Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak
Formularioa garbitu

Emaitzak: 204

2008
‎Lurralde Antolamendu, Etxebizitza eta Ingurugiro Saila (2001): Euskal Autonomia Erkidegoko Lurraldearen Antolamenduko Artezpideak, Eusko Jaurlaritza, Vitoria Gasteiz.
‎3 Euskal Autonomia Erkidegoan etxebizitzak egiteko eraikuntza iraunkorreko gida atera zuen Eusko Jaurlaritzak 2006an.
‎Nahiz eta 90eko hamarkadatik hona, LZE eta LAP garapen orekatu eta iraunkorra bermatzera bideratutako lurralde antolaketako tresnak izan. Dena den, LZE eta LAP etapa desberdinetan egon arren, momentuz errealitatean eragiteko duten eraginkortasun eta indarrari buruz ezer gutxi jakin daiteke oraindik10 Hau da, Euskal Autonomia Erkidegoan lurralde antolaketa integralago eta orekatuago baten kudeaketarako sorturiko tresna berriak dira, lehenengo aldiz aplikatzen ari direnak eta, hortaz, haien emaitzak ikusteko daude.
2009
‎«Jaurlaritzak egin duen ikerketatik eratorritako soldaten datuak kontuan hartuta, uste dut hobegarriak direla orokorrean. Hala ere, guk egindako alderaketetan eta 2007ko datuei dagokienez, Goienako ordainsariak, ez asko, baina Euskal Autonomia Erkidegoko zerbitzuen sektoreko soldaten azpitik daude. Gu batez bestekoan egon gaitezke.
‎Batzorde horrek, besteak beste, euskal hedabideen ordainsarien analisia burutu berri du eta gaiaren inguruan hausnarketa txostenak prestatu ditu. Era berean, Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde publikoak koordinatzen dituen HAKOBA erakundea (Herri Administrazioen Koordinazio Batzordea) «Euskara eta Hedabideak» gaiaren inguruko hausnarketa egiten ari da azken bizpahiru urteotan.
‎Ondorengo lanak immigrazioaren eta gutxiengo kulturalen irudikapen dinamiken ikasketetan aurreratzea du helburu, talde kultural ezberdinez osaturik dagoen lagin batean oinarrituta (Magreb, Latinoamerika eta Ekialdeko Europa). Hitzen asoziazio librearen bitartez, Euskal Autonomia Erkidegora immigratu duten pertsonek beren talde kulturalari buruz zein beste gutxiengo kulturalei buruz dituzten irudikapenak aztertzen dira. Lortutako emaitzen artean, latinoamerikarrei dagozkien adostasun orokorrek beren jatorriari, izaera latinoari eta ezaugarri positiboei erreferentzia egiten diete; Magrebeko taldeen ezjakintasuna eta anbibalentzia azpimarratu egiten da; eta Ekialdeko Europakoan, berriz ere ezjakintasuna, baina oraingoan gertutasun pertzepzioari eta jende onaren irudiari lotuta.
‎Ikerketa honetan parte hartu duten etorkinak (N= 282) Euskal Autonomia Erkidegoan bizi dira eta hiru talde kultural nagusi ordezkatzen dituzte, Magrebeko (n= 104;% 36,8), Latinoamerikako (n= 142;% 50,4) eta Ekialdeko Europako (n= 36;% 12,8) jatorria dutenak. Horietatik,% 73,7 emakumeak dira eta% 26,3 gizonak, eta batez besteko adina 34,45 (d.t.= 10,03) urtekoa da.
‎ Euskal Autonomia Erkidegoan dauden talde kulturalen errealitate psikosozial eta komunitarioa zein den jakiteko, jarraian modu labur batean aurkeztuko ditugu haien egoera aurremigratorio eta postmigratorioen zenbait ezaugarri.
‎Bigarrenik, AHTri buruzko iritzia, jendarteak gaiari buruz duen oinarrizko informazio mailarekin harremanetan jarriz( Euskal Autonomia Erkidegoan Abiadura Handiko Tren bat eraikitzeko egitasmoa badela ezagutzen duten ala ez, proiektuaren arabera tren hori beren udalerritik pasatuko litzatekeela ezagutzen duten ala ez, eta udalerriko zein tokitatik pasatuko litzatekeen dakiten ala ez); nabarmentzekoa da, AHTren aldeko iritziak hedatuago daudela informazio gutxi edo bat ere ez duten sektoreen artean, eta aldiz, AHTren ko... Hala, informazio gutxien duten pertsonen artean (hots, AHT proiektuaren berri ez zutenen edota egitasmoaren arabera AHT beren udalerritik pasatuko litzatekeela ez zekitenen artean) gehiago dira nabarmen AHTren alde azaltzen direnak kontra azaltzen direnak baino.
‎Bigarrenik, AHTri buruzko iritzia, jendarteak gaiari buruz duen oinarrizko informazio mailarekin harremanetan jarriz( Euskal Autonomia Erkidegoan Abiadura Handiko Tren bat eraikitzeko egitasmoa badela ezagutzen duten ala ez, proiektuaren arabera tren hori beren udalerritik pasatuko litzatekeela ezagutzen duten ala ez, eta udalerriko zein tokitatik pasatuko litzatekeen dakiten ala ez), nabarmentzekoa da, AHTren aldeko iritziak hedatuago daudela informazio gutxi ala bat ere ez duten sektoreen artean, eta aldiz, AHTren ko... Hala, informazio gutxien duten pertsonen artean (hots, AHT proiektuaren berri ez zutenen, edota egitasmoaren arabera AHT beren udalerritik pasatuko litzatekeela ez zekitenen artean) gehiago dira nabarmen AHTren alde azaltzen direnak kontra azaltzen direnak baino.
‎Landa garapen politika eta ingurumenarekiko harremana Euskal Autonomia Erkidegoan()
‎Landa garapeneko politikek, eremu horietako ohiko jardueren sustapena eta berregituratze sozioekonomikoa bultzatzeaz gain, lurralde antolaketa zein ingurumen esparru gero eta garrantzitsuagoak barneratu dituzte beren proposamenetan. Artikulu honek horixe aztertzen du, zein izan den landa garapen politikaren ingurumentze prozesua Euskal Autonomia Erkidegoan, alegia. Basogintza eta nekazaritza ingurumen neurriez gain, prozesu honetan arreta berezia merezi du Natura Eremu Babestuen politikak, zeina neurri handian landa garapenekoarekin uztartu egiten den funtzionalki zein kronologikoki.
‎Babestuak · Euskal Autonomia Erkidegoa.
‎ Euskal Autonomia Erkidegoaren (EAE) kasuan, alabaina, landa garapen politikek ez dute ingurumen ardurarik agerrarazten laurogeita hamarreko hamarkada arte. Horren gauzatzea landa garapeneko lehen plan estrategikoa argitaratzearekin batera gertatu zen 1992an.
2010
‎Zailagoa da, aldiz, ulertzea zergatik hautatu zen gaztelania Hegoaldean zabaltzeko hizkuntza gisa. Euskal Autonomia Erkidegoari dagokionez, behintzat, argi dago, teorian behintzat, 1979ko autonomia estatutua indarrean jarri zenetik, Eusko Jaurlaritzaren menpeko hezkuntza sistemari esker, zati handi handi batean nahikoa gaitasun lortu duela mota horretako Historiako liburu, dibulgatibo baina era berean exijente bat irakurri ahal izateko, eta euskaraz irakurri ahal izateko, gaztelaniaz bezain erraz.... Datu pare bat emango dugu:
‎Irakaslea hizkuntz formen esanahi sozialaz jabetu behar da orduan, hots, dagokion testuingurura edota eguneroko zereginetara bere hizkera edota idazkera moldatzeko eta egokitzeko gaitasuna lortu behar du Euskal Autonomia Erkidegoko bi hizkuntza ofizialetan. Horrenbestez, artikuluan azaldu dugun bezala, irakaslearen komunikazio gaitasuna bere jardueraren hiru testuingurutan zehaztu daiteke; izan ere, irakasleak izan behar duen komunikazio gaitasuna neurtzeko orduan, hiru eremuotan arreta jartzea da egokiena.
‎Egun Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) existitzen diren bederatzi Parke Naturaletatik6 bitan, Gorbeian eta Aiako Harrian, balorazio ekonomikoko ikerlanak egin dira. Lehena, Sánchez eta Pérez y Pérezek (2000) Gorbeiako Parke Naturalean (20.016 ha) egindakoa dugu7 402 bisitariko laginean oinarrituz eta bidaia kostuaren eta balorazio kontingentearen metodoak konbinatuz baterako analisia deritzona erabili zuten.
2011
‎1 Egileak Parte hartzea eta eragin ahalmen sozio espaziala lurralde planifikazioan: eskalen arteko konparaketa Euskal Autonomia Erkidegoan doktorego tesia defendatu zuen 2010eko ekainean.
‎Marko horrek, eskala ezberdinetako esparruetan eman diren lurraldeari lotutako parte hartze prozedurak aztertu eta konparatzeko aukera ematen du, besteak beste, proposamen teoriko metodologiko honen ardatz izan diren eskalak: tokikoa, funtzionala (eskualdearen baliokidea) eta autonomikoa( Euskal Autonomia Erkidegoa, esaterako). Horrela, gaur arte Geografiatik ia landu gabe zegoen herritarren parte hartze mekanismo eta dinamikei buruzko aspektuak lantzeko aukera ematen du.
‎Tolosaldeko landa herrietan eman ziren Tokiko Agenda 21, landa garapen planak eta hirigintza prozesuak (eskala lokala). Bigarren kasu enpirikoa, Arrasate Bergarako Lurraldearen Zatiko Planaren izapidea izan zen (eskualdekoa), Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) lurralde antolamenduak ezartzen duen bitarteko eskalan egokitzen dena. Eskalen arteko konparaketa ahalbidetu zuen hirugarren kasua, energia eolikoa garatzeko EAEko Lurraldearen Arloko Plana izan zen (Erkidego Autonomokoa).
‎Jakin badakigu Disney Channel ez dela berria Euskal Autonomia Erkidegoan, Nafarroako Foru Erkidegoan ezta Espainiako estatuan ere, baina Lurreko Telebista Digitala heldu arte, kanal hori ikusteko ordaindu egin behar zen. LTD ezartzeaz batera, Hego Euskal Herriko bi autonomia erkidegoetako eta Espainiako ume gehienek irekian ikus ditzakete egunero Disney faktoriaren ekoizpenak.
‎c. Gustuko telebista kateei dagokienez, CIESek 2009an Euskal Autonomia Erkidegoan egindako ikerketarekin aldera daitezke ikerketa honen emaitzak. Izan ere, parekotasun nabarmenak aurkitu dira bi ikerketetan (adin tarte desberdinak dira, hala ere).
‎Euskal Telebistaren audientzia neurtzen den eremuan? Euskal Autonomia Erkidegoa, jasotzen diren beste kateen programazioetan esanguratsua da fikzioak daukan presentzia (Arana, 2004), eta azken hamabost urteetan handitu egin da, nabarmen, barne produkzioko fikzioaren ekoizpena eta bere arrakasta audientziaren aldetik (Alvarez Monzonillo eta Lopez Villanueva, 1999; García de Castro, 2002; Diego, 2009).
‎Izan ere, bai Euskal Herriko banaketa geopolitikoak, bai biztanleriaren elebitasunak, baldintzatu egiten dute euskarazko telebistako edozein saioren ikusle kopurua: batetik, Euskal Telebistako audientzia neurtzen duen TNS enpresak, Euskal Autonomia Erkidegoko audientzia baino ez du kontuan hartzen ETBren kasuan; bestetik, euskalduna ez den biztanleria nekez jarriko da telebista aurrean euskarazko kate bat ikusten, hizkuntzaren ezagutza eskatzen ez duen saio bat ez baldin bada behintzat (kirol emanaldien kasuan, adibidez) 12.
‎TNS enpresak EUSTATen datuak baliatzen ditu EAEko unibertsoa zenbatzeko orduan (Blanco, komunikazio pertsonala,) eta 2008ko urtekarian argitaratutako datuetan, Euskal Autonomia Erkidegoan lau urtetik gorako 2.033.801 biztanleko unibertsoa hartzen du kontuan. TNS enpresak argitaratzen dituen datuak, beraz, unibertso horren araberakoak dira.
2012
‎Tramite guztiak IKS eeM sistemaren bidez egingo dira, Ingurumen Informaziorako Kudeaketa Sistema Bateratua alegia. Berau, Eusko Jaurlaritzaren Ingurumen, Lurralde Antolamendu, Nekazaritza eta Arrantza Sailak teknologia berriak erabiliz Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde eta biztanleentzat eskuragarri jartzen duen tresna da. Horra sartzeko ezinbestekoa da txartel elektroniko edo digitalaren jabe izatea.
‎10 taula. Euskal Autonomia Erkidegoko araudia.
‎ Euskal Autonomia Erkidegoan erabilitako olioaren kudeaketa arautzen du (EHAA 199 zk., 98).
‎Aipatu dugun bezala, Bilbo hiria landu duten artistak aldez aurretik izan dira aztertuak, baina gehienetan indibidualki. Bestalde, taldeak analizatzeko orduan aukeratutako espazio geografikoa Euskal Herri osora edo EAEra( Euskal Autonomia Erkidegora) zabaldu da askotan, betiere salbuespenak daudela kontuan hartuta1.
‎Soilik eta bakarrik Lehen Hezkuntzako etapari erreparatuz gero, herrialde haurren% 6,4k (Strauss, Forehand, Frame eta Smith, 1984) edo% 5,2k (Lefkowitz eta Tesiny, 1985) depresio nagusia pairatzen dutela ondorioztatu izan da. Bizi garen lurraldean egin diren ikerketei so egiten badiegu, 8 urteko haurrekin Torres-ek (1992) Gipuzkoan gauzatutako ikerketa batean, haurren% 3,9k depresio sintoma larriak aurkezten zituela aurkitu zuen, eta, Bernaras, Jauregizar, Soroa, Ibabe eta De las Cuevas ek (2011) adin tarte berarekin Euskal Autonomia Erkidego osoan egindako ikerketa batean, haurren% 4,3k depresio sintoma larriak aurkezten zituela aditzera eman zuten.
‎Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Legea Euskal Autonomia Erkidegoan 2005ean eta Espainiako estatuan 2007an onartu zen. Ikerlan honetan, lege horren aurkezpena aztertzen da egunkarietako iritzi sailean.
‎Abiapuntu horretatik, Euskal Autonomia Erkidegoan. EAE, eta Espainiako estatuan indarrean dagoen Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Legeari komunikabideetan emandako garrantzia eta tratamendua aztertzea da artikulu honen helburu nagusia, lege horri buruzko irudikapen sozialak eraikitzeko orduan egunkarien papera, hain zuzen.
‎Aipaturiko testuinguruari jarraiki heldu ziren emakume eta gizonen artean aukera eta tratu berdintasuna dakarten legeen onarpenak. Horien adibide ditugu Euskal Autonomia Erkidegoko Legebiltzarrak onartu zuen 4/ 2005 Legea, otsailaren 18koa, Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerakoa (EHAA, 2005) eta Espainiako Gorteek onartutako 3/ 2007 Lege Organikoa, martxoaren 22koa, Emakumeen eta gizonen berdintasun eraginkorrerakoa (EAO, 2007).
2013
‎ Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE), aldiz, legeak zein erakundeek erraztu eta lagundu egin dute kooperatibak eratzen eta garatzen. Kooperatiben eraketarako eskatzen diren gutxieneko baldintzak errazak dira betetzen eta Erregistroak ere lagundu egiten du tramite administratiboak betetzen.
‎Areago, ofizialtasun faltak selekzioaren inguruan ezbaia sortu zuen 2007tik 2010era bitartean, selekzioaren beraren izendapena ere bere gain hartu zuen talka, eta urteroko adiskidantzako partida bertan behera uztera amildu zuena. EAE Euskal Autonomia Erkidegoaren izendapenaz kutsatuta dagoen Euskadi deituraren ordez, Nafarroa eta mugaz gaindiko euskal hiru probintziak hobeto ordezkatuko zituzkeen Euskal Herria izendapenaren alde agertu ziren futbolariak. Federazioak hasieran eskaera onartu zuen, baita izena aldatu ere.
‎Gure inguruan, eta batez ere Euskal Autonomia Erkidegoko hezkuntza erakundeen artean, TQM egikaritzeko kudeaketa ereduen artean, EFQM ereduak du lehentasuna (Arrizabalaga eta Landeta, 2008). Gure ustez, hezkuntza erakundeen informazio, plangintza eta kontrol sistema eraginkorrak diseinatzeko orduan, EFQM ereduaren adierazle sistemak aztertzea ezinbestekoa da:
‎Gurean, badira Erabateko Kalitatearekin zerikusia duten sariak: Euskal Autonomia Erkidegoan, Euskalit erakundeak ematen dituen Urrezko eta Zilarrezko Q ak eta Nafarroako Foru Komunitatean, Fundación Navarra para la Calidad izenekoak (Heras, 2004: 574).
‎Lehenik, EFQM eredua, ikuspegi berritzaile batetik aztertu dugu: plangintza eta kontrolaren esparruaren baitan, hau da, kudeaketa kontrolaren ikuspegitik5 Bigarrenik, kalitatearen esparru orokorrean, Kudeaketaren Kalitatea (EFQM eredua, esate baterako) ez da Kalitatearen Kudeaketa bezain aztertua izan, ez nazioartean, ez Euskal Autonomia Erkidegoan ere6 Azkenik, kudeaketa kontrolaren ikuspegitik jorratutako EFQM ereduaren azterketa oso baliagarria izan daiteke hezkuntza erakundeentzat: kapitulu honen lehenengo atalean azaldu dugun moduan, kalitatearen kudeaketak garrantzi handia eskuratu du hezkuntza erakundeen baitan azkeneko hamarkadan.
‎Egun haietan, Karlos Garaikoetxea zen Eusko Jaurlaritzako lehendakari, Ramon Labaien zen Kultura sailburua eta Juan Jose Pujana, Eusko Legebiltzarreko lehendakaria. Autonomia Estatutuaren 19 artikuluan dago oinarrituta Euskal Herriko gizarte komunikabideen legeria, eta bertan aitortzen zaion eskumenaz baliatuta sortu zen Euskal Autonomia Erkidegoko telebista. 5/ 1982ko Legearen atarikoan jasota daude EITB herri erakundearen sorburuko helburu nagusiak:
‎Emaitza horiek hobetzekotan, 1993an egin zen Hez kuntza Erreformari esker, ingelesa 8 urtetik aurrera irakasten hasi ziren hainbat hezkuntza zentrotan. Dena dela, Katalunia edo Euskal Autonomia Erkidegoa haratago joan dira, programa berritzaile batzuen aldeko apustua eginaz, zeintzuen helburu behinena ingelesa 4 urtetik aurrera eskaintzea den. Euskal gizarteari dagokionez, ikastetxe guztietan ezarrita dagoen printzipioa da ingelesa 4 urtetik aurrera irakastea, (Lasagabaster 2006).
‎Eusko Jaurlaritza, Kultura Saila (2011): Euskal Autonomia Erkidegoaren irakurzaletasuna sustatzeko planaren azterketa eta diagnostikoa,
2014
‎Adingabekoak daudenean (koantilen kasurako% 25 adibidez), pertsona bakoitzaren gastua estutzen da eta adingabeko bakoitzak 648,87?/ urtero kontsumituko lituzke. Horrek eragiten du Euskal Autonomia Erkidegoan nagusi sostengatzaileak 40 urte izanik, bakarrik bizi bada, 5.424,12?/ urtero gastatuko lituzkeela. Ordea, adingabeko batekin bizi izango balitz, etxeko erabateko gastua 5,788, 88?/ urtero koa izango litzateke.
‎2 irudia. OEa familia unitateko kideen arabera Euskal Autonomia Erkidegoan.
‎Pertsonak zein erkidegotan bizi diren, faktore aldagarria da. Izan ere, Euskal Autonomia Erkidegoa ikertzen badugu, argi ikusten dira erkidegoen arteko desberdintasunak. Horrela, 3 taulan argitzen denez, diferentziala 2.328,08, koa da, alegia, EAEn gehiago jaso behar dute.
‎ Euskal Autonomia Erkidegoan
‎3.4 Euskal Autonomia Erkidegoko lege esparrua
‎ Euskal Autonomia Erkidegoan, Jaurlaritzaren idazkaritzako eta Legebiltzarrarekiko Harremanetarako zuzendariaren 6/ 2008 Ebazpenak, ekainaren 2koak, Jaurlaritzaren Kontseiluak Autonomia Erkidegoko Administrazioaren eta bere sektore publikoaren kontratazioan gizarte irizpideak eta ingurumenekoak eta beste politika publikoak barne hartzeko erabakia jasotzen du. Printzipioz akordio hori Eusko Jaurlaritzari, bere erakunde autonomoei eta sozietate publikoei bakarrik aplikatuko zaie, baina gainerako administrazioetan gara litezkeen jardueratarako erreferentzia izan daiteke.
‎ Euskal Autonomia Erkidegoan Gipuzkoan dagoen Goiekik, Goierriko Garapen Agentziak, eskualdeko udalerrien eskura dagoen erosketa zerbitzua eskaintzen du. Zerbitzuak zenbait produkturen erosketa negoziatzeko ahalmena du (momentuz bulegoko materiala, gasolioa eta gatza).
‎Ondorengo urteetan, EBko estatu kide bakoitza bere lege esparrua egokituz joan da. Espainiako estatuan 3/ 2011 Legegintzako Errege dekretuan, Sektore Publikoaren Kontratuen Legearen testu bateratuan jasotzen dira iraunkortasun irizpideak barneratzeko aukerak, eta Euskal Autonomia Erkidegoaren kasuan, berriz, 6/ 2008 Ebazpenean.
‎Bi immigrazio prozesu horien eragina sakona izan zen Hego Euskal Herriko gizarte egituran. 1986an, adibidez, Euskal Autonomia Erkidegoko biztanleen% 30,6 lurraldetik at jaioa zen (Ruiz Olabuénaga eta Blanco, 1994: 125).
‎Ikuspegi espainolistak, aldiz, Espainiako Konstituzioaren eredu autonomikoan onartu eta garatutako kontzeptua du abiapuntu. Horren arabera, Euskal Herria Euskal Autonomia Erkidegoko hiru probintziek osatzen dute: Arabak, Bizkaiak eta Gipuzkoak eta, autonomia badu ere, subiranotasun espainiarraren mende dago eta egon behar du.
‎gordina bada ere, argi dago EAJren politika informatiboak Euskal Autonomia Erkidegoa lehenesten duela: Nafarroak ez du horrenbesteko garrantzirik; Iparraldearen isla informatiboa are txikiagoa da EiTBn.
‎politiko administratiboan Euskal Autonomia Erkidegoa izendatutakoa, hiru probintzientzako autonomia estatutuan Euskadi ere deitua. Era batera edo bestera aipatzen duten aldiak 10 dira guztira(% 18).
‎Orotara, euskal lurraldetasunari buruzko 70 ahozko aipamen daude, era batekoak zein bestekoak, 2010eko azterketarako hautatutako albistegietan. Euretako 60 Euskal Autonomia Erkidegoa edo Euskadi atalekoak dira(% 86). Nabarmentzekoa da 60 aipamen horietatik 50 Euskadi terminoari dagozkiola.
‎Nabarmentzekoa da 60 aipamen horietatik 50 Euskadi terminoari dagozkiola. Euskal Autonomia Erkidegoa hamar aldiz baizik ez dago ahoz aipatuta 2010 urtean ikertutako albistegi guztien laginean. Bigarren Euskal Herria dago (sei aipamen,% 8) eta azken postuan Ipar Euskal Herria (lau,% 6).
‎2010 urteko infografietan ez dago Euskal Herri osorik mapetan. Hego Euskal Herriko datuak lau aldiz agertzen dira infografietan, baina lau kasu horietan ondo bereizita ikusten dira bai Euskal Autonomia Erkidegoa, bai Nafarroako Foru Erkidegoa. 2010eko apirilaren 19ko albistegian, esaterako, etxebizitzen prezioek behera egin dutela esaten dute.
‎Beste kasu batzuetan Hego Euskal Herriko datuak erabat zatituta ematen dira, aurreko kasuetan bezala eta, gainera, infografia sekuentzia desberdinetan dugu. Kasu horietan Euskal Autonomia Erkidegoko eta Nafarroako datuak infografia banatan daude, guztiz bereizirik. 2010eko maiatzaren 4ko kasua oso esanguratsua da.
‎Ez beti, baina bai sarri. Euskal Herria ahal den neurrian baturik azaltzea ahalbidetzeko ahaleginak egiten dira ETBko Gaur Egun gaueko albistegietan Juan Jose Ibarretxe, EAJko politikaria, Euskal Autonomia Erkidegoko lehendakaria zen agintaldi politikoan. Tratamendu informatibo hori Euskal Herria osotasunean edo zatika aurkezteko eta izendatzeko moduetan sumatzen da.
‎–2008an Euskal Autonomia Erkidegoa edo Euskadi aipamenen% 18 baizik ez dira. 2010 urtean, ostera,% 86.
‎–Aztertutako 2010eko albistegiko informazio unitateetan Hego Euskal Herria edo Hegoaldea, hau da, Euskal Autonomia Erkidegoa eta Nafarroako Foru Erkidegoa muga administratiboak gaindituz batu egiten dituen kontzeptua desagertu egiten da.
‎Iritzi kontrajarriak izan dira Euskal Telebistak identitate borroka horren inguruan izan duen jarrerari buruz. Batetik, laudorio ugari egin zaizkio Euskal Autonomia Erkidegoko botere publikoak sortutako telebistari, batez ere euskararen normalizazioaren arloan. Bestetik, ez dira gutxi zeregin horretan ahalegin emankorragoak espero zituztenak.
‎Unibertsitatea Garapenerako Lankidetza Deszentralizatuan: Euskal Autonomia Erkidegoko kasua
‎Garapenerako lankidetzarekiko konpromiso sendoenetakoa duen autonomia erkidegoa izaki, Euskal Autonomia Erkidegoaren kasua esanguratsua da testuinguru honetan. Hori dela-eta, unibertsitateak EAEko erakunde nagusien garapenerako lankidetza politikan izan duen papera aztertu da.
‎ Euskal Autonomia Erkidegoaren kasuan 1/ 2007 Legeak, Garapenerako Lankidetzari buruzkoak, zioen adierazpenean azaltzen duenez, Euskadin gauzatzen den garapenerako lankidetza, lankidetza deszentralizatutzat hartzen da eta ondorengo eran deskribatzen du:
‎Beren lankidetza politiken ezinbesteko zatia izan arren, unibertsitateek modu autonomoan garatzen dituzten jarduerak oraindik ere prozesu hasiberrian aurkitzen direla esan daiteke. Euskal Autonomia Erkidegoaren kasuan, jarduera mota horiek unibertsitateko aurrekontu orokorretik edota% 0,7 elkartasun funts edo antzekoetatik bideratzen dira.
‎Unibertsitateek beren funtsekin finantzatutako jarduera horiek oraindik ere politika eran erabat artikulatu gabe daude. Euskal Autonomia Erkidegoko unibertsitateen kasuan, esaterako, oraindik ere ez daukagu aipatuko diren dokumentu programatikoekin konparagarria den planik. Edonola ere, alor honetan aurrerapen handiak egin dira, eta horren kasu da Euskal Herriko Unibertsitatea, garapenerako lankidetzarako bulego bat eta lankidetza kontseilu bat martxan jartzeaz gain, bere Lankidetza Plana lantzen ari dena.
‎Horrela, Euskal Autonomia Erkidegoko unibertsitateen garapenerako lankidetzaren ibilbidea aztertzeko, datuen eskuragarritasuna eta azterlanaren irispena kontuan izanik, arreta euskal erakunde nagusien garapenerako lankidetza politikan unibertsitateek izan duten parte hartzean jartzea erabaki da, eta ez unibertsitateen lankidetza propioan.
‎Kontuan izan behar da aztergai dugun euskal lankidetzaren kasua oso esanguratsua dela, bai aipatu erakundeek eskainitako baliabide ugariengatik, baita horietako zenbait erakundek izan duten izaera aitzindariagatik ere (Gutiérrez et al., 2012; betan Garapenerako Lankidetza Deszentralizatuak Espainiako Estatuan eta Euskal Autonomia Erkidegoan izan duen garrantzia zehatzago ikus daiteke).
‎Beken modalitate berean sartuta dauden gainontzeko 102 jardueren artean Euskal Autonomia Erkidegoan burutu diren askotariko ekintzak biltzen dira. Horien artean leudeke master eta dokumentazio zentroei emandako babes zuzena, publikazioak, ikastaroak, jardunaldiak, ikerkuntza proiektuak, praktika programak, etab. Jarduera horietan UPV/EHUko Hegoa Institutua gailentzen da.
2015
‎GAKO HITZAK: Emakumeak · I+Gko jarduerak · Goi mailako irakaskuntza · Euskal Autonomia Erkidegoa.
‎Ezin uka daiteke azken hamarkadotan emakumeek eta gizonek jokatu izan dituzten rolak errotik aldatu direla, bai nazioartean bai Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE). Gainera, aldaketa emakumeengan izan da, batez ere, agerikoa eta adierazgarria.
‎Ikerketa eta garapena gako hitzak dira, gaur egungo gizartea bultzatzeko beharrezkoak diren berrikuntza eta jasangarritasuna lortzeko; izan ere, I+Gren bidez lortutako berrikuntzak beharrezkoak dira, egungo eredu ekonomikotik, ezagutzan oinarritutako ekonomia lehiakor eta jasangarrirantz igarotzeko. Egoera horretan, unibertsitateen xede nagusietariko bat ikerkuntza izanik, goi mailako irakaskuntzak zeregin garrantzitsua du, ezagutza eta berrikuntzan oinarritutako herrialdeen garapen ekonomiko eta sozial jasangarri, ireki eta lehiakorra lortzeko; bai nazioartean, bai Euskal Autonomia Erkidegoan.
‎Hala ere, esanguratsuak dira sektore publikoaren eta pribatuaren artean dauden desberdintasunak. Euskal Autonomia Erkidegoan I+Gko jardueretan diharduten emakume gehienak sektore pribatuan ari dira, alegia, enpresetan. Baina, emakume eta gizonen arteko proportzioari dagokionez, herri administrazio eta goi mailako irakaskuntzetan berdintasunerako joera nabarmena dagoen arren, enpresetan emakumeen presentziak oso baxua izaten jarraitzen du(% 29,2).
‎2013an, berriz, 254.634 Beraz, ia 100.000 aletan jaitsi da bost urteren buruan; inoizko galerarik handiena, zalantzarik gabe. Gainbehera hori nabarmenagoa izan zen Euskal Autonomia Erkidegoan(% 28,44) Nafarroan baino(% 23,92). Espainian, jaitsiera hori askoz nabarmenagoa izan zen(% 35,83) eta Frantzian dezente motelagoa(% 14,89) 4.
‎6 Datuak Lanbidek eman ditu Euskal Autonomia Erkidegoan, eta Nafarroako Enplegu Zerbitzuko Behategiak, Nafarroan. 2013an, Euskal Herri osoan, 3.127.994 pertsona bizi ziren (Gaindegia behategiaren arabera).
‎5 Euskal Autonomia Erkidegoaren eskumena gizarte segurantzan
‎ Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutua lantzen hasi zenean, Espainiako Konstituzioa ere eztabaidatzen ari zen. 1978 urteko uztailaren 1ean, Euskadiko Batzorde Orokorrak bere helburu nagusiak adierazi zituen aldizkari ofizialean eta, horien artean, behar ziren azterketak egitea plazaratu zuen, ahalik eta azkarren Euskal Autonomia Erkidegoak bere estatutua izan zezan.
‎Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutua lantzen hasi zenean, Espainiako Konstituzioa ere eztabaidatzen ari zen. 1978 urteko uztailaren 1ean, Euskadiko Batzorde Orokorrak bere helburu nagusiak adierazi zituen aldizkari ofizialean eta, horien artean, behar ziren azterketak egitea plazaratu zuen, ahalik eta azkarren Euskal Autonomia Erkidegoak bere estatutua izan zezan. Horrela, abenduaren 29an, Espainiako Konstituzioa publikatu zen Estatuko Aldizkari Ofizialean, eta segituan Euskadik autonomia estatutuaren proiektua helarazi zion Kongresuari, onartua izan zedin.
‎Horrela, abenduaren 29an, Espainiako Konstituzioa publikatu zen Estatuko Aldizkari Ofizialean, eta segituan Euskadik autonomia estatutuaren proiektua helarazi zion Kongresuari, onartua izan zedin. 1979ko martxoaren 1ean, hauteskundeak iragarri ziren eta Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutuaren proiektua erreferendum bidez onartua izan zen, baita Kongresuak eta Senatuak onetsia. Azkenik, abenduaren 18ko 3/ 1979ko Lege Organikoaren bidez, onartu zen.
‎ Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutuaren 10 artikulura jo behar da jakiteko zein eskumen baztertzaile dituen. Gizarte babesari dagokionez, ondorengo xedapenak interesatzen zaizkigu:
‎Aurretik esan den bezala, gai honen gaineko eskumena Estatuari dagokio, bai oinarrizko legeria ezartzeko orduan bai erregimen ekonomikoari dagokionez, baina horrek ez du esan nahi autonomia erkidegoek zerbitzuen exekuzioa ezin egin dezaketenik. Euskal Autonomia Erkidegoak, bere aldetik, gai honen inguruan, honako hau jasotzen du bere estatutuaren 18 artikuluan:
‎Beraz, esan daiteke, Euskal Autonomia Erkidegoak duen eskumena Estatuko oinarrizko legeriak mugatzen duela. Gai honen gainean hainbat alditan eman izan du bere iritzia Auzitegi Gorenak, eta era orokorrean zera esan du, oinarrizko legeriak Estatuan bateratuak diren minimo batzuk ezartzen dituela, baina autonomia erkidegoei beste aukera batzuk utzi dizkiela beren eskumena garatu ahal izateko (Navarro, 1990:
‎Estatutuaren 18.2.a) artikuluari jarraituz, Euskal Autonomia Erkidegoak honako eskumen exekutibo hauek ditu (Goñi, 1999: 69):
‎– Euskal Autonomia Erkidegoak dituen exekuzio eskumenak soilik dira aplikagarriak bere lurralde eremuan eta beti kontuan izanik estatutuaren 18.5 artikuluak dioena, hau da, interesatuen partizipazio demokratikoa eta sindikatu eta enpresarien elkarteen iritzia entzunez.
‎Eskumen hauek guztiak Estatuko inspekzioaren menpe egongo dira. Euskal Autonomia Erkidegoak ez du eskumenik Gizarte Segurantzaren erregimen ekonomikoaren gainean.
‎Autonomia erkidegoek pentsioen kopurua handitzen duten osagarri ekonomikoak onar ditzakete, betiere oinarrizko legerian sartzen ez badira eta aurrekontu autonomikoetatik finantzatzen badituzte. Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutuak beste autonomia erkidegoetako estatutuek jasotzen ez duten xedapen bat du bere bosgarren xedapen iragankorrean, eta ondorengoa jasotzen du: «Estatutu honen aplikaziorako sortzen den Bitariko Transferentzia batzordeak finkatuko ditu Autonomia Erkidegoak Gizarte segurantzaren araubide ekonomikoaren kudeaketa bereganatu dezan hitzarmen aproposak, beti ere haren batasunaren eta elkartasun printzipioarekiko errespetuaren barruan, eta zuzen kudeatzeko hitzarmenotan jaso daitezen prozedura, epe eta konpromisoen arabera».
‎Aurretiaz aipaturiko Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutuaren 10.12 artikuluak Konstituzioaren 148.1.20 artikuluak irekita uzten duen aukera garatzen du, hau da, gizarte laguntzaren gaian eskumen baztertzailea du autonomia erkidegoak. Beraz, autonomia erkidegoak botere legegilea zein exekutiboa du, eta, ondorioz, Estatuak ezin du esku hartu Euskal Autonomia Erkidegoaren lurraldean.
‎Aurretiaz aipaturiko Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutuaren 10.12 artikuluak Konstituzioaren 148.1.20 artikuluak irekita uzten duen aukera garatzen du, hau da, gizarte laguntzaren gaian eskumen baztertzailea du autonomia erkidegoak. Beraz, autonomia erkidegoak botere legegilea zein exekutiboa du, eta, ondorioz, Estatuak ezin du esku hartu Euskal Autonomia Erkidegoaren lurraldean. Horrek zera esan nahi du, Legebiltzarrak, Eusko Jaurlaritzak eta Lurralde Historikoetako erakundeek askatasuna dutela gai honetan jarduteko (Ayestarán et al., 1979:
‎ Euskal Autonomia Erkidegoak eskumen hau jaso du eta, horrela, esan daiteke Zerbitzu Sozialen Zuzendaritzak zerbitzu sozialen euskal sistema publikoa garatzea eta sendotzea duela helburu. Lurralde osoan sistema bateratu bat nahi da, euskal hiritar guztiei zerbitzu sozialen aurrean segurtasun juridikoa eta berdintasuna emateko.
‎7) Koordinazio eta lankidetza printzipioak: Euskal Autonomia Erkidegoak kooperazioa mantendu behar du administrazio publikoekin, zerbitzu sozialen gaian eskumena baitute autonomia erkidegoaren administrazioak, Lurralde Historiko bakoitzak eta udalek.
‎Konstituzioaren 148.1.21 eta 149.1.16 artikuluei jarraituz, Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutuak ondorengo eskumenak jasotzen zituen:
‎Euskal Herriari dagokio, barne osasun arloan, Estatuko oinarrizko legeria lege bidez garatu eta betearaztea( Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutuaren 18.1 art.).
‎ Euskal Autonomia Erkidegoa, Kataluniarekin batera, lehena izan zen eskumen hau garatzen. Ondoren, gainontzeko autonomia erkidegoek ere garatu izan dute, Ceuta eta Melillak izan ezik.
‎Transferentzia horiek irailaren 7ko 2209/ 1979 Errege Dekretuaren bidez burutu ziren. Gainera, Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutuak, 1978ko Konstituzioarekin batera, Euskal Autonomia Erkidegoaren osasun eskumenak mugatu zituen (Goñi et al., 1999: 85).
‎Transferentzia horiek irailaren 7ko 2209/ 1979 Errege Dekretuaren bidez burutu ziren. Gainera, Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutuak, 1978ko Konstituzioarekin batera, Euskal Autonomia Erkidegoaren osasun eskumenak mugatu zituen (Goñi et al., 1999: 85).
‎ Euskal Autonomia Erkidegoaren kasuan, ez zen fundazioei buruzko berezko araudirik lortu 1994 urtera arte. Urte horretan, Euskal Autonomia Erkidegoko Fundazioei buruzko ekainaren 17ko 12/ 1994 Legeak aurrea hartu zion Fundazioei eta Interes Orokorreko Jardueretako Parte hartze Pribatuarentzako Pizgarri Fiskalei buruzko azaroaren 24ko 30/ 1994 estatu mailako Legeari.
‎Euskal Autonomia Erkidegoaren kasuan, ez zen fundazioei buruzko berezko araudirik lortu 1994 urtera arte. Urte horretan, Euskal Autonomia Erkidegoko Fundazioei buruzko ekainaren 17ko 12/ 1994 Legeak aurrea hartu zion Fundazioei eta Interes Orokorreko Jardueretako Parte hartze Pribatuarentzako Pizgarri Fiskalei buruzko azaroaren 24ko 30/ 1994 estatu mailako Legeari. Bertan, Legean jasotako
‎erregulazioari heltzen zitzaion, Euskal Autonomia Erkidegoan garai hartako egoera soziologikoari eta fundazioen arloko eskariei erantzungo zien berezko araudi bat ezartzeko helburuarekin. Fundazioen arloa, gutxi bezala, esparru juridiko berri eta eraginkor baten beharrean zen indarrean zegoen eta doktrina sektore kaudimendunek gogor kritikatzen zuten estatu mailako sistemaren gabezien eta hutsuneen aurrean.
‎Lege berriak askatasun, erantzukizun eta malgutasun irizpideekin arautzen zituen Euskal Autonomia Erkidegoko fundazioak, murrizketa nagusien aurrean, haien garapena eta biderkatzea sustatzen zuen tresna arautzaile baten bidez indartuz, zeukaten abantaila konparatiboa kontuan hartuta eta irabazi asmorik gabeko erakunde hauei beren lurralde esparruan nortasuna emateko eta beren adskripzioa sustatzeko efektu diferentzial bat lortze aldera.
‎Bestalde, erabilitako eskumen tituluarekin bat etorriz eta interes orokorreko jardueretako parte hartze pribatuarentzako onurak eta pizgarri fiskalak arautzeko ahalmena duten Euskal Autonomia Erkidegoko zerga botere arautzaileen esparruekiko erabateko errespetuz (mezenasgoa esaten zaiona), Legeak ez zuen fundazioen tratamendu fiskalaren aipamenik egiten, eta, jakina, arlo horretan kasu bakoitzean zegokion estatuedo foru legeria aplikatu behar zen.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Aldaerak
Lehen forma
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia