2004
|
|
Kant zuhurrak eginiko funtsezko galderari beste hau kontrajarriko dio Wittgensteinek: ?
|
Zer
esan dezakegu?. Zerbait ezagutzeak, zerbait hori zer edota, bederen, nola den esatea (esan ahal izatea, alegia) baitakar.
|
|
Horren berri izan genuen marxismoaren iturrietan ibili ginenean, han behin eta berriz ageri zitzaigun ideia hori, instantzia politikoari aplikatutako kontzeptua hain zuzen, horrek osotasuna taxutzen zuen formazio sozialaren barruan berezko dinamika eta ekimen propioa zituela adierazteko erabiltzen genuela uste dut. Definizio horren arabera,
|
zer
esan dezakegu euskararen normaltze mailaz ari garen bezainbatean. Euskalgintzak ekoizten duen gizarte ekimenaren mailak berezko dinamika propioa duen heinean esparru horretako gizarte jardunaren luze laburrak autonomoak direla?
|
|
Halakoan, bestea. Soziolinguistikaren inguruko informazio hori gurasoen aukera egokia egiteko ezinbesteko baldintza baldin bada,
|
zer
esan dezakegu Hezkuntza Sailburuaren kultura soziolinguistikoa Oliverirenaren neurrikoa denean. Hizkuntza ereduen arduradun gorenak soziolinguistikaren oinarrizko jakite gaitasunik ez baldin badu, nolako euskal eskolaren aurrean dago hezkuntzaren eskutik herri hau berriro ere euskalduna bihurtzeko bideetan dabilena?
|
2006
|
|
X.L. Elizaz, oro har,
|
zer
esan dezaket nik. Ez baitut hurbiletik ezagutzen.
|
2007
|
|
Ez da hori. Azken finean,
|
zer
esan diezaioket. Ane ez dudala gustuko, Ane gehiegi daudela munduan dagoeneko?
|
|
Marrubi budina bukatzeko. Zoragarria,
|
zer
esan dezaket. Eta ardoa, ardo piloa.
|
2008
|
|
Egia esan, esan beharrekoak ederki esan ditu, barrenak lehertzeko egoera baita euskaldunon atarramentua. Izan ere,
|
zer
esan genezake nazio kontzientzia besapean hartuta datorkigun abertzale erdaldunaz. Kontzientzia horrek ez dakit zertarako balio dezakeen.
|
2009
|
|
hau nik gehitzen dut hemen). Auschwitz, heriotza kondena, tortura, ablazioa, egokia begitantzen bazaio norbaiti (subjektiboki),
|
zer
esan genezake horren aurka (geuk ere subjektiboki). Bestalde, baina, ezaguna da Russell, bera pertsonalki konbentzitua zegoen balioen izenean, oso konbatiboa izan dela:
|
|
Norak segundo baten arnasa hartu du, segundo bakarra baitauka deitu duen entzuleak
|
zer
esan lezakeen neurtzeko. Zoroa izan liteke, haserretuta bizi diren horietako bat, irratia etxea dela uste duen berbalapikoa, suizidatu nahi duela esan lezake edo biluzik dagoela edo emaztea oraintxe hil duela edo ez dakiela taxistaren telefonoa eta ea emango dioten.
|
|
Agurea nire erreakzioaren zain dago, Deustuko gure etxe zuloan. Banpiroarekin maitemindu naiz eta
|
zer
esan nezake, ez bada
|
2012
|
|
Pablok gonbit asko izan zituen telebista eta irratietan bere iritzia emateko, baina bazekien berak zioen guztiak ez zuela inolako baliorik izango: bera aita zen,
|
zer
esan zezakeen aita batek bere semeari buruz. Horregatik erabaki zuen enkargua. Zortzi, ri egitea, Carlos San Juan. Zortzi?.
|
|
Pablok ulertu zuen ez zuela gehiago aterako, eta eskatu zion hedabideetan berriro agertzea erabakitzen bazuten, eurekin hitz egin zezatela lehenengo,
|
zer
esan zezaketen eta zer ez adosteko, azken finean mutil bien patua lotuta baitzegoen. Ez zirela gehiago joango agindu zion Josek, eta ateraino lagundu.
|
|
|
Zer
esan diezaiokezu?
|
|
Eta are gehiago, azkenarekin egin nuena jakingo balu?
|
Zer
esan zezakeen?
|
|
Astuna da oso!
|
Zer
esan dezake ezagutzen ez duen norbaiten hiletan. Eta esatekorik badu, niri bost.
|
|
Ez nekiela behar bezala egoten? Ez nekiela
|
zer
esan nezakeen eta zer ez?
|
2013
|
|
Hilabete asko dira Wickham jaunaren kontaketak zure izaera tolesgetu zidala.
|
Zer
esan zenezake gai horretaz. Zein lagun portaera ametsezkotan defendatuko duzu hor zeure burua?
|
|
Berehala hurreratu zitzaien Darcy ostera ere, baina, hitz egiteko inolako asmorik agertzen ez zuela ikusita, Lucas andereñoak desafio egin zion bere adiskideari, zer edo
|
zer
esan ziezaion. Lagunaren akuiluak bultzaturik, Elizabethek buelta eman eta hala mintzatu zen:
|
2014
|
|
|
Zer
esan nezakeen. Dena ondo aterako zitzaiela?
|
|
|
Zer
esan nezake neure defentsan. Deus gutxi, epaiketa galdua dut aldez aurretik, eta horregatik hasi nahi izan dut aitorpen batekin, neronek gaitzetsiz neure jokaera hau, beste inork salatu eta txarretsi baino lehen.
|
|
Militarrak eta bankariak.
|
Zer
esan dezakegu azken hauei buruz. Eta zer, bankariei eraso beharrean, guk ere autokritika pixka bat egingo bagenu?
|
2015
|
|
Nagorek ez zuen ezer esan. Ez zekien
|
zer
esan zezakeen?. Bere burua hil du, neure pilulekin, gehitu zuen alargunak ahotsa apalduz eta buruarekin baietz eginez.
|
|
Ez zegoen Ramsay jaunari bidaia hartan laguntzerik. Baina orduantxe, berak zer edo zer esateko gogoa zeukanean, agian zer edo
|
zer
esan zezakeenean?, han non azaldu ziren Cam eta James. Terrazan azaldu ziren.
|
|
Ramsay andrearen aurrean belaunikatu eta esateko... Baina
|
zer
esan ziezaiokeen? «Maitemindua nago zurekin?».
|
|
Haserre ez baina minduta zirudien nire begiramen faltagatik.
|
Zer
esan niezaiokeen bada,, astebete egin dut zure aiduru. Ikusmena galtzen ari naiz eta ez zaitut ikusi?
|
|
|
Zer
esan dezaket, berriz, ikusita zelako berotasuna eman zidaten HUHEZIko lankideek, zelako elkartasuna Goienako lankide ohiek eta zelako hurbiltasuna CodeSyntax enpresako lagunek. Portatu zarete, benetan portatu!
|
|
Erantzunezina da, ukiezina, gizakiengandik harago kokatzen den zerbait.
|
Zer
esan diezaiokegu. Eskuak lotuta ditugu.
|
|
Baina gogamena kaskezur eta azaletik kanpora hedatzen bada, gogoratu soilik ezezko alderdiaren hipotesia dela?, orduan
|
zer
esan dezakegu gorputzari eta inguratzen gaituen inguru fisiko eta biologikoari buruz, askoz ere ukigarri eta suntsikorragoa dela jakinik. Gauza bat azpimarratuko nuke:
|
|
|
Zer
esan genezake sexualitateari buruz?
|
|
aldeak
|
zer
esan dezakeen
|
|
f) Ondorio gisa,
|
zer
esan dezakezu zenbaki arrunt baten erro karratuaren emaitzari buruz?
|
2016
|
|
Gure herriari dagokion autodeterminaziorako bidea espreski ukatu ondoren; euskararen heriotzara ez bestera daraman diglosia, 3 artikuluan legeztatu ondoren; inolako euskal heziketa guztietarako bidea hetsi ondoren; Iparraldeko anaientzako abantail arrastorik ere gabe utzi ondoren; ekonomi aldakuntzak aipatu ere gabe ahaztu ondoren;
|
zergatik
esan genezake EZ besterik. Izan dadila Konstituzio hau 1839 ko legea bezala, 1876 eta 1937 koak bezala, inperialismo soilaren bortxaketa.
|
|
Benetan onuragarriak dira genetikak lortutako aurrerapenak?
|
Zer
esan dezakegu
|
|
leunean, gainera. Testua irakurrita,
|
zer
esan dezakezu. Bereterretxen kantorea, ri buruz?
|
|
4
|
Zer
esan dezakegu lau ibilgailuen abiaduraren ezaugarriei buruz. Arrazoitu zure erantzuna.
|
2017
|
|
Eta zer esan behar du ahoak, ordea?
|
Zer
esan dezake. Ikusi bahu nola begiratzen zidan errusiar harek, burutik oinetaraino, eta nola ulertzen zuen dena!
|
|
Gehienetan nik ez nuen ezer esaten.
|
Zer
esan diezaioke alabaina, intelektual, batek herensuge bati?
|
|
Horrek azaltzen digu zergatik osatu zuten emakumeek Taki Onqoy mugimenduaren bizkarrezurra. Perun, aitormenak ere egiten zituzten, jendea apaiz katolikoak aurkitzen zituenerako prestatzeko, ohartaraziz
|
zer
esan zezaketen lasai eta zer ez zieten esan behar. Eta konkista baino lehen emakumeek jainkosei eskainitako ospakizunen ardura soilik izan zuten arren, gerora laguntzaile edo liturgiaburu bihurtu ziren gizonezko arbaso wakei eskainitako kultuetan, konkista baino lehen debekatuta zuten halakorik egitea?
|
|
Nik ezin izaten nuen eraman urruneko kontrol hori, eta gezurrak asmatzen ere ibili behar izaten nuen, bestela negarrez hasten zitzaidalako. Inoiz edo behin irakaslearekin edo erizainarekin nengoela deitzen bazidan, eroapenez eramaten zuten egoera eta aholkuak ere eman ohi zizkidaten ahopeka,
|
zer
esan nezakeen, zer egin behar nuen. Uste dut dibertitu ere egiten zirela egoerak zein erraz gainditzen ninduen ikusita.
|
|
Eta
|
zer
esan niezaiokeen, ez zela batere erreza besterik. Benetan ez zen erreza.
|
|
Noizean behin edan egiten din, esan nion?. Eta batek muturra ederki berotzen duenean
|
zer
esan dezakeen ez jakin.
|
|
|
Zer
esan nezake nire barkagarri. Zer nire bekatu larrion aringarri?
|
|
Goizeko hamarrak ziren. Ohi baino urduriago ematen zuen, non zegoen eta
|
zer
esan zezakeen ondo jakin gabe bezala. Galdera zehatzak ziren eta alkate andreak pentsatu egiten zuen erantzun baino lehen; hala ere, erantzunetan ez zuen ezer esaten, ezer garbirik ez.
|
|
Bestela, ezabatu egingo zaituzte. Gizonek guk baino hobeto dakite
|
zer
esan dezakegun geure buruaz. Emakumeek, biziraun nahi badute, gauzen ordena ulertu behar.
|
|
4
|
Zer
esan dezakegu lau ibilgailuen abiaduraren ezaugarriei buruz. Arrazoitu zure erantzuna.
|
|
|
zer
esan dezakegu funtzioari buruz?
|
|
|
zer
esan dezakegu funtzioari buruz?
|
|
d) Tarte batean batez besteko aldakuntza tasa zero bada,
|
zer
esan dezakegu funtzioari buruz?
|
|
azken hondarrean,
|
zer
esan dezake hilotzak.
|
2018
|
|
Hala eta guztiz ere, arratsaldera arte ez nuen berriz ikusi; lehenago ere esan dudanez, jangelan egin nuen topo berarekin, baxera arasan atontzen ari zela. Ordurako, baziren ordu batzuk kezkatan nengoela Kenton andereñoaren saminarekin, bereziki ez nekielako nola jokatu edo
|
zer
esan nezakeen haren zama poxi bat arintzeko. Horregatik, haren pauso hotsak entzun nituelarik jangelan, hallean bainengoen, zertan edo hartan?, pixka batean itxaron, nire egitekoak utzi, eta haren bila sartu nintzen.
|
|
–Zer egiten dugu hemen?
|
Zer
esan diezaioket nik Jean Marci. Ez nau ezagutuko.
|
|
–Arratsalde on, epaile anderea, arratsalde on guztioi.
|
Zer
esan dezake lau hilabetez atxilotuta egon den pertsona batek, gehien irrikatu duena egiari aurre egiteko eguna iristea dela baino. Saiatuko naiz gure sistemak gizarte osoaren onerako eman duen urrats ausart honi modurik egokienean erantzuten.
|
|
|
Zer
esan diezaiokeen amak arduratzen du. Ez dauka hori aldatzerik.
|
2019
|
|
–moztu zion amak, besoak bular aldetik kendu eta atzamarrarekin oharkabean bezala umearen bularra seinalatuz. Ekainek burua jaso eta Edurnek ikara antzeman zion begietan, une hartan ez zuen ulertu
|
zer
esan zezakeen horrek. Zerbait esatera zihoala zirudien, baina Ekain aho zabalik gelditu zen?.
|
|
Eta Txetxu?
|
Zer
esan dezake ama batek bere umeez? –Sorbaldak makurtu ahala joan zitzaion ahotsa ere apaltzen?.
|
|
Baina, zertan ordea?
|
Zer
esan liezaioke? –Barka ziria sartu izana, baina ni ez naiz apaiza, zure lagun faxistek herria hartu zutenean, kakalarriak hartaratuta, apaizaren, benetako apaizaren sotanaren pean ezkutatutako iheslaria baizik.
|
2020
|
|
|
Zer
esan zezakeen Lujua eta A.G.R. ren arteko auzi horretaz galdetu zion aurkezleak. Zehatza izan zedila, mesedez.
|
|
Zehatza izan zedila, mesedez. Cañok abokatuek baino hobeto zekien
|
zer
esan zezakeen eta zer ez. Azken finean, beraiek baino epaiketa gehiagotan egona zen, eta ez ikusle gisa.
|
2021
|
|
Inbidia puntu batekin entzuten nion.
|
Zer
esan nezakeen nik nire haurtzaroaz. Oroitzapenak dauzkat, bai; ehunka.
|
|
|
Zer
esan dezaket ordea. Nire anaiak gau batez egin zuen ihes, trenez.
|
2022
|
|
Ez da haien aurrean agertzeko gogoz sentitzen.
|
Zer
esan diezaieke. Nondik hasi ere ez dakiela?
|
|
Bera komunera joan zenean baino isilago, horretaz konturatu zen Ani, baina ez zuen ezer esan.
|
Zer
esan zezakeen?
|
2023
|
|
Ama ez zen gai izan tutik ere erantzuteko.
|
Zer
esan ziezaiokeen. Behin munduari begietara begiratuta ikusten duzuna ezin duzu aurrerantzean ezikusi.
|
|
" Ondo, lehen baino hobeto".
|
Zer
esan niezaiokeen. Gure kafeei trago laburrak emanez, bata bestearen aurrean.
|