|
2000
|
|
|
edo neure hitza bete nuela eta behatza ohorezki eta dolorezki ebaki nuela, edo ez nuela ebaki?
|
Baina
zuek ere ez didazue sinetsiko, baldin froga zeuen begien aitzinean paratzen ez badizuet, eta laxa dezadan, bada, neure ezker oineko oinetakoa", eta laxatu nuen oinetakoa zirimonia handiz, eta ikusten zutelarik han zeudenek ezen pikaturik nuela behatza, sinesten hasi zitzaizkidan; edo, sinesten hasi ez bazitzaizkidan ere, begirunez behatu zidaten. Eta, haren jarraikian, halaxe mintzatu nintzaien gizon hilaren lagunei:
|
|
|
—Ordea, kontu hauek mapan gauza bat dira, eta errealitatean, bertze bat...
|
Baina
zuek jakin zenukete hori, baldin, erraiten didazuen moldean, itsasgizonak bazarete... —eta, arrazoin pisu haiei arrazoin ustez ihardestezin bat zeratxekiela, erran zuen—:
|
|
2003
|
|
|
Zenbat aldiz esan ote dizuet Taranteneko Joxepe eredu hartu zenuketela?
|
Baina
zuek, lotsagalduok, kasurik ez...!
|
|
2004
|
|
|
–Hori uste dut.
|
Baina
zuek esan duzue.
|
|
2008
|
|
|
Zaragozan ere aspaldi agertu zen bezala, Pilaricarena baita Espainian gertatu izan diren agerpenetatik bene benetakoena, frogatuena bai behintzat; izan ere, non Calandako herrenarena baino froga erabatekoagorik?
|
Baina
zuek ere badakizue zer gertatu zen: txikitu zitzaion Calandakoari hanka istripu batean, moztu zion zirujau batek ospitale batean, errezatu zion herrenak Pilaricari?
|
|
|
–
|
Baina
zuei zer?. Ez zaizue interesatzen ala??
|
|
|
Zaragozan ere aspaldi agertu zen bezala, Pilaricarena baita Espainian gertatu izan diren agerpenetatik bene benetakoena, frogatuena bai behintzat; izan ere, non Calandako herrenarena baino froga erabatekoagorik?
|
Baina
zuek ere badakizue zer gertatu zen: txikitu zitzaion Calandakoari hanka istripu batean, moztu zion zirujau batek ospitale batean, errezatu zion herrenak Pilaricari... eta Ama Birjinak galdutako hanka itsatsi zion, halako batean:
|
|
2009
|
|
|
–
|
Baina
zuek zauzkat?
|
|
|
–Inortxok ere ez, hori seguru?
|
Baina
zuek gauza izango zinatekete niri pasadatxo bat emateko. Eta zer aurreratuko zenukete horrekin?
|
|
|
–Ni hamabost urterekin atera nintzen lehen aldiz etxetik, etorkizunaren bila; osaba Ismaelek hamabost urterekin lehenengo eskopeta eskuratu eta hamabost urterekin akabatu zuen lehen basurdea, eta osaba apaiza Honorato, goian bego, hamabost urterekin sartu zen seminarioan.
|
Baina
zuek hamabost urterekin estudiatzen ari zarete, eta hara zer pentsatu dudan: bakoitzari domina bat ematea, orbetarren leinuari betiko lotuko zaituztena, fabrikan lanean hastean.
|
|
|
–
|
Baina
zuek ikusi al duzue ezer deigarririk?
|
|
|
–Ni hamabost urterekin atera nintzen lehen aldiz etxetik, etorkizunaren bila; osaba Ismaelek hamabost urterekin lehenengo eskopeta eskuratu eta hamabost urterekin akabatu zuen lehen basurdea, eta osaba apaiza Honorato, goian bego, hamabost urterekin sartu zen seminarioan.
|
Baina
zuek hamabost urterekin estudiatzen ari zarete, eta hara zer pentsatu dudan: bakoitzari domina bat ematea, orbetarren leinuari betiko lotuko zaituztena, fabrikan lanean hastean.
|
|
2010
|
|
|
zeure galdera egin zenuen arte, Damaso: ?
|
Baina
zuek ikusi duzue ezer partikularrik, Kristoren keinuren bat edo???; eta markesak baietz erantzun zizun: baietz baina ezetz, gurutziltzatuak ahoa ireki ote zuen zerbait esateko?
|
|
|
ikusi zenukete zer den hura, ehunka eta milaka gizon emakume Kristoren aurrean belauniko...!, harik eta zuk —edo Bibi izan ote zen?, edo Ada...? — zeure galdera egin zenuen arte, Damaso: "
|
Baina
zuek ikusi duzue ezer partikularrik, Kristoren keinuren bat edo...?"; eta markesak baietz erantzun zizun: baietz baina ezetz, gurutziltzatuak ahoa ireki ote zuen zerbait esateko... baina ezin ziurtatu zuela, hain bizkor gertatu ziren gauzak...;" Eta zuk...?" galdetu zenion amari; eta amak burua makurtu eta ezetz esan zuen, ezetz esan ahala burua jaso:
|
|
2011
|
|
|
–eta, mutilei irri ezin maliziosagoa egiten ziela, burua haiengana makurturik, gaineratu zuen?:
|
Baina
zuek mutil zintzoak zarete, eta badakizue, hartaraz gero, eginkizun patriotikoekin behar bezala konplitzea dela mutil zintzoen lehen eginbeharra: beraz?
|
|
|
–eta, hatz erakuslea erakusten ziela, jarraitu zuen?:
|
Baina
zuek dakizuena ipuin hutsa da?
|
|
|
galdekatu ninduzutenean, ez nekien zuen hizkuntza eta ez nizuen ulertzen, persiera espetxean ikasi dut bi urteotan.
|
Baina
zuek galdekatu, epaitu eta zigortu egin nauzue zuen hizkuntzan, nik ulertzerik eta defendatzerik ez banuen ere?. Emakume eskolatugabe honen eta Irango beste hiru kurduren exekuzioaren berri Urtzi Urrutikoetxeak eman zigun:
|
|
2012
|
|
|
Zuen kariñoa eskuratzea.
|
Baina
zuek ikusteko beharra nuen.
|
|
|
Azkenean, zer, eta alfer alferrik dena!...
|
Baina
zuek uste duzue amore eman zutela. Bai zotza!
|
|
|
Baina hitz joko zozo bat ez da kontsolamendua errusiar batentzat eta, denbora ematearren, Belaren istorioa idaztea otu zitzaidan, Maxim Maximitxen ahotik entzun nuen bezalaxe, irudikatu ere egin gabe kontakizun kate luze baten lehen maila izango zela; ikusi nola batzuetan munta gutxiko gertaera batek ondorio latzak izaten dituen!...
|
Baina
zuek, agian, ez dakizue zer den «egokiera». Eskolta bat da, infanteriako konpainia erdiak eta kanoi batek osatua; Kabardia zeharkatzean konboiei laguntzen die Vladikavkazetik Jekaterinogradora bitartean.
|
|
2014
|
|
|
–
|
Baina
zuek maite zaituztegu, asko maite zaituztegu?.
|
|
|
–
|
Baina
zuek oso batuta zaudete. Denak amari kasu eginez eta.
|
|
2015
|
|
|
–
|
Baina
zuek zer zarete, babo arraioak edo zer?
|
|
|
|
Baina
zuek, gizonak elkarren lagun izango direnegunak ailegatzen direnean, erruki zaiteztegutaz oroitzean.
|
|
|
Ez dakit... zerbait egiteko, munduan ibiltzeko gogoa genuen.
|
Baina
zuei ez dago ezer esaterik. Denok zuen zerbitzura egon behar dugu.
|
|
2017
|
|
|
–
|
Baina
zuei, ez zaizue ezer falta eta, esaten nion Santiagori askotan?. Denetik izan duzue mundura etorri zinetenetik.
|
|
|
–Oraintxe joango naiz erostera.
|
Baina
zuek ez esan inori, e!
|
|
|
Kanpaina erasokorra egin, egoerak behartu eta besteen hanka sartzeak aprobetxatu; ez genuen beste aukerarik.
|
Baina
zuek tranpa guztiak saihestu dituzue, edaten jarraitu genuen. Eroso nengoen han.
|
|
2018
|
|
|
–
|
Baina
zuek lagunak izan zarete urteetan. Zerbaiti buruz hitz egingo zenuten.
|
|
2019
|
|
|
–eta, kontuan harturik aurrean zituèn ikusleak, bere aldekoak zirenak gehienbat, ahotsa goratu zuen?:
|
Baina
zuek ere Donostiako udaltzaingoan infiltratutako agente athleticzale batzuk besterik ez zarete, beharbada, traidore hutsak alegia, athleticzaleak babesten dituzuenez gero, eta ez errealzaleak?
|
|
|
–Ongi da, esan zuen Balendinek, zeinak, bi eskuak zabaltzen zituela eta hatsa betean hartzen, gehitu baitzuen?:
|
Baina
zuek mesede bat eskatu didazue, eta nik beste bat eskatuko dizuet. Hara:
|
|
|
–ihardetsi zien atezain ipurterreak, harri eta zur?.
|
Baina
zuek burutik behar duzue, txakur bati izen hori jartzeko. Ez dakit zertarako etorri zareten Anoetara, Santa Agedan itxita egon behar zenutenean.
|
|
2021
|
|
|
"
|
Baina
zuek, editoreek, aurre egin behar diozue literatura kaskarrari eta arranditsuari eta puztutako edozein ergel entzuteak eragiten duen asperdurari. Horiek beti hitz egiten dute pulpitutik, kalean edonork dakien zerbait esateko edo, okerrago, ez esateko!
|
|
2022
|
|
|
Beste batzuei beldur edo tristezia adierazgaitz bat sartuko zaie.
|
Baina
zuek argi eta garbi antzemanen zenukete, eta ez zaudete prestaturik horretarako. Eta hori ez da okerrena.
|
|
|
–Bi horiek udaltzainen ziegan egonen dira honezkero –jarraitu zuen argazkilariak–
|
Baina
zuek ez zarete hain zorionekoak izanen.
|
|
|
–Txango bat?
|
Baina
zuek burutik jota zaudete! –pistola ahaztu eta oldarkor jarri nahi izan zuen– Hemen zer gertatzen ari den kontatzen ez badidazu, ez naiz zuekin inora joango –ahotsak dar dar egin zion esaldia amaitzean.
|
|
|
|
Baina
zuek zoratu egin zarete ala?
|
|
2023
|
|
|
–A zer oparia!
|
Baina
zuek ez al duzue honen beharrik izango? –Patxik benetan kezkaturik zirudien– Hemen ere nahiko lanekin zabiltzate.
|