|
2001
|
|
|
|
Espainiako
herritarrek loterietan eta apustuetan gastatzen duten dirua bikoiztu egin da azken hamarkadan
|
|
|
Hala, Farmaciicos Mundi Espainiako gobernuz kanpoko beste erakunde batzuekin bat egin du, hala nola Mugarik Gabeko Medikuak edo Ekintzazko Laguntza. Duela hilabete batzuk,
|
Espainiako
herritarrei dei egin zieten euroa indarrean sartu aurretik beren azken pezetei elkartasunezko helburua emateko aukera ez galtzeko. Espainiar asko bankuetara aldatzera joatean gogaituko ez den galdaratxoak mirariak egin ditzake herrialde pobreetan, zioten.
|
|
2002
|
|
|
Izan ere, urrian Italian izango du lehen bilera. Britainiar batek, adibidez, etxe bat erosi nahi badu Costa del Solen, Internet bidez jakin ahal izango ditu metro koadroak, non dagoen kokatuta, etab. Era berean,
|
Espainiako
herritar batek gauza bera egin dezake Frantzian edo Alemanian etxebizitza bat erosteko.
|
|
2003
|
|
|
Legeriaren arabera
|
Espainiako
herritar guztiak organo emaileak dira, salbuespen bakarrarekin: hildakoaren familiak bere organoak erauzteari uko egin diezaioke horien beharra duen beste pertsona bati transplantatzeko.
|
|
|
Gaztela eta Leongo Juntak “Kontsumitzailearen Oinarrizko Gidaliburua” aurkeztu du gaur, kontsumitzaileek beren eskubideak ezagut ditzaten eta, hartara,
|
Espainiako
herritarren %70 inguruk ez dakiela horren inguruan dituzten eskubideak. Guztira, 2.000 ale argitaratu dira, eta udaletan, kontsumitzaileen elkarteetan eta beste erakunde batzuetan banatuko dira.
|
|
|
Halaber, zenbait gomendio egiten ditu, herritarrak kolektibo horren arazoen eta beharren inguruan kontzientziatzeko. Atariko informazio gisa, gaur egun,
|
Espainiako
herritarren %16, 32k 65 urte baino gehiago ditu, eta ohartarazten du kopuru hori %4 baino gehiago haziko dela hemendik hogei urtera, hau da, ia zortzi milioi espainiarrek gaindituko dutela adin hori. Hori dela eta, Espainiako Geriatria Elkarteak azaltzen du mendekotasuna izango dela hurrengo hamarkadetako arazo ekonomiko eta sozial nagusietako bat, eta adinekoenen bizi kalitatea hobetzeko osasun eta gizarte baliabideak optimizatu behar direla dio.
|
|
|
Horren bidez, merkatuan hamar urte baino gehiago daramaten sendagaien prezioa jaitsi nahi da, eta ikerketa gastuak amortizatu dituzte. Botikarien desadostasuna Bestalde, Espainiako Enpresaburu Farmazeutikoen Federazioak (FEFE) atzo adierazi zuen ez zegoela ados
|
Espainiako
herritarren automedikazio indizearekin, zeina 2001eko Osasun Inkesta Nazionalak (astelehenean aurkeztua) islatzen baitu. Talde horretako lehendakari Isabel Vallejoren arabera, “espezialitate farmazeutiko publizitarioen merkatua (errezetarik gabe eros daitezkeen sendagaiak) %6an gelditu da”.
|
|
|
Ondorio hau ateratzen da:
|
Espainiako
herritarren %30ek erretzen du gaur egun. Baina erretzeko ohitura sexuaren araberakoa da. Barometroaren arabera, inoiz erre ez duten pertsonen ehunekoa %38koa da gizonetan eta %59koa emakumeetan.
|
|
2004
|
|
|
|
Espainiako
herritarrek fruta eta barazki gehiago kontsumitzen dituzte, 2003ko Osasun Inkesta Nazionalaren arabera
|
|
|
Alderdi positiboen artean nabarmentzekoa da erretzaileen ehunekoa jaitsi egin dela, nahiz eta edari alkoholdunak hartzen dituztenak gehitu. Halaber, osasun zerbitzuen erabilera areagotzen ari dela eta
|
Espainiako
herritarrek aseguru pribatua izateko gero eta joera handiagoa dutela erakusten du ikerketak.
|
|
|
Europako Estatistika Bulegoak (Eurostat) Europako Batzordearentzat egindako estatistika txosten baten arabera,
|
Espainiako
herritarren %32 bakarrik da gai atzerriko hizkuntza bat hitz egiteko, eta horrek Europar Batasunaren (EB) ilaran jartzen gaitu, hungariarren eta britainiarren aurretik soilik. Viviane Reding Hezkuntza eta Kulturako komisarioak atzo argitaratu zituen zifrak, eta Christopher Huhne Europako Liberalen eta Demokraten Aliantzako eurodiputatu britainiarrak (Alde) egindako galdera bati erantzuten diote.
|
|
2005
|
|
|
Era berean, eragile erregistratzaile bidezko kudeaketaren eta zuzeneko kudeaketaren arteko tasen aldea azpimarratu du, Espainiako Internet sektorea dinamizatzeko eta ETEei zerbitzu horren kontratazioa errazteko. Horrekin, Industriak lortu nahi du eragile erregistratzaileek balio erantsia ematea
|
Espainiako
herritar eta enpresei Sarean duten presentziari. Kudeaketa malgutzea Internauten Elkarteak (AI) positiboki baloratzen du beherapen hori.
|
|
|
|
Espainiako
herritarrak dira Europar Batasuneko (EB) bakarrak, eta bi aldiz ordaintzen dute beren komunikazio mugikorren abiaraztearen kostu finkoa: bata, deiaren ezartze kostuagatik, eta, bestea, minutu bateko hasierako aldiagatik.
|
|
|
Hil honetan argitaratutako Eurobarometroaren edizio berezi batek dioenez,
|
Espainiako
herritarren %68k uste du Gobernuak gehiago gastatu lukeela ikerketa zientifikoan, eta gutxiago beste gai batzuetan. Galdeketa horren arabera, espainiarrak Europako batez bestekoaren gainetik daude (%57).
|
|
|
Galdeketa horren arabera, espainiarrak Europako batez bestekoaren gainetik daude (%57). Frantsesekin batera,
|
Espainiako
herritarrak inbertsio publikoaren alde gehien egiten duten europarren artean daude, italiarren atzetik, eta inkestatutakoen %69k adierazi du hori handitu nahi duela. Halaber, espainiarren %57k uste du zientziaren onurak eragin dezakeen edozein ondorio kaltegarri baino handiagoak direla; %8k, berriz, kontrakoa uste du.
|
|
|
Halaber, espainiarren %57k uste du zientziaren onurak eragin dezakeen edozein ondorio kaltegarri baino handiagoak direla; %8k, berriz, kontrakoa uste du. Kopuru horien arabera,
|
Espainiako
herritarrak baikorragoak dira Europar Batasun hedatuko herritarren zientziaren zereginari buruz; izan ere, zientzia ondorio kaltegarriak baino onura gehiago ekar ditzakeela dioten herritarren batez bestekoa %52 da, eta desadostasuna agertzen duen %14 Zundaketak optimismo hori neurtzen duenean zientziak eta teknologiak etorkizuneko belaunaldien bizi kalitatea hobetzeko aukeran, espainiarren %79 er... Zientzia garapenean itxaropen handiena dutenak Estonia (%92), Polonia (%91) eta Lituania (%90) dira.
|
|
|
Bestalde, herritarren sareen aldeko kontsumitzaileek diote ez dela inoiz banda zabalaren %100 aprobetxatzen konektatuta dagoenean, eta, beraz, soberako zati bat erabiltzailearena dela eta erabiltzaileak nahi duena egiteko eskubidea duela.
|
Espainiako
herritarren sareak Hala ere, ustekabean edo eskuzabaltasunez, ohikoa da hiri handietan ehunka sare ireki aurkitzea, hala nola Madril Wireless, Bartzelona Wireless edo Sarea Librea azken horrek dena laburbiltzen duen lema du: “Guztiontzako sare librea”.
|
|
2006
|
|
|
Ezgaitasuna duten Pertsonen Ordezkarien Espainiako Batzordea, CERMI siglengatik ezagunagoa dena, ezgaitasuna duten
|
Espainiako
herritarren ordezkaritza, defentsa eta ekintza plataforma da. Hiru milioi eta erdi pertsona baino gehiago dira, eta beren familiak, gizarte talde ahularen egoeraz jabetuta, kide diren erakundeen bidez elkartzea erabakitzen dute, beren eskubideak aitortzen aurrera egiteko eta gainerako eskubide eta aukera berdintasunean gizarte osoa lortzeko.
|
|
|
Horren ondorioz, haien ustez, prezioak igo egin dira, eta aurrezteko aukerarik ez duten herritar askok zailtasunak dituzte. Maskaradun igoera Bestalde, CECUk adierazi du euroa iristeak ez duela lagundu
|
Espainiako
herritarrak “Europarekin parekatzen, erosteko ahalmenari dagokionez behintzat”. Alde horretatik, euroak “mozorrotutako prezioen igoera” eragin duela adierazi du, eta ez dirudi KPIan islatzen denik.
|
|
2007
|
|
|
|
Espainiako
herritar gehienek(% 51,9) uste dute Espainiako irakaskuntzaren egoera “erregularra” dela, oro har. % 4k dio “oso ona” dela, eta% 21,2 “ona”.
|
|
|
Moneta hori 2002ko urtarrilaren 1ean jarri zen indarrean Espainian, EBko gainerako herrialdeetan bezala. Bi txanponak (pezeta eta euroa) bi hilabetez elkarrekin bizi izan ondoren, 2002ko martxoaren 1ean, euroa sartzeari buruzko abenduaren 17ko 46/ 1998 Legean xedatutakoarekin bat etorriz, pezeta nazional enblematikoak legezko txanpon gisa indarra izateari utzi zion, eta, beraz, Ogasun Ministerioak
|
Espainiako
herritar guztiei gonbit egin zien dirua eta billeteak euro bakoitzeko truka zitzaten 2002ko ekainera arte. 2002ko uztailaren 1etik aurrera, Espainiako Bankua izango da gaitutako eta pezetatik eurora transakzioa egiteko gaitasuna duen erakunde bakarra.
|
|
|
Txanpon ilehoria desagertu eta bost urtera, gaur egun Espainiako etxe batzuek diruren bat gordetzen dute moneta tradizional eta historiko horretan. Espainiako Bankuaren kalkuluen arabera,
|
Espainiako
herritarrek 1.829 milioi euroko txanponak eta billeteak jartzen dituzte dibisa zaharrean. Herritar horiek egin dezaketen galdera da ea gaur egun pezeta zaharrak oraingo euroekin truka daitezkeen.
|
|
|
Enpresa horiek birziklatze gastu guztiei egingo liekete aurre, araudiak ezartzen baitu erregistratutako enpresek beren gain hartuko dutela birziklatze kostu osoa.
|
Espainiako
herritarrek urtean 16 kilo tresna elektriko eta elektroniko sortzen dituzte: 600.000 tona baino gehiago, eta kopuru hori bikoiztu egingo da hurrengo 12 urteetan, Ekonomia Sozial eta Solidarioaren Berreskuratzaileen Espainiako Elkartearen (AERESS) arabera.
|
|
|
Baina gutxi dira espezialistarengana joaten direnak eta gehienetan automedikatu egiten dira. Datuek adierazten dute laxanteak, azido azetilsalizilikoarekin batera,
|
Espainiako
herritarrek gehien kontsumitzen dituzten botikak direla. Eta azken ikerketen arabera, ukituen ehuneko handi bat ez dago oso pozik eskura dauden irtenbide gutxi daudelako eta eraginkortasun eskasa dutelako.
|
|
|
|
Espainiako
herritarrek 700 milioi euro baino gehiago gastatuko dituzte plater hoztuetan
|
|
|
Jaio eta berehala,
|
Espainiako
herritar guztiek dituzte zenbait betebehar, hala nola Erregistro Zibilean edo bizi den udalerriko erroldan inskribatzea. Azken erregistro horri esker, Estatistika Institutu Nazionalak urtero egin dezake herrialde batean zenbat pertsona bizi diren adierazten duen txostena.
|
|
|
Zer da errolda?
|
Espainiako
herritar guztiak behartuta daude bizi diren udalerriko erroldan erregistratzera. Zerrenda hau administrazio fitxategi bat da eta bertan udalerri bateko bizilagunak agertzen dira.
|
|
|
Gobernuak arazoaren eskala eta hartu beharreko ekintzak ulertzen dituela adierazten duen lehen seinalea da.
|
Espainiako
herritarrek presio egin lukete eguzki eta haize energiaren antzeko planetarako. Hastea garestia da, baina, Danimarkan, adibidez, haizeak, orain, oro har, gas naturalaren baliokidea du elektrizitate iturri gisa.
|
|
2008
|
|
|
Esan daiteke
|
Espainiako
herritarrek bururik gabe jokatu dutela?
|
|
|
Klima aldaketak
|
Espainiako
herritarrak kezkatzen ditu; horregatik daude prest beren bizimodua aldatzeko, beharrezkoa bada, horri aurre egiteko, nahiz eta horrek ahalegin ekonomiko handiagoa eskatzen duen. Hala adierazten du BBVA Fundazioak atzo aurkeztu zuen inkesta batek.
|
|
|
|
Espainiako
herritarren haragi kontsumoa gomendatutakoa baino gehiago hazi da azken 40 urteetan
|
|
|
Autonomia erkidegoek ere parte hartuko dute, politika aktiboak, birziklapen profesionala barne, transferituta baitaude. Etorkizuneko hazkundea Gobernuak 10.000 milioi euro inguru jarriko ditu
|
Espainiako
herritarren eskura, prentsaurrekoan adierazi zuenez. Lehendakariordeak dio Espainiak gastu hori onartu ahal izango duela, azken urteotako zor publikoa murrizteak aukera ematen baitio Gobernuari ekonomia ahultasun garaian suspertzeko.
|
|
|
Saharako Nazioarteko Zinemaldiak (Fisahara) Dajlako errefuxiatu esparruan amaitu zuen atzo, Espainiako zinemak Mendebaldeko Saharari laguntzeko plataforma bat sortzeko eta desplazatuen parte hartzearekin film luze bat egiteko konpromisoa hartu baitzuen. Zinemagileen itxiera adierazpenaren zati bat irakurtzearen arduraduna Javier Bardem aktorea izan zen, eta gogora ekarri zuen “duela 33 urtetik hona espainiarrak izan ziren 200.000 pertsona baino gehiago bizi dira basamortu honetan”, eta “premiazkotzat jo zuen
|
Espainiako
herritarrek saharar herriari askatasuna itzultzen laguntzea”. Aurtengo Oscar sariaren irabazleak gogoratu zuen Dajlakoa dela giza drama handiena bizi den errefuxiatu eremuetako bat, eta egoerak okerrera egiten duela urtez urte.
|
|
|
Osasunaren demokratizazioa Ez da nahikoa laguntza medikoa orokortzea. Beste herrialde aurreratu batzuetan bezala,
|
Espainiako
herritarren aktibismoa aurrera doa osasun zerbitzu publikoen kudeaketan eta garapenean demokratikoki sakontzeko. Esparru judizialean eta legegilean aintzatetsitako gaixoaren “zentraltasunaren” ondoren, administrazioek agerian jarri behar dute herritarrek parte hartzeko duten borondate kolektiboa, bai norbanakoaren osasunari dagozkion erabaki klinikoetan eta osasun publikoko erabakietan, bai sistemaren beraren gizarte garapenean.
|
|
2009
|
|
|
urtean,
|
Espainiako
herritar bakoitzak 378 kilo hondakin sortu zituen, 2003.
|
|
|
|
Espainiako
herritarren %96, 4 kezkatuta daude ingurumenarekin. Hala ere, lautik batek bakarrik(% 23,1) ordainduko luke neurri jasangarriak hartzeagatik, nahiz eta gehienak neurri horiek aplikatzeko prest egon administrazioek ordainduko balute.
|
|
|
Prozesu konplexu eta, oro har, zail baten zenbait etapa. Paterak etortzen ohituta, erraz ahazten da
|
Espainiako
herritarren irteera, garai hauetan eta beste batzuetan: XIX. mendearen amaieran eta XX. mendearen hasieran Atlantikoa gurutzatzen zutenak, “gerrako haurrak”, Erasmus beka jaso duten ikasleak eta atzerrian bizi diren “Pau Gasol” bezalako herritar “unibertsalak”.
|
|
|
Ondoren, Estatu Kontseiluak onartu du, eta, Ministroen Kontseiluaren oniritzia jaso ondoren, parlamentuko izapidea hasiko litzateke, “lehenbailehen” onar dadin, esan zuen Sabridok. Trans gantzak geldiarazteko ekimen hori AESANek
|
Espainiako
herritarren dieta osasungarria hobetzeko egiten dituen jardueren barruan sartzen da, hala nola, ogian gatz gutxiago izatea edo haurren artean fruta eta barazki gutxiago kontsumitzea. Espainiarren %28k obesitatea edo gehiegizko pisua du, eta datu horiek kezkatu egiten dituzte, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) “XXI. mendeko lehen pandemia ez infekziosoa” dela esan baitu, eta haurrengan duen eragina —haurren %20ri eragiten dio— gero eta handiagoa baita.
|
|
|
Orain likidezia da nagusi, edozein unetan dirua izan ahal izatea, penalizaziorik gabe, ezustekoei aurre egiteko. Interes tasak txikiak izan arren, oraindik ere garrantzia hartzen dute
|
Espainiako
herritarren ondareko aurrezki kontuek. Urriaren amaieran, Espainiako Bankuaren datuen arabera, Espainiako familien aurrezkiaren %43, 299.209 milioi euro gutxi gorabehera, ageriko kontuak deiturikoetan zegoen gordeta, ez baitute ordainketarik eskaintzen edo ia interesik ordaintzen.
|
|
2010
|
|
|
Hortzen egoera dela eta, %21ek baino ez dute jakia jateko zailtasunik adierazten. Hala ere,
|
Espainiako
herritarren erdiei baino gehiagori(% 53) hortzen bat falta zaie, eta herenak protesi erauzgarriak erabiltzen ditu(% 33). Hortzen itxurari dagokionez, gustura daude, populazioaren %6ri bakarrik ez baitzaio gustatzen hortzak.
|
|
|
Araua ematean Oso eduki txikikoak, eduki txikikoak edo gatzik edo sodiorik gabekoak diren elikagaiek izango duten gehienezko gatz eta/ edo sodio kopurua ezartzen du arauak.
|
Espainiako
herritarren elikadura ohiturei buruzko ikerketen arabera, gatza askoz gehiago kontsumitzen da adituen gomendioen gainetik. Egunean batez beste 10 g gatz irensten da, gomendioek egunean 5 g baino gehiago ez irenstearen alde egiten dutenean.
|
|
|
|
Espainiako
herritarrei zerbitzua ematea Ez da ohikoa, baina gerta daiteke. Atzerriko herrialde batean oporretan dagoela, turista batek dokumentazioa gal dezake edo ebasketa baten biktima izan daiteke, eta babesik gabe egon daiteke herrialdeko edo hizkuntzako legedia ez ezagutzeagatik.
|
|
|
Atzerriko herrialde batean oporretan dagoela, turista batek dokumentazioa gal dezake edo ebasketa baten biktima izan daiteke, eta babesik gabe egon daiteke herrialdeko edo hizkuntzako legedia ez ezagutzeagatik. Egoera horietan, kontsulatura jo daiteke; izan ere, horien funtzio nagusia da
|
Espainiako
herritarrei administrazio zerbitzu jakin batzuk ematea, delituen edo abusuen biktima direnei laguntzea eta behar diren herrikideei laguntzea. Eginkizun hauek ditu, besteak beste:
|
|
|
|
Espainiako
herritarren %22, 4k bakarrik daki bereizten ontziratze zuku motak
|
|
2011
|
|
|
|
Espainiako
herritarrek, oro har, dezente zuntz gutxiago hartzeko ohitura dute: emakumeek 18 gramo egunean eta gizonek 21 gramo.
|
|
|
Informazio berri horrek aditzera ematen duenez, beraz, esan liteke
|
Espainiako
herritarrek trans gantz gutxiago hartzen dituztela egun.
|
|
|
Beste leku batzuetan, hala nola Estatu Batuetan edo Mexikon (ohiko bi leku), Espainiako edo nazioarteko txartelarekin ere ibil daiteke, baina behin behinekoz. Hori dela eta,
|
Espainiako
herritar batek elkarrekikotasun hitzarmenik ez dagoen herrialdeetan finkatzea erabakitzen badu, gidabaimen berri bat atera da gidabaimena eskuratzeko, eta agiri hori, gainera, ez da baliozkoa izango Espainian. Eskakizunen aniztasuna Baimenen baliozkotzea ez da berdina onartzen duten herrialde guztietan.
|
|
|
Gainera, Espainiako biztanleen %16 ordenagailu eramangarriarekin konektatzen da (batez beste %19 EBn).
|
Espainiako
herritarrek Internet EBko batez bestekoaren erritmo berean erabiltzen dute, nahiz eta ohiko(% 58) eta ohiko(% 44) erabiltzaileen tasak batez bestekoaren azpitik egon oraindik. Biztanleen %32k ez du inoiz Internet erabili.
|
|
|
Espainian bizi direnen artean, langabezia tasa “arazo handienetako bat da”, gizarte bazterketa eta baztertze jarrerak areagotzen dituena. Joan den urtearen amaieran Bertelsman Fundazioak egindako azterketa baten arabera,
|
Espainiako
herritarren %31k “langabezian denbora asko daramaten atzerritarrak kanporatuko lituzke”. Hala ere, SOS Arrazakeriak azpimarratzen du “2010ean argitaratu diren azterketa guztiek joera handiagoa edo txikiagoa dutela migrazio fenomenoaren kontrako iritzietan gora egiteko”.
|
|
|
errespetua, onarpena eta ordezkaritza. Etorkinei zenbait eskubide ematearen aldeko jarrera atzeratu egin da
|
Espainiako
herritarrei etorkinei eskubide jakin batzuk ematearen alde daudela galdetzen zaienean, atzerakada nabari da aurreko bi urteen aldean; hala ere, kopuruak antzekoak dira familia berriro elkartzeari dagokionez(% 79), langabezia sorospena kobratzeari dagokionez(% 87), udal hauteskundeetan(% 62) eta hauteskunde orokorretan(% 52), beren eskubideak defendatzeko elkarteak sortzeari dagokionez(% 73) eta n... Gero eta atzerritarrek eskatzen dute nazionalitatea.
|
|
|
|
Espainiako
herritar bakoitzak batez beste 1.500 kilo hondakin ez mineral sortzen ditu urtean, hau da, Europako Batasuneko (EB) batez bestekoa baino gutxiago, hau da, batez beste 1.800 kilo. Eurostat Europako Estatistika Agentziak ezagutarazi dituen azken datuek erakusten dutenez, Espainia bosgarren lekuan dago Europar Batasuneko hondakin ez mineralen sorkuntzari buruzko rankingean.
|
|
|
|
Espainiako
herritarrek gastatzen dute diru gutxien herrialde industrializatuen artean janari lasterreko menuetan; urtean, batez beste, 21,81 euro gastatzen dituzte, eta urtean hiru menu kontsumitzen dituzte, EAE Business Schooleko Strategic Reseach Center ek egindako “Janari lasterraren kontsumoa” azterlanaren arabera. Txostenak agerian uzten du italiarrak ia bikoitza kontsumitzen dutela, eta australiarrak, berriz, hauek direla urtean “fast food” en gutxien gastatzen duten herritarren zerrendan.
|
|
|
Lan horrek planetaren “aurrekontu naturala” banatzeko desberdintasunak ere islatzen ditu; izan ere, herrialde aberatsek urteko aurrekontu ekologikoaren zatirik handiena kontsumitzen dute, eta Espainiak edo Erresuma Batuak, besteak beste, aurrekontuaren zati proportzionala kontsumitzen dute urteko lehen herenean, eta, urte amaiera arte, beste herrialde batzuen baliabideen mende egon behar dute. Dokumentuak zehazten duenez, biztanleria globala Indiako herritar gisa biziko balitz, planeta bakarra litzateke; mundu guztia
|
Espainiako
herritar gisa biziko balitz, berriz, hiru planeta lirateke urtean, eta bost planeta, munduko populazioa Estatu Batuetako herritar gisa biziko balitz.
|
|
|
Erretiroaren unea iristen denean bizi maila ona izatea da
|
Espainiako
herritarrei burutik ekartzen dien gaietako bat. Nahitaezko erretiroa laster ezarriko da 67 urteetan, pentsioaren zenbatekoa kalkulatzeko oinarritzat hartzen den denbora handitu egin da, eta biztanleria zahartzea gertaera bat da; beraz, orain lanean ari direnek zailtasun handiak izan ditzakete etorkizunean modu lasaian bizitzeko diru sarrerak izateko.
|
|
|
|
Espainiako
herritarren %25, 20 gizarte bazterketako edo pobreziako arriskuan dago. Ehuneko hori %28ra arte igo da Europar Batasuneko (EB) atzerritarren kasuan, eta %47, 10era arte igo da Europar Batasunetik kanpoko etorkinen artean, EAE Business School ek egindako “Etorkinen bizi baldintzak Espainian” azterlanean ikus daitekeenez.
|
|
|
Ezinezkoa da Espainian edo beste herrialde garatu batean gertatzea.
|
Espainiako
herritarrak ez du bankuan dituen aurrezkien beldur izan behar. Gordailuen Berme Funtsak babesten ditu, 100.000 euro bitarte.
|
|
2012
|
|
|
Hori Espainiako Bankuak (BDE) emandako azken datuetatik ondorioztatzen da.
|
Espainiako
herritarrek 1.707 milioi euro dituzte pezetatan trukatu gabe; horietatik 896 milioi euro (149.082 milioi pezeta) billeteetan gordetzen dira eta 811 milioi (134.939 milioi pezeta) txanponetan. Datu horiekin, urteko pezetatik eurorako aldaketa 15 milioi eurokoa izan da 2011rako (2.496 milioi pezeta), azken hiru urteetako kopururik txikiena.
|
|
|
ekilore haziak, alforfoia edo sarrazeno garia (pseudocereal bat), platanoa, azenarioa, artoa, dilistak, meloia, mitxoleta haziak (Erdialdeko Europako herrialdeetan ogiak eta gozokiak egiteko asko erabiltzen direnak) eta tomatea. Ohiko dietako elikagaiak
|
Espainiako
herritarrek gehien kontsumitzen dituzten elikagaien artean, EuroPrevall en arabera, haurren artean alergia gehien sortzen dituztenak behi esnea, arrautza eta arrainak dira; frutek (melokotoia, sagarra, meloia eta kiwia) eta fruitu lehor batzuek, berriz, helduengan dute eragina. Alergeno asko kontsumitzaileari oharkabean pasatzen zaizkio, etiketan gehigarri gisa maskaratuta (edo jaso gabe) baitaude.
|
|
|
Eskatzailearen edo haren legezko ordezkariaren nortasuna egiaztatzea, honen bidez: NAN (Nortasun Agiri Nazionala),
|
Espainiako
herritarra denean. Pasaportea edo bere herrialdean indarra duen nortasun agiria eta AIZ (Atzerritarraren Identifikazio Zenbakia), Espainian bizi den edo ez den atzerriko herritarra bada.
|
|
|
Hungariako BEZaren %25, Zipreko eta Luxenburgoko %15 Portugalen, %23; Frantzian, %19, 6; Italian, %20; Grezian, %23; Herbehereetan eta Alemanian, %19… BEZa Europan bateratuz gero eta herrialde guztiek zerga bera ezartzea erabakiz gero, Espainia galduz joan liteke, bere zerga tasa orokorra (%18koa) batez bestekoa (%20koa) baino txikiagoa baita.
|
Espainiako
herritarrak kaltetuta aterako lirateke, BEZ bateratua egungoa baino handiagoa izango litzatekeelako, noski. Nolanahi ere, litekeena da epe laburrean Espainiak zerga hori igotzea; beraz, integratuz gero, batezbestekoaren inguruan egongo litzateke.
|
|
|
Banku batasunak batez ere finantza kontabilitateari eragingo lioke, baina murrizketak ezar diezazkioke arrisku produktu jakin batzuk merkaturatzeari, hala nola lehentasunezko partaidetzak edo egituratutako zenbait partaidetza. Horren eragina ere positiboa izango litzateke
|
Espainiako
herritarrentzat, integrazioa kontinente osoan banku segurtasuna eta ikuskapena areagotzeko egingo bailitzateke. Krisia buruan dela eta, Europako azken banku arauen arabera, araudia gero eta murriztaileagoa da.
|
|
|
Enpresei dagokienez, %19, 9k sarea erabiltzen du erosteko, eta %11, 1ek on line saltzen du.
|
Espainiako
herritarrek% 39 erabiltzen dituzte gobernu elektronikoko zerbitzuak, EBko batezbestekoa(% 41) baino zertxobait gutxiago. Hala ere,% 67 hazi da nabarmen 2010ean, eta% 80ra iritsi da 2011n, enpresen artean, Hogeita zazpien batez bestekotik hurbil(% 84).
|
|
|
Ez da espero bezain mingarria: BEZaren igoera, abenduko aparteko ordainsaria kentzea eta funtzionario publikoentzat egun libreak murriztea, seigarren hilabetetik aurrera langabezia prestazioa murriztea eta etxebizitzaren kenkaria ezabatzea…
|
Espainiako
herritarrek laster nabarituko dituzten neurri deigarrienak dira. Doitzeko neurriek berehalako eragina izanen dute kontsumitzailearen erosteko ahalmena gutxitzea.
|
|
|
Estatuko Administrazio Orokorreko organo eskudunek emandako agiri publiko, pertsonal eta besterenezina da pasaporte arrunta. Poliziaren Zuzendaritza Nagusiak erakusten duenez, Espainiatik kanpo,
|
Espainiako
herritarren nortasuna eta nazionalitatea frogatzea da haren eginkizuna, eta, lurralde nazionalean, egoiliarrak ez diren espainiarren inguruabar berberak egiaztatzea. Tramitatzeko, jarraibide batzuk bete behar dira eta hurrengo artikuluan zehazten diren dokumentu jakin batzuk eduki.
|
|
|
Irudia: Kai Hendry
|
Espainiako
herritar orok du pasaporte arrunta eskuratzeko eskubidea, baldin eta inguruabar hauetako bat ez badute: Egoitza askatasuna edo mugimenduak kentzea edo mugatzea dakarten zigor edo segurtasun neurrietara kondenatua izatea.
|
|
2013
|
|
|
Elikadura arloko Segurtasunaren eta Nutrizioaren Espainiako Agentziak (AESAN) egindako ikerketa batean ageri denez, herritarrek hartzen duten kaltzioak, oro har, gainditu egiten du
|
Espainiako
herritarrentzat gomendatzen den kopurua (egunean 800 mg).
|
|
|
Zuek egindako txostenak dionez, legeak onartzen dituen kutsadura mugak gainditzen dituen airea arnasten dute
|
Espainiako
herritarren% 22k, baina OMEren irizpideak erabiliz gero,% 94 izango lirateke.
|
|
|
|
Espainiako
herritarrek nabarmen eta berehala murriztu behar lituzkete sodioa (sodio kloruroa da gatza) eta animalia gantzak.
|
|
|
|
Espainiako
herritarrak ongi hornituta dabiltza mantenugai horietatik, eta ez dute gehiago hartu beharrik.
|
|
|
Urratze horren hasieran, politika publikoetan, aurrekontuetan eta, oro har, gizartean ezgaitasuna duten pertsonen IKUSEZINTASUNA dago —azpimarratu nahi du— Aurrerapen handiak egin dira, baina oraindik urritasuna duten pertsonen oinarrizko eskubideak urratzen dira. Down Espainia behar du
|
Espainiako
herritar batzuek ez dakite Konbentzio hori, eta, beraz, herritar guztiek ez dute onartzen eta errespetatzen. . «Azken urteotan aurrerapen handiak egin diren arren, oraindik ere urraketak daude eskubideak funtsezkoagoak» azpimarratzen du elkarte horrek.
|
|
|
Zukuei dagokienez, AICR erakundeak gomendatzen du egunean baso bat baino gehiago jatea, nahiz eta %100 naturala izan, EROSKI CONSUMEren artikulu honetan zehaztutakoarekin bat etorriz. Barazkien kontsumoa lehenestea (tomateak, hosto berdeko barazkiak, piperrak, azenarioak, etab.). Azken inkestaren arabera,
|
Espainiako
herritarrek ez dituzte betetzen fruta edo barazki hartzeak. Zereal finduak haien bertsio integralez ordezkatzea.
|
|
|
Artikulu honetan deskribatzen da zer den tripofofobia eta zein den fobien jatorria. Arazo psikologikoa da, eta
|
Espainiako
herritarrek prebalentzia datu batere hutsalak erakusten dituzte.
|
|
|
Izan ere, euriborra% 0,53an itxi zen irailean, udatik aurrera% 0,5eko hesiaren azpitik ere gora egin ondoren. Horrek lagundu egin die hipoteka kreditu baten gastuak bere gain hartu behar zituztenei, ordainketa baldintzak leuntzen baitira, soldata jaitsierak eta zergen gehikuntzak bete betean eragiten baitie
|
Espainiako
herritarrei. Aldaketa horrek eragin positiboak izan ditzake epe luzean.
|
|
2015
|
|
|
|
Espainiako
herritarren erdiek baino gehiagok aldatu egin dituzte erosketak egiteko ohiturak krisi ekonomikoaren eraginez.
|
|
|
|
Espainiako
herritarren lagin adierazgarri batekin egin den azken inkestan ageri denez (ENIDE inkestan), egunean 15 gramo saltsa hartzen dituzte.
|
|
|
Horrela, saltsaren merkatua etengabe handitzen ari den arren,
|
Espainiako
herritar helduek egiten duten kontsumoa ez da nutrizio arloko adituak gehien kezkatzen dituen alderdia.
|
|
|
Bi gantz azido horiek" esentzialak" dira, hau da, gure gorputzak ez ditzake sintetizatu, eta horregatik da garrantzitsua dietaren bidez hartzea (ENIDE inkestan ageri denez,
|
Espainiako
herritarrek ez dute gabeziarik mantenugai horietan).
|
|
|
|
Espainiako
herritarrek guztira hartzen duten gantz kantitateari begiratzea ere merezi du.
|
|
|
Ez dago argi gaur egungo olio kontsumoa arriskutsua ote den
|
Espainiako
herritarren osasunarentzat, baina gorputzeko pisua kontrolatzeko ahaleginean ari direnek espraiarekin erabil dezakete olioa.
|
|
|
Bera ari da
|
Espainiako
Herritarren Nutrizio Azterketa (ENPE) izeneko lana gidatzen.
|
|
|
|
Espainiako
herritarren lagin adierazgarri batek elikatzeko zer nolako ohiturak dituen ikertzen ari da, zer teknika erabiltzen dituen sukaldean, zenbateko pisua eta neurria duten, eta haien nutrizio egoera baldintzatzen duten beste zenbait alderdi.
|
|
|
Oinez edo bizikletaz joatea mugitzeko modu erraza, merkea, osasungarria eta ekologikoa da, eta ez bakarrik hobbyra edo aisialdi uneetara bakarrik; egunero erabil daiteke lanera edo ikastetxera joateko, adibidez, ‘oinbusa’ Garraio publiko batekin edo batzuekin batera (trena, autobusa, tranbia edo metroa), urrutiago dauden lekuetara irits daiteke. 3 Baliabideak modu eraginkorragoan erabiltzea Energiaren kontsumoak (Espainiako etxe bakoitzak urtean 990 euro gastatzen ditu, Energia Dibertsifikatu eta Aurrezteko Institutuaren (IDAE) datuen arabera(
|
Espainiako
herritar bakoitzak egunero 120 litro kontsumitzen ditu), gastu ekonomiko handia izateaz gain, ingurumen inpaktu handia eragiten du. Energia gastua murrizteko, hainbat aholku eman daitezke:
|
|
2016
|
|
|
ENRICA ikerlanaren datuek esaten dutenez(
|
Espainiako
herritarren lagin adierazgarri batekin egin da), 0tik 9rako eskalan, Espainiako herritarrek 3,7ko atxikimendua agertu diote Mediterraneoko Dietari.
|
|
|
ENRICA ikerlanaren datuek esaten dutenez (Espainiako herritarren lagin adierazgarri batekin egin da), 0tik 9rako eskalan,
|
Espainiako
herritarrek 3,7ko atxikimendua agertu diote Mediterraneoko Dietari.
|
|
|
CISen barometroaren arabera,
|
Espainiako
herritarren %45i zaila gertatzen zaie etxeko zereginak egitea, eta hirutik batek egunean hiru ordu baino gutxiago ditu libre.
|
|
|
|
Espainiako
herritarren %41 ez daude pozik lana eta familia bateratzeko moduekin, halaxe dio Edenred Ipsos barometroak.
|
|
|
|
Espainiako
Herritarren Nutrizio Inkestak berriki azaldu dituen datuak dira, EROSKI FUNDAZIOAK abian jarritako azterketaren ondoren
|
|
|
EROSKI Fundazioak, berriz,
|
Espainiako
Herritarren Nutrizio Inkesta (ENPE) jarri zuen abian 2014.
|
|
|
ITURRIA:
|
Espainiako
Herritarren Nutrizio Inkesta (ENPE) eta Revista Espa, ola de Cardiolog, a..
|
|
|
ITURRIA:
|
Espainiako
Herritarren Nutrizio Inkesta (ENPE) eta Revista Espa, ola de Cardiolog, a..
|
|
|
Gehiegizko pisuaren prebalentzia, kalkuluen arabera, %39, 3koa da
|
Espainiako
herritar helduen artean (25 eta 64 urte artekoetan), eta handiagoa gizonen artean (%46, 5ekoa da, eta emakumeetan, berriz, %32, 1ekoa).
|
|
|
Dieta bidez hartzen denari buruzko Nutrizio Inkestak dioenez (ENIDE),
|
Espainiako
herritarrek hartzen duten kaltzio kopurua gutxieneko gomendioen gainetik dabil, generoa eta adina edozein dela ere.
|
|
|
|
Espainiako
herritarren %70ek diote ez dutela aski diru zerbait aurrezteko, halaxe ageri da INE Espainiako Estatistika Institutuaren datuetan.
|
|
|
Rastreator.com atariak ikerlan bat egin du, On line konparazio azterketa, modu burutsuan aurrezteko bidean izenekoa, eta hor esaten da
|
Espainiako
herritarren %66 gai izango ginatekeela hilabete bukaeran zertxobait aurrezteko, hobeto antolatuko bagina.
|
|
|
Europako Banku Zentralak (EBZ) ezarritako azken neurri multzoak larriagotu egin du egoera hori; izan ere, interes tasa ofizialak %0raino jaitsi eta gordailu erraztasuna ere murriztu egin zen.
|
Espainiako
herritarrek 57.000 milioi euroko saldo bizia murriztu zuten 2015eko martxoa eta 2016ko martxoa bitartean aurreztutako aurrezkiaren konfiantza galdu dutela dirudi. Baina, Benetan da banku produktu honen amaiera?
|
|
2017
|
|
|
Horretaz gain,
|
Espainiako
herritarren nutrizio inkestak egiaztatu duenez (ENPE inkesta esaten zaio, eta 2015.
|
|
|
Ildo horretan, CEACCU kontsumitzaile elkarteak egindako txosten batek dio
|
Espainiako
herritarren elikadura kaskarragoa dela eta bizimodua sedentarioagoa(
|
|
|
|
Espainiako
herritarrek zenbait arlotan dituzten ohitura osasungaitzen inguruko ikerketa egin dugu: elikadura, jarduera fisikoa, substantzia toxikoen kontsumoa eta automedikazioa
|
|
|
behar baino proteina gehiago hartzen dira gure gizartean. Hainbat ikerketak erakusten dutenez, Espainiako biztanleen batez besteko proteina kontsumoak gomendioak gainditzen ditu, bai
|
Espainiako
herritarrentzat Erreferentziazko Didietetikoak erabiltzen badira, bai Elikadura Segurtasunerako Europako Agintaritzak gomendatutakoak (EFSA), esaterako, Estatu Batuetako Dietary Reference Intakes (DRI). Oro har, proteinen, hestebeteen eta bestelako deribatuen, arrainen eta itsaskien, arrautza eta itsaskien, eta esnekien eta deribatuen kontsumoak zehazten du proteina kontsumoa; eta, azkenik, landare jatorriko proteina iturri eta fruitu lehorrek.
|
|
|
Asmoa da egiaztatzea ezkontza ez dela egokia. Era berean,
|
Espainiako
herritarra Erregistro Zibilak izendatuko du. Irudia:
|