|
2002
|
|
|
Biltokiko enkargatuetako bat zen eta hainbat langile zituen bere menera, fardelak hara eta hona eramateko, biltokira lehenik, eta biltokitik kamioietara gero.
|
Baina
langileei aginduak emateaz gain, bera ere aritzen zen egiteko haietan, etsenpluarekin predikatzen zuèn gizona zenez gero. Aitak ez zuen, hala ere, bere ogibidea sobera maite.
|
|
2005
|
|
|
Dena ongi antolatua genuen, noiz oihu egin, nola mutuarazi, Florenek kenduko zion aurreneko luma.
|
Baina
langileen auzia aipatu zuen orduko, Soterok, horren xeheki adostua genuena algaretean utzita, oihu egin zuen eskua jasoz," Aizak!", harengana itzuli ziren buru guztiak, isiltzeko esan zioten, hala hobe, baina apezak eten egin zuen bere jardurioa, lasai egoteko agindu zuen, uzteko hizketan mutilari.
|
|
2007
|
|
|
Araubide Berezi honetako beregaineko zein inorentzat lan egiten duten nekazaritzako langileek, ondoz ondoko egutegiko sei hilabetetik gorako aldian, Gizarte Segurantzaren nekazaritzako araubideaz landako beste araubide batean kokatzeko moduko lanak egiten badituzte, nekazaritzako araubidean baja hartuz, orduan, lanok amaitu ondoren edo Gizarte Segurantzaren kasuan kasuko prestazioak amaitu ondoren, prestazio horien barnean direla lan horien araberako eskubideak eratorri langabeziaren ondoriozko prestazioak eta sorospenak, langile horiek euren inskripzioa eska eta lor dezakete Gizarte Segurantzaren nekazaritzako erroldan. Langileok ez dituzte berriro egiaztatu behar ohikotasunaren eta oinarrizko bizibidearen betekizunak nekazaritzako araubide berezira biltzeko.zioen nahiz sorospenenen amaiera data kontuan hartu eta hurrengo hiru hilabe
|
Baina
langile horiek eskabidea egin dute, lanak edo aipatu prestateetan.
|
|
|
Segur aski, prozesuberri horri lotuta egongo den langile mota berria, edozein delarik bere jatorria, gaiizanen da baldintza berri horiei aurre egiteko.
|
Baina
langile horrek ez du ahantzibehar bere lana monetatan, dirutan, neurtua izanen dela. Eta diruak, monetakiraungo duen bitartean, diru hori nola mugitzen den, zer suposatzen duen aztertubeharra dauka.
|
|
2008
|
|
|
9 urte pasa dira eta Zubiria jaunak arazo berarekin hasi du legealdia, kasualitatea ote. Ez nahiz sartuko langileen eskaerak justuak diren edo ez baloratzera, ez baitut Mankomunitatean eztabaidatzeko aukera izan oraindik.
|
Baina
langile batzuekin hitz egin dut. Hauek diote, hasieratik Mankomunitatearen lehendakariaren jarrera" oso itsia" izan dela," prepotentzi puntu batekin".
|
|
2009
|
|
|
GERMAN.
|
Baina
langile finak. Etzigutek behin ere huts egin.
|
|
|
–Halako obretan lur asko mugitzen da, eta batzuetan gertatzen da gorpuzkinak aurkitzea.
|
Baina
langileek ez dute horren berri ematen. Kasu honetan ez da horrela izan, eta eskertzekoa da?.
|
|
2010
|
|
|
langileak guztiz otzantzea lortzen zutela.
|
Baina
langileek ere ez dute hori baizik nahi, beharbada: estatus gutxieneko bat eta bakean uztea?
|
|
|
Bete ere, bete zituzten aitak eta Teok beren ametsak, erraztasun eta fabore haien truke —esan beharrean nago, halaber, aitak eta Teok beti gordetzen zutela enpresaren irabazietatik kapitaltxo bat, bai Elizarekin lotutako hainbat proiektu sozial bultzatzeko eta bai langileen aisiarekin lotutakoak ere, bakoitzari berea— langileak guztiz otzantzea lortzen zutela.
|
Baina
langileek ere ez dute hori baizik nahi, beharbada: estatus gutxieneko bat eta bakean uztea... eta nola orbetarrok baikinen langileentzat ipuineko esne behia, guztiak esnez hornitzen genituenak, gero eta gehiago hartu zuten hauek esne behia jainkosatzat... baita beren burua gero eta orbetarragotzat, ondorioz, hierarkia zurrun batek egituratutako familia handi bateko partaide sentitzeraino, Teofilo Mariak egun batean iragarri bezala, Frantziako bi urteko egonalditik itzuli ez beste.
|
|
2011
|
|
|
KAR.
|
Baina
langileek eskatzen dutena ezta gehiegikeria, EREa bukatzean IPCa gehi bi puntu eta sei hilabete barru ohiko lanaldia eta soldata edukitzea.
|
|
2012
|
|
|
Larria da ELAk gehiengo sindikala baztertzea egoera horri erantzuteko, langileei eskaintza sendo bat egiteko.
|
Baina
langileek erantzun bat behar dute. Krisiaren kontrako erantzunak elkartu zintuzteten, 2009an.
|
|
|
Atzoko egunkarian artikulu guztiak sinatu zituzten kazetariek, eta negoziazioei begira ez dutela sinadura greba egingo iragarri.
|
Baina
langileen gehiengoak onartu du Javier Moreno zuzendariaren dimisioa eskatzea. Langile batzordearen arabera, Morenok ez du «autoritate moralik» egunkaria zuzentzeko, joan den asteko presioen ostean.
|
|
|
–Hiztegi aldetik ere, garbizale xamar aurkitzen dut, neure gogorako.
|
Baina
langileak, berriz ere, maiña, rekin hasi behar?, lanean ari denak, hobeki daki lanaren berri besoak gurutzaturik begira dagoenak baino?. (LIB II: 154).
|
|
|
Beste kasu batzuetan, enpresek soldata atzerapena erabiltzen dute enplegatuaren baja behartzeko estrategia gisa, kalte ordainik edo finikitorik ordaindu gabe.
|
Baina
langileek hainbat mekanismo juridiko erabil ditzakete soldatak ordaintzeko.
|
|
|
|
Baina
langileak ezagutu bazuen, alibi bat du.
|
|
2013
|
|
|
Gehiago esango genuke, eraikuntza nazionalari dagokionez gure aurkariak dira zenbait planteamendu eta borroketan.
|
Baina
langileen eskubideei dagokienez, eta gehiago kasu honetan, gure aukera garbia da. Helburuekin bat eginda elkarrekin borroka egin nahi dutenekin aurrera egin nahi dugu.
|
|
2014
|
|
|
Beraz, beti izan da euskal giro hori.
|
Baina
langile giro hura desagertua da. Fabriken ordez etxebizitza eraikin handiak dira gaur egun.
|
|
2015
|
|
|
Andaluzia, Extremadura eta Cuencatik bidalitako 560 preso jarri zituzten lanean, tunela Burgos aldetik irekitzen.
|
Baina
langileen kualifikazio ezak, bitarteko eskasek eta muturreko baldintza fisikoek infernua bilakatu zuten proiektua. Aurreikuspenen arabera 52 hilabeteko lana zena 19 urtez luzatu zen:
|
|
|
Batzuek egiten dituzte astean 50 ordu, eta beste batzuek kontratuko orduak betetzen dituzte.
|
Baina
langile batzuek beren orduak markatzeak eta beste batzuek ez markatzeak arazoa sortu zuen epe luzera, eta orain ahalegintzen dira lan bakoitzak eskatuko duena aurreikusten, Ximun Karrereren arabera. Kanalduderen beste berezitasuna da laguntzaileekin ere funtzionatzen dutela, eta hainbat lagunek parte hartzen dute edukiak sortzen, ekitaldi handietan batez ere (Korrika, manifestazio handiren bat?).
|
|
2016
|
|
|
Birramonaren garra duzu zeuk ere.
|
Baina
langile fina izateaz gain, emakume ederra eta dotorea zen, zu bezala.
|
|
2017
|
|
|
Garbi dugu egokitu behar dugula langile eta afiliatuekin feedback hori lortzeko.
|
Baina
langileekin harreman zuzena izateak ere garrantzia dauka eta aukera handia daukagu lantegian haiekin aurrez aurre egoteko; lanketa ideologiko sakonagoa egin dezakegu elkarrekin.
|
|
2018
|
|
|
Egia da nazioarteko koiunturak eta Amerikako Estatu Batuen politikek enpresen bilakaeran eragin dezaketela.
|
Baina
langile hauek ez dira Donald Trumpen eta bere politiken biktimak, logika kapitalistarenak baizik, akziodunen interesak zaintzea eskatzen baitu honek finantza erakundeak barne langileen gainetik. Hau da, Trumpek bezala pentsatu eta jarduten duten akziodun batzuen biktima dira.
|
|
|
Ez digute kontatzen espazio publikoaren nolabaiteko pribatizazioa ere bazekarrela; ezta erakundeekin harreman handia zuen oligarkia berri bati mesede egiten zionik ere.
|
Baina
langile klaseari on egin al dio. Zer da, alabaina, egungo langile klasea?
|
|
|
|
Baina
langileek zaratak entzun dituzte bakarrik.
|
|
2019
|
|
|
Irudia: Space Space a
|
Baina
langileek lanaldian eserita pasatzen dituzten orduak ez dira bakarrik egonean sartzen lan eremuan. INSSTren txostenak dioenez, beste datu garrantzitsu bat dago:
|
|
2020
|
|
|
Ez, ni sozialista naiz.
|
Baina
langile naizen aldetik, poeta miresten dut. Ados?
|
|
2021
|
|
|
Berariazko prestakuntza duten gurasoek jantokian lagundu dezakete.
|
Baina
langile laguntzaileak izango dira beti, ez dira kontratu bidez sinatutako begiraleen ordez arituko. Elikadura osasungarri eta jasangarrirako programak ikastetxeetan Elikadura jasangarrian heztea pixkanaka sartzen ari da ikasgeletan eta jantokietan.
|
|
|
Klinikaren bertsioa murrizketa horiek ukatzea izan da.
|
Baina
langile batzuren kexaren tesia aitortu egiten dute LAB sindikatuko Inko Iriartek eta Yoana Mendezek.
|
|
|
Langileen ordezkarien hasierako asmoa beste bat bazen ere, onartu egin zuten.
|
Baina
langile guztiendako onuragarria izanen zen eta, printzipioz, enpresarendako kosturik ez duen txanda kontratua enpresa hitzarmenean jasotzea eskatu zuten. Zuzendaritzak ezetz erantzun zuen, eta, ELAk deituta, joan den astean greba egin zuten langileek.
|
|
|
Nik ez dut kexarik, arreta egokia izan dut.
|
Baina
langileak gaizki daude.
|
|
|
ordu estra kontaezinak, beltzean eginiko lanak, kontratu zaborrak, mila eskubide urraketa...
|
Baina
langilearen egoera hain da zaurgarria ezen ez baitago egoerari aurre egiteko aukerarik, ez bada langile antolakuntza propioaren bitartez.
|
|
|
|
Baina
langileen autobus bat sartu zen guardien ibilgailuen artean, eta komandoan norbaitek erabaki zuen lehergailuen parte handiena ez aktibatzea. 120 guardia ziren segizioan eta 36 zaurituak izan ziren.
|
|
2022
|
|
|
Burst Eskularruak erabiltzeko aukerarik onena eskuak etengabe garbitzea da, Elikagaien Segurtasunaren eta Alergien Prebentzioaren Fundazioak (FSA) eta beste espezialista batzuek gomendatzen duten bezala, sukaldeko kutsadura gurutzatuari buruzko azterlan batean.
|
Baina
langilearen azala babesteko erabili behar badira, hobe da latexezkoak ez izatea. Bai AESANek, bai Espainiako Dermatologia eta Benereologia Elkarteak (AEDV) gomendatzen dute ez dadila latexezko eskularrurik erabili elikagai enpresan; lanak hala eskatzen badu bakarrik erabili behar dira.
|
|
|
|
Baina
langile klasearen zati batek baino ez zuen sindikatuan parte hartzen, edo familia ordainsari bat irabazten. Maskulinitate errespetagarri eta ordenatu horren sorrerak bazuen oposizio dialektikorik:
|
|
|
Ezkerreko mugimenduek loraldia bizi izan zuten urte haietan, bereziki langile mugimenduak.
|
Baina
langile guziak ez ziren ezkerrekoak, eta guziak ez ziren mobilizatzen lan eskubideen alde. " Jakina ezetz!
|
|
|
" Zuzenekoa ez.
|
Baina
langileak manifestazioetara atera, eta erantzun sendoa ikusten bazuten, zuzendari nagusiak, frankista hutsa zenak, telefonoz deitzen zuen. PCEkoek telefonoa zulatua zioten, abilak ziren horretarako.
|
|
|
–Langilearentzat izaten dira ostiko guztiak, esan zuen Hynes jaunak?, eta ez du penike erdiko bat ere jasotzen.
|
Baina
langilearen lanetik ateratzen da dena. Eta langilea ez da semeentzat eta ilobentzat eta lehengusuentzat kargu potoloen bila ibiltzen.
|
|
2023
|
|
|
Leon Jouhaux CGT ko idazkari nagusiak Loucheur ministroa ikusi zuen ere emazte langileen kausa defendatzeko.
|
Baina
langile klasean eta sindikatuetan, denek ez zuten emazte langileen borroka sostengatzen. Adibidez, Alphonse Merrheim CGT ko Metalgintzako Federazioaren idazkariak, 1918ko irailean, hitz hauek ukan zituen:
|
|
|
Ez ditut epaitzen jendearen nahiak.
|
Baina
langile klase posearen atzean edozer baleko dela pentsatzea… Begira, langile familia batean hazi nintzen, nire herria langile klasekoa da erabat, eta betidanik oso garbi eduki dut biziraupenak eta etikak ez dutela zertan kontrajarriak izan. Musikaria izatea oso zaila da, eta ulertzen dut bidesariak ordaintzea zer esango dizut nik unibertsitatean lan eginda.
|
|
|
sindikatuak nola ulertzen dituzten, feminismoa, euskara ere bai...
|
Baina
langile klasearen aldarria eta prekaritatearen salaketa hor dago, hori garrantzitsua da. Politikan eta arlo sozialean gertatzen dena da ia ez dagoela espazio hutsik.
|
|
|
CCOOko idazkari nagusi Loli Garciaren arabera, sindikatuek ezarritako helburuen «zati handi bat» hartzen du barne Michelinen proposamenak.
|
Baina
langileek esan dute hitzarmen bat adosteko nahikoa den edo ez. Bozketan, gainera, pisu handia izango du Gasteizko lantegiak.
|
|
|
Urtero bezala, sanferminetako barrakak muntatu dituzte han.
|
Baina
langileek esan zuten eguraldiaren ondorioz, ohi baino jende gutxiago joan dela.
|
|
|
Aukera gehiago dago kalteak izateko.
|
Baina
langileek beti esaten dute greba ez dela haien gutizia, ez dutela egiten nahi dutelako, beste aukerarik ez dutelako baizik. Grebaren luzerarekin zerikusia du kalte psikologikoak?
|
|
|
|
Baina
langileen artean askoz gorabeheratsua izan da azken urteetako bilakaera. Pandemia garaian enplegua erregulatzeko aldi baterako espediente ezarri ostean, Trapagarango altzairutegia itxi eta Amurriora eraman zuten 2021ean, bidean enplegua suntsituz.
|
|
|
Horrelakorik izan ezean, langileei dagokie eskubide horiek zehaztea.
|
Baina
langileak, ezinbesteko kasua dagoenean izan ezik, enpresaburuari aurreabisua eman dio, 15 egunekoa edo hitzarmen kolektibo aplikagarriak ezarritakoa; bada, aurreabisu horretan zehaztu da kasuan kasuko eskubidea baliatzeko aukera zein datatan hasi eta amaituko den. Enpresaburuaren eta langilearen artean eskubide horiek egikaritzearen inguruan sortutako ezbaiak jurisdikzio sozialak ebatzi behar ditu, norberaren, familiaren eta laneko bizitza uztartzeko eskubideak egikaritzea ahalbidetzen duen prozeduraren bidez (20 egun balioduneko iraungitze epea) (ikusi JSALren 139 artikulua).
|
|
|
Segurantzako betebeharren gainean, langileak lagatzeko kontratuak iraun bitartean, bai eta lan kontratua azkentzeagatik eratorritako kalte ordain ekonomikoaren gainean ere (ikusi 14/ 1994 Legearen 16 artikulua).
|
Baina
langileak lagatzeko kontratua egin denean kontratu mota horri buruzko arauak hautsiz (ikusi 14/ 1994 Legearen 6 eta 8 artikuluak), orduan erantzukizuna solidarioa izango da (ikusi 14/ 1994 Legearen 16 artikulua).
|
|
|
Edoskitzailea zaintzeko baimenaldia eta lanaldi murrizketa zein ordutegitan eta zein alditan izango den langileak erabakiko du, bere lanaldi arruntaren baitan.
|
Baina
langileak, ezinbesteko kasua dagoenean izan ezik, enpresaburuari aurreabisua eman dio, 15 egunekoa edo hitzarmen kolektibo aplikagarriak ezarritakoa; bada aurreabisu horretan zehaztu da edoskitzailea zaintzeko baimenaldia eta lanaldi murrizketa zein datatan hasi eta amaituko den. Enpresaburuaren eta langilearen artean sortutako ezbaiak, edoskitzailea zaintzeko baimenaldia eta lanaldi murrizketa zein ordutegitan eta zein alditan izango diren zehazteari dagokionez, jurisdikzio sozialak ebatzi behar ditu, norberaren, familiaren eta laneko bizitza uztartzeko eskubideak egikaritzea ahalbidetzen duen prozeduraren bidez (20 egun balioduneko iraungitze epea) (ikusi JSALren 139 artikulua).
|
|
|
Absente egoteko baimenaldia eta lanaldi murrizketarako aldia zein ordutegitan eta noiz gauzatuko diren langileak erabakiko du, bere lanaldi arruntaren baitan.
|
Baina
langileak, ezinbesteko kasua dagoenean izan ezik, enpresaburuari aurreabisua eman dio, 15 egunekoa edo hitzarmen kolektibo aplikagarriak ezarritakoa; bada, aurreabisu horretan zehaztu da absente egoteko baimenaldia eta lanaldi murrizketa zein datatan hasi eta amaituko den. Enpresaburuaren eta langilearen artean sortutako ezbaiak, absente egoteko baimenaldia eta lanaldi murrizketarako aldia zein ordutegitan eta noiz gauzatuko diren zehazteari dagokionez, jurisdikzio sozialak ebatzi behar ditu, norberaren, familiaren eta laneko bizitza uztartzeko eskubideak egikaritzea ahalbidetzen duen prozeduraren bidez (20 egun balioduneko iraungitze epea) (ikusi JSALren 139).
|
|
|
enpresaburu batek langile batzuk kontratatzen ditu, eta itxuraz, horien enpresaburu gisa jarduten du, hau da, alokairuak ordaintzen dizkie, Gizarte Segurantzan alta ematen die, Gizarte Segurantzan eurongatik kotizatzen du eta abar.
|
Baina
langileok beste enpresa baten antolaketapean eta zuzendaritzapean ematen dituzte euron zerbitzuak. Azken buruan, horixe da euron benetako enpresaburua.
|
|
|
81 langileen artean bakarrik 14k zuten militantzia ezagun bat, guztizkoaren% 17,28
|
Baina
langile horiek, 5 lan zigorretatik, 2 pairatu zituzten, guztizkoaren% 4044 Berriro ere, proportzionalki jasan zutenaren bikoitza baino gehiago, militantzia ezagunen eta lan errepresioaren arteko lotura frogatzen duena.
|