|
2008
|
|
|
Espainiako Gobernuak Auzitegi Konstituzionalean helegitea aurkeztea «beharrezkoa» dela uste du Estatu Kontseiluak, errekurtso hori jartzeko «nahikoa argudio juridiko» badagoela iritzita. Izan ere, kontsulta hori
|
Euskal
Autonomia Erkidegoaren eskumenetik kanpo dagoela eta Estatuko eta Espainiako «beste herrialdeen interesen aurka» doala dio Estatuko Kontseiluak. Efe albiste agentziak filtratutako txosten horretan, Estatu Kontseiluak adierazi du arrazoizkoa dela galdeketaren aurka Auzitegi Konstituzionalean helegitea jartzea, auzitegi horren egitekoa delako botereei Konstituzioaren mugak errespetaraztea.
|
|
|
Azkenik, Gipuzkoako gizartea adi egon behar da laster norabide horretan egingo diren aldaketa estrukturalei eta ekimenei. Hemendik Gipuzkoako Foru Aldundia eta Mendietako eta Natura Inguruneko zuzendari nagusi berria (Mendiak eta Habitatak Kudeatzeko Zerbitzua, eta Basa Animalien eta Landareen Zerbitzua, zehazki) animatzen ditugu oso eragile aktibo izan daitezen
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Biodibertsitatearen Estrategia onartzean eta garatzean (gaur egun idazten ari da). Izan ere, esparru horretan benetako berrikuntza taxutuko da Euskal Herrian eta Gipuzkoan biodibertsitatea kudeatzeko.
|
|
|
Eusko Legebiltzarrak ekainaren 27an onartu zuen galdeketaren legea gaur argitaratuko da
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Buletin Ofizialean. Gaur hartuko du, beraz, lege izaera.
|
|
|
Zein dira emakumeok ikusezin bihurtzen gaituzten erresistentzia basati eta suntsitzaile horiek?». Emakume askoren etsipena eta borroka adierazi zituen atzo Maite Erro
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako defendatzaileak galdera horien bidez. Izan ere, gizonak nagusi dira zuzendaritza postuetan, eta emakumeek hamarretik hiru baino ez dute eskuratzen. Oztopo handiak dituzte mailaz igotzeko eta goi karguetara heltzeko, rol tradizionalen araberako estereotipoek indarrean jarraitzen dutelako neurri handi batean.
|
|
|
Bost urtean hazi egin da euskaraz dakien jende kopurua Araba, Bizkai eta Gipuzkoan. Zehazki, 118.000 euskaldun gehiago dago lurralde horietan, Eustat
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Estatistika Institutuaren 2006ko Biztanleriaren eta etxebizitzen estatistikak jakitera eman duenez. Orotara, bi urtez gorako 775.000 pertsona dira Euskal Autonomia Erkidegoan euskaraz dakitenak, biztanleen %37, 4 Ia euskaldunak «ulermen ona edo hala moduzkoa dutenak eta zailtasunez hitz egiten dutenak», Eustaten esanean, biztanleen %22, 1 dira, 459.000 lagun guztira.
|
|
|
Zehazki, 118.000 euskaldun gehiago dago lurralde horietan, Eustat Euskal Autonomia Erkidegoko Estatistika Institutuaren 2006ko Biztanleriaren eta etxebizitzen estatistikak jakitera eman duenez. Orotara, bi urtez gorako 775.000 pertsona dira
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan euskaraz dakitenak, biztanleen %37, 4 Ia euskaldunak «ulermen ona edo hala moduzkoa dutenak eta zailtasunez hitz egiten dutenak», Eustaten esanean, biztanleen %22, 1 dira, 459.000 lagun guztira. Talde horrek behera egin du 2001eko datuekin alderatuz, orduan baino 11.000 gutxiago baitira.
|
|
|
Eustaten inkestaren arabera,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan Araba da 2001etik 2006ra euskaldun kopurua gehien hazi den herrialdea, %8, 9 igo baitira euskaldunak. Euskaldunen kopurua %6, 4 hazi da Bizkaian, eta Gipuzkoan %1, 5.
|
|
|
Inkestaren aurkezpenean Eustatek nabarmendu duenez, euskararen ezagutza
|
Euskal
Autonomia Erkidego guztira zabaldu da. Ehunekoei erreparatuz gero, euskaldunen kopuruaren hazkunderik handiena Araban gertatu da, euskara gutxien egiten zen eskualdeetan.
|
|
|
Eraikuntzaren sektoreko krisia EAE
|
Euskal
Autonomia Erkidegora ez da heldu oraindik, Javier Madrazoren ustez. Baieztapen hori aurten Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan eraikiko diren etxebizitza kopuruan oinarritu du Etxebizitza eta Gizarte Gaietarako sailburuak, haren esanetan aurreko urteen parekoa izango delako.
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan AHT zenbatek aldezten duten jakiteko, berriz, ez dago inolako inkestarik egin beharrik, herritarrei galdetu besterik ez dago erabakiko du, gero, horretarako eskumena duenak; herritarren borondatea jakin ahal izateko, lehenik galdetu egin behar baitzaie, eta ondoren zenbatu egin da.
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan AHT zenbatek aldezten duten jakiteko, berriz, ez dago inolako inkestarik egin beharrik, herritarrei galdetu besterik ez dago erabakiko du, gero, horretarako eskumena duenak; herritarren borondatea jakin ahal izateko, lehenik galdetu egin behar baitzaie, eta ondoren zenbatu egin
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan, familia barruko indarkerian inputatutakoen %13k berriz egiten dute delitua. Hori adierazi zuen atzo Joseba Azkarragak, Justizia, Lan eta Gizarte Segurantza sailburuak.
|
|
|
Kongresuan aurrekontu egitasmoaren inguruko eztabaida hastearekin bat izenpetu zuten akordioa bi alderdiok, goizean. Lortutako itunaren arabera,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak 126 milioi euroren balioko eskumenak jasoko ditu urtero, eta Zapateroren gobernuak, berriz, behar adina babes jasoko du datorren urteko aurrekontuak aurrera ateratzeko. Izan ere, EAJko sei diputatuk gainerako talde parlamentarioen zuzenketen aurkako botoa eman, eta aurrekontu egitasmoaren alde bozkatuko dute gaur.
|
|
|
Telefono frekuentzia. Espainiako Industria Ministerioak telefono mugikorrentzat banda zabalerako frekuentziak banatzen dituenean,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak banda berriaren zati bat eskuratu ahal izango du. Diru sailarik ez dute zehaztu neurri hori aurrera eramateko.
|
|
|
Estatuko Aurrekontu Orokorren akordioaren barruan sartu da Ikerketa gehi Garapeneko eskumenen transferentzia. Hain zuzen ere, Jose Luis Rodriguez Zapatero Espainiako gobernuburu denetik
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak lortzen duen lehen eskumena da, baina hori aurrekontuen gaineko akordio baten ondorio izateak hautsak harrotu ditu. Hala, Euzko Alderdi Jeltzaleko Euzkadi Buru Batzarreko presidente I, igo Urkulluk aitortu du oraindik transferentzia egiteke geratzen diren eskumenen negoziazioa, beste modu batekoa?
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak 1990 urteko datuekin konparatuta, zuzeneko %37 karbono dioxido (CO2) isuri zuen iaz. Hori adierazten da Jaurlaritzako Ingurumen eta Lurralde Antolamendu Sailak, atzo Bilbon, aurkeztu zuen EAEko berotegi efektuko gasen isurketak.
|
|
|
Kyotoko Protokoloaren arabera munduko gobernu ugarik sinatutakoa 1997 urtean, munduan gas isurketa %5, 2 jeitsi behar da urteetarako. Espainiari %15 gehiago isurtzea baimendu zion, beraz,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak kopuru hori errespetatu beharra du. Eusko Jaurlaritzak Klima Aldaketaren Aurkako Bulegoa sortu zuen orain bi urte, eta jarritako helburuetako bat 2012 urteari begirakoa hau izan zen:
|
|
|
Itun berri horren adiera hobeto ulertzeko Kontzertu Ekonomikoaren funtzioa gogora ekarri du. Hala, azpimarratu duenez, Gernikako Estatutua garatu ez den arren, Kontzertu Ekonomikoari esker aurrera egitea lortu da
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan: –Ez gara geldirik egon, legea bete ez dutelako.
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan gehien kutsatzen duen enpresa dela gogoratu zuten; beraz, irabaziak instalazioak handitzeko erabili ordez, horiek hobetzeko, segurtasuna handitzeko eta ingurumena babesteko eskatu zioten Petronorri. Osasuna negozioa ez dela esatean, txalo zaparrada batek moztu zuen hitzaldia.
|
|
|
Instituzioen immigrazio politikak eta etorkinen lan egoera uztartzeko joera dute Araba, Bizkai eta Gipuzkoako herritarrek, hau da, lan egiten duten immigranteen egoera erregularizatzeko aukera hobeak emango lituzkete. Hori da Ikuspegik,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Immigrazioaren Behatokiak, egindako ikerketa baten ondorio nagusietako bat. Hala, ikerketa hori egiteko inkestatu dituzten lagunetatik %45 lanean ari direnen egoera erregularizatzearen alde ageri dira; %16 etorkin guztien egoera erregularizatzearen alde daude; eta %10ek egoera arautuan ez daudenak EAEtik kanpora bidaliko lituzkete.
|
|
|
Lotsagarria! Hezkuntza proposamen horrekin,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko ikasleoi euskaldunduak izateko dugun eskubidea ukatzen jarraituko dute, orain arte bezala. Izan ere, proposamen horrek ez du eskaintzen ez ikasleon euskalduntzeko helburuari erantzuteko bitartekorik, ez baliabiderik.
|
|
|
Laugarren urtez jarraian,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko aurrekontuen inguruan hitzarmena egin dute Eusko Jaurlaritzak eta PSE EEk. Akordio horren arabera, 46 milioi euroko inbertsioak adostu dituzte datorren urterako, eta beste 27,4 milioi 2010 eta 2011 urteetarako.
|
|
|
Igoera hori handia dela aitortu arren, inkestako emaitzekin baikor agertu da Joseba Azkarraga Justizia, Lan eta Gizarte Segurantza sailburua. Ahalegin publikoari esker, pobrezia larriko tasa baxuena duten herrialdeen artean dago
|
Euskal
Autonomia Erkidegoa, adierazi zuen, atzo, inkestaren aurkezpenean.
|
|
|
Familietan ez da atzeman igoera hori.
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak mota horretako pobrezia tasa txikienetakoa du Europan, inkestan azaltzen denez. Soilik Finlandiak eta Txekiar Errepublikak dute tasa txikiagoa:
|
|
|
Hain zuzen ere, eremu horretan ehun biztanletik sei pobrezia larrian daude Bilbo eskualdeko pobrezia datuak are esanguratsuagoak dira, eremu horrek duen garrantzi demografikoa kontuan hartzen bada:
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan pobrezia larrian bizi direnen %37, 1 bertan pilatzen dira, azaldu du Azkarragak. Kontrako egoeran daude Aiara, Debabarrena, Durangaldea, Eskuinaldea, Tolosa Goierri eta Debagoiena.
|
|
|
Euskara askatasunez adierazpen publikoak oihartzun handia izan zuen, Patxi Lopezen ahotan (beste portugalujo baten ahotan, hain zuzen), eta horren pasarte batek honela dio:
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan bi hizkuntza mintzatzen dira, komuna horietako bat bakarrik den arren. Biak ere hartu behar dira erakunde publikoek babestu eta sustatu beharreko ondare sozial eta kultural gisa.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko tiraderan geratuko da hizkuntz ereduen erreforma, datorren martxoko Eusko Legebiltzarrerako bozen ostean norbaitek berriz hartzeko zain.
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan Hizkuntza Ofizialak Ikasteko, Irakasteko eta Ebaluatzeko Markoa izeneko lege egitasmoaren inguruan adostasunik ez da egon alderdien artean, ezta hirukoaren barruan ere, eta proiektua ez da Legebiltzarrera heldu. Hartara, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako ikastetxe publikoetan eta itunpeko eskoletan A, B eta ereduek jarraituko dute indarrean, oraingoz.
|
|
|
Azterlanean parte hartu duten
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko (EAE) ikasleen artean handitu egin da puntuazio onak lortu dituztenen kopurua, eta puntu gutxiago lortu dituztenena jaitsi egin da. Matematiketan, adibidez, 400 eta 475 puntu artean lortu zuten ikasleen kopurua batez bestekoaren azpitik %33tik %26ra jaitsi da, baina 550 eta 625 puntu artean lortu dutenen kopurua batez bestekoaren gainetik %15etik %21era igo da.
|
|
2009
|
|
|
Nafarroako Foru Erkidegoan eta
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan iaz izan ziren transplanteen berri eman dute osasun zerbitzuek, eta kezka bera agertu dute: 2008an handitu egin dira hildakoen organoak emateari uko egin dioten familiak.
|
|
|
Araba, Bizkai eta Gipuzkoan ere handitu egin da organoak emateari ezetz esan dion familia kopurua, Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak atzo emandako datuen arabera. Hala ere,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan, ehunekoetan neurtuta, Europan edo AEB Amerikako Estatu Batuetan baino organo gehiago ematen direla ohartarazi du. Europan milioi bat biztanleko 18,8 organo ematen dituzte, AEBn 26,6 eta EAEn 41.
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko (EAE) Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi egin zuen atzo EAEko kirol federazioek ezin dutela Euskadi nazioarteko lehiaketetan ordezkatu. Erabaki horrekin Auzitegi Nagusiak behin betiko egin du 2007ko urrian hartutako behin behineko erabakia.
|
|
|
Ezer gutxi aldatuko da, Miren Azkarate Eusko Jaurlaritzako Kultura sailburuaren iritziz, EAE
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusiak herenegun emandako epaiaren ondorioz. Auzitegiaren erabakiak bertan behera utzi ditu EAEko kirol federazioen estatutuetako 5 eta 6 artikuluak, hau da, federazio horiei Euskadi nazioarteko lehiaketetan ordezkatzeko aukera ematen dieten puntuak.
|
|
|
Urkulluren esanetan, Espainian estrategia bat diseinatu dute, Euskadiren kolorea aldatzeko. Hala, Urkulluk nabarmendu zuen PSOEk eta PPk agintzen ez duten erkidego bakarra
|
Euskal
Autonomia Erkidegoa dela. Espainiako Estatuaren mapa hartzen badugu, beste kolore bat duen bakarra EAE da.
|
|
|
Lege aldetik zer egin behar den asmatzen zaila bada ere prostitutek kooperatibak sortu behar lituzketela uste du Aukera elkarteko zuzendariak.
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak ez du eskumenik lege horiek egiteko, baina bai kooperatiben inguruan. Horrez gain, prostituten arteko elkartasuna indartu behar dela, eta haien ahalmentzea sustatu behar dela adierazi du:
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan, dagoeneko, 100.000 langabe baino gehiago daudela gogorarazi zuen sindikalistak. Enplegua erregulatzeko planak, halaber, biderkatu egin dira eta administrazioak dosierren kopuruak ezkutatzen dituela deitoratu zuen.
|
|
|
AHT abiadura handiko trenarekiko konpromisoa berretsi zuen atzo, beste behin ere, Eusko Jaurlaritzak, Nuria Lopez de Gereñu Garraio eta Herri Lan sailburuaren eskutik. Eudel
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Udalen Elkarteak bat egin du harekin; izan ere, AHTren obrak Gipuzkoan bultzatzeko hitzarmena sinatu zuten bi erakundeek atzo. Herri honen gehiengoak AHTren alde egiten duela adierazten du akordioak, Lopez de Gereñuren ustez.
|
|
|
EAEk ez du Espainiako Gobernuko ordezkaririk behar, azpimarratu du.
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak behar duena autogobernua, autonomia eta euskal herritarrek beren etorkizuna erabakitzeko eskubidea bermatua izatea dela uste du BBBko presidenteak. Hori dela eta, ziur da Eusko Jaurlaritzako lehendakari izateko hautagairik onena Juan Jose Ibarretxe dela, Euskadiren interesak bakarrik defendatuko dituelako.
|
|
|
PSE EEko lehendakarigaia ziur da gauzak ongi egiten badira
|
Euskal
Autonomia Erkidegoa indartuta atera daitekeela krisialdiatik. Haatik, Lopezek salatu du Ibarretxek apenas hartu duela neurririk krisialdiari aurre egiteko, eta, besteren artean, eztabaida soziala martxan ez jartzea leporatu dio.
|
|
|
Martxoaren 1eko hauteskundeetan urrats historikoa egingo dela ziur da Jose Antonio Pastor Bizkaiko PSEko idazkari nagusia. Zalantzarik ez du abertzaleen zikloa amaierara iritsi dela eta
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan aldaketa gauzatuko dela. Esan du aldaketa hori etorriko dela Patxi Lopez lehendakarigai sozialistaren eskutik.
|
|
|
Datuen babesa oinarrizko eskubidea da, baina gizarteko arlo gehienetan sustraitu gabe dago oraindik. Datuak Babesteko Euskal Bulegoak 2008an egin zuen ikerketa baten arabera,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko biztanleok informazio gutxi dugu arlo horretan dauzkagun eskubideen inguruan, eta ez gara jabetzen norbere datu pertsonalen legez kanpoko erabilerek ekar diezaguketen arriskuez eta mehatxuez. EAEn, biztanleen %37 daude kezkatuta erakunde publiko eta enpresa pribatuek euren datu pertsonalez egiten duten erabilpenarekin.
|
|
|
Kristau Eskola, Ikastolen Elkartea Partaide, EIB Eusko Ikastola Batza eta IZEA Irakaskuntza Zentroen Elkarte Autonomoa pozik agertu ziren hitzartutako hobekuntzekin, baina zerbait gehiago nahi zutela gaineratu zuten. Bide horretan, beharrezkotzat jo zuten
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko hezkuntza sistema arautuko duen legea.
|
|
|
Kontzertu Politikoaren planteamendua ez al dago mugatuegia
|
Euskal
Autonomia Erkidegora?
|
|
|
Telemarketinean aritzen diren Hego Euskal Herriko langileak Espainiako lan hitzarmenak ezarritako lan baldintzak dituzte. Hitzarmen horrek prekarietatea betikotu egiten duela ikusita, ELAk eta LABek
|
Euskal
Autonomia Erkidegorako lan hitzarmenaren aldeko kanpaina abiatu zuten 2006 urtean. Sindikatu abertzaleek ordezkaritzaren %70 biltzen dute sektorean.
|
|
|
Azken bi hamarkada hauetan hamaika kluster sektorial eratu ditugu
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan. Hamaika klusterretan 2.020 enpresa daude, EAEko garrantzitsuenetarikoak.
|
|
|
Artikulu hau
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko klusterretako beste arduradun hauek ere izenpetu dute: Javier Caño (Aclima, Ingurumena), Koldo Arandia (AFM, Makina Erreminta Klusterra), Juan Mari Gurrutxaga (Eiken, ikus entzunezkoa), Baltasar Errazti, (Energia Klusterra), Luis Cañada (Euskal Herriko Itsas Foroa), Joseba Ruiz de Alegria (Gaia, informazioaren eta komunikazioaren teknologiak), Jose Luis Osoro (Hegan, aeronautika eta espazioa), Rafael Sarrionandia (Paperaren Klusterra) eta Oscar Santisteban (Uniport, Bilboko portua).
|
|
|
Aste bakar batean, 100.000 lanpostu sortu eta Lanbidearteko Gutxieneko Soldata 1.100 eurora igoko duela hitz eman du EBko lehendakarigaiak gaur egun 110.000 langabe inguru daude
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan, eta 624 euroan dago gutxieneko soldata.
|
|
|
Martxoaren 1ean EAE
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko legebiltzarkide berriak hautatuko dituzte Araba, Gipuzkoa eta Bizkaiko biztanleek. Lapurdi, Baxenabarre eta Xiberoan, gehienak hauteskunde horietaz futituko dira, edo Espainiako parte bateko hauteskundeak balira bezala ikusiko dituzte.
|
|
|
Gaur dira
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Legebiltzarra osatzeko hauteskundeak, eta atzo hausnarketa egiteko eguna zen. Athleticek aspaldi egin zuen baina liga eta Espainiako Koparen arteko hautua.
|
|
|
Handik gutxira kaleratu zuen oharra. PSE EEren arabera, bileratik ondorioztatu du
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko egoera ulertzeko bi ikuspuntu daudela uneotan mahai gainean: Batetik, azken hamar urtean ezagutu ditugun politikekin aurrera jarraitzeko EAJko lehendakari bati eutsi nahi diotenen ikuspuntua; bestetik, herrialdea batu, pluraltasuna defenditu eta gauzak beste modu batera egiteko asmoz, beste lidergo batekin beste garai bat ireki nahi dugunona.
|
|
|
Nabaria da legitimitate hau botoek ematen dutela, eta beharrezkoa den gehiengo parlamentarioak, non aliantzek asko balio duten. Beste gauza bat da nola agintzen den, gobernuak duen indarra edo ahulezia, edo nolako etorkizuna irekitzen den
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan edo Estatu Espainiarrean.
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko administrazio orokorreko funtzionarioak lanpostuz aldatzeko merezimendu lehiaketetan, euskararen ezagutza mespretxatzea egotzi dio Eusko Jaurlaritzari LAB sindikatuak. Hizkuntza eskakizuna derrigorrezkoa ez den lanpostuetan euskararen ezagutzari dagokion puntuazioa ematen ez zaiola eta, Jaurlaritza iruzur egiten ari dela azaldu zuten Lander Etxebarriak eta Karlos Martinezek.
|
|
|
Solbesen adierazpenek erakusten dute Espainiako Gobernuak ez duela AHTa egiteko borondatetik, Burgueteren esanetan: Kontzertuak tresna aski baditu lan hauek finantzatzeko,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak egingo duen baldintza berdinetan. Horregatik, Nafarroak lanak bere kabuz hasi behar dituela uste du Burguetek:
|
|
|
Egungo arazorik larriena krisialdi ekonomikoa izanda, EAJ luze gabe haren aurka borrokatuko dela hitz eman du jarduneko lehendakariak. Gogorarazi duenez, Jaurlaritzak aurrera eramandako kudeaketa onari esker
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko zorpetzea Espainiakoa baino sei aldiz txikiagoa da, eta, beraz, krisiari aurre egiteko gaitasun handiagoa dute euskal erakundeek.
|
|
|
Ingeles hizkuntza hainbat maite duen alderdi politiko bati (Think Euskadi Gaur), ondo dagokio aurreko esaldia. Benetan une larrian aurkitzen da ia 30 urtez
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko boterean ondo instalaturik egon den alderdi bat. Ez zaigu asko kosta irudikatzea zein zaila izan behar duen aurrekontu publikotik bizi den hainbeste jenderentzat, bat batean, kale gorrira joatea eta auto ofiziala, urrezko VISA eta hainbeste pagotxa besteentzat utzi beharra.
|
|
|
Bien bitartean, Espainiako erkidego guztiei eman zaizkie politika aktiboen kudeaketa,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoari izan ezik. Auzia bideratzeko asmoz, beste proposamen bat prestatu zuen Jaurlaritzak 2001ean.
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak kontsumitzen duen energiaren %70 sortzen du. Bizkaiak kontsumitzen duen energiaren %118 ekoizten du ziklo konbinatuko zentral termikoei esker, eta Arabak eta Gipuzkoak, %28 EAE energia arloan buruaskia izatea da Jaurlaritzaren asmoa.
|
|
|
Beraz, familien zama ekonomikoa baxuagoa da Nafarroan
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan baino. Batez beste, 14.774 euro galtzen dituzte urtean Nafarroan adimen urritasuna duten pertsonen sendiek; zenbateko hori 30.660 eurora igotzen da, familien aukera galerak kontuan hartuz gero.
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan aldaketa instituzionala egon da, baina ez da aldaketa soziologikorik eman. Miguel Sanz Nafarroako Gobernuko presidenteak argi dauka ezker abertzalea Eusko Legebiltzarretik kanpo utzita, parlamentu demokratikoagoa osatuko dutela.
|
|
|
Aldaketa osasungarria dela dio. Eusko Jaurlaritzan gobernu konstituzionalista bat egoteak, gainera,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoaren eta Nafarroaren arteko harreman korapilatsua askatzen lagunduko duela uste du.
|
|
|
Ajuria Enean erreleboa izango da gaurtik aurrera. Juan Jose Ibarretxek 1999tik
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko lehendakaria izan ondoren kargua utzi eta Patxi Lopezek lekukoa hartuko dio. Historian lehen aldiz, lehendakari sozialista bat izango da Ajuria Eneko maizterra.
|
|
|
Hiru atxilotu eta hamar zauritu baino gehiago izan ziren duela hiru urte Gasteizen, 1976ko martxoaren 3ko sarraski polizialaren 30 urtemuga zela-eta eginiko manifestazio jendetsuan. Orduko argazkiak, bideoak eta
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Arartekoaren txosten bat mahai gainean jarrita, aurrez aurre eta elkarrizketa baten bitartez, Martxoak 3 elkarteko kideek, begiak ireki, nahi dizkiote Rodolfo Ares Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo sailburuari.
|
|
|
Erdibideko zuzenketa onartzeko adostasuna azpimarratzeaz gain, ingurumen arloko araudia bereziki azpimarratu dute legebiltzar talde guztiek,?
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko natura eta paisai ondarea babesteko?. Legez besteko proposamenean Natura Sarea aipatzen ez den arren, bioaniztasuna gordetzeko helburua duen sare horri lehentasuna eman diote legebiltzar talde guztietako ordezkariek.
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak, nazioartean duen proiekzioa, berrikusiko du Eusko Jaurlaritzak, Patxi Lopez lehendakariak jakinarazi duenez.
|
|
|
berrikusiko du Eusko Jaurlaritzak, Patxi Lopez lehendakariak jakinarazi duenez.
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak nazioartean duen irudia, identitateekin lotuta, egon beharrean,, printzipio eta baloreen?
|
|
|
Honela zehazten du: . Nafarroako Foru Erkidegoa
|
Euskal
Autonomia Erkidegotik eta haren lurralde historikoetatik aparteko errealitate desberdin bat bezala aurkeztu eta irudikatuko da ETBko profesionalek idatzitako informazioetan, haien aurkezpenetan eta irudi grafikoetan?. Nafarroan dauden, sentiberatasun politiko eta ideologiko desberdinak?
|
|
|
Nik ez dakit, Eusko Jaurlaritzako lehendakari ohi Juan Jose Ibarretxek esan zuen bezala,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan aurreko agintaldian onartutako, erabakitzeko eskubidea gure gizartean geratzeko etorri, den, baina, jakin badakit orain EAEn ez duela hirukoak agintzen, eta agintzera etorri direnak, PP PSOE, luzaroan geratzeko asmoan direla.
|
|
|
Bihoa honakoa adibide gisa. Hizkuntzaren erabileran administrazio publikoaren mendeko erakundeek tokian tokiko egoera soziolinguistikoa kontuan hartu behar badute, zer dela eta Espainiako irrati telebistek ez dute tutik ere egiten euskaraz
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan eta Nafarroa Garaian emititzen dutenean. Aurreko hirukoari ez zekiokeen ezer eskatu, hedabide horiek ez baitira haien mendeko, baina oraingo bikoari bai, eurenak baitira.
|
|
|
Makina erremintaren sektorearekin harremanetan izango da gela, fabrikazio teknologien alorreko ikerketa zientifiko eta teknologikoa lantzeko. Hala,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko, industriaren zutabeetako bat, indartu nahi dute erakundeek.
|
|
|
Halaber, diru partidak onartuak zeuden 2009ko aurrekontuetan; alderdi sozialistak babestu zituen aurrekontuetan, alegia. Espainiako Gobernuak ere saioa egin zuen laguntza horiek bertan behera uzteko, baina
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Auzitegi Nagusiak atzera bota zuen helegitea,, behin behinean?, maiatzean. Berri agentziek Eusko Jaurlaritzako iturriak aipatuz zabaldu dutenez,, azkeneko aldiz?
|
|
|
Bikotekidearekin 18 urtez bizi eta hilabetez ezkonduta egondako Ortuellako (Bizkaia) emakume bati alargun pentsioa ukatu dio EAE
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusiak. Hala, Gizarte Segurantzak ezarritakoa berretsi du auzitegiak.
|
|
|
Jaurlaritzak ere irakurketa gazi gozoa egin du. . Langabeziaren eta Gizarte Segurantzaren afiliazioaren datuek ez dute azaltzen
|
Euskal
Autonomia Erkidegoa estutasun ekonomikotik ateratzen ari dela?, aitortu arren,, itxaropentsu, azaldu da,, nazioarteko adierazleek bai ekonomia egoerak eta merkatu finantzarioek adierazten dutelako susperraldia egon daitekeela datorren urteko udaberrirako?.
|
|
|
Olanoren arabera, itun hori, frontista? da,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoa Espainiako erakunde arkitekturan lausotu nahi duelako. –[EAE] autonomia erkidego arrunta bihurtu nahi dute [PSEk eta PPk]?.
|
|
|
dela ere esan du, iragan astean alderdiko kide duen Markel Olano Gipuzkoako ahaldun nagusiak esandakoaren bidetik. Jeltzaleen ustez, abertzaletasunak gehiengoa izaten jarraitzen du
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan. PSEk Lehendakaritza eskuratu badu, PPrekin eginiko itunari esker izan dela diote jeltzaleek.
|
|
|
ari zaiola iritzi dio, eta eskaera zehatza egin du: Patxi Lopez Eusko Jaurlaritzako lehendakariaren berme idatzia nahi du, 2010eko maiatzerako
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko erietxe batean sexuz aldatzeko ebakuntzak egingo dizkiotela bermatzeko.
|
|
|
Patxi Lopezekin, Osakidetzara itzuli denean, helburu argia agertu du:
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko osasun sistema sakon aldatzeko erronka finkatu du.
|
|
|
Horrela, gaitzetsi zuen Espainiako elkarrizketa sozialaren eredua, inposatu? izana Nafarroan aspalditik eta
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan orain.
|
|
|
Lege ekimen horren aurka agertzeko argudio gehienak Eusko Jaurlaritzako Gobernu Kontseiluak azaldutakoak izan ziren.
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan (EAE) zaborra kudeatzeko eskumenak Jaurlaritzaren, aldundien eta udalen esku daudela gogorarazi zuten aurkako boza eman zutenek, eta horrek hondakinen kudeaketaren plangintza zabalago bat egitea zailtzen duela gaineratu zuten. –Egungo araudiak zein indarrean dauden kudeaketa planek instituzioen arteko adostasun zabala dute?, nabarmendu zuen Natalia Rojo PSEko legebiltzarkideak.
|
|
|
Gipuzkoako Hondakinen Partzuergoa osatzeko prozedurari Usurbilgo Udalak ezarri zion helegitea ez du aintzat hartu
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Auzitegi Nagusiak, eta erakunde horren sorrera legezkoa dela ebatzi du.
|
|
|
Dena den, adierazgarriak dira atzo Carlos Agirre Eusko Jaurlaritzako Ekonomia sailburuak egindako adierazpenak. Bilbon, Forum Europan egindako hitzaldian ez zuen Nafarroako Kutxaren operazioa aipatu, baina
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko hiru aurrezki kutxei ohartarazi zien beste erkidego bateko kutxa batekin bat egiteak, autonomian galera, dakarrela berekin.
|
|
|
Gainera, berdin die Madrilekiko dependentzia hori komunikabideetan islatzen den ala ez, itxurarik ere ez dute egin behar. Lopez Espainiako Gobernuaren benetako ordezkaria da
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan.
|
|
|
Ez zenigun jakinarazi
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko abiadura handiko trenaren obren babes izugarria zenbat kostatzen den eta aipatutako kopuru horretan sarturik doan ala ez.
|
|
|
EAJk, PSE PSOEk, EPK-k, PTE ORTk, ESEIk, ANV (h) k, EEk eta EKAk kanpaina bateratua egin zuten baiezkoaren alde; abstentzioaren aldeko indarren artean izan zen Herri Batasuna, eta Alianza Popularrek ezezkoa proposatu zuen. Duela 30 urteko egun hartaz geroztik, indarrean dago
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Estatutua.
|
|
|
Hala ere, arkitektura proiektuetan betebeharreko legeria
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko eta Nafarroako Foru Erkidegoko tokiko arauak izan ezik ez dagoenez euskaratua, gabezia nabarmena daukagu hizkuntza teknikoari dagokionez.
|
|
|
Galdera bat, atal hau bukatzeko: Estatutuaren aldekoen argudio nagusietako bat baldin bada Europako autonomia maila handienetakoa duela
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak Estatutuari esker eta, beraz, autogobernu handia ahalbidetzen duelako dela ona Estatutua, zer argudioren arabera litzateke txarra autogobernu maila handiagoa ahalbidetuko lukeen beste esparru juridiko politiko bat, galderaren hasierako argudioa erabiltzen duten autogobernuzaleen ikuspegian?
|
|
|
Urriaren 10eko BERRIA egunkarian irakurri nuen, mundu osoan, 200 milioi haurrek jarduten dutela prostituzioan, ez beren borondatez, jakina. Hor bertan agertzen zen,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan 2007an, 1.820 pertsona aritzen zirela prostituzioan, Emakunderen arabera, eta prostitutekin lan egiten duten taldeek uste dutela azken bi urteotan kopuru horrek gora egin duela. Nafarroako daturik ez zegoen, baina pentsatu dugu nahiko antzekoak izanen direla, proportzioan.
|
|
|
Baina, zoritxarrez, Euskal Herrian ez dugu halakorik ezagutuko.
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan, Nafarroan eta Iparraldean ere, zein bere kasa, nekez. Beldurra da nagusi aho txikiaz itxierekin harritzen direnen artean.
|
|
|
Ba al dago gauzak aldatu egin direla pentsarazteko zantzu objektiborik? Eta, galdera hauek urrunago eramanda, ezker abertzaleak pentsa al lezake ETAk errotik aldatu duela bere pentsamoldea eta uko egiten diola bere esku hartze militarrari, ez denboraldi baterako, baizik eta behin betiko, bide politikoen mesedetan, baita espainiar Estatua Konstituzioak ezarritako
|
Euskal
Autonomia Erkidegoaren estatus juridiko politikoa aldatzearen alde sortzen diren ekimen politiko guztien kontra agertuko balitz ere?
|
|
|
Usurbilen (Gipuzkoa) konpostatzeko planta bat egiteko Udalak hartutako erabakia baliogabetu du
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Auzitegi Nagusiak, zabalduta dagoen prozedura judiziala amaitu bitartean.
|
|
|
Euskadiko CCOOk kezka adierazi du
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan inflazioa Espainiakoaren halako bi delako. Sindikatuak ez du uste KPIaren igoera ekonomiaren hobekuntzari zor zaionik, eta deitoratu du enpresak egoera txarra baliatzen ari direla erregulazio espedienteak aurkezteko.
|
|
|
Funtsean, bat datoz erorketa gelditu dela esaterakoan. Ez da gutxi, Carlos Agirre Ogasun sailburuak kargua hartu eta berehala bi urterako atzeraldia iragarri baitzuen
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan. Kaskarrondoko mundiala hartu du ekonomiak aurten, eta kostako zaio normaltasunera itzultzea.
|
|
|
Espainiako telebista kate gehienetan bezala, EITBn ere emango dute Espainiako erregearen mezua etzi, Gabon gauean. ETB2 telebista katean azalduko da Juan Carlos Borboikoa, PSE EEk eta PPk eskatuta,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko telebista publikoko zuzendaritzak hala erabaki duelako. Oposizioko alderdiek, berriz, desadostasuna agertu dute Eusko Legebiltzarrean, eta «euskal herritarren «gehiengoaren kontra» hartutako erabakia dela salatu dute.
|
|
|
Hiru urte bete ditu
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Defentsoriako zuzendari karguan, eta utzi egin du Maite Errok. Arrazoi pertsonalak aipatu ditu kargua uzteko, eta erantsi du bestelako adierazpenik ez duela egingo.
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak ez du ja Adingabeen Defentsoriarik izango, atzo, Eusko Legebiltzarrean PSE EEk, PPk, UPDk eta Aralarrek figura hori kentzeko lege aldaketa onartu baitzuten. Azken hilabeteotan, Eusko Jaurlaritzako gobernu aldaketarekin batera, hainbat ahotsek adierazia zuten figura honen premiarik ez zutela ikusten.
|
|
2010
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan dauden atzerriko ikastetxeetako ikasketak baliozkotzea.
|
|
|
Eta egutegiarekin ere antzeko zerbait gertatu dela dio Luloagak. Urriaren 25a Gernikako Estatutuaren Eguna edo
|
Euskal
Autonomia Erkidegoaren Eguna izendatu izana jarri du adibide gisa: Zatiketaren zatiketarekin jokatu nahi dute.
|
|
|
Politika halakoa EAEko erakunde publikoek garatu dute; Estatuko alderdi biek, aldiz, gaztelaniarekiko diskriminatzailea izatea egotzi izan diote, ekonomia aldetik kostu handikoa eta politika aldetik zorigaiztokoa. Gaztelania ustez babesteko praxi horren inguruko adibide gehiegi daude,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko gobernuek alderdi bikoek zein hirukoek, beren eginkizun interbentzionistari jarraiki etengabe zapaldutako hizkuntza izaki hura.
|
|
|
Bestalde, Nafarroako Gobernuak Estatuko legea betetzen du, hau da, MON 810aren laborantza baimentzen du. Berez,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan ere hala da, baina Eusko Jaurlaritzak laborantza transgenikoen aurkako adierazpen politikoa dauka eginda. Dena den, Jaurlaritzak ez du legezko eskumenik transgenikoak debekatzeko; Europako Batzordearen esku dago, eta horrek dio ezin direla transgenikoak galarazi.
|
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusiak baliogabetu egin du Tolosan (Gipuzkoa), Gorostidi Voith inguruan, 700 etxebizitza egiteko plana. Angel Ruiz Ruiz epaileak arrazoia eman die helegitea aurkeztu zutenei.
|
|
2011
|
|
|
Eskualdearen arabera, gripearen eragina aldatu egiten da. Tuteran, esaterako, 392 kasu atzeman zituzten 100.000 biztanleko abenduaren 25etik abenduaren 1era bitarte, Lizarra inguruan 354 kasu, Iruñerrian 193 kasu, eta Osakidetzak 333 kasu zenbatu zituen mila biztanleko
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan.
|
|
|
Memoriaren zentroak «ahalik eta kontsentsu politiko zabalena» izatea nahi dute, eta, horretarako, legebiltzar taldeen adostasuna lortzen saiatuko dira.Jose Luis de la Cuesta kontseiluko presidenteak aurreratu du «terrorismoaren biktimen» memoriarekin loturiko programak eta estrategiak garatuko lituzkeela zentro horrek. Kataluniako Memorial Democratic erakundea erreferente moduan hartuko dutela jakinarazi du De la Cuestak, nahiz eta
|
Euskal
Autonomia Erkidegokoak helburu berberak ez izan. 1931 eta 1980 artean izandako errepresioaren biktima guztien «memoria demokratikoa» berreskuratzea du xede Kataluniako zentroak.
|