2000
|
|
Nire liburu honen aipamen soilak ez du ezertarako balio, bertan agertzen nuena ulertu ezik.
|
Baina
horretarako ere elebiduna izan behar.
|
|
Izan ere, jauregian urteetan izan dugu gizon jakintsu bat, jaun Marcel Dibarsoro zeritzana, duela hilabete guti batzuk hil zena, goian bego...; bada, jaun Marcel gure etxeko mutilen prezeptorea izan zen, eta hark irakatsi zidan euskal berboak gordetzen duen altxorra; eta harrigarria da, zeren eta, euskaraz mintzatzen garen bakoitzean, logika eta matematika mintzatzen ari baitzaizkigu bide batez, ezkutuan bada ere, berboaren baitarik eta berboaren muinetik...
|
Baina
hori ere irakats diezazuket, nahi baduzu, bertze egun batean...
|
|
|
Baina
horregatik ere galdetzen dizut, hain zuzen ere, ni baino jakintsuago zarelako... jakin dakidan arren, bertzalde, gauzen esplikazionerik onena eta justuena dela ezen esplikazionerik ez dutela, hainbatetan eta hainbatetan ez bederen: zer gertatu ote zitzaion aitona Nikolasi, jaun André...?
|
|
Anitzetan erran izan dizut ezen Eliza Katolikoaren dogmetarik, komunionearena izan zela umetarik ulergaitzenetakoa egin izan zitzaidana.
|
Baina
horri buruz ere ez dakit orain zer erran... Izan ere, amorioan eta komunionean, bietan ere ez ote dago, azpian eta harroinean, sentimendu bera:
|
|
—Lehenbizikoetan deseroso egoten nintzen, ezin kendurik jendaurrean ari nintzelako sentipena.
|
Baina
horretara ere jarri naiz, baita aspaldi honetan halako plazer berezi bat hartu ere, bertze bikote baten ondoan gainka egiteari. Orgia tiki batean egotea bezala da.
|
|
Laguna ezagututa —beti esku azpikoak maiteago, agerikoak baino— ni baino ezjakinagoa behar zuen emakumeak.
|
Baina
horretaz ere ezin seguru egon. Bere senean egonen zen agian, lehengo asteazkenean izebaren aldeko hileta elizkizunen ondotik baino gehiago.
|
2001
|
|
Hitzetan esan litekeena baino gehiago.
|
Baina
hori ere tarteka beharrezkoa dela iruditzen zait. Mina sentitzea.
|
|
ametsa.
|
Baina
hori ere, dudarik ez, guk geuk egin genuen, 60ko hamarkadan."
|
2002
|
|
Eta prezio hura ordaintzeko prest nengoen, bai bainekien, beste gauza batzuen artean, biriketako minbizia harrapatzeko probabilitate gehiago nituela.
|
Baina
horrek ere ez zuen zertan gertatu, halabeharrez. Churchillen kasua zegoen, esate baterako.
|
2003
|
|
Hortik aurrera, egilea konbentzitzea geratzen zen, bere lana kaleratzera ausartu zedin.
|
Baina
hori ere ez zen erraza izan. Kontu intimo bat publiko egiteak sorrarazten dituen ahalkea eta babes eza zeuden, batetik; bestetik, kontatu nahi eta kontatu ezin bat, egileak berak modu askotan adierazten duen talka.
|
2004
|
|
Umeak asko ibiltzen dira hondakinetan jolasten.
|
Baina
hori ere ezin da egin. Murruen tartetik burua agertzen duzunean, dorre zelatari edo tankeetatik tiro egiten dizute soldaduek.
|
|
Estatuaren inposaketaz gertatu dela euskararen atzerakada.
|
Baina
hori ere gauzak gehiegi sinpletzea da. Hori ere egon dela, batez ere azken mendeotan, ez dugu ukatzen.
|
2006
|
|
|
Baina
hori ere ez da. Alegia, ez da historia pertsonal edo familiarren kontua.
|
2009
|
|
Hori ez da Gandiaga.
|
Baina
hori ere bada: –gorantz dijoaz nere begiak?
|
|
Mielek zekien neurrian, ez zen euskal kostalde osoko hondarretan sekula horrelako txanponik aurkitu.
|
Baina
hori ere ez zen harritzekoa. Gure itsasoa ez zen anforaz jositako Mediterraneoa.
|
|
Pentsatu zuen alferreko lana egiten ari zela, errazagoa zela ospitalera joan eta galderak bertan egitea.
|
Baina
hori ere ez zuen nahi; miss Albret etxean harrapatu nahi zuen.
|
|
Horietako batean hitz egin behar dute Soraz?
|
Baina
hori ere gezurra bada. Grabazioetan ere ez bada Soraz hitz egiten?
|
2010
|
|
Ados!
|
Baina
hori ere egin daiteke federalismo arrazional baten arabera moldatutako Espainia batean: ez litzateke irtenbide txarra izango bere garaian, beharbada, gauza batez bainago ziur:
|
|
Zu goitik beherako euskalduna zaitut, ez hainbeste jatorriz, baina bai borondatez, eta ez dut dudarik txikiena western etan indioen alde lerratzen diren horietakoa izango zaitudala.
|
Baina
horri buruz ere zerbait esan nahi nizuke. Izan ere, Estatu Batuen sorreraren kritika egiten duzuenean, hango demokraziaren miresle naiz, badakizu?, garbiketa etnikoaz mintzatzen zarete, baita, Rousseauren bon sauvage aren mitoa banderatzat harturik, indigenak ongiaren pertsonifikaziotzat jotzen ere, zuriak gaiztotzat jotzen dituzuen bitartean.
|
|
|
Baina
horretan ere oker zeuden, hilabeteak pasatuta ere umeak, bistaz galdu orduko, egongelako jakineko tokira jotzen baitzuen behin eta berriz. Eta lehenagoko irribarre isila barre algara bilakatuz joan zen, gainera.
|
|
Ados!
|
Baina
hori ere egin daiteke federalismo arrazional baten arabera moldatutako Espainia batean: ez litzateke irtenbide txarra izango bere garaian, beharbada, gauza batez bainago ziur:
|
|
Zu goitik beherako euskalduna zaitut, ez hainbeste jatorriz, baina bai borondatez, eta ez dut dudarik txikiena western etan indioen alde lerratzen diren horietakoa izango zaitudala.
|
Baina
horri buruz ere zerbait esan nahi nizuke. Izan ere, Estatu Batuen sorreraren kritika egiten duzuenean —hango demokraziaren miresle naiz, badakizu—, garbiketa etnikoaz mintzatzen zarete, baita, Rousseauren bon sauvage aren mitoa banderatzat harturik, indigenak ongiaren pertsonifikaziotzat jotzen ere, zuriak gaiztotzat jotzen dituzuen bitartean.
|
2011
|
|
Horrexekin pozik etxeratuko nindunan, onartzeak berak ere lotsa apur bat sentiarazten badit ere.
|
Baina
hori ere ez zunan gertatzen maiz, ez nik nahi bezala behintzat. Konpartitu pozak konpartitzen omen ditun, nahigabean lagun izatea ez dun horren erraza, bazekinat, eta agian horrexetan egongo zunan nahi ezin horien arrazoia.
|
|
Pelikulari egin zitzaion kritiketako bat izan zen jende gutxiegi ikusten dela manifestazioetan.
|
Baina
hori ere diru eta beraz figurante faltaren errua izan zen.
|
|
Gaur ere lagunak bisitan etorri zaizkit, eguraldi txarrari muzin eginez.
|
Baina
horrek ere ez nau animatzen. Badakit denbora azkar mugitzen dela, zerua zeharkatzen duten laino beltzak baino azkarrago.
|
|
–Nire anaiak, seguruenik.
|
Baina
hori ere badakizu, Armentia. Istripua aipatu duzu.
|
2012
|
|
Nirekin ez ezkontzea zenuen, neskazahartu eta etxean geratu.
|
Baina
hori ere ez zenuen nahi. Dena nahi duzue, eta gero beti kexan.
|
|
Zerbait berria egiten hastekotan, aukera bakarra isiltasuna litzateke.
|
Baina
hori ere ez da erabat horrela.
|
|
Badakit zer den gobernuaren mespretxua jasatea, soldata miserable baten truke lan egitea.
|
Baina
hori ere konpon genezake.
|
|
Geldirik egon nintzen pixka batean, arnasa berritu eta urak atzera egin arte, eta gero zutik jarri eta, zain eta muin, lasterka joan nintzen lehorrerantz.
|
Baina
horrek ere ez ninduen itsasoaren haserre bizitik aske utzi, berriro etorri baitzitzaidan atzetik, eta olatuek beste bi aldiz altxa ninduten eta, lehenago bezala, berriz arrastaka eraman, oso laua baitzen itsasbazterra.
|
2013
|
|
Musika egitea topatzea.
|
Baina
hori ere ez da guztiz honela, momentu batean entzuten ari garenak gu geu egiten gaituela sentitzen baitugu, eta orduan topatu egiten dugu. Koadro bati begiratzea, inoiz edo behin, koadro hori margotzea den bezala.
|
|
–eta, begiak zorrozten zituela, gehitu zuen?:
|
Baina
horrek ere badik bere erremedioa, beharbada. Izan ere, guztiak dik hemen prezio bat?
|
|
–
|
Baina
hori ere ez da aski. Gogoan izatea eta maitatzea ez da gauza bera, Ander.
|
|
Lotsagorritu egin zen pentsatze hutsaz; eta halako arrisku batetik pasatu baino, izekoarekin zabal zabal berba egitea hobe izango zela pentsatu zuen.
|
Baina
horren kontra ere bazen eragozpenik; eta azkenean, hauxe erabaki zuen, Pemberleykoak etxean ote ziren jakiteko egingo zituen itaun ezkutukoek ezezkoa jasotzen ez bazuten, izebarekin mintzatzea izango zela azken konponbidea.
|
|
|
Baina
hori ere gezurra da. Noski ekarri dituela gogora.
|
|
–eta, begiak zorrozten zituela, gehitu zuen–:
|
Baina
horrek ere badik bere erremedioa, beharbada. Izan ere, guztiak dik hemen prezio bat...
|
2014
|
|
Mariok nahiago luke beste norbaiten zapatetan ibili.
|
Baina
hori ere ezin: galtzerdiak ditu oinetan zapaten faltan.
|
2015
|
|
–
|
Baina
horretan ere ez ninduan konturatu zer ari nintzen galtzen.
|
|
|
Baina
hori ere ez zen kontua. Geldi geratu nintzen une batez, arnasa estututa, atseden hartzeko, pentsatzeko.
|
|
|
Baina
hori ere, aurreko beste ideia guztiak bezala, erabat alferreko lana zen dagoeneko. Ez lasaitasunik, ez atzera pausorik, ez zigarrorik ere.
|
|
Jana eta edana ematea, lotarako leku bat.
|
Baina
hori ere gehiegi zen itxuraz, justizia eta askatasunarekin ahoa betetzen zaien asasino horientzat. Gure baserriaren aurrean hil zuten, etxe aurrean eserita zegoela, zakur baten modura.
|
|
Nork eta zoro batek.
|
Baina
hori ere ezin nion horren modu latzean aurpegiratu.
|
|
Egia da, bestalde, Versaillesko palazioko apainduren berri emateko paragrafo luze bat genukeela gutxien gutxienik, eta zinemak plano bakarrarekin konpontzen duela hori.
|
Baina
horrek ere badu bere ordaina: nekeza suertatzen da zinean ingurune jakinetan, zenbait kale edo paisaiatan, pertsonaien izaera eta beren hitzak, kale, inguru, paisaia edo soinean daramatzaten jantzietatik isolatzea, inguruko farfaileria horrek guztiak pertsonaiek esaten dutena eta egiten dutena ez baldintzatzea, horrek ez eraginik izatea ikuslearen pertzepzioan22, nahiz eta badauden zuzendariak hori lortzen dutenak.
|
|
UBGaren fidagarritasunari buruz hitz egin nion orduan, Umetoki Barneko Gailuari buruz, alegia.
|
Baina
hori ere ezetz. Bere gorputzaren barnean ez zuela onartuko jaiotzez ez zekarren tresna artifizialik, eta umeak edukitzeak kezkatzen baninduen, hartzeko neuk nahi nituen neurriak baina bera lagatzeko bake santuan.
|
|
Beraz, gaztetxoen antzera ibili ginen hasieran, bukatu baino lehen, kilkerra kantari hasterako, zulotik irtenez.
|
Baina
hori ere ez zen modua. Alde batetik estatistikak ederki ezagutzen nituen, eta hala ibiliz gero, erdietan baino gehiagotan egoten da emakumea ernaltzeko arriskua.
|
|
hain zaila den egitasmoa bideratzeko jende aditurik ez izatea.
|
Baina
hori ere ez da gauzak bertan behera uzteko arrazoia eta, are gutxiago, kontrako norabidean ibiltzekoa. Aspaldiko Leizarragak, Axularrek, Oihenartek, Etxeberri Sarakoak, Kardaberazek, Mendiburuk, Mogelek, Xahok, Aizkibelek eta gainerakoek ere ez zuten hizkera eredu estandarrik eraiki, ez zuten horretarako gaitasunik eta prestakuntzarik eduki.
|
2017
|
|
Bi urte geroago, Sienako kontzilioan, Elizak erabaki zuen, Bohemiako heretikoei militarki irabazi ezin bazieten, setiatuz isolatuko zituztela, eta gosez hilarazi.
|
Baina
horrek ere huts egin zuen: hustar ideiek zabaltzen jarraitu zuten Alemanian, Hungarian eta hegoaldeko lurralde eslaviarretan.
|
|
«Itxuraz behintzat Quentin zen besteak aintzat hartzen zuen pertsona bakarra.
|
Baina
hori ere gaztiguaren parte bat izango da, noski».
|
|
Herri txiki batekoa zara, zure jatorri den Mississippiko txoko txiki hori besterik ez duzu ezagutzen.
|
Baina
hori ere ederki baliatuko zaizu».
|
|
Zutik egoteagatik dela esaten dugu.
|
Baina
hori ere ez da egia.
|
2018
|
|
|
Baina
hori ere ez da. Alegia, ez da historia pertsonal edo familiarren kontua.
|
|
Badaki nork idatzi dituen, eta horregatik beldur apur bat ematen dio irakurketari ekiteak.
|
Baina
hori ere ekarri badiote, irakur dezala nahi dute, zalantza barik. Hala ere, eskuz idatzitako letrak dantzan hasi zaizkio begien aurrean, eskuaren dardararen erritmoan.
|
|
Langabeziaren hazkundeak eta Estatuek banku eta enpresa handiei emandako laguntzak arriskuan jarri zuten gizarte bakea.
|
Baina
hori ere kontrolatu eta bideratu ahal izan zen, sindikatu nagusien eta gizarte mugimendu hiritarren leialtasunari esker, eskaera nagusiak Ongizatearen Estatura itzultzera bideratzea lortu bezain laster.
|
2019
|
|
Gorputz osoa erlez estalita zuen, baina oraindik ez zioten ziztadarik egin.
|
Baina
hori ere segituan iritsi zen. Aita atea ostikoz botatzen saiatzen zen bitartean, Anderrek dutxakoa irekitzeko azken ahalegina egin zuen.
|
|
bere burua idazletzat ez zuen arren, esan dezadan hori ere.
|
Baina
hori ere gerta zitekeen. Nik ez nion eskubiderik ukatuko bederen.
|
2020
|
|
Bada, 2,5eko kotizatzaile pentsiodun ratioa oinarri hartuta, Gizarte Segurantzak beste hamabost milioi langile lituzke, espero baita datozen hiru hamarkadetan pentsiodun kopurua bederatzi milioitik hamabostera handituko dela baby boom belaunaldiak erretiroa hartzen duenean.
|
Baina
horrekin ere ez litzateke nahikoa izango Zubiriren iritziz, urteroko hamazortzi milioi euro inguruko defizita ere estali litzatekeelako: " Langile bakoitzak urtean 5.600 euroko ekarpena egiten dio sistemari; beraz, beste 3,2 milioi langile lirateke defizita berdintzeko".
|
|
Ez zen hori ekitaldiaren muina.
|
Baina
hori ere bazen. Aitorpen bat.
|
|
4x4a non utzi genuen ere asmatuko nukeen.
|
Baina
horrek ere ez din ezertarako balio!
|
|
Eta lepoa egingo nuke garbigailuak desegindako nahas mahasa osatzen zuten mendi txartelen datak hamar eguneko tarte horrekin bat zetozela.
|
Baina
hori ere ezin frogatu!
|
2021
|
|
Deitu nahi duzuen moduan.
|
Baina
hori ere falta zaigu. Gure pertsonaiak antipatikoak dira baina ez dira haserretzen.
|
|
Egun batzuk iraun zuen.
|
Baina
hori ere askatu zen. Espaziora bueltatu, gorantz erori.
|
|
Behintzat soldata on bat lortzeko aukera balu...
|
Baina
hori ere ez.
|
|
–Jakina –esan zuen Paulek–
|
Baina
hori ere amodio guztietan ikus dezakegu: ez dugu daukaguna baino maite.
|
2022
|
|
Orduan, min handiago bat sentitu dut, gero eta maiztasun handiagoz errepikatzen ziren uzkurdurena.
|
Baina
hori ere ez da okerrena izan, ez. Okerrena ama nagusiak bota didan karranka izan da:
|
|
Tuntuna izan nintzen, erosi eta ez nion deus ere erran behar, baina hainbertzeko ilusioa egiten zidan etxeaz arduratu nintzenetik erabakiren bat hartu izanak!
|
Baina
hori ere ezin genuen egin emakumeek. Horrelakoa zen bizimodua!".
|
|
Monikarengatik izango zen, pentsatu zuen Naiarak, aita ez zuelako ikusten, kontrolerako duen bulkadarekin, mutila edo neska izango zen jakiteko gogotik aske.
|
Baina
horretan ere amore emango zion Monikari, noski.
|
2023
|
|
Telefonoan blokeatu balu behintzat, hartaz barre egiteko, gorrotatzeko aukeraren bat emango zion.
|
Baina
hori ere ez. Zomorrotu eta hutsunea, besterik ez.
|