2003
|
|
–Biok jolastea, ez zuk bakarrik. Gainera, zeuk dauzkazu soldadu guztiak,
|
zureak
eta nireak. Apur bat gaizkilea zara, Matias.
|
|
|
Zuk
eta nik elkarrekin alde egin behar genuen egun berean, lagun batek esan zidan Laszlo bizirik zegoela, gaixorik, Paris inguruan ezkutaturik, eta behar ninduela. Saiatu nintzen zuri kontatzen baina... ezin izan nuen.
|
2004
|
|
–Ba,
|
zu
eta ni ondo konpontzen garela, eta Nathanekin ezkontzekotan zaudela, irribarre batez Yitzhadek, nire haserrea baretu nahian.
|
|
ez ote dizu gogoak, egungo egoeraren kinkak baino areago, esan duzuna esanarazi? Ezen, isuri zaizun irizpena,, larrutik ordaintzeko zorian aurkitzen direnean?,
|
zure
eta nire guraritik hurbilago baitago gure auzo hizkuntzen egoeratik baino. Zuk badakizu, edonork bezain ondo jakin ere, hizkuntza inperialisten arteko estatus gatazkak ez direla berez ukagarriak, osagarriak baizik.
|
|
Signora Maria isilik geratzen da orduan, asimilatu nahian. Eta berriz jotzen du Oscarrek erasora, esateko baietz, horregatik liburuek beti izaten dituztela protagonista normalak,
|
zure
eta nire modukoak, esaten dio Signora Mariari, eta ez bizitza konponduta duten handikiak, ez bada, noski, handikiei buruzko liburu bat, ze orduan bai. Baina kasu horretan, handikiei buruzko liburu bat baldin bada, orduan handikien miseriak agertuko dira, esaten dio, eta handikien miseriak handiagoak dira txikien miseriak baino, eta konturatzen gara handikiak ez direla txiki handituak baino, hau da, kaka morralean, baina handituta.
|
|
–Nire armakide komunistak
|
zu
eta ni bezalako gizakiak ziren, aita –erantzun nion, mindurik– Eta haietako batzuk fededunak ziren, beren buruari" erlijioaren babesle" erraten dioten zenbait baino fededunago behintzat bai.
|
2005
|
|
Baina beste bat da kontua. Izan ere,
|
zurea
eta nirea bi mundu dira, eta utz nazazu bakean, mesedez.
|
2006
|
|
biontzat,
|
zu
eta ni,
|
2007
|
|
Hasieratik ez zuen irentsi, ez zuen ulertu nik zureganako dudan maitasun, maitemin, beroaldi edo eroaldi hau, eta oso deseroso dago nirekin. Nik ere, horrexegatik ez nion deus askorik kontatzen
|
zutaz
eta nitaz, baina gaur, ordea, oso serio jarri behar izan dut. Nire lagunik onena da Olaia, eta gauzak garbitu eta argitu behar genituen.
|
2008
|
|
Bada, zoriontasuna partekatuta biderkatu egiten dela dioen inuzenterik.
|
Zuk
eta nik badakigu ezetz. Zoriona den horixe dela, eta bi pertsonak partitu egin behar dutela, izatekotan.
|
|
urrezko zelai batean bi otso zuhaitz bati eusten:
|
zu
eta ni, Nazario, geure etxeari eta geure seme alabei eusten: geure zuhaitz genealogikoari, zenbat kostatzen zaidan hitz hau ahoskatzea!?, alegia, eta geure markeserriari, agian, egunen batean!
|
|
norgehiagokarako joera bertsua errotua? Bi gizakiren artean beti baitago distantzia bat, bien arteko bereiztasuna dakarrena automatikoki, ni eta zu,
|
zu
eta ni?, baita, ondorioz, mota guztietako konparazioak dakartzana ere, fisikoak nahiz psikikoak; eta, behin konparazioetara jota,, nik zuk baino gehiago izan behar dut?, jakina. Horra hor esaldi bakarrean laburbildua gizakiaren joera guztien joera, motor psikologiko nagusia, gizakiaren jokabide asko eta asko, guztiak, ausaz??
|
|
nik nahi zurekin lan, bai, eta ni zure neskame, bai?? , esan zion Reginak, markesaren parez pare paratu zenean, estropezuka, eskuin eskuko hatz erakuslearen mugimenduak hitzen esanahira egokituz, ni eta zu,
|
zu
eta ni.
|
|
–Arrazoia duzu, jauna, ihardetsi zion Silverrek?; baina bata ala bestea izan,
|
zuri
eta niri gutxi axola.
|
|
»Ahaztu egin zait Silver dezakeen gizona dela esatea; neure gisara jakin dut kontu bat daukala banketxean, eta ez dela behin ere zordun egon. Emaztearen esku uzten du ostatuaren ardura, eta, andre beltza denez,
|
zu
eta ni bezalako mutilzahar pareari barkatuko ahal digute susmatzea andreak bultzatzen duela, osasun ezak adina, berriro ere itsasora.
|
|
Zer gertatzen da estaturik gabeko nazio bateko herritarra baldin bazara, eta zure naziotasuna zure estatuaren herritartasunarekin bat ez baldin badator? Egin dezagun kontu, zu edo ni euskaldunak garela,
|
zure
eta nire naziotasuna euskalduna dela, baina, aldi berean, zure eta nire herritartasuna ez dela euskal estatuari dagokiona, hauxe da egungo gure egoera, zoritxarrez?, Espainiakoari edo Frantziakoari gadokiona baizik. Zertan datza horrelakoetan gure naziotasunaren eta herritartasunaren arteko hartu emanen afera?
|
|
Zer gertatzen da estaturik gabeko nazio bateko herritarra baldin bazara, eta zure naziotasuna zure estatuaren herritartasunarekin bat ez baldin badator? Egin dezagun kontu, zu edo ni euskaldunak garela, zure eta nire naziotasuna euskalduna dela, baina, aldi berean,
|
zure
eta nire herritartasuna ez dela euskal estatuari dagokiona, hauxe da egungo gure egoera, zoritxarrez?, Espainiakoari edo Frantziakoari gadokiona baizik. Zertan datza horrelakoetan gure naziotasunaren eta herritartasunaren arteko hartu emanen afera?
|
|
urrezko zelai batean bi otso zuhaitz bati eusten:
|
zu
eta ni, Nazario, geure etxeari eta geure seme alabei eusten: geure zuhaitz genealogikoari –zenbat kostatzen zaidan hitz hau ahoskatzea! –, alegia, eta geure markeserriari, agian, egunen batean!
|
|
nik nahi zurekin lan, bai, eta ni zure neskame, bai...? –esan zion Reginak, markesaren parez pare paratu zenean, estropezuka, eskuin eskuko hatz erakuslearen mugimenduak hitzen esanahira egokituz, ni eta zu,
|
zu
eta ni.
|
2009
|
|
Ana ez du inork hil, Anak alde egin du!
|
Zu
eta ni bezain bizirik dago!
|
|
–Zer ordutan bukatzen duzu?
|
Zuk
eta nik hitz egin beharra dugu.
|
|
–Zer ordutan bukatzen duzu?
|
Zuk
eta nik hitz egin beharra dugu.
|
|
idatzi zuen, idazpuru gisa?, Adak bere egoeraren berri ematen zion: bere kezkak?, askotan Ana Kareninarekin oroitu eta berarekin guztiz errukitzen naiz, haren baitan neure burua ere ikusten dudalako, beharbada, nola edo hala, maila batean bai behintzat, ni nekez bereiziko bainintzateke inoiz maite dezakedan maiteagandik, are gutxiago neure burua hil??, bere desioak?, imajinatzen dut
|
zu
eta ni mahai batean, orain arte egin izan dugun bezala, baina inoren mehatxurik eta inoren begirada maltzurrik jasan gabe, liburu hau edo hura irakurtzen dugulako edo zigarreta bat erretzen ari garelako aitzakian: noiz iritsiko da, baina, egun handi hori???
|
|
(?) Nik ere imajinatzen dut zuk imajinatu duzun eszena:
|
zu
eta ni mahai batean, liburu bat eskuan edo zigarreta bat ezpainetan, inoren mehatxurik gabe, begirada akusatzaileetatik urrun; errugabetasun ustekizuna, izan ere?, ez epaitu eta ez zaituzte epaituko, zioen Jesusek?, eskubide bat da, arnasa hartzea den bezala; bi eskubide horiek, gainera, bakar bat dira funtsean:
|
|
esaten zuen bakoitzean Ama Birjinari zera esaten ariko balitzaio bezala, itxurazko hitzen azpitik: . Agur Maria graziaz betea, Jauna da
|
zurekin
eta ni ere bai, baina ni zurekin banaiz, zu nirekin zara, eta ea noiz zatozkidan bisitan?; Ernestina, aldiz, agurmarien erritmo monotonoan kulunkatzen zen, hitzei ere gehiegirik erreparatu gabe, harik eta, erritmoaren eraginagatik edo, hutsune batean bezala sartzen zen arte, jainkozko bake baten menera:
|
|
–
|
Zuk
eta nik gauza handiak egingo ditugu: baietz, Frank?
|
|
Eta beste lagun batek berehala erantzun: . Ezta pentsatu ere, neska, superguapa zaude, printzesa preziosa,
|
zu
eta ni betiko!?
|
|
Lehen karta hartan –" Lagun maitea" idatzi zuen, idazpuru gisa–, Adak bere egoeraren berri ematen zion: bere kezkak –" askotan Ana Kareninarekin oroitu eta berarekin guztiz errukitzen naiz, haren baitan neure burua ere ikusten dudalako, beharbada, nola edo hala, maila batean bai behintzat, ni nekez bereiziko bainintzateke inoiz maite dezakedan maiteagandik, are gutxiago neure burua hil" –, bere desioak –" imajinatzen dut
|
zu
eta ni mahai batean, orain arte egin izan dugun bezala, baina inoren mehatxurik eta inoren begirada maltzurrik jasan gabe, liburu hau edo hura irakurtzen dugulako edo zigarreta bat erretzen ari garelako aitzakian: noiz iritsiko da, baina, egun handi hori?" – eta bere beldurra –" kartak irakurri bezain laster apurtu egin genituzke:
|
|
(...) Nik ere imajinatzen dut zuk imajinatu duzun eszena:
|
zu
eta ni mahai batean, liburu bat eskuan edo zigarreta bat ezpainetan, inoren mehatxurik gabe, begirada akusatzaileetatik urrun; errugabetasun ustekizuna, izan ere –‘ez epaitu eta ez zaituzte epaituko’ zioen Jesusek–, eskubide bat da, arnasa hartzea den bezala; bi eskubide horiek, gainera, bakar bat dira funtsean: gorputzaren arnasa eta arimarena bi hari bezalakoak baitira, nik uste, elkarri etengabe lotzen direnak, askatasunaren txirikorda osatzeko.
|
|
Reginak, izan ere, buru buruan izaten zuen, agurmaria eta letania guztietan, Ama Birjinaren irudia –noizbait agertuko zitzaionarena, alegia, bere mantu ezin dotoreagoarekin, jakin ere ongitxo baitzekien, antza, hura nola agertuko zitzaion–," Agur Maria, graziaz betea, Jauna da zurekin" esaten zuen bakoitzean Ama Birjinari zera esaten ariko balitzaio bezala, itxurazko hitzen azpitik: " Agur Maria graziaz betea, Jauna da
|
zurekin
eta ni ere bai... baina ni zurekin banaiz, zu nirekin zara, eta ea noiz zatozkidan bisitan"; Ernestina, aldiz, agurmarien erritmo monotonoan kulunkatzen zen, hitzei ere gehiegirik erreparatu gabe, harik eta, erritmoaren eraginagatik edo, hutsune batean bezala sartzen zen arte, jainkozko bake baten menera: hura besterik ez zuen behar, hantxe aurkitzen baitzuen Ernestinak, agidanez, ordu laurden luze hartan, bere zerua, irudirik ez zuelako irudi guztiak zituena –objektuak, izakiak eta gizakiak formarik gabeko forman urtuta–, irudirik gabeko irudien komunioan, komunioak berak sortu eta gorpuztu ahala jaten eta ezabatzen baititu irudiak bere baitatik; gutxi batzuetan, ordea, egunaren nekea astuna egiten zitzaionean, lotan bezala geratzen zen, eta orduan, anai arrebek atsegin izaten zuten besotik tiratzea:
|
2010
|
|
–Eskerrik asko?; ez zen gure artean besterik izan, baina guztia gertatu zen, aldi berean, gure artean, esku estutze harekin elkarri esan bagenio bezala:
|
zu
eta ni bi odolekoak gara, bai, baina Euzkadik egiten gaitu odol bereko, euskarak eta txistuak, Jainkoak eta lege zaharrak?; Lauaxetaren hitzek sutu, eta ni ere halaxe atera nintzen mitin hartatik, bihotza sututa!; horregatik, jakin nuenean, nazionalek Elorrieta inguruko bi kristau zintzo amilarazi eta handik gutxira. Lauaxetak antzeko bukaera izan zuela, faxistek fusilatuta, odola gelditu bezala egin zitzaidan; egun ilunak bai haiek, beltzak baino beltzagoak, betiko gauak betean hartu banindu bezala!; non geratzen zitzaidan, izan ere, mitin hura?
|
|
Izebak bestela esaten zuen arren, susmoa bainuen haiek isiltzeagatik amil nintekeela desesperazioaren zuloan, eta ez alderantziz. ?
|
Zurea
eta nirea bi bide dira, agian?, esan nion, itxuran apal, barruan halako harrotasun sentipen bat neureganatu arren.
|
|
–Bai, horrela da, baina hura etxeko semea ez dela esan nahi nuen,
|
zu
eta ni garen bezala. Eta ederki dakizu zer esan nahi dudan.
|
|
–Bai, baina hori
|
zuk
eta nik dakigu soilik. Hori ez diegu ertzainei esango, ez?
|
|
–Bikote polita egiten dute,
|
zuk
eta nik bezala, esaten zion gero eskutik helduaz. Horrek, eguzkiak txokolatea urtzen duen bezala biguntzen zuen Ander eta etorritako bidetik bidaltzen zuen haserrea, antzarak ferratzera.
|
|
Ezta hitzik ere, etsaia nonahi egon daiteke eta. Hau gure sekretua izango da,
|
zurea
eta nirea".
|
|
" Eskerrik asko"; ez zen gure artean besterik izan, baina guztia gertatu zen, aldi berean, gure artean, esku estutze harekin elkarri esan bagenio bezala:
|
zu
eta ni bi odolekoak gara, bai, baina Euzkadik egiten gaitu odol bereko, euskarak eta txistuak, Jainkoak eta lege zaharrak...; Lauaxetaren hitzek sutu, eta ni ere halaxe atera nintzen mitin hartatik, bihotza sututa!; horregatik, jakin nuenean —nazionalek Elorrieta inguruko bi kristau zintzo amilarazi eta handik gutxira— Lauaxetak antzeko bukaera izan zuela, faxistek fusilatuta, odola gel... " Jainko Aita, argi nazazu; Jainko Semea, argi nazazu; Jainko Espiritu Santua, argi nazazu; Elorrietako Ama Birjina txit garbia, argi nazazu; zeruko santuak:
|
|
Izebak bestela esaten zuen arren, susmoa bainuen haiek isiltzeagatik amil nintekeela desesperazioaren zuloan, eta ez alderantziz. "
|
Zurea
eta nirea bi bide dira, agian..." esan nion, itxuran apal, barruan halako harrotasun sentipen bat neureganatu arren. Izeba ez zitzaidan nahigabetu... edo bere nahigabea ezkutatu zidan, edo nahigabea bere berezko eskuzabaltasunaren eskuetan urtu zitzaion, buruko ilean maite maite egin eta halaxe mintzatu baitzitzaidan, bere irri hura etsipenaren bidetik esperantzarako bidean ipintzen zuela:
|
2011
|
|
Eta paratu ginen
|
zu
eta ni, ezker eskuin, haren alboan, begiak arranpalo; altxatu zuen Florianek zahatoa, eta, eskuz estutzearekin batera, zuregana zuzendu zuen txorrotada, aurpegia arnoz bustitzen zizula; halatsu egin zuen nirekin ere gero, jakina.
|
|
Orain bai, erne egon, erakustaldia hastera zoak eta? , eta
|
zu
eta ni, eskarmentuak eta zuhurtziak agindutako tartean paratu ginen, badaezpada?
|
|
Eta
|
zu
eta ni, jakina, txunditurik geratu ginen, Satur, parez pare genuèn artistaren erakustaldiarekin, zer gutiago!
|
|
Ez nazazu utz! Noiz izanen gara
|
zu
eta ni, biok, hezurdura beraren buhame, noiz txikituko dugu berriro jergoi puska berri hau gure larruen intziriekin?
|
2012
|
|
–irribarrez horman
|
zu
eta ni?
|
|
–irribarrez horman
|
zu
eta ni?
|
|
|
zure
eta nire irudiz
|
|
Txikitatik izan gara ezberdinak
|
zu
eta ni. Haserretzeko modua ere ez genuela berdina esaten zigun amak, gogoratzen?
|
|
Guk.
|
Zuk
eta nik.
|
|
Ez al da ikaragarria? Hilton hotelaren arkitektoak izango gara,
|
zu
eta ni! Hau da aspaldidanik itxaron dugun aukera.
|
|
Ze, zailena ez da zahartzea... zailena zahartzen hastea da. Eta
|
zu
eta ni hor gaude, ulertzen?
|
2013
|
|
Betiko moduan, bi horien tarteko egoeraren batean identifikatzen da gehiengoa.
|
Zu
eta ni bezala, Maialen. Lagun onak ginen, baina lagun hoberenak ere ez.
|
|
–erantzun zion Mojcak?. Uste dut
|
zu
eta ni bakarrik gaudela, tren geltokiko erasotzaile artistaren, alde eraikin osoan, eta elkarri lagundu genioke.
|
|
Deitu ditxosozko Johann horri eta esaizkiozu gauzak argi: . Hitz egin dezagun,
|
zure
eta nire artean ez dago ezer. Beraz, goazen gauzak duin bukatzera?.
|
|
Ez dago ondo. Bizitza arriskuan jarri duzu,
|
zurea
eta nirea. Eta horretarako ez duzu eskubiderik, urduri zegoen Martin, ozenegi hitz egiten zuen eta Oierrek ez zuen begirada altxatzen Idoiaren begiak bilatzeko baino.
|
|
–Oso ondo. ditu batiuchkak
|
zure
eta nire otoitz guztiak. Esan nion ez zuela sartu behar Errusia gerra anker eta odoltsu honetan, baina ez zidan kasurik egin eta orain hara, hara!, begira nola gauden.
|
|
Gure sekretua izango da.
|
Zurea
eta nirea.
|
|
ondasun bikainez, ahaide prestuz eta babesle handiz. Alabaina, tentazio guztiok gorabehera, emadazu baimena
|
zu
eta nire lehengusina jakinaren gainean jartzeko zaldun honen proposamenei itsumustuan oratzeak ekar diezazkizuekeen gaitzez, zeren, jakina, zuen berezko gogoa proposamen horietaz istantean baliatzea izango baita». Baduzu ideiaren bat, Lizzy, zaldun hori nor ote den?
|
2014
|
|
Badakigu partida bikoteka dela, baina ez dugu bikote hori areriotik desberdintzen. ?
|
Zu
eta ni ez gara gu!?, entzuten da fondotik. Zuak eta niak argitzeko adina argindar balego bezala.
|
|
–Begira, kontsul jauna?, esan zion,, nik badakit preso ororen betebeharra ihes egitea dela. Baina
|
zuk
eta nik tratu bat egingo dugu: zuk agintzen badidazu ez zarela eskapatuko, nik agintzen dizut eguberri egunerako libre utziko zaitudala eta ordura arte nahi duzun guztia izango duzula:
|
|
«Eta horretatik guztitik, jarraitu zuen bihozminez?, deus ere ez da gelditzen beraren agindu guztietatik, beraren handitasun guztitik, beraren espiritu eskuzabaletik, beraren bihotz prestutik, oroitzapena baizik.
|
Zu
eta ni...».
|
|
–
|
Zuk
eta nik, izan ere, marra argi bat behar dugu bion artean, gure jokabideak guztiz bereiziko dituena, horregatik galtzontziloen kontu hori, Anbroxio.
|
|
–Beraz,
|
zu
eta ni, lagunak: lagun handiak?
|
|
duk; komunismoarena, berriz: ?
|
zu
eta ni?; bazagok aldea, batetik bestera! Egia handia entzun nian egun hartan, ilobatxo!
|
|
Baina ekaitza baretzeko ideia ona dela pentsatu du. Birritan pentsatu gabe, txaketa hartu,, gaur zu
|
zure aldetik
eta ni niretik, esan, eta etxetik atera da.
|
2015
|
|
Gabe.
|
Zu
eta ni soilik. Egon.
|
|
Su hartu zuen zure begiradak eta supermerkatu pareko tabernan amaitu genuen hirurok.
|
Zu
eta ni bermuta hartzen. Alaba olibak jaten.
|
|
Oraindik, gure pasilloko patchwork sintasola ikusten dudanean, arratsalde hartaz akordatzen naiz, pegamentoarekin jolasean dibertitzen ari diren bi lagun.
|
Zu
eta ni.
|
|
Zure maitale hura?
|
Zu
eta ni igualak gara. Amatxok ere sarri esaten dit eta nik beti ezetz eta ezetz.
|
|
–galdetu zidan, hatz erakusleaz plaza erdian jolasean zebilen neskato bat seinalatuz?. Pena ez bada... hamasei urte ez ditu izango eta dagoeneko... badaki bizitzaz
|
zuk
eta nik, biok adina...
|
|
–A ze parea,
|
zu
eta ni! –ekin zion azkenean?.
|
|
–
|
Zu
eta ni antzekoak gara.
|
|
|
zu
eta ni bezalako 21 lagun hil
|
|
Begok jarraitu egin zuen, Mirenen negar malkoak sikatu bitartean: . Orain guk lagunduko diogu aitatxori makal dagoenean,
|
zuk
eta nik. Kemena emango diogu eta, ahal dugun guztian, laguntza.
|
|
Kapitaina, protocyborg bilakatu baino lehenago, desio pazifistak zituen gizaki apaltxoa besterik ez zen, ez gehiago ezta gutxiago ere.
|
Zu
eta ni bezala. Edo ahulagoa, pazifista baitzen.
|
|
Eta esaten nuen, baita ere, ziur asko hori saio literario batean egitea egosgaitza izango dela. Baina purutasuna eta genero literarioak albo batean uzten badituzu, errazago egingo zaizu saio hau gizakiaren inguruko gaietan, gure,
|
zure
eta nire ingurukoetan, interesaturik dauden arloen arteko sinbiosi legez ikustea.
|
|
euskaraz idazten dut ingeles eta espainol hiztunen artean; saioa nolabaiteko estilo filosofiko bati eta narratiba bati hurbildu nahian dabilen zertxobaitekin lotu gura dut. Konbentzituta nago
|
zu
eta ni, denok, oro har, cyborgak garela neurri handi batean.
|
|
–
|
Zu
eta ni, biok, salbatuko bagina, egina legoke Paradisua, kutxazain nirea.
|
|
nai ez neuque, mundu guztiagaitirren, çuregaz ene secretoa descubri lidin bapere, nahi ez nuke, mundu guztiagaitirren,
|
zure
eta nire sekretua deskubri ledin batere?
|
|
nai ez neuque, mundu guztiagaitirren, çuregaz ene secretoa descubri lidin bapere, nahi ez nuke, mundu guztiagatik,
|
zure
eta nire sekretoa deskubri ledin batere?
|
|
nai ez neuque, mundu guztiagaitirren, çuregaz ene secretoa descubri lidin bapere, nahi ez nuke, mundu guztiagatik,
|
zure
eta nire sekretua deskubri ledin batere?
|
2016
|
|
Astea nola joan zitzaigun elkarri kontari aritu ginen, eta sofan etzanda zeundela irakurri nizun izenburutzat zure goitizena zeraman testu hura. Amaitu arte ez nuen burua altxatu zuri begiratzeko, aitzitik, irakurketan kontzentratu nintzen osoki,
|
zure
eta nire artean paperezko hesia ezarrita. Begiratu nizunean agondu egin zinen, negarrez zeunden.
|
|
«EDERRA izan zen garai hura, bai jauna! Balkoia marihuana landarez eta egongela jendez lepo» esan eta, lepoa biratuta, ingurura begiratu zenuen, bertan
|
zu
eta ni bakarrik geunden arren, gela hura berriro ere lagunez beteta imajinatuz bezala. Han biltzen zinen psikiatrikoan ezagututako lagun berriekin, Proyecto Hombretik mantentzen zenuen bat edo besterekin, eta lagun haien lagunekin.
|
|
|
zu
eta ni
|
|
Esango lukeela zerbait, oraintxe mundua lehertuko lukeela esan eta esan eta esan beharraren beharraz, atzoko minak, emandako hitz betegabeak, ezpainetan bertan hil zitzaizkion milaka esaldi, esango lituzkeela orain, bai, berandu atzo zenean, atzo eta betiko. Tira egiten diot nik, irten dadila sastraka horretatik, ni ez naiz ezer zu gabe, diot, emadazu mintzoa zurekin mintzatzeko, hitz egizu nire ahoz, ez da berandu hiltzeko, garaiz gabiltza
|
zu
eta ni bat izateko, hitza eta gogoa, hitza eta lorea, hitza eta ezina: ahotsa eta nire hezurdura osoaren arkitektura.
|
|
–
|
Zuk
eta nik, Joanes, zaparrada honek baino gutxiago iraungo genuke.
|
|
–Ez, ez, ez... hau ez da okertu, dio Karmelok, eskuekin Joanesi hurbiltzen laga barik?. Hau, hau...
|
zuk
eta nik tratu bat genuen. Eta ez zen hau.
|
2017
|
|
Eta ni hantxe, dendatik atera ere ezin nintzela neure Ama babesteko. Berak esaten duena, zuetako bat eraman behar bazuen, eskerrak Jainkoari zu utzi zaituelako nirekin fida naiteke
|
zurekin
eta nik esaten dut beno ez zait iruditzen sekula zuk harrapatzerik ez izateraino urrunduko naizenik dendatik. Norbaitek eutsi behar ba geratzen zaigun apurrari, nik uste.
|
|
«Esan garbi», diot nik. «Ez zait iruditzen inolako sekretua denik
|
zuk
eta nik bata besteaz pentsatzen duguna. Beharbada dirua itzultzea nahi zenuke», diot nik.
|
|
behartu egin al zintuen hortaz behartu egin zintuen hura egitera hura egiten uztera zu baino indartsuagoa zen eta hura bihar hil egingo dut zin egiten dizut hil egingo dudala aitak ez du geroago arte jakin beharrik eta orduan
|
zu
eta ni ez du inork jakin beharrik nire unibertsitateko dirua har dezakegu nire matrikula ezezta dezakegu Caddy gorrotoa diozu ezta ezta
|
|
Arestion, beste mende bat bukatzera doa irakurlearentzat, bera ez dago oso historia horretan. Hau da, gu non egonik gabe geratuak gaude,
|
zu
eta ni, mendearen hondar honetan. Postura horretan dago fikzioa, retrospektiba baten antzera?
|
|
Garbitasunaren aingeru goardakoa sorostera eta laguntzera etorri ote zait ba, behingoz eta aspaldiko partez?
|
Zure
eta nire otoitzek gure Ama Birjinaren bihotza beratu eta tentaldiari eusteko adinako adore eta kemena itsatsi ote dizkit barne muinetan. Irritsen menpeko urde eragabeko nintzena azkenik onbihurtu eta gizeredu ispilugarri bilakatu ote naiz?
|
|
Neuzkan indar apurrak batu, eta esan nion, ahots hari batez, baina esan egin nion: Zuk nahi ala ez,
|
zu
eta ni ama alabak gara eta ez dago hori aldatuko duen Jainkorik, ama.
|
|
Eta badakit biok daukagula, oraindik ere, minaren kristal puxketa zorrotz hori bihotzean sartuta: alegia, aita ez zela egon
|
zu
eta ni bakarrik geratu ginenean; bakarrik, ilun, hotz, mindun, triste: aingura bat nola doan hondoratzen, harri batean trabatzen den arte, bada, hola:
|
|
Baina zeu eta neu. Buruan muxu bat eman zenion, nik eskutik heldu nion, eta hitz egin genion, bion artean,
|
zure
eta nire artean:
|
|
Hori egiten zenidan zuk, ama, ni ohean egoten nintzenean; pertsianak ia beheraino jaitsita, leihoak ikara handiegia ematen zuelako, argitasunak min, eta kanpotik sartzen zen aireak ni hegaz eroateko izua. Mantak eta mantak, eta haien azpian
|
zu
eta ni. Ez naiz garai hartaz oso ondo akordatzen.
|
|
Bada, halaxe egin genuen aurrera biok:
|
zuk
eta nik. Eskutik helduta, pausoz pauso, zuk beti esan didazun moduan; pausoz pauso baina aurrera beti, orain ere esaten didazun moduan.
|
|
Astean behin, gaixo geundenon familietako kideak biltzen ziren, psikiatra pare batekin eta psikologo batekin. Han hasi zinen sentitzen zenuena ezezagunei kontatzen, han hasi zinen bigarren erditzearen ondorioz arantzaz beteta zeneukan barrua husten, han hasi zinen konturatzen ni ez nintzela,
|
zu
eta ni ez ginela sufritzen zuten bakarrak. Han hasi zinen, ama, zu ere indarra berreskuratzen.
|
|
Hori egiten zenidan zuk, ama, ni ohean egoten nintzenean; pertsianak ia beheraino jaitsita, leihoak ikara handiegia ematen zuelako, argitasunak min, eta kanpotik sartzen zen aireak ni hegaz eroateko izua. Mantak eta mantak, eta haien azpian
|
zu
eta ni. Ez naiz garai hartaz oso ondo akordatzen.
|
|
Zergatik aipatzen dituzu ozeanoak? Barroteak besterik ez dira, eta elkarrengandik bi metrora gaude
|
zu
eta ni! Zergatik bihurtzen duzu dena bitxi eta itxuragabe?
|
|
Ni naiz hezur haragizkoa!
|
Zu
eta ni gara.
|
|
Kafe beltzari begira geratu zen Marta, olatutxo ilun haietan galdera guztien erantzuna kausitu balu bezala.
|
Zu
eta ni bagara?
|