|
2005
|
|
|
Erran gabe doa zenbat poztu dituen UPNkoak PSNren jarrerak.
|
Baina
Foru Jauregiko maizterrek, Chivitek eta enparauek ez bezala, ez dute errealitatea edertu beharrik. Euskara normalizatua?
|
|
2006
|
|
|
Handia, gero!
|
Baina
foruaren berri eman, hark esan gura duena. Batere ez!
|
|
2007
|
|
|
Gerra zela eta, hondaturik zegoen, zikin zegoen, eta abar.
|
Baina
Foru Aldundiak dirulaguntza bat eman zigun, baita Gotzaindegiak eta Administrazio Batzordeak ere. Beraz, bost erretaulak zaharberritu genituen, eta batez ere erretaula nagusia.
|
|
|
Azkenik, Jokoaren gaineko Zerga dago eta berau itundua eta, oro har, arautegi autonomoa izango du, nahiz egitate zergagarri eta subjektu pasiboaren finkapena estatuak berdindu bere lurralde osorako.
|
Baina
Foru Aldundiek emango dute joko baimenaren eskaera EAEn egiten bada.
|
|
|
zantzua duela pentsatzen baldin badu arau-emaileak, Europako Batzordeari jakin arazi behar dio eta hori egin ez duenez, Epaitegi Gorenak nahikoa du aipatu neurri horiek bertan behera uzteko.
|
Baina
Foru Aldundiek ez bazuten uste, estatu laguntzak, zirela zerga pizgarri horiek?
|
|
2008
|
|
|
Foruak, dio Praderak, erabil litezke Euskal Herria Espainiatik aldentzen saiatzeko, eta hori da abertzaleen xedea (guztiz gaitzesgarria, Praderaren aburuz).
|
Baina
foruak, benetan, Euskal Herria Espainiarekin batzen duen zilbor hestea dira, Espainiarenganako maitasuna hobekien adierazten duen dokumentua. Foruetan Espainiako askatasun zaharrak daude, Espainia tradizionala da testu foraletan gorpuzten dena.
|
|
2009
|
|
|
batetik, lan baldintzen prekarizazioa eta, bestetik, zerbitzuaren kalitate eskasagoa.
|
Baina
Foru Aldundiari eta udalei hori ez zaie batere axola. Zergatik egoitza berean, adineko pertsona berekin lan bera egiten ari den azpikontrata bateko langile batek administrazioak, udalek zein Foru Aldundiak, zuzenean kontrataturiko beste langile batek baino 10.800 euro gutxiago jaso eta 80 ordu gehiago lan egin behar ditu?
|
|
2012
|
|
|
Estatutu horrek, foru aginte publikoak aldarrikatu zituen.
|
Baina
foru agintearen ondoriozko aginte publikoa berreskuratzen zen bitartean, autonomia proiektua proposatzen zuen. Foru erakundetzea indarrean jartzea aldarrikatzera zetorren:
|
|
|
Horretarako, Foru Konstituzioaren harian euskal herrialdeen autogobernua eta aginte publikoa legez arautzeko ordezkaritzadun erakunde publikoetan sortu eta eztabaidatutako egitasmo guztien bilduma eta aipamena egin dugu.
|
Baina
Foru konstituzioa xix. mendean barrena Espainiar Konstituzioaren ispilu eta isla ere izan zen. Konstituzio bien arteko kidetza eta botere indarren ekimena uztartzekotan burututako ekimen juridiko artikulatuen bildumak egiaztatzen du Espainian Konstituzio liberalen garaia abiatzean Foru Konstituzioaz zegoen ikuspegia.
|
|
|
7 1917an, euskal Aldundi probintzialetako ordezkariek, alde batetik Foru Konstituzioren bidezko agintaritza eta erakundetzea aldarrikatu zituzten.
|
Baina
foruen berreskuratzea ezinezkoa zena ikusiz, besterik ezean, Autonomia Estatutua aldarrikatu zuten, autogobernua gehitzeko Kontzertu ekonomiko administratiboen bidezko agintea ez baitzen aski. Hermes aldizkarian W.
|
|
|
1839ko urriaren 25eko legeak, Foru Konstituzioa Konstituzio politikoaren esparruan kokatu zuen.
|
Baina
Foru Konstituzioa, aurrerantzean, Konstituzio espainiarraren esparruaren baitan moldatu beharra zegoen. Egunkarietan, sortu berria zen iritzi publikoan eta buruzagi politikoentzat ere legearen egitekoak erronka berriak abiatu zituen.
|
|
|
1840an jadanik, euskal ordezkariak Madrilen eratuta zeuden.
|
Baina
Foru Konstituzioaren moldaketa konponketa konstituzionala luzatu egin zenez gero, berehala euskal arazoa la cuestión vascongada bihurtu zen. Euskal ordezkarien artean, Foru Konstituzioaren etorkizunaz, joera nagusi bi nabarmendu ziren:
|
|
|
Azkenik, A. Mon ministroa kendu egin zuten Espainiako Gobernutik.
|
Baina
Foru Konstituzioaren moldaketa egin beharrekoa zena gero eta argiago zegoen. Eta horrela 1846an, foru moldaketa legez burutzea premiazko bihurtu zen.
|
|
|
|
Baina
foruen auzian, konponketa eta moldaketak egiteko unean, euskal ordezkarien artean ez zegoen adostasunik. Nafarren egitura erresuma batena zen, errege agintea eta Gorteek funtzio legegile nabarmena izateaz gain Aldundia aukeratzen zuen.
|
|
|
|
Baina
Foru Konstituzioaren aldaketa, Espainiako Parlamentuak lege orokorrak erabakitzen zituenean ere gertatzen zen, bere agindua, salbuespenik gabe, erresumako beste edonon bezala aplikatzen zelako. Horiek bezalako egoerek gertatzen zirenean, euskal herrialdeetako ordezkariek salbuespeneko egoeran zeudenez, harik eta foruak egokitu arte ez aplikatzea eskatzen zuten.
|
|
2014
|
|
|
Lehentasunak prebentzio neurriak hartzea izan luke, eta beste erremediorik ez dagoenean, uxaldiak baimendu.
|
Baina
foru aldundiek, Bizkaikoak eta Arabakoak, neurri bakar gisa dituzte.
|
|
2017
|
|
|
Eta buru soila.
|
Baina
Foru Komunitatean harrapari handiren bat agertzen denean, harexek izan ohi du segimendua egiteko ardura, batez ere abeltzainak eta artzainak erreboltatzen hasten badira, ardiren bat edo bestelako aziendaren bat agertu delako sarraskiturik. Nire su falta kutsatu izanen nion; ez zen espantuka hasi Oierrena berritu niolarik.
|
|
2023
|
|
|
Ona baino hobea iruditzen zitzaidan, pentsatzen nuen ez ninduela sekula abandonatuko.
|
Baina
foruak kendu zituztela jakin zuenean, Euskal Herrira joan behar zuela sartu zitzaion buruan, eta ez zegoen besterik. Foruak berriz irabazteko gerra egingo zela uste zuen, eta joan zen horra.
|