|
2001
|
|
|
Bilbon eta Azkoitian bizi izan zen, baita gortean ere, eta Tolosako alkate eta Arabako diputatu ere izan zen.
|
Duela
ehun urte hil zen, bere idatzi polemikoak eta ipuin erotikoak erre zitzaten agindu ondoren.
|
|
|
|
Duela
ehun urte sortu zen Euskaltzaleen Biltzarra Hendaian euskara bultzatzeko. Askotariko pertsonak bildu ziren 1901eko irailaren 17an:
|
|
|
|
Duela
ehun urte bezala ari gara jokatzen hondamenen aurrean, erabateko inprobisazioz.
|
|
2002
|
|
|
|
Duela
ehun urte, Argentina Euskal Herri txiki bat ere bazen (Italia txiki bat eta beste zenbait herrialde europarren «klon» ere bazen moduan). Foruak galdu berriak zituzten euskaldun askoren ihesbide, miseriari ihes egiteko soluzio, ametsetako herrira diru pixka batekin itzultzeko amesleku, iniziatiba berriak entsaiatzeko leku libre, eraikitzen ari zen herri demokratiko berria...
|
|
|
Joan den urteko abuztuan sendagaia desagertu izanak 800 milioi euroko aparteko kostua eragin zion Bayerri, eta urteko azken hiruhilekoan galera larriak izan zituen.
|
Duela
ehun urte aspirina ezaguna asmatu zuen konpainia, eta, orduan, kalte ordainen ordainketan dozenaka milioi euro kostatuko zaion borroka legalerako prestatzen hasi zen. Eskaerak Astearen hasieran, AEBetako eta Alemaniako zenbait abokatuk jakinarazi zuten Estatu Batuetako gorteko partzuergo baten aurkako demanda judiziala aurkeztuko dutela.
|
|
|
Medikuntza irakasgaia jatorria identifikatzea da.
|
Duela
ehun urtetik ezagutzen da nahasmendua; hala ere, faktore neurologiko, psikologiko eta ingurumenekoen ondorio dela besterik ezin izan da ondorioztatu. Bien bitartean, kaltetutakoen kopuruak gora egiten du, bai lehen “zailtzat” jotzen ziren haurrak etiketatzen direlako, bai pisu gutxiko edo goiztiarreko jaioberriak gehitzen direlako.
|
|
2004
|
|
|
Ekoizleek ziurtatzen dute 2010erako hidrogeno motorrez mugitutako ibilgailuak errealitate komertziala izango direla kontsumitzailearen eskura.
|
Duela
ehun urte baino gehiagotik energia hornitzaile nagusia den erregai fosila ordezkatzea ez da lan erraza izango. Hidrogenozko autoak errealitate izan daitezen, beharrezkoa da zerbitzuguneen sare bat sortzea, errepideetan ibiltzeko.
|
|
2005
|
|
|
Birmoldaketa nora arte? Digneko diozesan, Alpesetan, badira berrogei kilometroz goiti egin behar dutenak, mendiko bide hertsietan, dena bihurgune eta patar, apezik hurbilena ikusteko! 158
|
Duela
ehun urte %99, 5 katolikoak ziren. Orai %25, han ez delarik mahomatar imigraturik.
|
|
|
34 Basanimaliak lasai bizi dira uhartean.
|
Duela
ehun urte natur erreserba izendatu zuten ezkeroztik, osasuntsu dago Barrow ko fauna.
|
|
|
EHUNGARRENEAN HAMAIKA izenpean, Lauaxeta idazle bizkaitarraren inguruan egindako egitasmo musikala izkutatzen da.
|
Duela
EHUN urte jaio zela atzekia hartuta, Euskal Herriko HAMAIKA kantari konpositore esanguratsuak bildu dira, bere testoetatik abiaturik, beste hainbeste abesti konposatzeko.
|
|
2006
|
|
|
|
Duela
ehun urte emakumeak ezin ebaki zitzakeen bere esku burdinak, egungo egoeran bazegoen ere: bera ez zuen babesten zuzenbide estatuak, sentsibilitate jakin batek, legea ere ez zuen aldeko.
|
|
|
|
Duela
ehun urte baino gehiago, Oscar Wilde kexu zen: " Garai batean, letra gizonek liburuak idazten zituzten eta jendeak irakurtzen zituen.
|
|
2008
|
|
|
Bidegainen esaldi hau ere ez da makala: "
|
Duela
ehun urte hilak behar genuela erraten zuten zenbaitek, eta ez da hala izan. Orain ez dakit bizirik ala erreanimazioan gauden!".
|
|
|
Adibidez, bada mendixka bat.
|
Duela
ehun urte familia bat bizi zen han, 10 seme alabekin. Ordutik hona mendi hori dena jendez bete da.
|
|
2009
|
|
|
Konkistatzaile espainolen kontra borroka eginez hasieran, Andeetako indioen aldean oso baldintza ezberdinetan.
|
Duela
ehun urte, kautxuaren garaian, gorriak ikusarazi zizkieten Amazoniako indigenoi. Baina gaur eguneko gatazka 1970eko hamarkadan hasi zen, munduko korporazio handiak petrolio bila Amazonian hasi zirenean.
|
|
|
Aurrean mendi paisaia trinko uhinkara, dena olibadi, argitan zabalik, isil eta geldi.
|
Duela
ehun urte, H. von Hofmannsthal, Vienako biziaro estetizista dekadente fin de siècle tik erlijiora eta Greziara konbertitua, hemendik pasa denean, oinez edo mando gainean, paisaiaren mortuak inpresionatu du. Milurteen hautsaren koloregabea, mandoen pauso betibata, gabirai bat goian biraka, sugandilaren baten zirripista bide bazterrean, monotonia; noizean behin bidaiarien ondoraino mehatxagarri hurbiltzen diren zakur herratuak, harrika uxatu beharra dagoenak.
|
|
|
Hegoaldean argitaratu haren artikulu bilduma bati Zezenak Errepublikan titulutzat eman zioten, duela urte parrasta bat.
|
Duela
ehun urte, gure kazetari bipila loriatuko zen ba diputatuen kalapita horretaz. Oroitaraz dezagun nola abiatu zen:
|
|
2010
|
|
|
Zazpi emirerriren federazioa da.
|
Duela
ehun urte elkartzea
|
|
|
|
Duela
ehun urte hasi zen Albert Einstein galdera horiek
|
|
|
|
Duela
ehun urte gure arbasoak kezkatuta zeud en: «Ik ertu egin behar da, gehiago jakin behar da». Eta horregatik s ortu zen Aquariuma, ikertzeko asmoarekin.
|
|
2012
|
|
|
|
Duela
ehun urte herriz herri erretratuak egiten zituzten' Minutalarien' omenez
|
|
|
Ez dakit nola gertatu den ere.
|
Duela
ehun urte galdu zen euskara inguru honetan, hemen gauden euskaldun guztiok euskaldun berriak gara. Gaur egun populazioaren herena euskalduna da Laudion, ahalegin itzela egin ondoren.
|
|
|
|
Duela
ehun urte, 143 arrantzaleren heriotza ekarri zuen galerna izugarriaren gaineko dokumentala eskainiko du Euskal Telebistak.
|
|
2013
|
|
|
Etxebarriak dioenez, mendizaletasuna da gaur egun Gorbeiara jende gehien erakartzen duen ekintza.
|
Duela
ehun urte baino gehiago, eta mende berrirari ongietorria emateko, inguruetako mendirik garaienetan gurutze bat ipintzeko deia zabaldu zuen Leon XIII. aita santuak. Dei horri erantzuteko, 1901ean lehen gurutzea jarri zuten Gorbeiako tontorrean.
|
|
2014
|
|
|
|
Duela
ehun urte: gerla!
|
|
|
|
Duela
ehun urte, gerla hasi zen lehen egun hura nola pasatu zen gure herrietan. Gure Irratian ginelarik egun hori ezagutu zuten zenbaitekin elkarrizketak egin ginituen.
|
|
2015
|
|
|
Egoera penagarria zen, kaosa eta aurpegi tristeak nonahi… Istorio pertsonal tamalgarriak han eta hemen…
|
Duela
ehun urte izandako uholde haiek, hainbertzetan solastatutako 1913ko hondamendi hura, bat batean begien aitzinean geneukan… Tristuraren zamak ia guztiz zapaldu gintuen, baina lohi haietatik guztietatik mende bat baino dexente gehiago gure erraietan eramaten genuen bertze gauza bat ere atera zen momentu hartan: auzolana.
|
|
|
sintesia, bakea eta elkar aditze soziala.
|
Duela
ehun urte, integrismo aro hartan, Campionek lortu zuen formulatzea.
|
|
|
1915eko maiatzaren 5ean sortu zen Piarres Larzabal azkaindar euskaltzale eta abertzalea.
|
Duela
ehun urte beraz. Mendeburu hori gogoan, huna hemen Fermin Mihura zenak 1988an ondu zituen bertsuak, Piarres Larzabal zendu ondoan.
|
|
|
|
Duela
ehun urte sortu zen Piarres Larzabal
|
|
2016
|
|
|
|
Duela
ehun urte hil zela uste nuen.
|
|
|
Lehengo mendetan, luzaz eta luzaz, Turkia erresuma puxanta izana da," sultan" deitzen zuten errege edo inperadore baten manupean.
|
Duela
ehun urte ez arras, 1923 an, errepublika bilakatua, iraultza baten ondorioz, oraino ere denetan azkarki laudatua den Ataturk famatuaren legepean. Geroztik, izan da zernahi gora-behera segur eta ez gira xehetasunetan sartuko.
|
|
2017
|
|
|
Beti goratu izan da islamaren korronte horren tolerantzia.
|
Duela
ehun urte baino gehiago, Mordechai Hakohenek, XIX. mendeko kronikalari judutarrak, honako gogoeta hau egin zuen:
|
|
2018
|
|
|
Portugesen hilerrietan.
|
Duela
ehun urte zernahi portuges hil ziren tokian, 1831 badira-eta han berean ehortziak. 1976 an kapera berri bat eraikia izana da ondo hartan, Fatimako Andredena Mariarena.
|
|
|
INBIDO
|
Duela
ehun urte agertu zen gripa izigarria...
|
|
|
Egun, beste mendeburu bat dugu gogoan, arrunt besterik dena egia erran.
|
Duela
ehun urte, bi aste eskas, 1918 ko irailaren 14 ean, Ipar Ameriketako Estatu Batuetan, hedatu zen berria hango Kansas eskualdean, gaitzeko gripa bortitza hedatzen ari zela eta jendeak bazirela gaitz horren gatik hilak... Ondoko astetan, gero eta berri hitsagoak jin ziren eskualde beretik.
|
|
|
Inbido
|
Duela
ehun urte
|
|
|
2018 an gira bainan goazen jauziño batez behako bat eman 1918 ari.
|
Duela
ehun urte beraz zoin gertakari izan ziren aipagarrienak... Europan gaindi segurik, norbaiti galdetu behar zer heldu zaion lehenik gogorat, kasik denek aipatuko dauzute 14 ko gerlaren bururatzea.
|
|
|
Bat baino gehiagori nigarra ikusi diogu begian.
|
Duela
ehun urte, gerlan hil ziren 30.000 beltzen gorputzak ez dituzte behinere beren herrietarat igorri.
|
|
|
Basaras baikorra da, dena den:
|
Duela
ehun urte baino askoz ere modu eraginkorragoan erantzun dezakegu orain.
|
|
|
Errege aitortza, onespen ofizialak eta egungo egoitza artean iritsi ziren.
|
Duela
ehun urte sortu zena ez zen izan egun dakusagun akademia gorena. Askozaz erakunde xumeagoa zen.
|
|
|
Azpiegituren aldetik ere batuago zeuden Aezkoa eta Garazi.
|
Duela
ehun urte, autobus linea batek egunero lotzen zituen Agoitz eta Donibane Garazi. Agoitzetik, gainera, trena izaten zen Iruñeraino, Irati trena deitua.
|
|
|
Itsu, gurdiei tiraka, ferrak eta gurpilak trostan, erritmikoki galtzada harrietan kolpekatuz.
|
Duela
ehun urte baino gehiagotik, gaur arte.
|
|
2019
|
|
|
" Gauzak sobera sailkatzea ez zuen maite aita zenak", gogoratu du Josetxo Apezetxeak. "
|
Duela
ehun urte, bazen mugimendua, eta, orain ere, bertze modu batera bada ere, badu segida. Nik uste dut hori dela politena", erantsi du.
|
|
|
INBIDO
|
Duela
ehun urte
|
|
|
Etxeak dorretxo bat dauka, eta arkupedun atari bat eskailerekin.
|
Duela
ehun urte baino gehiago egindako etxea da, etorkin alemaniar batek eraikia, gizon hura kartografoa zen (mapak egiten dituena), eta artista ere bai?. Haren semea, Henry1, txalupa bati eta bizikleta bati motorra jarri zien lehen gizona izan zen, bai eta, diotenez,, karreretako autoen historiako sortzailerik handiena?
|
|
|
bidean aurrera egin zezan: ?
|
Duela
ehun urte, jada, Azkue saiatu zen euskararentzat modernotasuna antolatzen?, dio Gartziak arestian aipatutako Jakin aldizkariko artikuluan,, baina bere proiektua oraindik osorik katolikoa zen eta esparru horretara mugatu zen (eta hor ere oso kuestionatua izan zen). Txillardegi izan zen euskara euskal gizarte osoari zabaldu ziona, inolako baldintzarik gabe; hura da euskara batuaren zinezko aita.
|
|
2020
|
|
|
|
Duela
ehun urte arrain kontserba biltokia zena ostatu bilakatu zen, baina, dokumentuek diotenez, aise etxe zaharragoa da Xaiarena. " Seguruenik, hau da Pausuko eraikinik zaharrenetako bat.
|
|
|
|
Duela
ehun urte (1905ean) Unamunok nahiz Azorínek, orduan Kixotearen hirugarren mendeurrenaren karira, argitaratu zuten beren Vida de D. Quijote y Sancho eta La ruta de D. Quijote, hurrenez hurren.
|
|
2021
|
|
|
Belaunaldi berekoak ez izanik ere elgarrekin lan iraunkor bat burutzean, nahitez adiskidantza bat sortzen da eta oroitzapen onak bizi guzirako gelditzen dira.
|
Duela
ehun urte sortu euskaldun haiek, bakotxak bere herrian, bizi ukan zituzten Espainiako diktaduraren ondorioak, bai eta bigarren mundu gerla denborako nahigabeak. Beren ahalen arabera lagundu zituzten ordu heietako iheslariak.
|
|
|
Halere, balioak ez dira mugiezinak.
|
Duela
ehun urte euskaldunak langileak zirela esango genuen, eta garaiko euskaldunek identifika zezaketen beharbada beren burua definizio horren baitan. Gaur egun, euskaldun langileak eta alferrak daudela esango dugu, ezaugarri hori ez dela euskaldun guztiak definitzen dituena.
|
|
|
–Bi familiek ere panteoi bana dute han.
|
Duela
ehun urte ere bai. Tokia ere badute, erantzun zuen Albak?.
|
|
2022
|
|
|
|
Duela
ehun urte, 1922ko agorrilaren 22an, Michael Collins, Irlandako independentziaren heroia, eraila izan zen. Ez zuten ingelesek hil baina irlandar zenbaitek, independentzia gerlako armetako anaia zenbaitek.
|
|
|
|
Duela
ehun urte, Ingalaterrako Futbol Elkarteak emakumeek futbolean baldintza onetan joka zezaten debekatu zuen. Horrela izan zen 50 urtez.
|
|
|
Atmosferaren %78 nitrogenoz osatuta dago, baina ezin da bere horretan erabili.
|
Duela
ehun urte inguru Fritz Haber kimikari alemaniarrak kimikoki erreaktiboa den nitrogeno forma bat, amonioa, erabilgarri nola bilakatu asmatu zuen, hots: presio eta tenperatura altuetan nahastu zituen nitrogenoa eta hidrogenoa, burdina katalizatzaile gisa erabiliz, amoniakoa (NH3) sortzeko.
|
|
2023
|
|
|
" Hau benetako erloju bonba bat da", dio Thomas Lang itsas biologoak dokumentalean.
|
Duela
ehun urte sarraski militarra eragin zuten lehergailuek, orain ingurumen sarraskia sortu dezakete.
|