|
2000
|
|
|
Beharbada, Zapelek Migeli belarrietatik heldu zion egun hartan, ama haurdun genuen. "
|
Zuk
hilko didazu barrengo hau" entzun niola uste dut haietako egunen batean.
|
|
2001
|
|
|
|
Zu
hil eta egun gutxira hil ziren.
|
|
2002
|
|
|
Esan zidan: " Ez, ez;
|
zu
hiltzen bazara, nik emandako muturrekoarengatik izango da! Nola utziko duzu hau dena horrela?
|
|
|
Nola jakin alferrikako gastuak egiten ari zaren? Nola jakin dezakezu
|
zure
hileko aurrezki maila. Nola erabaki zenbat euro bideratu etxebizitza, elikadura edo arropa partidetara?
|
|
|
–Eta
|
zu
hiltzen zarenean, nork aterako gaitu?
|
|
2003
|
|
|
Ez zaitez maltzurra izan, kaperau. Etza Â
|
zu
hildakoa nire bizkar gainera bota. Ni nire eginkizunak betetzeko nago hemen, eginkizun xume baina duinak, eta bete egingo ditut; izan ere, ez baditut betetzen, zertarako nago ni hemen, e?
|
|
2006
|
|
|
Heriotza ferekatzen zuten, eta heriotzak ere baduke beharbada horrelako erakarpen indar bat. Behar duzu etsaia hil, bestela hark
|
zu
hilen zaitu. Ohartu gabe ere gerlariak zera erraten du:
|
|
|
Hemen, laurogeita hamar urte dituen pertsonari ere, hiltzen ari denari, badirudi ezin diozula egia esan, esan behar diozu «zein ongi zauden, zein polit, bihar zinera joango gara». Mesedez, hori absurdua da,
|
zu
hiltzeko jaioa zara. Hemen, heriotzari diogun beldurragatik, hil baino lehenagotik ere hilda gaude.
|
|
2008
|
|
|
Gogorarazi egingo dizut gauzak nola dauden: Maria Luisak susmoak zeuzkan
|
zuk
hil zenuela Gaizka.
|
|
2009
|
|
|
Beraz, bidean hurrengo etxekoak dira nire lehen auzoak, eta ni naiz ondoko etxearen lehen auzo.
|
Zu
hilgo zarelarik, hilerrira bidean lehen auzoak ekarriko du gurutzea. Lehen auzoarekin badituzu betekizunak eta eskubideak.
|
|
|
–
|
Zuk
hilko ote zenuen beldur zela Ana? –Xabierren ahotsaren bolumenak mugikorra belarritik urruntzera behartu zuen Oskar?.
|
|
|
–Ana zure beldur zen, Oskar, erran zion?.
|
Zuk
hilko ote zenuen beldur.
|
|
|
–Baina zer arraio kristina ari zara orain esaten, Virginia?
|
Zuk
hil zenuela?
|
|
|
–Ez dut
|
zu
hiltzerik nahi?
|
|
|
Gero, bi mutilek elkar besarkatu zuten, besarkada ezin estuagoan, zenbat ote zuen pozetik eta zenbat minetik besarkada hark?; edo poza eta mina batu ote ziren, baita, batura ezin estuagoaren ondorioz, itxuraldatu ere, izenik ez zuèn sentimendu berri bezain bete bat sorrarazteraino??, zer moduz eta zer moduz: aita eta ni komunista putakume horiek bahituta egon gara, baina dena ongi atera da zorionez, eta?; bada, ni ez nago hobeto, Teo, Gervasio garbitu baitute?; baina zu bizirik zaude, eta horrek izugarri pozten nau?; bada, nire poza ez da txikiagoa, hainbestetan pentsatu izan dut
|
zu
hilik egon zintezkeela, baina ez?
|
|
|
–
|
Zu
hiltzeko gogoa daukat. Eta albinoa ere bai?
|
|
|
Berazzirentzatxahuestakuruz/ helzazkio sober, aiduruz/
|
zugatik
hiltzen aridenari/ etahur, otoiurrikari;/ ezperehurahilend, etazu/ harzaz huts ziratehospazu,/ gizonbatgaldudukezulakotz./ Zergatik. Maitezintielakotz (V, 55).
|
|
|
NAIA. Eztut nahi
|
zu
hiltzea, ama.
|
|
|
GERMAN. Benetan uste duzu nahiago nuela
|
zu
hiltzea?
|
|
|
GERMAN. (gogor) Ez nuen nahi
|
zu
hiltzea Unairen ordez, aitu. Enuen nahi!!
|
|
|
Aita Otañoren liburutegia ere itogin batek hondatu zuen.
|
Zu
hiltzen edo gaixotzen bazara, anaia lego bati esango diote: begiratu ea zer duen honek paper horietan, eta hasiko dira, paper hau... bota egingo dugu; argazki hau zein polita agure hauekin, hau gorde egingo dugu... eta zure artxiboa horrela erreko dute.
|
|
|
–Ez dut
|
zu
hiltzerik nahi...
|
|
|
Gero, bi mutilek elkar besarkatu zuten, besarkada ezin estuagoan –zenbat ote zuen pozetik eta zenbat minetik besarkada hark?; edo poza eta mina batu ote ziren, baita, batura ezin estuagoaren ondorioz, itxuraldatu ere, izenik ez zuèn sentimendu berri bezain bete bat sorrarazteraino? –, zer moduz eta zer moduz: aita eta ni komunista putakume horiek bahituta egon gara, baina dena ongi atera da zorionez, eta...; bada, ni ez nago hobeto, Teo, Gervasio garbitu baitute...; baina zu bizirik zaude, eta horrek izugarri pozten nau...; bada, nire poza ez da txikiagoa, hainbestetan pentsatu izan dut
|
zu
hilik egon zintezkeela, baina ez...
|
|
|
Noraino konprometitzeko prest zauden froga. Badakizu ez duzula disparatuko, nahiago duzula hiltzera utzi,
|
zuk
hiltzea baino. Iherarkia arazoa ere balitzateke.
|
|
2010
|
|
|
/ Ez dut izan gozoa/ pasadizo hau Madrilen??, Espainiako legeriak debekatua.
|
Zu
hil zinen, Franco hil zen, onartu zuten espainiarrek beren konstituzioa, ez dakit, baina susmoa dut konstituzio honek, demokraziaren eta monarkiaren kontzeptuak batzen dituenak (monarkiko nostalgikotzat ere hartu duzu zeure burua zeure idazkian, halako batean?), guztiz aseko zintuela?:
|
|
|
Nor hil da, bada??; barregarria ere izan zitekeen egoera hura beste inguruabar batzuetan, baina niri gogorra egin zitzaidan, bururatu ere, bururatu baitzitzaidan amak egindako galderaren erantzuna: ?
|
Zu
hil zara, ama, eta ez dakizu?!?.
|
|
|
diozu zeurean: horra zientzia zure epelkeriaren zerbitzuan?), eta nik ez!; nola sinetsiko dut, bada, Estatu Batuetako demokrazia ustez santuan, sarraski izugarri baten gainean eraikia badago?; ildo horretatik, seguru zeundela Vietnameko gerraren alde, komunismoaren aurka zernahi?; bada, jakizu, azkenean, estatubatuarrek Vietnametik alde egin behar izan zutela,
|
zu
hil eta hiru bat urtera, buztana hanka artean: nik hartu nuen poza?!; eta nik bezala, borondate oneko beste jende askok eta askok!
|
|
|
Egunero gogorarazten didate nire ama hiltzailea dela. Denek esaten dute aita
|
zuk
hil zenuela.
|
|
|
ABEL. Mesedez, Paula?
|
Zuk
hil zenuen senarra. Esan, jakin egin behar dut.
|
|
|
LEO. Baina gizon hori
|
zu
hiltzen saiatu zen! Leherketa ahaztu zaizu ala?
|
|
|
ANDONI:
|
Zu
hiltzen saiatu da. Berearekin urteten itxi behar diozu?
|
|
|
KLAUDIA. Inaxio Torreluzea izan zen. Berak eman zuen
|
zu
hiltzeko agindua. Eta berak agindu zuen Unairen heriotza ere?
|
|
|
|
Zure
hiletan izan naiz gaur
|
|
|
|
zure
hiletan izan naiz gaurmaite dudan jendea hiltzeko joera daukathorixe da dena.umetan hasi nintzenauto istripu batean hil nituen ama eta aitanegarrez eman nuen gau osoahasieran mingarria zitzaidannire logelako atea zabalik uzten nuenetortzen ez ziren gabon musuen zain
|
|
|
lagun minak eta maitaleak izan ziren gero, era arraroenetan hiltzen nituenitsasoan, autoen atzeko eserlekuetan edo musuetan itotadenen hiletara joan naiz banan bananariketa bat dabadiotsut, gaur
|
zure
hiletan izan naizmaite dudan jendea bizirik hiltzeko joera daukatbenetan gertatzen denean hutsunera ohituta egon nadin.
|
|
|
‘Aitak mundu zabalera atera ninduenean, dena itsusia eta zikina iruditu zitzaidan. Horrexegatik agindu dut
|
zu
hiltzea, baina horren aurretik eskuak moztuko dizkizute, eta begiak erre…’.Enperadoreak pintorea hil nahi zuela esatearekin batera, Ling oldartu egin zitzaion, baina soldadu bat aurreratu, eta burua moztu zion ezpataz. Enperadoreak, orduan, axolagabe esan zuen:
|
|
|
Enperadoreak, orduan, axolagabe esan zuen: ‘Hala ere,
|
zu
hil aurretik, amaitzeke utzitako koadro bat amaitu didazu’ Wang Fok ez zuen koadroa oroitzen, baina ekarri ziotenean argi antzeman zion bere lanari: mendiak ageri ziren, ibai bokale bat eta, hondoan, itsasoa.
|
|
|
zuk boteretsuak zuritzen dituzu noiznahi(" modu batean edo bestean beti agertzen da Darwin, gure mundu xixtrin honen historian" diozu zeurean: horra zientzia zure epelkeriaren zerbitzuan...), eta nik ez!; nola sinetsiko dut, bada, Estatu Batuetako demokrazia ustez santuan, sarraski izugarri baten gainean eraikia badago?; ildo horretatik, seguru zeundela Vietnameko gerraren alde, komunismoaren aurka zernahi...; bada, jakizu, azkenean, estatubatuarrek Vietnametik alde egin behar izan zutela,
|
zu
hil eta hiru bat urtera, buztana hanka artean: nik hartu nuen poza...!; eta nik bezala, borondate oneko beste jende askok eta askok!
|
|
|
/ Ez dut izan gozoa/ pasadizo hau Madrilen" —, Espainiako legeriak debekatua.
|
Zu
hil zinen, Franco hil zen... onartu zuten espainiarrek beren konstituzioa —ez dakit, baina susmoa dut konstituzio honek, demokraziaren eta monarkiaren kontzeptuak batzen dituenak (monarkiko nostalgikotzat ere hartu duzu zeure burua zeure idazkian, halako batean...), guztiz aseko zintuela—: zergatik, baina, ez du konstituzio horrek herrien autoderminazioa ahalbidetzen?; zergatik ematen dio konstituzioaren zortzigarren artikuluak armadari lurraldea zaintzeko erantzukizuna, eta zergatik bihurtzen ditu fusilak eta tankeak halabeharrezko eta ezinbesteko batasunaren berme?; zergatik da euskara eskubidea eta espainiera obligazioa?, eta abar eta abar; frantsesekin ere halatsu...
|
|
|
Nor hil da, bada?"; barregarria ere izan zitekeen egoera hura beste inguruabar batzuetan, baina niri gogorra egin zitzaidan, bururatu ere, bururatu baitzitzaidan amak egindako galderaren erantzuna: "
|
Zu
hil zara, ama, eta ez dakizu...!".
|
|
|
Ospeldurak limoiz igurtzi ditut
|
zure
hil beilan,
|
|
|
– Ordu biko mitinak emateko gai dena, lagun minari orrialde erdia idatzi ezinik; eta
|
zu
hiltzeko prest.
|
|
|
– Fanonegaz horrenbeste urtean ibilita horrelakoak esatea ere! Ogia ekartzeko ardura... zer uste duzu,
|
zu barik
hil egingo ginatekeela neskak eta hirurok?, ez ginatekeela ogia lortzeko gai izango. Zertzat gaituzu ba, besamotz hankabakotzat, ala?
|
|
2011
|
|
|
Bestea: poesia ez zenuen
|
zuk
hil, baina hilik al dago?
|
|
|
andreekin bereziki berekoi eta negargarri jokatu duen Abaituaren aurkako epaia litzateke amets hau, printzipio femeninoak ezarririko heriotza zigorra. Bestalde, amarengan proiektatzea
|
zu
hil nahia urratsa da: ondoren zu zatoz, zerorrek barneratuko duzu suizidatu beharra, eta bide batez Zigorren gisako izorratzaile gaizto bat ere eramanez gero zurekin batera, finago.
|
|
|
|
Zu
hiltzen bazara, Kami ere bai!
|
|
|
|
Zu
hiltzea ez da oztopo izango nahi dudana lortzeko.
|
|
|
|
Zuk
hil nahi baduzu, ondo dago.
|
|
|
|
Zu
hilez gero, Dragoi Bolak desagertu egingo dira.
|
|
|
Eta orain, nire harrokeriagatik
|
zu
hilda zaude.
|
|
|
Hori ez, German! Nik enuen nahi
|
zu
hiltzea! Nire neba bakarra zara!
|
|
|
arrisku larrian zaude benetan. Autoko gidaria ez dago bromatarako;
|
zu
hiltzen saiatu da, eta lortu ez duenez, bueltan etor liteke, erdizka utzitako lana burutzera.
|
|
|
behar dituzte arau etiko batzuk. "
|
Zuk
hil dezakezu norbait. Beharbada bai, baina etika batekin".
|
|
|
–
|
Zuk
hil egingo zenituzke, ezta?
|
|
|
Ez pentsatu haien zimurrak eta haien seme alabak eta haien ile zuriak zure seme galduaren zimurrak eta seme alabak eta ile zuriak direnik.
|
Zure
hildako semea, inon izatekotan, zure hitz egiteko posturan dago, zure ibiltzeko posturan eta zure etorkizunari begiratzeko modu etsituan. Eta etorkizunari begiratzeko modu etsitu horri aurre egiteko indarrean ere badago zure seme galdua.
|
|
|
" Norekin edango dut orain
|
zure
hiletan. Esan, norekin?".
|
|
2012
|
|
|
Zer esango nizuke, kuttuna?
|
Zu
hil eta ni hil gauza bera direla. Ez dagoela munduan zure oilasko saldaren parekorik?
|
|
|
–
|
Zu
hildakoen lepotik bazkatzen zara, Lestiboudois! –esan zion azkenik, egun batez, apaiz jaunak.
|
|
|
(Arnasa hartuz) Zu izan zara?
|
Zuk
hil duzu?
|
|
|
ERNESTO. Baina laztana...
|
zu
hiltzeko gai naizela uste duzu?
|
|
|
Ba kasualitatea! Goizean esan didazu Ernesto
|
zu
hiltzen saiatu ote den eta handik gutxira tipoa agertu da... Eta halere etzara zeu izan?
|
|
|
Eta zure alboan hilko nintzateke, betiko hil ere, musuka eta berpiztuz, zure lubakiaren grazian betiko, ez azpitik edo geroago, ez, orain baizik, landarediak gurutzatuz zugana, diren harri txintxar guztiak; orain nuke
|
zugan
hil, maite, hemen zer egiten dudan ez dakidala, zugandik hain urrun hilez, ez musu ez berpizkunde, esku hutsik zeruari begira, beste zu bat dagoela sinetsi nahian, zu bat eta bakarra zarenean nire begien bihotzean.
|
|
|
Neri so munduan nonbait
|
zu
hiltzen ari zarena bizi xorten jarioan nekatua naiz ez dut ezer nahi bakarrik gero gutirekin bizitzea zait gero udan berdin hemendik jali eta zeren eta medikuek diote analisiak onak direla azkartu dut ahal bezain bat bitxi da zeren eta ezin naiz batzuetan xutik egon leihotik ikusi ditut udazkeneko hostoak erortzen ari direla segurki eta egun hauetan haize zirimola frango ziren eta zendako johan d...
|
|
|
|
Zu
hiltzeko aukera izan dut.
|
|
2013
|
|
|
Janaria erreserbatik kanpo bilatzeari ekin zioten. Irteera horietako batean, lau gerlari siouxek bost kolono
|
zuri
hil zituzten. Horren ostean, Dakotako gerra izenarekin ezagutzen dena hasi zen:
|
|
|
" Adore gehiago behar da
|
zu
hiltzen ari denarekin gauero lo egiteko, salatu eta bizitza duin bat hasteko baino"
|
|
|
Adore gehiago behar da
|
zu
hiltzen ari denarekin gauero lo egiteko, isilik jarraitzeari utzi, salatu eta bizitza duin bat hasteko baino.
|
|
|
biziak baino are biziago ere egon zitekeena, horregatik baitzeramaten zamaketariek, ausaz, hain bizkor, eta horregatik hurbiltzen baitziren segizioko parte hartzaileak, lerroa hautsita gero, harengana, hildakoa estaltzen zuèn bandera ukitzeko asmoz, keinu harekin zera erran nahi baliote bezala: ?
|
Zu
hil zara, bai, baina martirien odola ez da alferrikakoa; aldiz, zuk isuritako odol xorta bakoitzagatik, gure kausaren aldeko mila fededun sortuko dira, zu bezala prest egonen direnak, baita hondar odol tanta emateko ere.
|
|
|
Esan izan da behin adin batera helduz gero, heriotzarekiko harremana aldatzen hasten dela. Adin batetik aurrera ez zaizula hainbeste axola
|
zu
hiltzea, gehiago kezkatzen zaituela zure ondokoak hiltzen ikustea, familiakoak, lagunak...
|
|
|
KANDIDO.
|
Zuk
hil zenuen, ezta?
|
|
|
KANDIDO. Orduan, nola esan dezakezu
|
zuk
hil zenuela. Zerbait gogoratuko duzu?
|
|
|
KANDIDO. Orduan, nola esan dezakezu
|
zuk
hil zenuela. Zerbait gogoratuko duzu?
|
|
|
erran ere egin zitekeen hura, hileta segizio bat baino gehiago, desfile ezin arinago bat zela, negar lantuengatik ez balitz; han, izan ere, guztiak zeuden bizirik, baita hildakoa ere, ustez... biziak baino are biziago ere egon zitekeena, horregatik baitzeramaten zamaketariek, ausaz, hain bizkor, eta horregatik hurbiltzen baitziren segizioko parte hartzaileak, lerroa hautsita gero, harengana, hildakoa estaltzen zuèn bandera ukitzeko asmoz, keinu harekin zera erran nahi baliote bezala: "
|
Zu
hil zara, bai, baina martirien odola ez da alferrikakoa; aldiz, zuk isuritako odol xorta bakoitzagatik, gure kausaren aldeko mila fededun sortuko dira, zu bezala prest egonen direnak... baita hondar odol tanta emateko ere. Emaiguzu indarra, Mâred, zu bezalakoak izan gaitezen", tarrapatan tarrapatan...
|
|
|
Usaindu egin nau, usaindu egin du nire odola, eta hemen da burutzeko ehiza.
|
Zurekin
hil nahi dut Harkaitz, ez hartz honekin, zurekin bizi nahi nuke, ez hartz honekin hil. Entzun egin dit, nigana dator, Harkaitz da, ikusi egin nau; ez, hartza da.
|
|
|
Nik ere bai, nik ere maite zaitut saiatu naiz, ezpainak mugitu ditudan arren, ahotsa ezin izan da irten. Hiltzen ari naiz,
|
zurekin
hiltzen, Harkaitz...
|
|
|
|
Zu
hiltzeko aukera izan nuen.
|
|
|
Nire misioa
|
zu
hiltzea da!
|
|
|
Ezin nituen
|
zu
hiltzen utzi.
|
|
|
Sentitzen dut
|
zu
hil izana eta ni bizitzea.
|
|
|
|
Zu
hiltzat edukitzetik zerbait ikasi nuen.
|
|
|
Begira, Archie, hark nire adina duenean, ni
|
Zu
hilda egongo zara, Billy.
|
|
2014
|
|
|
Nahiz eta kontsulta egunean Kieveko eskuin muturreko miliziek balak banatzen jarraitu zuten. Tristea da botoa ematera gerturatu eta bere herritarra zarela dioen gobernuaren aginduetara dauden gizon armatu batzuek
|
zu
hiltzea. Horrelako gobernu batekin nork ez luke nahi independizatu?
|
|
|
Bai, lagunok, amaierarik gabe utziko zaitu beste behin ere. Eta hor datorkizu lezio epifanikoa, DFWk kontakizunen legeak modu apartan bereganatu eta ikusarazten dizu kontua ez zela Moltkeren gorotz eskultura horiek egiazkoak ziren edo ez, ezpada ordubetez Moltkeren istorioaren berri jakitea
|
zuretzat
hil ala biziko zerbait bilakatu dela, tipoaren (DFWren) narratzeko abilezia estralurtar horren ondorioz.
|
|
|
Baina, aldi berean, jarri al zara pentsatzen, ezetz esan banizu, nola geldituko nintzen? Hau da, zure proposamenari ezezkoa eman, handik gutxira
|
zu
hil zarela jakin, eta zer pisu geldituko zitzaidan kontzientzian. Horri xantaia emozionala esaten zaio.
|
|
|
Nola eskatuko zenieke?
|
Zuretzat
hil ala bizikoa, premia premiazkoa dela adierazten saiatuko zinateke, ezta. Halakoetan, ez duzu arrakasta handirik izaten, ordea.
|
|
|
" Dena dela, hori guztia egin eta gero, soldaduak kendu, armada, egitura, armak ere bai..., inguruko batek, hurbilekoak, urrunekoak, berdin dio, inguruko estatu batek, militar batzuek, adibidez, erabakitzen badute halako batean zure ardurako pertsonak, zure herrikoak,
|
zureak
hiltzea, bortxatzea, fusilatzea, gas ganberetan sartzea... Orduan lanak, ezta, Irene?
|
|
|
Bizitza berreskuratuko dut
|
zuretzako
hiltzen?
|
|
|
Ez dut bizitza osoa
|
zuretzat
hiltzen pasatu nahi.
|
|
|
|
Zure
hildako aitaz hitz egitea nahi al duzu?
|
|
|
Eta atal honetan
|
zu
hilko zara.
|
|
|
|
Zuk
hilda ikusi nahi zenuen.
|
|
|
|
Zu
hiltzen saiatuko da.
|
|
|
Edward maitea: hemen nago, hemendik gertu
|
zu
hiltzen saiatzen ari zaren soldadu alemanak salbatzen.
|
|
|
|
Zu
hiltzeko garaia heltzen denean, helduko baita ez dut armarik erabiliko, neure eskuak baizik orain sentitzen dudana sentiarazi nahi dizudalako.
|
|
|
Eta
|
zure
hilekoak?
|
|
|
|
Zu
hiltzeko.
|
|
|
|
Zu
hiltzeko.
|
|
|
Zuk bera hil, edo berak
|
zu
hil.
|
|
|
Red ez duzu
|
zuk
hil.
|
|
|
Ordurako
|
zu
hiltzeko asmoa zuen.
|