|
2002
|
|
|
Nafarroa bera kontutan hartzen badugu hiru hizkuntza ditugu, eta azken urteotako emigrazioa kontuan hartuta, hiru baino gehiago.
|
Baina
hizkuntza bat baino gehiago eduki, Euskal Herriaren mamia euskara da, hori da gure nortasuna aberasten duena.
|
|
2003
|
|
|
Horren inguruan, puztuki handia puztu zen gure gizartean.
|
Baina
hizkuntza bat ikastea gauetik goizera lortu ezin den gauza dela ikusirik, husten hasi zen puztukia. Ikasle askoren utziera ez ezik, argiro agertu zen irakasle askoren norabide aldaketa ere.
|
|
2009
|
|
|
Ikusmolde honen araberako hizkuntza politika da gizarte osoaren elkarbizitzarako aberatsena, ez da dudarik.
|
Baina
hizkuntzaren bat edo hiztun elkarteren batentzat baldin bada halako politika beste ezein hizkuntza edo hiztun elkarterentzat baino beharrezkoago, euskara eta euskal hiztunentzako da beharrekoa. Gauzak daudenean egonda, aldaketa larregirik gauzatu ezean, lasai egon baitaitezke bai gaztelania baita gaztelaniaren hegemonian patxada hartzen dutenak ere!
|
|
|
Mugimendu eta kolpeok ez dira beti berdinak, letra eta hitz multzoen araberakoak baizik, aldian azkarrak, aldian geldiagoak; batzuetan hitz multzo luze samarrak hartzen dituzte, bestetzuetan hitz multzo laburragoak.
|
Baina
hizkuntza bateko eta besteko letra eta hitz multzoak ez baitira berdinak, begiek ere ez dute berdin funtzionatzen euskaraz, gaztelaniaz edo frantsesez.
|
|
2011
|
|
|
–(?)
|
Baina
hizkuntza batek bere jatorrizko hiztunen komunitatea galtzen duenean, berreskuratzeko lana ikaragarri zaila da; dena den, Australiako aborigenen hizkuntza batzuekin ikusi den bezala, ez da ezinezkoa?. David Crystal, Hizkuntzaren iraultza, 2007, Erein, 65 or.
|
|
2012
|
|
|
gaitasunaren hedapena etaerabileraren bilakaera.
|
Baina
hizkuntza baten transmisioa hori baino gehiago erebada. Izan ere, lehenengo sozializazioa eta lehen hizkuntzaren (L1) ikasketaeskutik helduta doaz, edo, nahiago bada, lehen hizkuntzaz jabetzea sozializaziozabalagoaren atal bat baino ez da (Martinez de Luna, 2009:
|
|
2017
|
|
|
Esan gabe doa badaudela beste interes eta helburu batzuk ere nazio burujabe baten alde ahalegintzeko.
|
Baina
hizkuntza baten balio etiko, ekologiko, kultural, historiko eta politikoak aintzat hartuta, guk uste, nazionalismoaren gainerako tasunak guztiz axaleko kontuak dira. Ez dira muin muineko auziak57 Hizkuntzaren eskutik kultura nazional eta publiko oso bat sozializatzen da, eta kultura horren altzoan formazio sozial bat eratzen da bere ekonomia eta guzti.
|
|
2019
|
|
|
Bide horretan aro digitalaren garapenarekin atzigarri bihurtu dira orain arte soilik elite batzuen hainbat komunikazio modu izan direnak, eta hori da, zalantzarik gabe, duten erakargarritasun nagusietako bat.
|
Baina
hizkuntza batek, bide berri eta demokratizatu horietara iritsiko bada, software apur bat du (telefono adimendunak izan daitezke salbuespen nagusia, baina datu falta dela eta, azterketatik at geratuko da). Software euskarria kuantifikatzeko hiru egoerako hierarkia sinple bat erabili dugu, egIdSen alfabetazio maila ezartzeko egiten den galdetegiarekin bat datorrena gutxi gorabehera.
|
|
2021
|
|
|
Euskararen zabalkundeak dituen oztopoen diagnostiko konplikatuaren lekuan gaztelania jarrita konformatzen gara.
|
Baina
hizkuntza bat, gaztelania kasu honetan, ezin da definizioz beste baten arerio izan. Eta herri bezala nozitu dugun egoera politikoak edo errepresio kulturalak ez dira gaztelaniaren aginduz etorri.
|
|
2022
|
|
|
hoberena, murgiltzea dela.
|
Baina
hizkuntza batean murgiltzeko ondoko batek ez dio gaina hartu behar. Murgiltzea bakarrik posible da hiztun gaiei egiazko aukerak emanez, esparru guzietan abantzu derrigortzeraino, neurri konkretuak hartuz:
|