute. Ezker Abertzaleak, ostera, diskurtsoaren ia osotasuna euskararen
|
Euskal
Herriko egoera gutxitua gaitzesteari etabere normalizazioa bideratzeko neurri aurrerakoiei bideratu die. PSE EEk, euskara etagaztelania oinarri hartuta, gatazka eta alderdikeria linguistikoa gainditu eta bizikidetzalinguistikoan sakontzeko nahia gailendu ditu maila ideologikoan, eta politikoan, egungoeuskararen hizkuntza politikak eragindako hizkuntza eskubide urraketak gaitzetsi eta politikokebaluatu eta erreformatzeko beharra agertu ditu.
|
|
2017
|
|
|
|
Euskal
Herriko egoera linguistikoa diglosikoa izanik (hizkuntzen banaketa funtzionalhierarkikoa), baina ez horregatik bakarrik, itzulpena eta autoitzulpena jardun zabalduak dira.Liburugintzaren eremuan, Joan Mari Torrealdairen azterketa berriena hartuz gero, 2015eko jardunariburuzkoa, azken urteetako joera indartzen dela ikusiko dugu; zehazki, %31, 5 dira euskararaekarritakoak, gaikako azterketan alde h... 133).
|
|
|
2.2
|
Euskal
Herriko egoera soziolinguistikoaz
|
|
|
|
Euskal
Herriko egoera soziolinguistikoa askotarikoa da. Hasteko, euskararen estatusa delaeta, euskara ez da ofiziala Euskal Herri osoan:
|
|
|
Gure ustez,
|
Euskal
Herriko egoera soziolinguistikoaren konplexutasunak euskalafasiadunengan euskara ebaluatzeko tresnarik ez garatzean eragina izan du. Izan ere, euskararenofizialtasun eta normalizazio ezaren ondorioz, euskararen presentzia txikia da osasun munduaneta horrek zaildu egiten du euskaldun afasiadunen azterketa euskaraz.
|