|
2000
|
|
|
Eta hodei haiek, leihoen espazioa iragaiten zutenak, alfonbra magikotzat ote zituen, auskalo nondik iritsiak, eta haien gainean hegaldatu nahi ote zuen, Afrikako ordokietaraino?
|
Zer
bertze mila amets egin ote zituen bere gartzelaldiaren eta bere gatibualdiaren gau luze... ez hain luzean, bertzalde, zeren eta, berehala ohartuko zaren bezala, handik gutirat egin baitzuen ihes?
|
|
|
Eta irri karkaraka hasi zen bat batean, eta nik ez dakit hargatik edo
|
zer
bertze arrazoinengatik, kontua da ezen hurrengo urratsean behaztopatu eta eskaileretan beheiti joan zela, lehen solairuraino arrodaka, pixontzi eta guzti.
|
|
|
" Pisako dorrea". Eta, imajinatzen hasi nintzen
|
zer
bertze ihardespen eman niezazkiokeen: erran niezaiokeen, konparazione:
|
|
|
Eta zein urrun gertatu zitzazkidan aita Bartolomeren hitzak, noiz eta egun batean emaztekien munduaz aritu baitzitzaidan...! Zeren eta ongi baino hobeki baitzekien hark ere
|
zer
bertze piku izan nitzakeen nik gogoan, pikutan ikusten ninduen bakoitzean:
|
|
|
|
Zer
bertze mundu zen hura, jaun André?
|
|
|
Zeren,
|
zer
bertzerik izan zitekeen handik hiru bat asterat izan nuen ustekabeko inkontrua —untzi kargatuarekin Donibane Lohizunerat itzultzeko bezperetan geundela, hain zuzen ere—, Jainkoaren Probidentziaren bertze aieru eta seinale bat baizen?
|
|
|
...oela Alain Coup d’Œil... eta banekien, halatan, ezen, neure asmoen aitzinatzeko, bizkor ibili beharra nuela, kortsario buruak manu haiek errezibitu baino lehen, zeren noiznahi den irits baitzitekeen almirant frantsesaren mandatari edo mezulariren bat manu haiekin, eta zeren manu haiek La Crique tik ateratzerat obliga baitzitzaketen Alain Coup d’Œil eta bere kortsarioak, auskalo
|
zer
bertze batailarat eta auskalo norat... Eta, hala, Alain Coup d’Œil ekin hilabete eta erdi edo neramala, galdetu nion ea ba ote zekien nola sortu zen xake jokoa, eta hark ezetz ihardetsi zidan, eta nik asmatzailearen eta erregeren arteko historia kontatu nion.
|
|
|
Emazteki haren betartea oroitzen dudan bakoitzean, osabarekin Italiarat eginikako bidaia gogoratzen zait, non ikusteko parada izan bainuen Annibale Carracciren marrazki bitxi batzuk, ritratti ridicoli zeriztenak, eta arestian aipatu keinuen exagerazioa eta soberania oinarri zutenak, han Bolognan. Eta
|
zer
bertzerik gara, bada, bizitzak astindu eta inarrosten gaituenean, ustekabeko baten aitzinean, edo azken orenean.... Erortzen dira, halakoetan, maskarak, eta garen bezalakoak azaltzen gara, orain guztiz irrigarri, orain guztiz nigargarri, gure zinezko neurria neurri orotarik apart balego bezala.
|
|
|
gutien uste den lekuan, belarri bat dago adi", eta mementu hartan iduritu zitzaidan ezen aita ene belarriaz ari zela eta igarri egin ninduela... eta altxatzeko keinua ere egin nuen, handik ziztuan alde egiteko asmotan, baina amaren bozak geldiarazi ninduen: " Eta
|
zer
bertzerik egin izan dut orainokoan, mutuarena baizik. Baina gaur, ez.
|
|
|
Zergatik erraiten dizudan hau guztia...? Erraiten dizut jakin dezazun ezen amaren gogoa zela etxean kapera baten eraikitzea, eta nik ez dakit aitarekin
|
zer
bertze solas izanen zuen, baina kontua da ezen aita sutsuki eta gartsuki atera zela amaren asmo haren alde, eta aldi hartakoa dela, halatan, aitak jauregiaren kantoi batean altxarazi zuen kapera, san Inazioren izenpean... Zeren eta san Inazioren miresle sutsua baikenuen aita, eta ez saindu gipuzkoarra gizon ezin bertutetsuagoa izan zelako, baina beaumondarren alde guduztatu zelako, nik uste, eta Frantzisko Xabierkoa konbertitu zuelako, orduan ere beaumondarzale batek erakutsi behar agramondar bati Jainkoaren bidea...
|
|
|
Ama, behin baino gehiagotan erran dizudan bezala, ez zen sentimenduak agerian jartzen zituen pertsona, eta haren ateraldiak harritu egin ninduen lehenengoan... baina
|
zer
bertzerik egin zezakeen amak, baldin bere aldean nahi baninduen osaba Joanikoten aurkako nahaste borrastean. Hitzetarik harat, ordea, bere ohiko su hotz harekin mintzatu zitzaidan... baina su hotz hark suzko suak baino gehiago erretzen zuen batzuetan, nola erre baininduen mementu haietan.
|
|
|
Herri arrotz batean nengoen, eta ez nengoen, halatan, hango bizimodurat usatua eta ohitua... baina gaztigatua eta ongi abisatua nengoen, bertzalde, zeren eta kapitainak behin eta birritan errana baitzidan —karrika haietan sartu aitzin eta bere portu hartako emaztekiaren bila joan aitzin—, uko egin niezaiela eta ezetz erran niezaiela auzo hartako putei eta ema mutiriei, baldin haien demanda bortz errealetik goitikoa bazen, salerosian zuten fruituaren eta merkatalgoaren prezioaz denaz bezainbatean. Baina nola, alde batetik, erlea bezala bainengoen, lore hartan harrapatua eta loreak irentsia, eta ez nuen lore hartarik ihes egiteko asmorik, zeren, aitzitik, gero eta gutiziosago eta desirosago bainengoen, pentsaturik
|
zer
bertze zeru ikusten, dastatzen, entzuten, usnatzen eta ukitzen ahal nituen Mignonen eskutik, urrezko bi dukaten truke, laurdenarekin hain arrai eta alegera geratu banintzen lehenagoxe; eta nola, bertzetik, ez bainintzen De mostenes bezain buru argia, noiz eta Laisi uko egin baitzion, zeren baitzekien ezen ema mutiriak eskaini zion prezioaren ondotik damua baizik ezin etor zekiokeela; hala, amore ...
|
|
2002
|
|
|
Par. Eta
|
zer
bertze gauza izanen ahal da hori. Gauzak, bada, batari buruz ezin izan ditezke bertze hura existitzen ezpaita.
|
|
2007
|
|
|
Haurrek dituzten erabilera aukera ezberdinak, eskaintzak, testuinguruak aztertu lirateke ikerketa konparatiboen bidez: zer elementu objektibo dago udalerri batzuetan eta
|
zer
bertzeetan, haurren arteko erabilerak hain joera ezberdinak izateko.
|
|
2011
|
|
|
|
Zer
bertze mundu zen hura?!
|
|
|
Eta Leonek bihurgunea hartu, eta han urrunean itzal beltz bat ikusi zuten neska mutilek. Don Urbano zen, gaixoren bat bisitatzetik zetorrena, edo auskalo
|
zer
bertze zereginetarik. Apezaren paretik iragan zirenean, berriz, zur eta lur gelditu zen hura, ikusten ari zena sinetsi ezinik edo.
|
|
|
ergel baino ergelagoak direnak, abokatuak izan arren. Eta monarkiari lotutako parasitoak (markesak, kondeak, printze printzesak eta errege erreginak),
|
zer
bertzerik dira, bada. Nik nahiago zaituztet zuek, arranopola!
|
|
|
–
|
Zer
bertze froga behar duk hik, baldin eta jakinaren gainean bahago Eliz Ama Sainduak dioena egia dela, eta baldin eta ni neu banaiz Eliz Ama Sainduak herri honetan duen boza?. Deabrua tentatzea duk hori!
|
|
|
nahiz eta, orain oroitzen naizela, hark ere Zaragozan egin zituen udako oporrak hiruzpalau urtetan, bere osaba izeba batzuen etxean? eta han, auskalo zer jenderekin eta
|
zer
bertze lagunekin egin ote zuen topo: psikologia edo psikiatria ikasten ari zèn ikasleren batek erran ote zion hura guztia?
|
|
|
–Maiz, ordea, gauzak ez dira diruditen bezalakoak??, aditzera eman nahi balu bezala Onofreren damua egun batekoa izan zitekeela, inola ere ez bizitza osokoa:
|
zer
bertzerik adierazten zuten Onofrek Anastasiari egindako errietak eta hari emandako zaplaztekoak, bere aita Macariok arrazoi zuela baino. Ai, nola bihurtu zitzaion egun batzuk lehenago Onofreri izan ziòn erruki guztia gorroto bizi?!
|
|
|
Baina, erroak ez janik ere, trenkatzen baditu bakarrik bere bideen egitean, orobat ahultzera jin liteke edo ere osoki galtzera landarea. Horra
|
zertako
bertze biderik hartu duten, jakin nahi zutenek xuxen zer duen jaten satorrak.
|
|
|
Laster hasiko dira, aldiz, bazterretan urde gizenen hiltzen, besta baita ororentzat haren hil eguna. Zenbat poxi on ez dizkigu utzi behar, hasirik odoletik, tripotak, lukainkak, gantxigorrak, nik dakita zer eta
|
zer
bertzerik. Hainbat ongi ematen dizkiguna behar genuke bederen ahal bezain eztiki erabili.
|
|
2012
|
|
|
Etaarrazoi handia du.
|
Zer
bertzerik erakusten digu «Etchahun» antzerkiaren inguru sortueztabaida loloak (sic) euskaldunak «herabe zozoenaren» mende gabiltzala baizik. Nunda lizunkeria antzerki hortan?
|
|
2013
|
|
|
zergatik ez zuen bertze emazte gazteago bat hartzen, begia alaitzeko gutienez?! Baina
|
zertarako
bertze emazte bat, baldin eta Zahrak kualitate guztiak bazituen, emakume ororen artean bakarra egiten zutenak, Abdul Alimen pozgarri, Abdul Alimen asegarri?! Handik gutira, etxeko premua ikusi zuen. Moshen?, hamar urtekoa, Ubayden ondoan egon ohi zena, osabarengandik ikasten.
|
|
|
horregatik aholkatzen diot eta horregatik eskatzen ilargiaren argiarekin dantza egin dezan eta taupa egin dezan.
|
Zer
bertzerik, bada. Eta belar hauek ematen dizkiet osagarri, lehen ere erran dizut?.
|
|
|
hik erran huen ez hidala traktoreari su emateko plazerik kenduko, parte txarrekoa bazen.
|
Zer
bertze demostrazio behar duk, djinn 6 ezin gaiztoago baten tramankulua dela jakiteko?
|
|
|
Orduan, oharkabean, bere aita Abdel Haqqen irudia etorri zitzaion gogora?
|
zer
bertzerik???, baita aitak bikiei eman zièn lezioa ere, laut hariei buruzkoa: lau hari haiek, lau puntu kardinalei zegozkienak, lurrezko errealitateak, airezkoa ere bazenak?
|
|
|
erran nahi baita amodioak eta lau urteko itxaronaldiak are ederrago eta are desiragarriago egiten zuela bakoitza bertzearen begietara, haragia gero eta haragiaren goseago? Eta, hala ere, lau urtetan bizi izandako esperientzia espiritual esperantzaz beteari bertze tartetxo bat eskaini nahiko baliote bezala, elkarri begira geratu ziren, ohean eserita, maitasunaren suak?
|
zer
bertzerik izan zitekeen, bada, begiak ere garrek hartuta bazituzten jada?, hipnotizatu balitu bezala; gero, Raissak hijaba kendu zuen?
|
|
|
Izanen ez zen, bada, ikusia ikusita gero!
|
Zer
bertzerik izan ziren, bada, immolatutako gerrillariak, espazio infinituan Justizia ezartzera joandako astronautak baizik, airetako zaldun miresgarriak. Haiek baino gutiago izanen al zen bera??
|
|
|
Hamza hain hunkituta geratu zen, itxuraldatu ere egin zitzaizkion begiak, egia erran, auskalo
|
zer
bertze munduko argiak bereganatuak??, non barrutik atera baitzitzaion:
|
|
|
Horixe, paperak.
|
Zer
bertzerik. Higanotaren izkribuaren bigarren partea, Agerrek jadanik zuenaren segida.
|
|
|
–
|
Zer
bertzez?
|
|
|
hik erran huen ez hidala traktoreari su emateko plazerik kenduko, parte txarrekoa bazen.
|
Zer
bertze demostrazio behar duk, djinn6 ezin gaiztoago baten tramankulua dela jakiteko?
|
|
|
horregatik aholkatzen diot eta horregatik eskatzen ilargiaren argiarekin dantza egin dezan eta taupa egin dezan.
|
Zer
bertzerik, bada. Eta belar hauek ematen dizkiet osagarri, lehen ere erran dizut’.
|
|
|
Zenbatetan ez ote zioten erran gizonezkoek –batzuek eta bertzeek, ezkongabeek nahiz bizpahiru edo hiruzpalau bider ezkondutakoek– zergatik ez zuen bertze emazte gazteago bat hartzen, begia alaitzeko gutienez...! Baina
|
zertarako
bertze emazte bat, baldin eta Zahrak kualitate guztiak bazituen, emakume ororen artean bakarra egiten zutenak, Abdul Alimen pozgarri, Abdul Alimen asegarri...! Handik gutira, etxeko premua ikusi zuen –Moshen–, hamar urtekoa, Ubayden ondoan egon ohi zena, osabarengandik ikasten.
|
|
|
Hamza hain hunkituta geratu zen –itxuraldatu ere egin zitzaizkion begiak, egia erran, auskalo
|
zer
bertze munduko argiak bereganatuak... –, non barrutik atera baitzitzaion:
|
|
|
Izanen ez zen, bada, ikusia ikusita gero!
|
Zer
bertzerik izan ziren, bada, immolatutako gerrillariak, espazio infinituan Justizia ezartzera joandako astronautak baizik, airetako zaldun miresgarriak. Haiek baino gutiago izanen al zen bera...?
|
|
2014
|
|
|
Eskaria luzatu apezpikuari?
|
Zer
bertzerik behar ote du sufritu zeruaren irabazteko?
|
|
2019
|
|
|
Azken atzizki hau izan da, inolako dudarik gabe, ikertzaile guztiei atentzioa gehien piztu diena; eta bere etorkiari buruz hain da jenerala adostasuna
|
zer
bertze irizpide batekin aurkitu dugun ikertzaile bakarrari, Sarkisiani, kapitulu honetan espazio gehiago ematea zentzuzkoa iruditu zaigun.
|
|
2021
|
|
|
– Beste rekin:
|
Zer
bertze probetxurik etortzen zaigu? (Leizarraga); Zer bertzerik mundu honetan desira genezake?
|
|
|
Zer bertze probetxurik etortzen zaigu? (Leizarraga);
|
Zer
bertzerik mundu honetan desira genezake? (Leizarraga);[...] baina zer besterik egin nezakeen (J.
|
|
|
Pianoaz gain,
|
zer
bertze tresnak du pianista gorputza fabrikatzen?
|
|
|
3. Izengoitien zerrenda eta osatzeko moduak behin ezaguturik,
|
zer
bertze izen eta izenondo umoretsu sortzen ahal ditut lagun artean erabiltzeko?
|
|
2022
|
|
|
" Zuhurra ez den bakar bat dela medio erran zuen Oisillek, ez dago
|
zertan
bertze guziak halakotzat hartu".
|
|
|
Irulegiko eskuaz gain,
|
zer
bertze objektu aurkitu dituzu indusketetan?
|