|
2002
|
|
|
Lehenago ez eta geroago ere ez, ez dut beste zakurrik horrela lo egiten ikusi. Aitzitik, zakur arruntari burua libre izatea atsegin zaio, belarriak txut txutik erne eduki eta inguruetan
|
zer
jazotzen den jakiteko.
|
|
2004
|
|
|
Iñigo Santxoren iritzia duzu hau: bi mintzaira lurralde berean izaera ofizialez horniturik daudenean,
|
zer
jazo litekeen erakutsi nahi liguke ondorengo lerroalde honetan. Honatx:
|
|
2006
|
|
|
–Baina Gasteiz eta Iruñea mendean dituzte –zehaztu zuen osabak– Ehunka lagun hil dituzte, Gasteizko alkatea bat.
|
Zer
jazoko da orain estatutuarekin, Estepan. Aterako al da aurrera?
|
|
2007
|
|
|
Napoleon, ezbairik gabe, Iraultzako izpirituaren fruitua da; baina Iraultzak bestelako fruiturik ere franko eman zuen. Eta
|
zer
jazo izango ote zen Frantziako Iraultzarekin Robespierre gabe, edo Napoleon gabe. Zenbateraino egin dute elkar Iraultzaren patuak eta Napoleon-en patuak?
|
|
|
Baina geografia berdinean herri guztiek ez dute berdin jokatzen; bestetik, geografia ez da aldatzen, eta herriak ez daude historian beren goreneko momentuan beti:
|
zer
jazotzen da gero. Herri gogoa ez dagoela beti trenpuan:
|
|
2009
|
|
|
Ezagutzen dudan, edo behintzat orain gogoratzen dudan adibiderik deigarriena da, nola gertari ikaragarrizko berak biktima batzu eta besteentzat zentzu diferenteak, eta kontrarioak ere, izan ditzakeen. Deskribapen lasai lazgarria da Pliniok egiten duena, jendea nola zalapartaka ihesi doan sumendiak jaurtiriko hauts hodeiaren peko ilunpetan, gaua bera baino ilunagoan, ikaratua, aztoratua, nora ez dakiela,
|
zer
jazotzen ari den ulertzen ez duela. Andreak adiaka, zinkurinka umeak, gizonak alarauka, gurasoak haurrei eta haurrak gurasoei hoska, senar emazteak elkarri deiadarka, eta, euren desesperazioan, anitz jendek eskuak Jainkoengana jasotzen zituen, eta beste askok inon ez dagoela Jainkorik jada, interpretatzen?
|
|
2011
|
|
|
Eta beti izan dut bizitza horren gainean gehiago jakin nahia:
|
zer
jazo zitzaion gerra denboran, nondik nora ibili ote zen hainbeste urtetan, etxean bere berririk apenas zutela; zer dela-eta handik itzulita ez zen normal hasi berriro baserriko lanetan, oinordekoari zegokion bezala; bere izaera ezkorraren azpian egon zitekeen oro interesatzen zitzaidan, azken batean.
|
|
|
Gure aitak tinko eutsi zien bere idealei, itzalpean ere urteak eman zituen etsi gabe, eta hori ez da gutxi?, eta agiri falta horrek osabaren eskua ezkutatzen duela egingo nuke. Honezkero zaila izango da beste ezer bilatzea, gaitza
|
zer
jazo zen jakitea, eta ez dugu, noski, amaren erretiroa ziurtatuko digunik aurkituko. Paper desagertze horrek, baina, hori baino askoz garrantzitsuagoa den argibidea ekarri didalakoan nago:
|
|
2012
|
|
|
Arduratzen hasita nengoen.
|
Zer
jazo da? –oldartu zitzaion Arantxa, besarkatzen zuela.
|
|
|
Jendeak jakin barik egiten du berba! Neuk dakit
|
zer
jazo zen, basoan nengoen-eta Martin lagunarekin. Eta Martin orain dela bost urtetik hona ez dago gure artean.
|
|
|
–Zergatik, baina?
|
Zer
jazotzen da?
|
|
2013
|
|
|
–Ea esplikaten nazen: zure bizitzan
|
zer
jazo jatzun eta zer jazotzen jatzun espliketako zeu zara giltzea, zeuk kontatu behar deuskuzu noz eta nogaz euki dozun atsekabe, liskar edo hasarraldiren bat, orain zein orain hogei urte.
|
|
|
–Ea esplikaten nazen: zure bizitzan zer jazo jatzun eta
|
zer
jazotzen jatzun espliketako zeu zara giltzea, zeuk kontatu behar deuskuzu noz eta nogaz euki dozun atsekabe, liskar edo hasarraldiren bat, orain zein orain hogei urte.
|
|
|
–inspektoreak Josuren aurpegiko espresioari erreparatzen zion, baina honek ez zuen aztoramenik erakutsi, harridura pixka bat gehienez ere?. Arrebeak ez ei daki garbi
|
zer
jazoten zan, ha gaztetxuegia zala eta bazterrean ixten ebelako edo, baia zuk jakin zeunke.
|
|
|
berak erabakitako jokabideaz arriskuan ipini baitzituen besteak:
|
zer
jazoko zen baldin eta erasotzaileak, Paularen jokabide zuhurgabeagatik, ikastetxean atzera sartu eta, berarekin batera, beste ikasle batzuk eroan izan balituzte, gero akabatu eta edozein bide bazterretan uzteko??
|
|
|
Izan ere, bakoitza den lakoa da, pobreak beti pobre eta aberatsak beti aberats. Begira
|
zer
jazo zitzaion don Regino gaixoari ere?
|
|
|
–
|
Zer
jazo zitzaion, ama? –Dionixiok.
|
|
|
Izan ere, pobreak beti pobre eta aberatsak beti aberats. Begira
|
zer
jazo zitzaion don Regino gaixoari ere??. Baina zuk ere badakizu zer jazo zitzaion, eta ea zer besterik kontatzen dizudan?
|
|
|
Begira zer jazo zitzaion don Regino gaixoari ere??. Baina zuk ere badakizu
|
zer
jazo zitzaion, eta ea zer besterik kontatzen dizudan?
|
|
|
Eta berba egin Zeledoniorekin. Eta azal iezaiok
|
zer
jazo zaian, niri orain kontatu didaan bezala. Harritu, behintzat, ez duk harrituko, larregi ez?
|
|
|
–
|
Zer
jazotzen zaizu orain, Dionixio? –itaundu zion esna zegoèn emazteak.
|
|
|
hori ez, Olga!?. ?
|
Zer
jazo zaik, horrela aldatzeko. Izan ere, orain dela hilabete?
|
|
|
alde batetik, izan ere, begi onez ikusten zuen bere jokabidea –zer ziren, bada, militar haiek, hiltzaile harroputz batzuk baizik, irainak eta irainen gaineko irainak merezi zituztenak? –; bestetik, baina, ama nagusiaren argudioak nagusituko zitzaizkion apurka, baita halako errudun uste bat ere... berak erabakitako jokabideaz arriskuan ipini baitzituen besteak:
|
zer
jazoko zen baldin eta erasotzaileak, Paularen jokabide zuhurgabeagatik, ikastetxean atzera sartu eta, berarekin batera, beste ikasle batzuk eroan izan balituzte, gero akabatu eta edozein bide bazterretan uzteko...?
|
|
|
Izan ere, bakoitza den lakoa da, pobreak beti pobre eta aberatsak beti aberats. Begira
|
zer
jazo zitzaion don Regino gaixoari ere...
|
|
|
hori ez, Olga!". "
|
Zer
jazo zaik, horrela aldatzeko. Izan ere, orain dela hilabete... bi hilabete... beste norbait hintzen:
|
|
|
Izan ere, pobreak beti pobre eta aberatsak beti aberats. Begira
|
zer
jazo zitzaion don Regino gaixoari ere...". Baina zuk ere badakizu zer jazo zitzaion, eta ea zer besterik kontatzen dizudan...
|
|
|
Begira zer jazo zitzaion don Regino gaixoari ere...". Baina zuk ere badakizu
|
zer
jazo zitzaion, eta ea zer besterik kontatzen dizudan...
|
|
|
Eta berba egin Zeledoniorekin. Eta azal iezaiok
|
zer
jazo zaian, niri orain kontatu didaan bezala. Harritu, behintzat, ez duk harrituko, larregi ez... bera ere baserritar batekin ezkondu baitzen, eta ez baitut uste Klotilderekin gauzak txarto joan zaizkionik.
|
|
2014
|
|
|
Nabaria zen, bestalde, Errusiako gobernuak,
|
zer
jazotzen ari zen ikusirik, zenbait neurri estu hartuko zituela, baita inperioaren barnealdean ere. Altxamenduak ez zuen Siberiako muga gurutzatu, baina Volgako probintzietan, kirgizen herritik hain hurbil egonda, jendeak zer ikusi hura ikasi egingo ote zuen arriskua zegokeen.
|
|
2015
|
|
|
Hizkuntzen egoera sozial normala elebakartasunarena dela oinarri harturik, euskaltzaleak euskararen lurraldetasuna erreibindikatzen ari dira azkeneko urteotan, gaur egun mintzatua den gunean lehentasun maila eskura dezan.20 Euskal Herriko egoera soziolinguistikoa oinarri harturik, aldiz, indar politikoek arazo handiagoak lituzkete halako proposamenak onartzeko. Hizkuntza nazionalismo baten aukera izan liteke gehienez, baina ez bestela, ezen ilun geratzen da, azalbide horri jarraikiz,
|
zer
jazoko litzatekeen gainerako Euskal Herrian. Azalbide horren arabera, euskararentzako lehentasuna eskatzen den bezala, gaztelania eta frantsesarentzat ere eska liteke, euskara mintzatzen ez den lurraldeetan.
|
|
|
Hala ere, Enbataren 675 zenbakian (VII) ageri denez, orduko egoera aski berezia zen: PSF hauteskundeetan gailendu berri, irratiei buruzko legedi berria iristear zegoen eta inork ez zekien ziur
|
zer
jazoko zen orduan. Hori dela-eta, batek baino gehiagok gertaera burutuen politika hobetsi zuen:
|
|
|
Handik gutxira, I, urte hartako azken zenbakia (halabeharrez) atera zuten.
|
Zer
jazo zen bada. ETAk Carrero Blanco Espainiako gobernuburua hil zuenean [1973ko abenduaren 20an hil zuten Madrilen], Frantziako gobernuak Enbata legez kanpo utzi zuela.
|
|
2016
|
|
|
–
|
Zer
jazo zitzaion tunelari? –galdetu nuen, temati, berriro.
|
|
|
–
|
Zer
jazo zen zehazki? –galdetu zuen Asiainek.
|
|
|
–Igor, barriro itaunduko deutsut:
|
zer
jazo jatzu?
|
|
2017
|
|
|
Literaturako testu ugariei sinestez gerotan behintzat, emakume grekoak lepatxuri eta ama birjina artean ematen du partitzen zirela (Arrueren parabolan, ikusi da, emakumea rol bietan eskenaratzen da.
|
Zer
jazoko ahal zaio, baina, bere neurosian irudi biak nahastuko zaizkionari?). Lehenengo topikoa maizago aurkitzen da, emagalduarena, ez noski gehienak halakoxeak zirelako, gizonek hala uste edo gutxienez hala baieztu beharra zeukatelako baizik, horrela erraz justifikatua zeukatelakoan haien presondegia, menpekotasuna alegia eta kontrola, hots, etxeko ar nagusiaren nagusitasuna eta manua; eta ama birjinarena berdin, balio berbera duelako.
|
|
2018
|
|
|
estratifikatutako gizarte bat erakusten dute. Seguruenera, Euskal Herriko beste hainbat udalerritan ere 1960ko hamarraldian maiz ikusi zen gizarte eredu bat da, baina, kasu honetan, lagungarria da ulertzeko
|
zer
jazo den Irunen eta Hondarribian alardeen auziarekin.
|
|
2019
|
|
|
Mogueimek dio, gauaren isilean izan zen, egunsentira arte zain egon ginen, sakan estali eta ezkutuan, hiritik hain gertu non harresiko zaindarien oihuak entzuten baikenituen, zaldiak uhaletatik heldurik geneuzkan, irrintzirik egin ez zezaten, eta ilargiaren aldia iritsi zenean, kapitainek ulertu zutelarik zaindariak erdi lo zeudela, denok lekuak hustu genituen, sakanean morroiak zaldiekin baizik ez ziren gelditu, eta bidexka harturik Atamarmako iturriraino iritsi ginen, iturriari izen hau eman zioten bere ura goxoa delako, eta pixka bat harantzago joanez harresira hurbildu ginen, baina justu une hartan erronda pasatzen ari zen, eta ezinbestean geldi geratu behar izan genuen, berriz ere, isil isilik gari alor batean, eta nirekin zeuden guztien buru egiten zuen Mem Ramiresi ongi iruditu zitzaionean, malda igotzen hasi ginen, azkar azkar, gure asmoa zen zurubi bat lantza baten gainean paratu eta harresian eranstea, baina zorte txarra eduki genuen, edo Txerrenek hala oztopatu nahi izan zuen gure lana, zeren zurubiak irrist egin baitzuen, hots handia ateraz, eta eltzegile baten teilatu gainean erori zen, gu guztiok atsekabeturik eta larriturik utziz, zaindariak iratzartzen baziren ekintza galduko baitzen, kizkurtu ginen, harresiaren itzalari josiak, eta gero, mairuek fitsik ere ateratzen ez zutenez, Mem Ramiresek dei egin zidan, ni bainintzen denetan altuena, eta agindu zidan bere sorbalda gainean igo nendin, neronek erantsi nuen zurubia han goian, gero bera igo zen, ni berarekin, eta gero beste bat, eta besteak noiz igoko zain geundenean zaindariak iratzarri ziren, eta horietako batek galdetu zuen, Menfu, esan nahi baita, Nor dabil hor, eta Mem Ramiresek, arabieraz mintzatzen dena mairua bailitzan, esan zuen errondakoak ginela eta atzera itzuliak ginela hala agindu zigutelako, eta mairua dorretik jaitsi baitzen, burua moztu zion, eta burua kanpora bota genuen, guretarrek seguru jakin zezaten plaza barruan geundela, baina bigarren zaindaria konturatu zen nortzuk ginen eta deiadarka hasi zen, Anauchara, anauchara, beren hizkuntzan Kristauen segada esan nahi duena, ordurako hamar ginen harresi gainean, orduan erronda etorri zen, arineketan, eta alde bietatik labankadak hasi ziren, Mem Ramiresek oihu egiten zuen Espainiako patroia den Santiagoren laguntza eske, eta Afonso erregeak, kanpotik, garrasika erantzuten zuen, esanez, Santiago eta Andredena Maria, lagun iezaguzue, eta hori ez ezik beste hau ere esaten zuen, Hil itzazue denak, ez dezala bakar batek ihes egin, tira, betiko oihuak, bitartean beste aldetik beste hogeita bost guretar igo ziren, ateetara jo zuten hauek irekitzeko asmoz, baina ez zuten lortu kanpotik burdinazko borra bat jaulki zieten arte, horrekin hautsi zituzten sarrailak eta maratilak, eta orduan sartu ziren erregea eta bere gizonak, erregea belauniko erori zen atearen erdian eta Jainkoari eskerrak ematen hasi zen, baina laster asko zutitu zen, mairuak bazetozelako atea defenditzera, baina hiltzeko tenorea iritsia zitzaien, guretarrek, arrabolaren moduan aurrera eginez, hil baitzituzten, eta horiek ez ezik emakume eta haur asko, baita azienda ugari ere, eta isuri zen odolak ibai bat osatu zuen kaleetan zehar, eta honelaxe irabazi genuen Santarem, bertan izan nintzen, baita hemen nirekin dauden beste batzuk ere. ...ntsuak ere badiren, luzea eta laburra tartekatzea, bat bateko etena, plano aldaketa, suspentsioa, are eta ironia poxi begirune gabe bat ere, erregea otoitzetik atera eta zutiaraztean ikusten den bezala, alfanjea amena baino lehenago iritsiko ote zen beldurrez, edo herri jakinduriaren altxor amaigabea milagarren aldiz aintzat hartzeagatik, fio hadi Amabirjinaz eta ez ezak lasterka egin, ikusiko duk
|
zer
jazotzen den, uste izatekoa da ez dela gauza gozorik izango. Erreklutetako batek, gerrako esperientzia bakartzat armada pasatzen ikustea zuenak, baina zorrotz eta zentzudunak, guardia zaharreko inork ez zuela mintzatu nahi ulerturik, esan zuen seguru asko denak pentsatzen ari zirena, Nik uste dut Lisboa hezur gogorragoa izango dela, metafora interesgarria, berriz txakurra eta txakurrak harira dakartzana, txakur asko da, asko baina, handik goitik erronka egiten diguten harresi garai eta kementsuei, non armen dirdira eta albornozen zuria antzematen baitira, hortza sartu ahal izateko.
|
|
2020
|
|
|
–Nik badakit
|
zer
jazotzen ari den hemen –esan zion honek–: kontzejala oso mutil katxarroa dela eta berarekin gustatuta zaudela.
|
|
|
Bidasoko mugan bisatua aldean duten milaka iheslari agertzen direnean, Portugalek Espainian duen enbaxadoreari abisatzen diote espainiar agintariek. Harri eta zur, enbaxadoreak Salazarri
|
zer
jazo den jakinarazi, eta Bordelera abiatzen da autoan. Enbaxadorea bidean doala, Portugalgo Kanpo Arazoetarako Ministeriotik zenbait telegrama bidaltzen dizkiote Sousa Mendesi, ez dezala bisa gehiago eman agintzeko.
|
|
2021
|
|
|
Senarrak berari, sarri. Besterik da gutunekin
|
zer
jazo izaten zen. Bidean galtzen baitziren, itxuraz.
|
|
|
Badirudi urriaren 30a baino lehenago, bezperan ziurrenik, Sabini egindako gutun bietako batean behintzat, Nikolek senargaiari Gregoria ahizparen planei buruz galde egin ziola, eta horri hark hurrengo egunean erantzun ziola esanez" Sukarrietan
|
zer
jazotzen den esateko diostazu?", gaztelaniaz. " ¿ Tanto te apura el saber si Gregoria ha ido a vivir a la casa nueva ó no?".
|
|
|
Noiz ere bidali zizkion, erbesteratuak harexen bidez jakin zezakeen
|
zer
jazo zen kartzelatik irtenda emaztearekin Loiolan zelarik. Polizia judiziala, bila, lehenik eta behin Sukarrietara joan zitzaion, bai jauna.
|
|
|
–Berarekin ez bizitzeko? –Denisek nahastuta so egin zidan; bere begitarteari keinu zuhur eta burutsua emateko ahalegina egin zuen– Baina
|
zer
jazoko zaio ni gabe. Ez –esan zuen, bizi– Nire barnetik askatu behar dut beragandik.
|
|
|
–Horiek jateko denbora baino ez dut izango –esan zuen Hélènek– Ez al dakizu
|
zer
jazo zaidan?
|
|
|
–Jaungoiko maitea!
|
Zer
jazo zaizu? –esan zuen Blomart andreak, laztuta.
|
|
|
–Zure amak
|
zer
jazo zaizun galdetu dizu –esan zuen Blomartek, idor.
|
|
|
Irrikaz so egin zion Pauli. Galtzen bazuen... ez zeukan munduan beste inor;
|
zer
jazoko zitzaion Paul barik?
|
|
|
Beretzat baino ez zen existitzen. "
|
Zer
jazoko da bere buruan?". Madeleineren besotik baino azkarrago zebilen, ibilera astunaz.
|
|
2023
|
|
|
–Nire lagun leialak –esan zien bizkarrean plas plas eginda–
|
Zer
jazo da. Non da Malintxe?
|