2003
|
|
Hori, tomatea edo lekak bezalako landareetan modu naturalean gertatzen dena, aprobetxa liteke mantenugai gutxiko lurzoruetan nekazaritzako produktibitate handiagoa lortzeko? Ikertzaileek baietz uste dute, eta moldaketa horrek landarean zer seinale eragiten duen ulertzen saiatzen dira —batzuetan egokitu egiten baita, eta batzuetan ez—, eta erantzun horretan
|
zer
genek parte hartzen duten ulertzen saiatzen dira. Horrela, ezagutza hori bioteknologia tradizionalean nahiz ingeniaritza genetikoan aplikatu ahal izatea espero dute.
|
2008
|
|
Stanford Unibertsitateko biologo batzuek espezializazio hori nola gertatu den aztertzeko ikerketa bat egin zuten. Lehenik, saguen karenak aztertu zituzten ernaldiaren hainbat fasetan, fase bakoitzean
|
zer
gene espresatzen ziren jakiteko.
|
|
Azterlan honetan ikusi denez, larruazalaren pigmentazioarekin eta eguzkiarekiko sentikortasunarekin zerikusia duten 11 polimorfismotatik hiru baino ez dira lotzen melanoma garatzeko arriskuarekin”. Maiordomoren ustez, lan hori eta ondorengo lanak lagungarri izan daitezke pertsona batek melanoma garatzeko prozesua ezagutzeko, eta
|
zer
genek eragiten duten jakiteko. Gero eta maizago Melanoma tumore gaiztoa da, eta Europa osoan eta Estatu Batuetan eragin handiagoa du.
|
|
Aldiz, Basal Like taldekoek (pronostiko okerrenekoek) estrogenoaren hartzailerik ez dutenez, ez du merezi tratamendu hormonal bat ematen denbora galtzea, eta hobe da pertsona horiekin hasiera hasieratik beste tratamendu batzuk erabiltzea. Talde horretako gaixoek bestelako
|
zer
gene adierazten dituzten badakigunez, horren araberako tratamendua emango diegu: C kit genea adierazten dutenei Imatinic et Gleevec tratamenduak; edo BRCA1 genea ez badute adierazten, kimioterapia emango zaie zuzenean.
|
2009
|
|
Mundu osoan diru eta ahalegin asko inbertitzen ari dira jakin nahian gaitz bakoitzaren atzean
|
zer
gene, proteina eta metabolito dauden desregulatuak edo erotuta, nolabait esateko. Minbiziaren adibidea hor dago, noski.
|
|
Tira, sinplifikatzearren, normalena da biologo eta medikuek, alde batetik, pazienteen kasuak lortzea screening bat eginda, eta, beste alde batetik, gauza bera egitea gaitza ez dutenekin. Badira teknika batzuk gai direnak zeluletako proteinei eta geneei balio numerikoa emateko, screening a egiteko alegia; eta balio numeriko horiek adimen artifizialeko programen bidez konparatzen dira, ikusteko
|
zer
gene eta proteina dituzten espezifikoki espresatuak gaixoek. Joko numeriko bat da, azken finean.
|
|
Baina anomalia horien eragina murrizteko, ikerketa gehiago egin behar dira. Etorkizuneko ikerketen helburua 8 kromosoman zehazki
|
zer
gene den arduratsua eta nola funtzionatzen duen erakustea da. Ikertzaileek, azkenean, erbi ezpainean eragina duten ingurumen eta gene mekanismoak ulertzen dituztenean, haurdunaldian sendagai profilaktikoak zentzurik baduen baieztatzeko gai izango dira.
|
|
Izan ere, ikuspuntu morfologikotik aldaketa gehien dituen landare laboreetako bat da. Hori dela eta, tomateak ezin hobeak dira frutaren morfologia aztertzeko eta forma aniztasun hori
|
zer
genek eragiten duten ulertzen saiatzeko.
|
|
Emaitzak Europako biztanlerian gaindi daitezkeen egiaztatu nahi dugu.
|
Zer
gene identifikatu dira orain arte bat bateko heriotzarekin lotuta. Helduaren bat bateko heriotzaren kasuan, miokardiopatiari lotutako 30 gene inguru identifikatu dira, QT luzearen sindromeari 12 inguru, Brugadaren sindromeari lotutako 6 batzuk (batzuk QT luzearenak bezalakoak) eta QT laburraren sindromeari lotutako 3 eta 4 gene batzuk (QT luzearenak ere berdinak dira).
|
|
Bai, baina ez kasu guztietan, sindrome hori hainbat patologiak eragiten baitute eta oso aldakorra baita. Gehiago jakin eta
|
zer
genek eragiten duten jakin ahala, zer kasutan aurrea har daitekeen jakingo dugu.
|
2010
|
|
Gizakietan eta txinpantzeetan FOXP2 geneak ematen dituen proteinak berdinak dira, bi aminoazidotan izan ezik. Hori oinarri hartuta, adituek ikusi nahi izan dute
|
zer
gene aktibatzen eta isiltzen diren kasu batean eta bestean. Horretarako, gizakien garun zeluletan txertatu zituzten FOXP2 genearen bi bertsioak.
|
|
Faktore horiek zehazten dute pertsona lodiaren gantz ehuna handituz doan eta zergatik. Helburua da orain jakitea
|
zer
genek dituzten aktiboak mordo osasuntsu lodiek, patologietatik babesten baitituzte, zuri edo jomuga terapeutikoak bilatzeko.
|
2012
|
|
Gaur egun, berrogei mota baino gehiagoko genoma osoak ezagutzen dira, Brucellakoak, “patogeno garrantzitsu hori ezagutzen eta diagnostiko molekularreko metodo berriak diseinatzen laguntzen baitie ikertzaileei”, nabarmendu zuen UNAVek. Gainera, teknika berri horiek guztiek bakterio hori bere osotasunean nolakoa den, nola funtzionatzen duen,
|
zer
gene diren edo harentzat funtsezkoak diren funtzioak zein diren eta zergatik sortzen duen ulertzen laguntzen dute. “Brucellaren biologia hobeto ezagutzen badugu eta makrofagoen barruan ugaltzeko gai dela ikusten badugu, bakterioak suntsitzen dituzten gure organismoko zelulak baitira, gaixotasunari aurre egiteko eta diagnostiko sistema berriak eta txerto berriak garatzeko estrategiak diseinatu ahal izango ditugu etorkizunean”, esan zuen López Goñik.
|
2014
|
|
Begi urdineko jendearen genoma aztertua dago dagoeneko, begi marroidunena ere bai... Hala, ondorioak atera ahal izan dira, eta identifikatu daiteke
|
zer
genek dakartzaten ezaugarri horiek. Gaur egun badakigu, genomaren bederatzi posizio zehatz aztertuta, begien kolorea iragar dezakegula.
|
|
JSRVaren kasuan, ezin izan da txerto edo tratamendu eraginkorrik garatu, ez baita ezagutzen
|
zer
gene edo prozesu immunologiko egon daitezkeen erlazionatuta erresistentziarekin. Horrelako kasuetan nahiz patogenoek txertoekiko erresistentzia garatzen dutenean, erabil daitekeen beste estrategia bat baden arren, hots, berezko erresistentzia duten animaliak hautatzea, estrategia horrek ere indibiduo erresistenteak aukeratzeko behar diren markatzaile genetikoak identifikatzea eskatzen du.
|
2015
|
|
Prozesu zelular hori ondo ulertzeko, pauso hau eman behar da lehenbizi: arrain ar eta emeen ugaltze aparatuaren garapenean
|
zer
genek duten eragina jakitea eta testikulu/ obario garapenaren zein fasetan espresatzen diren neurtzea. Horretaz gain, komeni da gametoen bilakaera aztertzea ere.
|
2016
|
|
arrebak deitu dit genetistarekin egon dela kontatzeko. Gure familiaren hemofiliak
|
zer
gene duen kalteturik zehazteko, ni naiz" familia" bakarra. Medikuak ez omen du aurpegi onik jarri.
|
2017
|
|
Gaixotasun genetiko konplexu askoren auzia da SNP arrunt askoren konbinazioaren ondorio direla, eta SNP bakoitzak gaixotasuna izateko arriskua pixka bat igotzen edo jaisten duela (2 irudia). Gainera, SNP multzo horrek ez du
|
zertan
gene batean egon; hots, ez du zertan gene batean akats bat sortu. Horrek zaildu egiten du SNP jakin bat edo batzuk gaixotasun batekin lotuta egotearen interpretazioa.
|
|
Gaixotasun genetiko konplexu askoren auzia da SNP arrunt askoren konbinazioaren ondorio direla, eta SNP bakoitzak gaixotasuna izateko arriskua pixka bat igotzen edo jaisten duela (2 irudia). Gainera, SNP multzo horrek ez du zertan gene batean egon; hots, ez du
|
zertan
gene batean akats bat sortu. Horrek zaildu egiten du SNP jakin bat edo batzuk gaixotasun batekin lotuta egotearen interpretazioa.
|
2019
|
|
|
Zer
genek laguntzen digute irakurtzen?
|
|
ARREBAK DEITU DIT genetistarekin egon dela kontatzeko. Gure familiaren hemofiliak
|
zer
gene duen kalteturik zehazteko, ni naiz, familia, bakarra.
|
2020
|
|
datu baseko genomak eta giza mutazio tasen eredu matematikoak alderatuta, ikertzaileek kalkulatu dute zenbaterainoko aukera duen gene bakoitzak gaixotasun larriak eragiteko, mutazioak pairatuz gero. Esaterako, identifikatu dute
|
zer
geneek duten aukera gehien desgaitasun intelektuala bezalako gaixotasun larriak sortzeko.
|