|
2008
|
|
|
Eleaniztasuna etorkizunean gizarte eta gizakien ezaugarri saihestezina izango da.
|
Besteak
beste, hezkuntza sistemari ezarri zaio bai gizaki bai gizarte eleanitzak prestatzeko agindua. EAEko hezkuntza sistemak dituen xede nagusien artean, euskara hizkuntza minorizatua hezkuntzaren bitartez biziberritzeko ahalegina dugu.
|
|
|
Laurent Diharasarri() apaiz saratarra guztiz nabarmendu zen errepublikaren kontra.
|
Besteak
beste, 1893ko hauteskundeetara aurkeztu zen diputatugai. Horren inguruan ondokoa diosku obituarioak (Hiriart Urruti, 1971:
|
|
|
Donibane Lohizuneko kronika hurrengo astean ere antolatzen ari den kongresuaren gainekoa da67
|
Besteak
beste, Etnografia Elkartearen parte hartzea azaltzen du, eta, bestalde, ohorezko presidentziaren berri ematen digu, baita antolakuntza batzordekideena ere. Halaber, Goienetxe alkateak eskari bat zabaltzen du erakusketarako altzariak eta lanabesak biltzeko asmoz.
|
|
|
Bestalde, zenbaki berean irakur daiteke elizan hiru ezkila berri bataiatu direla, hain zuzen Madeleine, Louise eta Vicenta izenekoak, donibandarren eskuzabaltasunaz lortuak.
|
Besteak
beste, Albert Goienetxe eta Urkixo anderea egon ziren aitabitxi amabitxien artean; Jauffret Baionako gotzainak bataiatu zituen.
|
|
2009
|
|
|
Premiazkoa da lan baldintzen inguruan hausnarketa sakona eta serioa egitea komunikabideen sektorea osatzen duten agente guztien artean.
|
Besteak
beste, hedabideen, administrazioaren, unibertsitateen eta gaian adituak direnen artean. Hedabideen sektorea estrategikoa dela benetan sinesten bada, arreta berezia eskatzen du beharginen lan baldintzen eta ordainsarien gaiak.
|
|
|
Prentsa idatzia, telebista, irratia eta sareko hedabideak hartu dira kontuan analisi honetan.
|
Besteak
beste, azaltzen da zein diren langileen batez besteko soldatak, euskarazko hedabide pribatuen tamaina, langileen antzinatasuna, eta lan baldintzen arloan enpresa pribatuaren eta publikoaren arteko ezberdintasunak. Halaber, ikerlanaren emaitzetatik eratorritako ondorio nagusiak bildu eta lan baldintzei dagokienez, sektorea hobetzeko proposamenak jaso dira.
|
|
|
2 Azken urteotan kanpoko euskal kolektibitateetan egoera berri honen erronkari aurre egiteko euskaltasunaren definizio zabalagoak gauzatzen ari dira, jatorri euskalduneko amerikarren herentzia kultural berezietan oinarrituta.
|
Besteak
beste, ikusi Auza, 2004: «Del mismo modo que a través de los siglos lo vasco se enriqueció y se recreó continuamente con los aportes de otros pueblos vecinos o no, hoy en día el ser vasco cobra nuevas formas a través de la multiplicación y recreación de los vascos con guión (vasco argentinos, vasco chilenos, vasco uruguayos, vasco australianos, vascoestadounidenses)».
|
|
|
Enrique de Bilbaorekin hasten bagara, lehenik eta behin puntu batzuk argi utzi behar direla uste dut.
|
Besteak
beste, Enrique de Bilbao Euskal Herrian jaio zela azpimarratu beharra dago (bere burua El paladin de la Vasconia española y liberal bezala kalifikatzen zuen) 23 Bera Montevideora iristean bi errealitateak ezagutzen zituen, bai Uruguaikoa baita Euskal Herrikoa ere. Euskal etxeen artean piztutako gatazka ulertu ahal izateko, bere idatziak oso baliagarriak egingo zaizkigu.
|
|
|
|
Besteak
beste, Euskal Erria euskal etxearen aldizkaria sortzea proposatu zuen, zeinetan zuzendari lana hartu zuen (aldizkariak euskal etxearen izen bera eramango zuen). Horrez gain, lurrak erosi zituen euskal herritarrentzat, frontoiak, txokoak eta neskentzako ikastetxe bat eraikitzeko; non euskal immigranteen alabei euskal hizkuntza (baita kasu honetan frantsesa ere), historia, geografia, kultura eta tradizioak irakatsiko zizkieten.
|
|
|
Hasiera batean harrera ona egin zioten, horregatik honela azaldu zuen Juan de Egiak, La Baskoniako kazetariak, Montevideon zeraman denbora laburrean ikusitakoa.
|
Besteak
beste euskaldunen artean aurkitu zuen batasunik eza azpimarratu zuen, nahiz eta hori aldatzen hasi, baita Euskaro euskal etxearen sorreraren biltzarrean entzundakoa ere:
|
|
|
Euskal Herri penintsularrean izandako aldaketa ekonomiko eta politikoek ondorio izugarriak izan zituzten euskal gizarte tradizionalean.
|
Besteak
beste, migrazio korronte ezberdinen sorrera ekarri zuen XIX. mendean zehar. Oinordeko bakarraren sistema, lur komunalen desagertzea, gerra karlistak, foruen indargabetzea edo zerbitzu militarraren derrigortzea izan ziren, besteak beste, beren lurra utzi eta beste leku batzuetara joatearen arrazoi nagusiak.
|
|
2010
|
|
|
Nolanahi ere, 1867 urtean, elizaren erabateko zaharberritzea sustatu zen.
|
Besteak
beste, gangak, galeriak eta erlaitzak apaindu ziren, hargintza obrak egin ziren6, arrosa leihoa konpondu zen eta leihoak eraiki eta konpondu ziren. Obra haien bitartez, eraikinari irudi duina eman nahi izan zioten, Erdi Aroko izaera mantenduz, eta arkitekturaren bitartez adierazi nahi izan zuten Bilbo hiribilduaren erlijio espiritua.
|
|
|
4 Euskarazkoherri prentsariurteetaneginzaizkionkritikaketaberareninguruan zeuden hainbat aurreiritzi gezurtatu dituzte emaitzek.
|
Besteak
beste, lerrotua egotearena beti izan da herri prentsari egotzi zaion aurreustea eta azterketaren datuen arabera, gehiengo zabal batek bermatzen du euskarazko herri prentsa plurala dela.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak emandako diru-laguntzari esker Txorierriko Aikor!, Eibarko... eta kitto!, Elgoibarko Barren, Orio eta Aiako Karkara eta Idiazabalgo Aldaize aldizkarien inguruko datu esanguratsuak jaso ahal izan dira.
|
Besteak
beste, azaltzen da publikoaren ezagutza maila zein den aldizkarien hedapen eremuan, euren irakurle kopurua zenbatekoa den, irakurleek aldizkariak irakurtzen ematen duten denbora, aldizkarien sarbidea zein den eta irakurleek aldizkariari buruz dituzten iritziak zein diren. Orobat, emaitza horietatik abiatuz, emaitza nagusiak eta etorkizunerako proposamenak bildu dira.
|
|
|
zeharkako iturrien lanketa, inkestak, teknika kualitatiboak...
|
Besteak
beste, honako gaiak jorratu dituzte euren ikerketetan: euskara, merkatu ikerketak, hedabideak eta nazio estatistikak.
|
|
2011
|
|
|
Merkatuak eta prozedura publikoak esleitzen ez dituzten ondasun eta zerbitzuak asetzeko, elkartasuna edota ikaskidetza (co learning) bilatzen duten enpresen arteko lankidetza bide berriak edota jasangarritasun helburuak enpresaren estrategian barneratzea horren adibide dira.
|
Besteak
beste, ekonomia sozialeko enpresak dira kolaborazio bide horiek edota mozkinaz besteko helburuak barneratzen dituztenak. Horrela definitutako berrikuntza sozialak komunitatean bertan oinarrituriko berrikuntza prozesuei egiten die erreferentzia.
|
|
|
1 1911n Solidaridad de Obreros Vascos langileen euskal sindikatu kristau eta nazionalista sortzeko zergatiak interpretatzerakoan eta balioesterakoan guztien adostasuna dago.
|
Besteak
beste, Ansel, Aurrekoetxea, Fusi, Garde, Larrañaga Policarpo, Olabarri, Unanue eta Urkiza egileen arabera, UGTn bateratutako langile meatzarien aldarrikapenek eragindako gizarte gatazkak langile ez sozialisten erantzun alternatibo bat eskatzen zuen. Bere sorreran eta II. Errepublikara arte, solidarioen filosofia erabat antisozialista zen.
|
|
|
Nerabeak ez dira gai izan webgune asko izendatzeko; aipagarria izan da eskatu zaienean izendatzeko bideoak dituzten webgune gustukoenak, askok Youtube aipatu dutela berriro.
|
Besteak
beste, gailendu dira musika eta kirolaren inguruko webguneak; gehien aipatu den webgunea Marca kirol egunkariarena izan da.
|
|
|
Besteekin hotza, sentikortasunik gabea, lehiatzailea, erasokorra, kontrolatzailea, galtzaile txarra, mendeku bilatzailea eta gupidagabea da.
|
Besteak
bere helburuak lortzeko bitarteko moduan erabiltzen ditu, baina ez dio horrek alhadura edo erruduntasun sentimendurik sortzen. Besteen eskubideak zapaltzen ditu, helburuek bitartekoak justifikatzen dituztela pentsatzen baitu.
|
|
|
Joera egozentrikoa eta manipulatzailea agertzen du, nartzisistak bezala.
|
Besteak
gezurren eta iruzurren bidez manipulatzen saiatzen da, haiengandik etekina edo atsegina lortzeko.
|
|
2012
|
|
|
Argitasunaren erreferentzia hartzen badugu, Ibarrolaren lanetan adibidez asko kostatzen zaigu argia sumatzea, dena da kolorea, dena da iluna, dena da bortitza, gizartearen ispilu da.
|
Besteak
beste, Jesus Ibañezengan begirada pausatuz, ordea, egun arrunt bateko argitasuna nabari da, Hurtado de Amezaga kaletik pasiatzen bageunde bezala.
|
|
|
–
|
Besteak
ulertzea
|
|
|
–
|
Besteak
garatzea
|
|
|
16
|
Besteak
garatzea. Besteen abilezia guztiak garatzean datza, feedback eta gidaritza egoki baten bitartez.
|
|
|
1 Autokontzientzia emozionala3 Konfiantza norberarengan10 Enpatia12 Zerbitzua14 Eragina16
|
Besteak
garatzea
|
|
|
CRMFk plazaratutako Guía para un uso no discriminatorio del lenguaje en las mujeres con discapacidad argitalpenak hainbat gomendio ematen ditu emakume elbarrion irudia gizartean hobetzeko.
|
Besteak
beste, discapacitado generikoa erabiltzearen desegokitasuna aipatzen du, kolektiboko% 58 emakumeak direlako; horren saihesbide gisa personas con discapacidadLos padres de las personas con parálisis cerebral son una lección de superación» erabiltzeko aholkua ematen du. Bestalde, espresio desegokiak aurkitzen ditu egunkarietako titularretan, esaterako, ondorengoa:
|
|
|
Nagusiarenak, bere burua baino ez du behar izateko, eta horrezkero bakardadea bilatzen du beste autokontzientzia suntsituz azkenik libre eta benetan independentea izateko.
|
Besteak
, morroiarenak, beldurra du hezurretan; ez da bakarrik egotera ausartzen eta besteak kontserbatu nahi ditu bizirik; dependentea nahi du izan.
|
|
|
Ohiko elkarte mota horien gabeziak nabarmenak dira.
|
Besteak
beste, belaunaldien arteko txandaketa ezak harremanen esklerotizazioa sortu du elkarteen barnean nahiz herritarrekiko harremanetan, baita herritarrekin komunikatzeko baliabideen falta eta elkarteen beraien jardunaren gardentasun urria ere (Rodríguez Herrero, 2010). Partaidetza pluraltasunaren defizit horrek 80ko eta 90eko hamarkadetan sortutako bestelako gizarte kolektiboen ahanztura ere ekarri du, gazte, antimilitarista, ekologista eta feminista edukiak dituztenak, eta balio postmaterialista eta abangoardisten eroale direnak.
|
|
2013
|
|
|
Kulturaren hainbat adierazpidetan hizkuntzaren ardatza ziur aski esanguratsua ez den arren (dantzaren eta arte plastikoen arloko emaitza gehienetan kasu), beste hainbat adierazpidetan funtsezkoa da.
|
Besteak
beste, kontsumitzaile potentzialen kopurua nabarmen baldintza dezake. Gaur egun Euskal Herrian hiztun gehien duten hizkuntzek lor ditzaketen kopuruak oso ezberdinak dira:
|
|
|
XX. mendean, berriz, zenbait gertaera izan ziren.
|
Besteak
beste, heriotza tasa txikitu egin zen; giza bizitza luzatu; esku-lanaren beharra urritu eta derrigorrezko hezkuntzaren adin tartea hedatu zen. Gertakari horien guztien ondorioz behin betiko finkatu zen haurtzaroa aro berezitzat jotzen duen ideia (Palacios, 1990).
|
|
|
Hain zuzen ere, liburua idazteko hainbat jardueratan gertatzen ziren aldaketei (gaitasun berriak agertzea, garatzea zein desagertzea) sistematikoki behatuz jasotako datuetan oinarritu zen Preyer.
|
Besteak
beste, adierazpenean, psikomotrizitatean, imitazioan eta ekintza sentsorialetan.
|
|
|
Azkenik, adimena zenbait trebetasunez osaturiko gaitasun konplexua zela azpimarratu zuen.
|
Besteak
beste, mugitzeko eta sentitzeko trebetasunak, munduaren ezagutza orokorra, oroimena, kontzeptuak sortzea eta arazo konplexuak bideratzea. Halaber, aldarrikatu zuen beharrezkoa zela gaitasun horiek guztiak neurtzeko modu bat.
|
|
|
Izan ere, nerabezaroari buruz plazaratutako lehen teoriaren sortzailea izan zen Hall.
|
Besteak
beste Haeckel eta Darwinen ekarpenetan oinarrituz, ontogenesia filogenesiaren laburbilketa dela aldarrikatu zuen, hau da, gizakien garapen psikologikoak haurtzarotik nerabezarora giza espeziearen garapen prozesua errepikatzen zuela.
|
|
2014
|
|
|
korporazioei dei bat luzatu zien printzipio etikoen sorta bat onar zezaten.
|
Besteak
beste, eskatu zitzaien, gardentasun prozesuak martxan jartzeko esparru guztietan eta ez soilik finantzarioan.
|
|
|
Kasurik bitxiena agian, gipuzkoarrek sortutako El Euskara() aldizkaria da.
|
Besteak
beste Joaquin Jamar errepublikanoak parte hartu zuen bertan eta errepublikanismoaren eta euskararen arteko harremanaren inguruan espekulazioak egitera bultza badezake ere, eta izenburuak aditzera ematen duenaren aurka, gaztelania hutsean idatzia egon zen3.
|
|
2015
|
|
|
Horrela, jeltzaletasun ortodoxoan arrazak zuen tokia hizkuntzak bereganatuko du neurri handian, ezkerreko abertzaletasun berrituan.
|
Besteak
beste, sabindar arbuioaz bestera, euskal nortasuna ulertzeko eta immigrazioa gizarteratzeko bidea zabaltzen zuen. Bizikidetza beti samurra ez izan arren, abertzaleek eta etorkinek bat egiteko aukera izango dute antifrankismoan edota sindikalismoan.
|
|
|
Talde izaeraren garapena gertatzen da elkarrekiko lotura indartuz joan ahala, pilotariek elkarrekikotasunean gora egiten baitute, ni tik, eta banaka jardutetik, gura, taldeko kide izatera, igaroz.
|
Besteak
beste, euren ordua izendatzen dute paletako saioari dagokiona.
|
|
|
Gainera, aldaketa emakumeengan izan da, batez ere, agerikoa eta adierazgarria.
|
Besteak
beste, nabarmen handitu da emakumeen presentzia lan merkatuan, hezkuntzan eta kulturan; eta neurri txikiagoan erabakiak hartzeko eremuetan eta botere esparruetan (Ortiz de Lejarazu eta Sarasola, 2010; Bergara et al., 2008).
|
|
|
EAEri dagokionez, goi mailako irakaskuntzan hainbat ekimen eraman izan dira aurrera azken urteotan genero ikuspuntutik.
|
Besteak
beste, 2006 urtean Euskal Herriko Unibertsitateko kontseiluak «Berdintasunerako Zuzendaritza» sortu zuen, emakumeen eta gizonen eskubide eta betebeharren berdintasuna beteko dela bermatzeko (UPV/EHU, 2014).
|
|
|
Egoera horrek eragin du hainbat herrialdek zientzia arloan genero berdintasuna lortzeko asmoz zenbait ekimen adostu eta bereganatu izana.
|
Besteak
beste, 1999 urtean Europar Batzordeak Emakumeak eta zientzia: emakumeak mobilizatu ikerkuntza europarraren mesedetan komunikazioa argitara eman zuen, zeinak ekintza plan bat ezartzen zuen zientzian genero berdintasuna sustatzeko (Europako Erkidegoko Batzordea, 2001; Europako Batzordea, 1999).
|
|
|
McChesneyk eta Pickardek (2011) planteatzen dituzten proposamenak gobernuei zuzenduta daude, gehienbat.
|
Besteak
beste, neurri hauek proposatu dituzte: informazio korporazioei zergak arintzea, copyright eta jabetza legeen berraztertzea eta inbertsio publikoen gehitzea komunikabideetan.
|
|
|
Galde sorta horretan profesionalei hainbat konturen inguruan itaundu zitzaien.
|
Besteak
besteak, honako gai hauek landu ziren: teknologia berrien eragina, lanbidearen bilakaera, konbergentzia digitala, krisitik irteteko gakoak, edizio digitalen kalitatea, informazio eta adierazpen askatasunak, doako eta ordainpeko informazioaren kalitatea, etorkizuneko informazioaren ezaugarriak eta 2020ko informazioaren gizartea.
|
|
|
Bost emakume horien esanetan, faktore multzo horri erreparatuz gero, jarduera fisikoaren bidez emakume presoen bizi kalitate maila hobeagoa lor daitekeela dirudi. Aipatu alderdiok, era berean, kanpo faktore batzuen menpe daude, presoen baliabideetatik zein aukeretatik at.
|
Besteak
beste, bizitokiaren kalitatea, hezkuntza edo kultur eskaintzaren aukera edo kirola praktikatzeko eskaintza espetxearen esku baitaude. Emakume presoen bizi kalitate maila hobea eskuratzeko bi eragilek dute zeresana:
|
|
|
Ikerketaren ondorioak indartzeko asmoz, interesgarria litzateke etorkizuneko beste hainbat ikerketa ildo proposatzea.
|
Besteak
beste, espetxeko langileak (bereziki zuzendaria eta kirol monitorea) galdekatzeak aukera eskainiko luke emakume preso ohiek esandakoekin alderatu eta bat egiten duten ala ez ikusteko. Halaber, espetxearen errealitateaz mintzatzean bertan sartzea garrantzitsua litzateke, elkarrizketatuek nabarmendu bezala bertan egon arte batek barruko jardunaz egin dezakeen ideia lausoa baita.
|
|
|
Datuek adierazi dute jarduera fisikoa egitea garrantzitsua dela emakume presoentzat, eta maila ezberdinetan zeresan esanguratsua izan du.
|
Besteak
beste, denbora zereginez betetzearen rola, burdina artean bizi izandako egunerokotasunetik ihes egiteko aukera edo euskarri funtzioa bete zuen jarduera fisikoak elkarrizketatutako emakumeentzat.
|
|
2016
|
|
|
Nahiz eta teoria hori osasun izurriteetarako ere erabilia izan den (Aragonés, Tayalero eta Olivos, 2010), kritika asko jaso ditu.
|
Besteak
beste, konstruktuaren sakontasuna sakrifikatzea eta inguratzen dituen prozesu afektiboei jaramon gutxi egitea leporatu izan zaio (Slovic, 2010), arrisku hautematea bera emozio bezala ez ulertuaz.
|
|
|
Hainbat urtetako hurbileko hartu emanaren bidetik, 2014ko abenduan, ituna izenpetu zuten Hegoaldeko Euskal Errugbi Federazioak eta Aviron Bayonnais talde lapurtarrak.
|
Besteak
beste, errugbiaren bidez Euskal Herriko identitate partekatua eta Euskal Herriaren nazioartekotzea bultzatzeko asmoa plazaratu zuten (Urraburu, 2014). Bidenabar, gertagarria da, behinola errugbiak eta futbolak Pirinioen bi aldeetako euskal gizartea sinbolikoki zatitu bazuten ere, XXI. mendean hurbiltzeko tresnak izatea, futbola baita errugbia ere.
|
|
|
Modernitatearen euskarrien inguruan hedatu ziren kirol ekitaldia, futbola nagusiki, nahiz estatu nazio eredua munduan zehar.
|
Besteak
beste, modernitate garaiaren osagaiak izan ziren industria ekoizpena, arrazionaltasuna, zientzia positibista, objektibotasuna eta erabateko baieztapenen sinesmena, ordena eta egonkortasuna. XXI. mendeko gaur egungo garai ezjakina azaltzeko erabiltzen den postmodernitate esamoldeak erreferentzia egiten dio ziurtasun horiek guztiak ezbaian jarri dituen hurrengo denborari (Jarvie, 2006:
|
|
|
Kirol ez profesionala babesten duten Bizkaiko lau enpresa hautatu ditugu ikerketa garatzeko.
|
Besteak
beste, beren beregi prestaturiko inkesta erdi estrukturatuak baliatuz, fenomeno honen ikerketaren hastapen pausoa eman dugu. Zehazki, ikerketa honetan kirol ez profesionalean inbertitzeko enpresek dituzten arrazoiak identifikatu eta sailkatu dira.
|
|
|
Artikulu honetan Aguraingo udal bihitegiak krisi horren garaian izan zuen eraginkortasuna aztertzen dugu.
|
Besteak
beste, nekazariei mailegatutako garia bertako gari ekoizpen osoarekin alderatzen dugu.
|
|
2019
|
|
|
Ikasleak ikasprozesuaren erdigune eta elkarrekintzen ardatz izan daitezen, aipaturiko alderdi metodologikoak ez ezik, ikasgelaren antolaketa espazialak ere badu zer esana.
|
Besteak
beste, ikasleak taldekatzeak gelako interakzio mota aldatzea eta ikasleak jakintzaren kudeatzaile eta ikasprozesuko protagonista bihurtzea dakar. Hortaz, sekuentzia didaktikoaren diseinuan hasierako zein bukaerako ekoizpena banaka eginagatik, tarteko moduluen lanketan talde kooperatiboetan garatu dira.
|
|
|
Aurretestuetan izenburua ez ezik, izenburuan gaira hurbildu edota gaia zuzenean zekarten A8 eta A9 testuen kasuan ere bada garapen aztarnarik.
|
Besteak
beste, A8 testuari dagokionez, aurretestuko izenburua, «Euskaraz ikastea», zehaztu eta hartzaileen atentzioa bereganatu nahian, galdera moldeari jarraitzen dio: «D eredua, bai ala ez?» (O8).
|
|
|
Arestian aipatu bezala, aurretestu guztiek sarrera batekin ekinagatik, zenbait ikaslek lehen gairatzea egiteko arazoak dituzte.
|
Besteak
beste, testuaren irakurlea, gaian kokatu eta testua ulertzeko, testuinguru diskurtsibora jo beharrean dago. Arazo horri aurre egiteko, proposamen didaktikoan sarrera eredugarri batzuk ardatz, ikasleek sarrerek bildu beharreko informazioa identifikatuz eta baliatuz sarrerak ekoitzi dituzte.
|
|
|
Izan ere, igorleak, bere iritzia aldezterakoan, hartzailearen ezagutzak eta pentsamoldeak aintzat hartu behar ditu, horiei aurre hartuz eta erantzunez (Herrero, 2006).
|
Besteak
beste, helburua lortzeko, hots, gai zehatz baten aldeko jarrera sortzeko edo hartzailearen iritzia eraldatzeko, hamar egiteko izanen ditu (Camps & Dolz, 1995: 6):
|
|
|
Bai argudiatzeak, bai eta kontra argudiatze jarduerak ere, zenbait hizkuntz baliabide eskatzen ditu.
|
Besteak
beste, «aipuak eta besteen iritzi eta hitzak testuratzeko bitartekoak, hots, zenbait testu antolatzaileren presentzia eskatzen du» (Larringan, 1992b: 104).
|
|
|
Magrit Frenkek Nuevo corpus de la antigua lírica popular hispánicalaneko«Madre, ¡ casar, casar!» atalean, XVI. mendean dokumentatutako hainbat gaztelaniazko poematxo jaso ditu ezkontzeko irrikaz dagoen neska gaztearen gaiarekin loturik.
|
Besteak
beste:
|
|
|
Herrialde horietako batzuk, gainera, giza eskubideen babeserako konpromiso lausoa dute; horren adibide da Europar Batasunak eta Turkiak sinatutako akordioa.
|
Besteak
beste, harrerarako eskubidea urratzea ekarri du itun horrek.
|
|
|
Bertan, ikasle unibertsitarioek informazioa jaso zuten gaiaren inguruan 17 panelez osatutako erakusketaren bisita gidatu batean, egungo krisiaren kausen inguruan.
|
Besteak
beste, historian izandako desplazamenduen inguruan gehiago ikasi zuten; errefuxiatuen eta etorkinen arteko dikotomiaren inguruan aritu ziren; Euskal Herriko, Espainiako Estatuko eta Europako historiaren inguruan mintzatu ziren; Europako politika ofizialak dituen dilemaren inguruan jardun ziren; beste politika batzuen garapena aldarrikatu duten ahots kritikoen inguruan hitz egin zuten; eta aurreir... Esku hartze horren bidez, pertsona errefuxiatuekiko eta haien egoerarekiko jarrera eta emozioetan eragitea nahi izan zen.
|
|
|
Feminismoaren aldarrikapen nagusietako bat, bizitza erdigunean kokatzea, herri ekimenen testuingurura ekarrita, bizitza militantziaren erdigunean kokatzea nahitaezkoa ikusten da, gizartearekin, inguruko pertsonekin eta norbere buruarekin justuago den herrigintza bat bultzatze aldera.
|
Besteak
beste, prozesuari garrantzia ematea, dependentziarekin apurtzea, pertsona bere integraltasunaren erdigunean jartzea. Hain zuzen ere, militantziaren erdigunean, elkar zaintzeari erreparatu eta lanketa egiteak pertsona eta taldeen mantenua egitea dakar, eta hori guztiz lotua dago, esan bezala, hirugarren multzoarekin.
|
|
2020
|
|
|
ura, karea, harria, lurra, egurra edo beste materialak garraiatzeko, harginei edo zurginei laguntza emateko, etab. Esate baterako, Lekeitioko Santa Maria elizako kaperako teilak berritzeko, apaizek bi gizon eta neskatila edo" moça" bat kontratatu zituzten 1500ean122 Herriko kaleak harriztatzeko obra handia egin zenean 1518 eta 1521 artean, emakume anitz kontratatuak izan ziren une desberdinetan.
|
Besteak
beste, hamalau emakumeren aldeko ordainketa erregistratu zen udal kontuetan, bakoitzari 16 marabediko soldata eman zitzaiolarik, aldi berean lan egin zuten gizonek 34 eta harginek 50 eskuratu zituzten bitartean123 Beraz, agerikoa zen generoaren araberako soldata desberdintasuna esparru horretan ere.
|
|
|
Hori hobeto irudikatzeko, azken atalean, okupazio gerra horren" teknologia" batzuei erreferentzia egingo zaie.
|
Besteak
beste, hobi komunei eta
|
|
|
|
Besteak
beste, hezkuntza alternatiboko proiektuen gorakadaren ondorioa izan da azken urteetako oihartzun mediatikoa. 2016 urtean Haziz Hazi sarea eratu izana ere horren ondorio da.
|
|
|
3
|
Besteak
beste adierazpen artistikoekin, ikus entzunezkoekin eta ondarearen zabalkundearekin lotuta tailerrak antolatzea.
|
|
2021
|
|
|
6
|
Besteak
beste: Rodolfo Martin Villa, Licinio de la Fuente y de la Fuente edo Manuel Fraga Iribarne.
|
|
|
1991 urtetik, Eurofound ek lan baldintzen inguruko Europako Inkesta egin du eta haren helburua Europako herrialde guztietan dauden lan baldintzak ezagutzea da.
|
Besteak
beste, arriskuan dauden taldeak, kezka handiena sortzen duten arloak identifikatzen ditu, baita aurrerapenak izan dituzten arloak ere. Azken inkesta 2015 urtean argitaratu zen eta 2020an hurrengoaren landa lana egiteko zen (COVID19a dela-eta bertan behera geratu zen eta 2021 urteko martxotik uztailera telefono bidez egingo da lana).
|
|
|
Azkenik, arrisku psikosozialen oinarria lanaren antolaketan dago.
|
Besteak
beste, lanaren karga mentalaz, erritmoez, lanaldiaz eta langilearen motibazioaz ari gara.
|
|
|
Jarraian, 3 puntuan, filmaren hainbat aspektu aztertuko dira, zeinak gerora pelikularen eta argiaren metaforaren tradizioaren arteko loturak sortzeko balioko duen.
|
Besteak
beste, protagonisten izenak, leku izenak, eszena esanguratsuak eta argiarekin zuzenean erlazionatzen diren elementuak aztertuko dira. Horren ostean, 4 puntuan, erlazionatu egingo ditut 2 puntuan mahaigaineratutakoa, hau da, argiaren metaforaren erabilera desberdinak (antzinatekoa, kristaua eta ilustratua) eta 3 puntuan aztertutako elementuak (pertsonaien izenak, argiaren erabilera, eszena desberdinak...).
|
|
|
Aurrekoaren isla ezagunenetako bat Platonek bere Politeia obrako VII. liburuan eskaintzen duen haitzuloaren alegoria dugu.
|
Besteak
beste, bere ezagutzaren teoria azaltzeko erabili zuen alegoria da eta halaxe labur daiteke: imajina dezagun lehenik haitzulo bat eta bertan irudika dezagun gizatalde bat.
|
|
|
Iturri kristaua aztertu ostean, hainbat ondorio atera daitezke.
|
Besteak
beste, greziarrentzat nola kristauentzat ere argia egiaren eta jakinduriaren pareko zen; egiatik eta argitik aldentzen zena itsu eta ezjakin izango zen. Hala ere, berezitasunak ere nabarmenak dira:
|
|
|
XVIII. mendearen erdialdean frantziar filosofo talde batek eman zion hasiera Ilustrazioaren proiektuari.
|
Besteak
beste, Voltaire, D’Alembert, Diderot, Rousseau eta Montesquieu10 izan ziren ordezkari nagusiak eta Entziklopediaren proiektuan egikaritu zuten euren programa filosofikoa. Nolanahi ere, nahiz eta Frantzian jaio, laster zabaldu zen Europa osoko beste bazter batzuetara:
|
|
|
Burbank Kaliforniako hiri baten izena da eta gaur egun zineeta telebista konpainia handien egoitza da.
|
Besteak
beste, Warner Bros. Entertainment, The Walt Disney Company, Nickelodeon, DC Entertainment eta Universal Studios bertan kokatzen dira.
|
|
|
Bestalde, Grimmen bertsioan oinarritutako euskarazko itzulpenen berri ere ematen du Gomezek, nahiz eta hipotestu desberdinak abiapuntu hartuta itzulita daudela argitu.
|
Besteak
beste, 1929ko Altunarena, 1990eko Sarasolarena edota 1999ko Gomezena ditugu horien artean. Ibilbide historiko honen azterketan Gomezek (op.) azpimarratzen du itzulpen eta transposizioak kontuan hartuta bi motibok iraun dutela bertsio guztietan, hipotestua zeinahi delarik.
|
|
|
Egia ote?
|
Besteak
beste, galdera horri ahalik eta modu zorrotzenean erantzuteko saiakera egin du Oier Araolaza Arrietak ikerlan honetan. Lanak liburu forma badu ere, doktoretza tesi bat gordetzen du barruan.
|
|
|
Egoera honek eskatzen du hezkuntza komunitateak gogoeta sakona egiteaz gain, eraginkorrak inplementatzea.
|
Besteak
beste, euskara plan eraginkorrak jarri lirateke abian eta planarekin batera, euskararekiko konpromisoak hartu, ekintzak bideratu eta aurrerapausoak nabaritu behar lirateke (Irastortza, 2010).
|
|
2022
|
|
|
Artikulu honetan, azken hilabeteetan zeresan handia ematen ari den lanaldimurrizketaren proposamena aztertu da.
|
Besteak
beste, neurri horrek zer beharri erantzuten dion, zer funtzio bete ditzakeen eta zer logika duen ikertu da. Horretarako, esperientzia historikoetan oinarritu gara:
|
|
|
Urte batzuk geroago, ordea, 1970eko hamarkadako krisiak eraginda lanaldi murrizketaren aldarria berreskuratzen hasi ziren sindikatuak, lana banatzearen proposamenarekin batera; garai horretakoa da, zehazki," lavorare meno, lavorare tutti" lema famatua (Jodar, 2021).
|
Besteak
beste, IG Metall sindikatu alemaniarraren borroka aipa dezakegu; izan ere, 1978an 35 orduko lanaldia eskatzen hasi zen eta," Bigarren Mundu Gerra ondorengo greba luzeenari esker", metalgintzako sektorearentzat sei asteko oporrak eta 38,5 orduko lan astea lortu zituen 1984an (Imaz, 2007).
|
|
|
Mas Pas ez da, ordea, neurri horren aldeko apustua egin duen antolakunde bakarra.
|
Besteak
beste, Espainako Estatuan UGT sindikatua edo Ecologistas en Accion aipa ditzakegu lanegunaren murrizketaren babesleen artean (Tejero, 2021). Euskal Herriko kasuan, LAB sindikatuak denbora luzea darama 35 orduko lanaldia eta 1.200 euroko gutxieneko soldata defendatzen (Garcia, 2016), baina 2021eko otsailean eskaeretan" beste urrats bat" egin eta" haratago begiratzeko garaia" dela adierazi zuen:
|
|
2023
|
|
|
Horren arabera, pertsonek zaintza beharrei heltzeko dauzkaten baliabideak familian zein komunitate mailan gero eta urriagoak dira, eta merkatuak agindutako produkzio denbora eta logiken arabera antolatzen dira bizitzaren sostengurako aukerak.
|
Besteak
beste, populazioaren zahartzeak, emakumeen lan merkaturatze masiboak, familia egituraren txikiagotzea eta askotariko ereduen hedapenak edota balio indibidualisten gorakadak zaintzaren krisian eragina izan dute. Egoera horrek ezinbestean arrakala sortu du jendartean, gero eta gehiago baitira zaintzari lotutako beharrak eta gero eta urriagoak horiek artatzeko baliabideak (Comas d Argemir, 2019; Theobald eta Luppi, 2018).
|
|
|
Emakume askok JFKa gozamenez praktikatu arren, genero estereotipoekin loturiko zenbait oztopori aurre egin behar izaten diote, batez ere tradizio maskulinoa duten kiroletan (Alsarve eta Tj^nndal, 2020; Joncheray et al., 2016).
|
Besteak
beste, gizonak baino gutxiago direla hautematea, objektibizatuak eta sexualizatuak izatea edo maskulinotzat jotzen diren agresibitatea eta indarkeria bezalako jarrerak hartuz gero maskulino eta ez heterosexual jotzen dira, baztertuak izateko eta ikusezin bihurtzeko aukerak handituz (Smart et al., 2021).
|
|
|
Izenburu hori jarri zion zeresan handia eman zuen liburuari, mundu osoan gertatu zen" politika emantzipatzaile erradikalaren berpiztea" analizatzea xede zuena (Zizek, 2013).
|
Besteak
beste, Occupy Wall Street, 15M^ fenomenoak aztertu zituen bertan.
|
|
|
Artikulu honetan, Euskal Autonomia Erkidegoko bizitza aktiborako trantsizioaren egoera aztertu da.
|
Besteak
beste, gazteen bizitza aktiborako trantsizioaren paradigma nagusiak aztertu ditugu, bakoitzaren oinarriak kontuan izanik. Horrez gain, aipatutako trantsizio horretan eragin zuzena duten hainbat faktore ere aztertu dira:
|
|
|
Bigarren paradigma nagusia, aldiz, gizarte estrukturetan fokua jartzen duen ikuspegia da.
|
Besteak
beste, eragin handiena duten faktoreen artean" ongizate estatuen politikak, kultura, familia eta baldintzatzaile sozioekonomikoak" nabarmendu genitzake. Aurrez aipaturiko lau faktore horiek determinatzen dituzte gazteriaren" bizitza ikastaroak", eta" testuinguru nazionalaren arabera desberdinak" dira.
|