|
2001
|
|
|
Zoriona mendi haren gainean dagoela kontatzen dute itsasoko nomadek, alakalufe indioek. Han goiko
|
zurian
ez duzu ezertaz arduratu beharrik izango. Ardoa, hoberenetik izanen omen duzu, eta tea ere bero beroa, eta gailetatxoak, eta muskuilu erreak, bero beroak, jateko jada prestatuak.
|
|
|
Chiloéko jendeak ezetz kontatuko du. Txalupa
|
zuriak
ez zuela jaso gringoaren arima.
|
|
2003
|
|
|
galdetu, bestela, Irakeko gerra sufritu berri duten irakiarrei; edo Iraken, Turkiaren eta beste herri batzuen zapalkuntza ikaragarria jasaten duten kurduei; galdetu palestinarrei... edo, hain urrutira jo gabe, Egunkariako aferan torturatuak izan ziren lagunei: esan torturatu bati, polizia torturatzen ari zaion bitartean, errealitatea ez dela
|
zuria
ez beltza, eta mila ñabardura aurki daitezkeela zuriaren eta beltzaren artean: antzarak ferratzera bidaliko zaitu une horretan, ez arrazoi gutxirekin!
|
|
2004
|
|
|
Baina niri gustatzen zait liskar batzuk izatea.
|
Zuri
ez?
|
|
2007
|
|
|
Eta gehiena Xabier Lete.
|
Zuri
ez??
|
|
|
–Badakit aldaketa handia dela, ez nekien oso ondo nola azaldu, ez
|
zuri
ez inori, imajinatu zer izan den hau guztia onartzea, baina, June?
|
|
2008
|
|
|
Zelakoa zen? Ez
|
zuria
ez beltza, ez europarra ez afrikarra ez ezer. Halako nahaste bat, kaleko txakurren antzekoa.
|
|
2009
|
|
|
Batzuetan iruditzen zitzaidan neska baten gustuko izatea berez zela garaipena. Nahiz eta neska hori
|
zuri
ez gustatu. Hori gutxienekoa zen.
|
|
|
Ez dizut zuri ere gauza berbera egingo.
|
Zuri
ez, Martin. Neure buruari egin nion zin, behinola, ez nizula minik egingo eta odola atera nizun.
|
|
|
–Nik ez dut globo
|
zuririk
ez beltzik ikusi, eta ez dakit. Gabinok.
|
|
|
Gure ezkontzaren ondotik, Carmen berriz hasi zen aroztegiaren aurretik pasatzen, egunero, denon harridurarako, zeu ere pixka bat harrituta zeunden, eta zergatik ez onartu, beldurtuta ere bai. Baina
|
zuri
ez, orduan irribarreak Santiri zuzentzen hasi zen, zure anaia gaztea ia zoratu zuen arte. Bazekien Carmenek ez zuela askorik egin behar Santi bere oinetan edukitzeko.
|
|
|
Gorteko emakume guztiek beren hauts
|
zuriekin
ez zuten halako bisaia zurbilik berdinduko. Aldiz, horiztak ziren itzaltzen ari zenaren begiak.
|
|
|
Eta bertako kantinerak, ohiko upeltxoa beharrean, baloi bat eraman zuen. Hatxeroen zapi
|
zuririk
ez zen lehen, baina San Martzial batean hatxero batek bazkalondoren serbilleta lepoko zapi gisa jarri, besteei gustatu eta horrela atera ziren. Hurrengo urtean berdin.
|
|
|
–Nik ez dut globo
|
zuririk
ez beltzik ikusi, eta ez dakit –Gabinok.
|
|
2011
|
|
|
Beltz honek ni akabatuko nau eta gero beste askorekin jarraituko du beharbada.
|
Zuriak
ez dira atzean geratuko. Eta, behin hasiz gero, horiak okerragoak izango dira.
|
|
|
–Saiatzen naiz tolerantziaren ikuspegitik manikeismoan ez erortzen, baita nire bizitza pertsonalean ere, bakoitzak bere ikuspuntua duelako, bere filosofia? Gainera, errealitatea inoiz ez da ez
|
zuri
ez beltz?, argitu du Imanolek. Hain justu, bere pelikulek konpartitzen duten ezaugarria intolerantziaren aurkako mezua dela dio, proiektu batetik bestera erregistroz hainbeste aldatzen duenez, bestela hari komun bat bilatzea zaila delako.
|
|
|
Adierazkortasun horretarako lagungarria da hizkuntza modu naturalean erabiltzea, eta dudarik gabe, aipatu bi filmei ahalegin berezia nabari zaie euskara artifizial eta
|
zurian
ez erortzeko. Esnalek argi du:
|
|
2012
|
|
|
Aterantz abiatu nintzenean, sarrera ondoan aita igarri nuen. Hormako beste harri bat zirudien, zurbil, grisa?, arnasaren lurrun
|
zuriagatik
ez balitz. Gertutik begi zuloak antzeman nizkion eta bezperako bizarra kendu gabe; sahariana urdina soinean oraindik.
|
|
|
–Zure akuria izango naiz, bada. Baina jakin ezazu mantal
|
zuriek
ez nautela batere kitzikatzen.
|
|
|
eta bela
|
zuririk
ez.
|
|
2013
|
|
|
Norbait berria baletor konturatzeko errazago. Immigrazio portzentaje altua duen auzunea da, bestalde, eta zurioi
|
zuriak
ez diren guztiak berdinak iruditzen zaizkigu. Aipatzen ziren datuen artean bitxienetakoa iruditu zitzaion Martini immigrazioarena eta zurien pertzepzioarena.
|
|
|
Josuk inoz euki dau haserrealdi edo liskar gogorrik baten bategaz? Esan gura dot, senitartekoren bat, lagunen bat, lankideak... zure belarrira zer edo zer heldu da, nahi ta Josuk berak
|
zuri
ez esan?
|
|
|
–Halakoa izaki ni, behar ez dena. Baina
|
zuri
ez axola, zabal zabalago, haren irriño arestian zabalagotua.
|
|
|
Paper
|
zurikoa
ez den koadernoa hautatzerakoan, koadrikulatuaren tintak merezi du arretarik handiena. Kolore aski argiz inprimatuta behar dute marrek, justuko laguntza eman dezaten traba egin gabe, bertan idatziko dena irakurgarria izan dadin, baita bolaluma finez paratuta ere.
|
|
|
–Ez zait zaila sinestea, erantzun zion Darcyk itzal? neuri buruzko kontuak batetik bestera asko alda daitezkeela; eta nahiago nuke, Bennet andereñoa, saiatuko ez bazina nire izaeraren zirriborroa oraintxe egiten, bai baitago arrazoirik susmatzeko zure lanak ez dizula ez
|
zuri
ez niri justiziarik egingo.
|
|
2014
|
|
|
Paper
|
zuriak
ez du izutzen. Tekila ttilika bat.
|
|
2015
|
|
|
esku
|
zuririk
ez, beltzik ere ez?
|
|
|
–Ez, begira, ez didak ulertu. Zera esan nahi diat, zuria izan behar dela, baina ez azalez, ze, azalez
|
zuria
ez baldin bahaiz oraindik ere puxtarri gehiago tonbolarako. Zuria izan behar duk izaeraz:
|
|
|
Historian zehar, baztertu horiek gu izan gara nolabait: nobleziaren kide parte ez garenok, emakumeak,
|
zuriak
ez direnak, animalia batzuk, langileak. Azken buruan, unean uneko normatik at daudenak.
|
|
|
Behin euskal etxean bertsolari bati entzun ziona kontatu dit: . Koblatan ari ziren bi eskualdun, eta batek erran zuen Obama ez zela pasako, Etxe
|
Zuria
ez zela prest beltz baten hartzeko?. Angele ez zen isilik gelditu:
|
|
|
Ordu erdi geroago, Nano
|
Zuriak
ez zuen gehiago ikusteko barrurik izan.
|
|
|
Izara
|
zuriek
ez dituzte muinoak sortu, gaur gauean, ohe gainean. Ez da etorri oroimena bere opariekin grinak narritatzera, bere anabasarekin izan zitekeena erakustera.
|
|
|
zaizu, ohiko luma eta paper
|
zuria
ez ezik?
|
|
|
|
Zuriak
ez zirenak, erreserbetara, bidali zituzten.
|
|
|
Zurientzat eta
|
zuriak
ez zirenentzat parke, hondartza, postetxe eta bestelako zerbitzu publiko bananduak,, baina
|
|
|
onartzen irakasten zien beltzei.
|
Zuriak
ez zirenek ez zuten zurien unibertsitateetan ikasteko aukerarik.
|
|
|
Ondorioz, hainbat lege baliogabetu zituzten. Adibidez, toki publikoetan zuriak eta
|
zuriak
ez zirenak
|
|
|
amaieran, toki publikoetan zuriak eta
|
zuriak
ez zirenak
|
|
2016
|
|
|
Ezer ez zen txuria, baina itsasoa ohi baino txuriago zegoen, txuriagoa lanbroa ere, eta eguzkiak lanbro artean disko txuri ahul baten antza zeukan. Txuritasun honek harritu ninduen, nahiz eta ezer
|
txuria
ez izan. Eta ulertu nuen hiriko Arte Eder museoan zergatik zegoen horrenbeste marina, mendeetan zehar itsaso hori margotzeko saiakeren froga.
|
|
|
Zuria hotza da, sutan kixkaltzen ez den piztia bakarra, eta izotzak arnasa zuria du, izazu gogoan.
|
Zuria
ez da birjina baten gordailua, eta zuritasunaren gainean gehiago nabarmentzen dira odolaren leukozito indargeak. Urduri jartzen nau zozo zuri batek, eta uso zuriak bakez akabatzen ditut, pozoiz edo labanaz.
|
|
|
Emakume
|
zuriek
ez zieten dei horiei trumilka erantzun harik eta 1930ean Lintxamendua Prebenitzeko Hegoaldeko Emakumeen Elkartea sortu arte, Jessie Daniel Amesen gidaritzapean. Luze zabal hedatutako adierazpena errefusatu nahi zuten hegoaldeko emakumeek; alegia, argi utzi nahi zuten lintxamendua ez zela hegoaldeko emakumeak babesteko beharrezko tresna bat.
|
|
|
axalean baino ez zuela ulertzen bi borroken arteko uztarketa. Dirudienez, deliberatuta zegoen beltzen aurrerapena eragoztera?. Samborena?, alajaina!?, non eta emakume
|
zuriek
ez bazuten berehalako etekinik jasotzen aurrerapen horren ondorioz.
|
|
|
jendea banatzea eta besterentzea. Zirkulu aurrerakoietan ere,
|
zuriek
ez zituzten lintxamenduak aise kritikatzen; izan ere, zorigaiztoko erreakziotzat jo ohi ziren: beltzek sexualki erasotzen ei zieten hegoaldeko emakume zuriei, eta horri erantzuteko egiten ziren lintxamenduak.
|
|
|
Garai hartan, esklabotzaren aurka jardun zuten, batez ere. Hala ere, abolizioaren aldeko kanpainara biltzen ziren emakume
|
zuriek
ez bezala, emakume beltzek ez zuten lan egin karitateagatik edo moral printzipio orokorrak zirela medio, ezpada, areago, beren jendeak bizirik irautearen alde. Esklabotza indargabetuz geroztik, 1890eko hamarkada izan zen boladarik txarrena beltzentzat, eta emakumeek naturalki sentitu zuten beren jendearen erresistentzia borrokarekin bat egiteko beharra.
|
|
|
Pierre Ruffin, adibidez, Massachussettseko epaile baten emaztea zen. Hala ere, halako emakumeak gainerako klub buruzagi
|
zuriak
ez bezalakoak ziren, bai baitzekiten arrazakeria borrokatu behar zela. Are, emakume beltzek ondo ezagutzen zuten AEBetako eguneroko arrazakeria, eta, horren ondorioz, estuago lotu ziren langile klaseko ahizpekin:
|
|
|
Emakume
|
zuriek
ez bezala, emakume beltz sufragistek gizon ugariren babesa jaso zuten. XIX. mendean, gizon beltz bat izan zen emakumeen berdintasunaren babesle gizon sutsuenetako bat. Frederick Douglass?; era berean, XX. mendean, W.E.B.
|
|
|
zenbait beltzek erreparorik gabe parekatu zituzten jaiotza kontrola eta genozidioa, eta gehiegizko erreakzioaren itxura eman zezakeen horrek; are, baita paranoia itxura ere. Edonola ere, abortuaren aldeko ekintzaile
|
zuriek
ez zuten harrapatu mezu sakon bat: genozidio salaketa horien azpian, baziren arrasto garrantzitsuak ere, jaiotza kontrolaren mugimenduaren hastapenekin lotuta.
|
|
|
Hortaz, barruan ditugu herriko apaiza eta emakume amerikarra, gelatxo batean eserita, kaporala edo dena delakoa noiz etorriko zain, salaketa egin eta handik alde egiteko. Minutuak aurrera doaz, pareta
|
txuriek
ez dute zer begiratu handirik, Juan Carlos erregearen erretratu bat baizik; pixka batean berriketan egon dira biak, eguraldia dela, Bergarako jauregiak direla, baina laster batean ahapekako surmur bihurtu da haien hizketa, halako toki batek eliza baten antzera isiltasun legea ezarriko balu legez, eta gero berriz ahitu egin zaie solasgaia, agortutako iturriaren jarioa bezala. Halaxe aurkitu ditu sarjentuak atea bat batean ireki eta gelara sartu denean.
|
|
|
Gero Iratiri buruz mintzatu zen zuzenean. . Agian zurekin oheratu nahi zuen gau bakar batean eta, bere denbora alferrik galtzen ari zela konturatu ostean, ez zuela gehiago galdu nahi erabaki zuen, beste batzuekin oheratzeko ez baitu horrenbeste esfortzu egin behar izango, ziur; baina, gauzak joan diren bezala, nire ustez neska horrek ongi irabazita dauka hilabete askotan
|
zuri
ez deitzeko eskubidea, ez dakit nola esan?.
|
|
|
beste hainbat talde (ijitoak, homosexualak, komunistak,
|
zuriak
ez ziren pertsonak, desgaitasuna
|
|
2017
|
|
|
Nik ere igaro ditut gauak hain
|
zuriak
ez ziren orrien parean.
|
|
|
Berbetan hasi zen hasieran, oihuka gero, baina puntu txiki
|
zuritik
ez zuen inork erantzuten.
|
|
|
Beraz juxtu hartan hastera nindoan momentuan. Dena utzi eta lepagorriren bati bost zentaboko iltzeak edo saltzera joan nuen korrika, eta Earl berriz ogitarteko bat irensten eta honezkero bueltako bidean, segur aski, eta orduan txeke
|
zuririk
ez zitzaidala geratzen ikusi nuen. Beste batzuk lortzeko asmoa izan nuela gogoratu zitzaidan, baina orain beranduegi zen, eta orduan gora begiratu eta zein azalduko eta Quentin.
|
|
|
atzo zerbaitek kalte egin zidan, gizonak, erruki eske?.
|
Zuri
ez?
|
|
|
Lehendabizi inori kalte egitea ez bait doa ondo nere izaerarekin, eta bigarren, alfer alferrik izango litzateke.
|
Zuri
ez bait dago kalte egiterik. Nere ikuspegitik, oraintxe bertatik hautatutzat jo dezakezu zeure burua.
|
|
|
Ez, ez hoixe, nik sinisten nizun, Nick Jauna. Zu beste
|
zuriak
ez bezalakoa zara. Zuk esandakoa hizez hiz sinisten nuen.
|
|
|
Beste erremediorik ez duk eta nik ere naizen bezalakoa izan beste erremediorik ez diat, eta kristok baino hobeto dakik zer naizen eta zer izan beharra daukadan. Kristok baino hobeto dakik
|
zurien artean
ez duala lagunik, eta ez duala lagunik izango ere jakin behar huke, izan ere, nazka ematen bait duk, eta hor ibiltzen bait haiz batera eta bestera jendeari hi izorratzeko eskatuz. Eta nola arraio izan dezake inork horrelako lagunik?
|
|
|
Hondartzan erlaxatu egiten nintzen, eguzkiak gogor jotzen zuenean batez ere. Beltzaran egotea ere gustukoa dut; edertasunak garrantzi handia du niretzat, zergatik ukatu??, eta gorputz
|
zuria
ez da ederra, gaixo irudia ematen baitu. Sinplea da:
|
|
|
Beste egitate interesgarri bat: emakume beltzek ulertu zuten Trump ez zela beren gizona, baina emakume
|
zuriek
ez.
|
|
|
Trump gero eta izendapen etsigarriagoak ari da egiten bere kabineterako: eskuin muturreko oligarkiaren ordezkari den zenbait ideologori ematen ari zaio gidaritza lana, eta oligarkia horrek mespretxua besterik ez die langile klaseari, emakumeen eskubideei, ingurumenaren babesari eta
|
zuria
ez den jende guztiari. Halako egoera batean, jendearekin aurrez aurre hitz egitea garrantzitsua izan da gogoan hartzeko ez gaudela bakarrik gure etsipen honetan.
|
|
|
D: bola
|
zuria
ez ateratzea
|
|
2018
|
|
|
Zer ardura dio, hemen bere etxean dago. Hondakin
|
zuririk
ez. Odolik ere ez.
|
|
2019
|
|
|
Joana da bular txikien eta aldaka estuen moda, hau da, emakume efeboarena?, baina ez da itzuli aurreko mendeetako ideal oparoa. Haragia izatea eskatzen zaio emakume gorputzari, baina diskrezioz; mehea izan behar du, eta ez gantzaz gizendua; gihartsua, malgua, sendoa izanik, transzendentzia seinalatu behar du; hobe da berotegiko landare bat bezain
|
zuria
ez izatea, baizik beltzarana langile baten soina bezala, eguzki unibertsalari aurre egitearen poderioz. Praktikoagoa denean ere, arropak ez dakar emakumeak sexugabe irudia izatea:
|
|
|
Goiko kastak, oro har, ezinikusia die beheko kastako goranahiei:
|
zuriak
ez dira joaten mediku beltz batengana, ezta gizasemeak emakume batengana ere; baina beheko kastako norbanakoek ere, gutxiagotasun espezifiko bat dutela sentitzen dutenez, eta askotan erresuminduta daudenez beren destinoa garaitzea lortu dutenekin, bada, nahiago izaten dute nagusiengana jo atzera; emakume gehienak, gizonarenganako miraz beterik, haren bila ibiltzen dira, gogotik ibili ere, medikua... Ez gizonek eta ez emakumeek ez dute gogoko emakume baten aginduetara lan egitea.
|
|
|
Maria Sarak entzun zuen begirik kendu gabe, mugimendu azkar baten salbuespenarekin, mugimendua egin zuen une horretan jakin minezko eta ustekabezko espresioak arreta kontzentratua ordezkatu zuen, eta Raimundo Silvak bukatu zuenean, esan zuen, Nire ustez, ez gara kontratu baten baldintzak ezartzen ari, eta ez didazu aldez aurretik banekiena kontatu behar, Hau da nire bizitzako gauza partikularrez hitz egiten dizudan lehen aldia, Partikularrak uste ohi ditugun gauzak jende guztiak dakizki, ez dakizu zenbat gauza jakitera irits zaitezkeen itxuraz interesik gabeko bizpahiru hitz aspertu egin ondoren, Nitaz galdetu duzu hortik zehar, beraz, Argitaletxean lan egiten duten zuzentzaileen gainean galdetu nuen, ideia bat egiten joateko, besterik ez, ulertzen al duzu, baina jendea beti dago prest galdetzen zaiona baino gehiago esateko, pixka bat animatzea izaten da kontua, horretara bideratzea haiek konturatu gabe, Trebezia hori bazenuela ohartu nintzen, hasieratik, Onerako baizik ez dut erabiltzen, Ez naiz kexatzen ari. Raimundo Silvak eskua pasatu zuen burutik, gero esan zuen, Ilea tindatzen nuen, utzi egin nion, erro
|
zuriak
ez dira ikusteko oso ederrak, barkatu, dena den laster edukiko dut ilea berezko kolorekoa, Ba nik utzi diot berezko koloreari, gaur, zu bisitatzera etorri baino lehen, ile apaindegira joan eta nire urdin beneragarriak tindatu ditut, Oso gutxi zeneuzkan, ez zuen merezi, Orduan ohartu zinen, Nahikoa gertutik begiratu nizun, zuk ere begiratuko zenidan eta galdetuko zenion zure buruari nola zen posib... Maria Sarak irribarre arina egin zuen, Begi bistakoa da, eta aldaezina, eta, dirudienez, horrek biziki kezkatzen zaitu, Ez nau biziki kezkatzen, norberaren adinak besteren adinaren erlazioan baizik ez du egiazko esanahirik, hirurogeita hamar urteko batek gaztea naizela iritziko dio, ausaz, hogei urteko gazte batentzat agure bat naiz, ezbairik gabe, Eta nirekin alderatuz, zer zara, Zuk zure urdin gutxi horiek tindatu dituzu, eta ni neureak erakusten hasi naiz, hortaz, hogei urteko neskatxa baten aurrean dagoen hirurogeita hamarreko gizona naiz, Zure kontuak ez dira zuzenak, elkarren arteko diferentzia hamabostekoa da, Orduan hogeita hamabost urte dauzkat.
|
|
|
Maria Sarak entzun zuen begirik kendu gabe, mugimendu azkar baten salbuespenarekin, mugimendua egin zuen une horretan jakin minezko eta ustekabezko espresioak arreta kontzentratua ordezkatu zuen, eta Raimundo Silvak bukatu zuenean, esan zuen, Nire ustez, ez gara kontratu baten baldintzak ezartzen ari, eta ez didazu aldez aurretik banekiena kontatu behar, Hau da nire bizitzako gauza partikularrez hitz egiten dizudan lehen aldia, Partikularrak uste ohi ditugun gauzak jende guztiak dakizki, ez dakizu zenbat gauza jakitera irits zaitezkeen itxuraz interesik gabeko bizpahiru hitz aspertu egin ondoren, Nitaz galdetu duzu hortik zehar, beraz, Argitaletxean lan egiten duten zuzentzaileen gainean galdetu nuen, ideia bat egiten joateko, besterik ez, ulertzen al duzu, baina jendea beti dago prest galdetzen zaiona baino gehiago esateko, pixka bat animatzea izaten da kontua, horretara bideratzea haiek konturatu gabe, Trebezia hori bazenuela ohartu nintzen, hasieratik, Onerako baizik ez dut erabiltzen, Ez naiz kexatzen ari. ...barkatu, dena den laster edukiko dut ilea berezko kolorekoa, Ba nik utzi diot berezko koloreari, gaur, zu bisitatzera etorri baino lehen, ile apaindegira joan eta nire urdin beneragarriak tindatu ditut, Oso gutxi zeneuzkan, ez zuen merezi, Orduan ohartu zinen, Nahikoa gertutik begiratu nizun, zuk ere begiratuko zenidan eta galdetuko zenion zure buruari nola zen posible nire adineko gizon batek ile
|
zuririk
ez edukitzea, Sekula ez nuen halako galderarik egin, begi kolpe batez ikusten zen ilea tindatzen zenuela, inor engainatuko zenuela uste al zenuen, Neure burua baino ez nuen engainatzen, nonbait, Nik orain neure burua engainatzen hastea erabaki dudan bezala, Berdin da, Zer da berdin, Zuk ilea tindatzeko dauzkazun arrazoiak, nik tindatzeari uzteko dauzkadanak, Azal iezadazu hori hobeki, Nik ilea ti... Maria Sarak irribarre arina egin zuen, Begi bistakoa da, eta aldaezina, eta, dirudienez, horrek biziki kezkatzen zaitu, Ez nau biziki kezkatzen, norberaren adinak besteren adinaren erlazioan baizik ez du egiazko esanahirik, hirurogeita hamar urteko batek gaztea naizela iritziko dio, ausaz, hogei urteko gazte batentzat agure bat naiz, ezbairik gabe, Eta nirekin alderatuz, zer zara, Zuk zure urdin gutxi horiek tindatu dituzu, eta ni neureak erakusten hasi naiz, hortaz, hogei urteko neskatxa baten aurrean dagoen hirurogeita hamarreko gizona naiz, Zure kontuak ez dira zuzenak, elkarren arteko diferentzia hamabostekoa da, Orduan hogeita hamabost urte dauzkat.
|
|
2020
|
|
|
Ogia, giza duintasunaren ikur. " Osoko ogi" etiketa jarrita kaka lasai egitea ere konplikatzen dizun ogi zuria salduz ziria sartzen dizun gizartea baino gauza
|
zuriagorik
ez dago. Gaur, sukaldaritzaren paradisuan, Culinary Nation, Cuisine Basque eta Reyno Gourmet erresumetan, ogiaren memoria galdu da.
|
|
|
–Zurbeltzak gustatzen zaizkit.
|
Zuri
ez, Marco?
|
|
|
Halako miresmen bat sortzen dio kaporalaren dotoreziak, baina, aldi berean, gorrotoaren garratza sumatu du ahoratutako azken tragoxkan, aita gogoan. Militarrak orduan, kontu handiz eskularru
|
zuria
ez zikintzeko, Laurenen esne zopa hartu eta oso osorik irentsi du, ontzia husteraino; ostatuko gizona bilatu du begiekin segituan, eta gozo gozoa dagoelako keinua egin dio, erpurua goratuta eta mihia ezpainetatik batera eta bestera mugituz. Ostalaria ez da fitsik ere esatera ausartu, eta aurpegiera seko ergela eskaini dio.
|
|
2021
|
|
|
Udako apartamentuen behin behinekotasun prekarioa dario etxeari: egurrezko apalategiak, presaka margotutako hormak, baldosazko zoru
|
zuri
ez oso garbia.
|
|
2023
|
|
|
distirarik gabe –tximeleta
|
zuria
ez bezala–,
|
|
|
Ama ez zuriak" subalternizatuta" daude (lehen eta orain), edo ahotsgabetuta, beren kulturaren presio patriarkalen eta ama zurien prestutasunaren artean harrapatuta. Ama zurien portaeran badago neurritasun perfektu bat ama ez
|
zuriek
ez dutena; izan ere, edo gehiegizko jazarpena jasaten dute, edo irekiegiak dira beren haurrei portaera eredu egokiak eskaintzeko, eta, orduan, emakume zuri gutiziatsuen esku geratzen dira haur horiek.
|
|
|
Azkenean, dena den, emakume
|
zuriek
ez zuten lortu gizon zuriek emakume marroiei ere boto eskubidea ematea. 1918an, Lord Chelmsford erregeordeak, Edwin Montagurekin batera, Southborough Sufragio Batzordea sortu zuen, indiar emakumeak elkarrizketatu eta emakumeen boto eskubidearen bideragarritasuna aztertzeko.
|
|
|
" Une honetan, haiek espioitzatzat, probokazio inperialistatzat edo komeni zaien edozer gauzatzat hartzen duten borroka batean parte hartzen duen feminista bat naiz", idatzi zuen. " Nire bertsioa kontatzen badut, egiak aukera bat izango du, nik aukera bat izango dut, hemengo emakume guztiek aukera bat izango dute aurrera egiteko". 46 Beste behin ere, emakume zuri apetatsu batek hartua zuen
|
zuriak
ez ziren emakumeen izenean hitz egiteko ardura. Millettek, beste mendebaldar batzuek automatikoki berari –estatubatuar emakume zuri bati– esleitua zioten zilegitasuna baliaturik, askatasunaren eta justiziaren aldeko borroka baten erdigunean ezarri zuen bere burua, nahiz borroka hori beraren ezagutzatik edo esperientziatik harago joan.
|
|
|
1980ko hamarkadaren hasieran, Gita Sen indiar feminista eta Hegoalde globaleko ikertzaile, aktibista eta politikari feministen talde bat elkartu, eta DAWN (Emakumeen Garapen Alternatibak Aro Berri Batean) sortu zuten. Bangaloren (India) finkatu zen kolektiboa, Hegoalde globaleko emakumeen ahotsak entzunaraztea helburu.48 Orduan eta orain, Iparralde globalak erabakitzen zuen zer baldintzatan gauzatzen zen Hegoalde globalean" nazioartearen garapena" edo nola banatzen ziren nazio postkolonialentzako dirulaguntzak; eta, horrekin batera, Mendebaldeko feminista zurien helburuak inposatzen zitzaizkien ez
|
zuriak
ez mendebaldarrak ez ziren emakumeei, kontuan hartu gabe ez zutela zertan haien interes berberak izan.
|
|
|
Feminista zuria izateko, ez dago zuria izan beharrik. Guztiz posible da zuria eta feminis ta izanik feminista
|
zuria
ez izatea. Feminismo zuria kontzep tuak Mendebaldeko feminismoaren ildo nagusian hedatu diren suposizio eta jokabide jakin batzuk deskribatzen ditu, eta ez bere subjektuen arraza identitatea.
|
|
|
Feminista zuria izateko, ez dago zuria izan beharrik. Guztiz posible da zuria eta feminista izanik feminista
|
zuria
ez izatea. Feminismo zuria kontzeptuak Mendebaldeko feminismoaren ildo nagusian hedatu diren suposizio eta jokabide jakin batzuk deskribatzen ditu, eta ez bere subjektuen arraza identitatea.
|
|
|
Izan ere, onartuz gero" ohore hilketa" alderagarria dela munduko hainbat tokitan emakumeen aurka egiten diren indarkeriazko krimenekin, kolokan geratuko litzateke irmotasun inperialaren zimendu moral nagusietako bat. Gizon zurien indarkeria auzitan jartzea eskatuko luke nolabait, eta botere patriarkal
|
zuriari
ez zaio halakorik interesatzen. Horrenbestez, kultura manamendu misteriotsuen ondoriozko fenomeno exotiko ulertezintzat hartu beharrak dira" ohore hilketak".
|
|
|
Hori eliteko giro profesionaletan gertatzen da bereziki: Mendebaldeko emakume zuriak aise jotzen dira feministatzat, baina, hain daude eroso beren pribilegioen burbuilan, ez baitira gai enpatiazko ariketa bat egiteko eta horrenbestez kontuan hartzeko diskriminazioa egiazkoa dela nahiz berek ez ikusi eta ondorio txarrak dituela pribilegio
|
zuririk
ez dutenen bizitzan.
|
|
|
Ondorioz, feminista
|
zuriek
ez ikusiarena egin diote intersekzionalitateari, bai beren bizitzan, bai beren ibilbide profesionalean, bai beren hautuetan. Feminista zuri asko gogaitu egiten dira emakume zuriei leporatzen zaielarik gizonak jaun eta jabe zireneko arraza desberdintasunak sostengatzen eta babesten dituztela.
|
|
|
Feminismoaren barneko arrazakeria sistemikoaren historia –haren atal bat laburbiltzen saiatu naiz lan honetan– ez litzateke izan behar eztabaidarako eta borrokarako kale itsu bat. Emakume
|
zuriek
ez dute sentitu behar mugimendu feministan zuritasuna kritikatzea beldurra eragiteko taktika trakets bat denik eta haiek guztiz isilaraztea bilatzen denik. Koloreko emakumeek ez lukete kritika erabili behar autodefentsarako –hots, beste kolore batzuetako feministek beren ideiak eta argudioak zalantzan jar ez ditzaten–, ezta autoazterketaren aurkako panazea gisa ere.
|
|
|
Nola bihurtu dituzte ikuskizun huts? Zergatik dio Zakariak feminista
|
zuriek
ez ikusiarena egin diotela" beste" feminista batzuen izatasunari?
|