|
2001
|
|
|
Uretara amoniakoa edo lixiba botatzen baduzu, ez
|
utzi
umerik hurreratzen eta tira beti kateari: produktu horien lurrunak toxikoak dira eta.
|
|
2002
|
|
|
Dena den, arloteen, alferren eta eskaleen kopurua ez zen gora egin zuen bakarra. XVIII. mendean beste talde bat ere handitzen ari zen etengabe, umezurtzekosatzen zutena, jaio bezain pronto kale gorrian
|
utzitako
ume espositoena. LolaValverde Lamfus ek (1995) eman du honen berri9.
|
|
|
Lana izango dugu hor zuzenketak bideratzeko orduan, guk geuk ez badugu argi zer esan behar dugun eta idazle bakoitzak, hiztegi bakoitzak edo itzultzaile bakoitzak, nork bere proposamena egiten badu norberaren iritziak agintzen baitu beti holakoetan. Eta hemen eguneroko gauzak aipatu ditut, bazterrean
|
utzirik
umeak euskaraz gehien erabiltzen dituen hitzak, hezkuntzako liburuetan ageri direnak, hain zuzen ere. Horregatik ez da pasarazten neurri handi batean hizkuntza gurasoengandik umeengana, lehenago gertatzen zen bezala, haiek euskaraz hazi baitziren eta erdaraz hezi, baina oraingoak, gehienetan, euskaraz hezten baitira, baina erdaraz hazi.
|
|
2003
|
|
|
Ez
|
utzi
umea bakarrik inoiz.
|
|
2004
|
|
|
Toki hori ezezaguna bada, jaiotzaedo heriotza inskripzioa egingo da, bertan behera
|
utzitako
umea edo hilotza zein tokitan egon eta toki horretako Erregistroan.
|
|
|
Udalerria eta jaiotza data ezagunak ez badira, inskripzioa bidezkoa izango da espedientearen bidez bakarrik; bestelako frogarik izan ezean, espediente horrek, nahitaez, erditzearen eguna, hilabetea eta urtea ezarriko ditu, itxurazko adina kontuan hartuta, medikuak emandako txostenaren arabera, eta udalerria ere, jaioa bizi izan den lehenengo udalerri ezagunaren ondorioz. Bertan behera
|
utzitako
umeen etxeei dagokienez, froga gisa nahikoa da toki horretako buruak emandako informazioa, eta, garaia denean, berari komunikatuko zaio inskripzioa, betiere liburukia eta orrialdea aipatuta.
|
|
2008
|
|
|
Ez duzu pentsatzen zenbat jende egon ote den zure alabaren ondoan hilabete haietan guztietan. ...baten ondoan utzi zuela bere alaba, zure alaba, eta pertsona batek, kontu handiz eta apur bat beldurtuta ziurrenik, lurretik hartu zuela eta poliziari hots egin ziola, eta polizia batek bere magalean hartu zuela eta ospitale batera eraman haur negarti hura, zure alaba, eta ospitalean artatu zutela eta handik hiriko umezurtz etxeko arduradunei abisua pasatu zietela, han bazutela presa baten ondoan
|
utzitako
ume bat eta joan zitezela bila, ahalik eta azkarren, eta zaindari bat ospitalera hurbildu zela eta handik eraman zuela neskato hura, zure alaba, umezurtz etxera. Eta ez duzu pentsatzen, pragmatikoak izaten badugu eskarmentu nahikorik, pertsona batzuek zaindu egin zutela haur hura, bere osasunaz arduratu zirela, eta arduradun batek erabaki zuela ume hura egokia izan zitekeela adop  zioan emateko eta zerrenda batean sartu zuela.
|
|
2009
|
|
|
Jatabeko adinekoen esanetan, ohitura zegoen etxeko umeren bat hilez gero, ordezkatuko zuen urikoa ekartzeko, inklusatik. Gurasoek
|
utzitako
umeak batzen zituzten lekutik, alegia.
|
|
|
–Orain bai, Napoleonen armada ere garaituko nuke, aurrez aurre banu? , esan zuen Gabinok, ume izateari
|
utzi arren
ume izaten jarraitzen duen mutilaren begirada bere egiten zuela, inozentziaren eta ironiaren artekoa, bat batean heroi bezain pailazo sentituko balitz bezala, pailazo bezain heroi.
|
|
|
–Orain bai, Napoleonen armada ere garaituko nuke, aurrez aurre banu... –esan zuen Gabinok, ume izateari
|
utzi arren
ume izaten jarraitzen duen mutilaren begirada bere egiten zuela, inozentziaren eta ironiaren artekoa, bat batean heroi bezain pailazo sentituko balitz bezala, pailazo bezain heroi.
|
|
2010
|
|
|
Adibidez apaizen esku
|
utzitako
umeen aingerutasuna.
|
|
2012
|
|
|
JOANA: Ba
|
utzi
umea amarekin eta aprobetxatu zure gauzak egiteko, edo nirekin egoteko?
|
|
|
Argazkietako emakumea ez da guk uste genuena. Beraz,
|
utzi
umearen zaintzarena, ez segi horretan?
|
|
|
Aitak esan zion umeari zuk ere horrela egin behar duzu. Aitari esan nion
|
uzteko
umeari berean, oso ondo ari zela, nahi zuena ari zelako sortzen".
|
|
2013
|
|
|
|
Utzi
umea bakean!
|
|
|
Terry,
|
utzi
umeari jaten.
|
|
2014
|
|
|
Zioen," ez
|
utzi
umeei gidatzen".
|
|
2015
|
|
|
Egun, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) baditu zenbait plan gaixotasun batzuk ezabatzeko; poliomielitisa eta elgorria, besteak beste. Baina azken urteotan ikusi denez, gaixotasun horiek berriro ari dira hedatzen lurralde batzuetan (Afganistan, Nigeria), gatazka armatuak direla-eta gobernuek edo talde militarrek ez dutelako
|
uzten
umeak txertatzen. Horrenbestez, zenbait umek gaitz horietakoren bat harrapatzen dute, eta kontrolik gabe geratzen da gaixotasuna.
|
|
|
–Zer dakizu zuk??, amaren arrapostua. ?
|
Utziozu
umeari ume izaten behintzat?.
|
|
|
Jakina, haietako bat erosteko hiru hilabeteko soldata behar zuen. Demagun ume bat duela, eta ezin du
|
utzi
umea beroak itotzen. Kontuz ibili behar da gai horrekin.
|
|
|
Haurdun geratu nintzen, baina ez zidaten
|
utzi
ume bat izaten.
|
|
|
Ez, Elsa,
|
utzi
umeak.
|
|
2016
|
|
|
|
Utzi
umeari gauzak esperimentatzen.
|
|
|
Topatu nuenean, orain dela urte asko basoan
|
utzitako
ume bat besterik ez zen.
|
|
2017
|
|
|
Ez da erraza esaten zenbateraino zen egia baieztapen hori, XVII. mendera arteko erregistro demografikoak nahiko irregularrak baitziren. Dakiguna da XVI. mendearen amaieran ezkontzeko adina gorantz zihoala gizarte klase guztietan, eta, aldi horretan bertan, abandonatuta
|
utzitako
umeen kopurua gora egiten hasi zela (fenomeno berria zen hura). Horrez gain, zenbait eliza ministroren kexuak ere baditugu, esanez gazteak ez zirela ezkontzen eta ez zutela umerik ekartzen, elikatu beharreko inor gehiago ez izateko beren artean.
|
|
2018
|
|
|
Armak erabiltzen irakasten diete beti beti; hori da oinarrizkoena.Gaur egun, nor ari da haurrak errekrutatzen. ELN eta paramilitarrak ere bai, gero eta gehiago. Armadak ere, jasotako lekukotzen arabera, ez dio
|
utzi
umeak erabiltzeari.Gaztetxo izanik gerrara eraman zituzten hainbat lagun ezagutu dituzu. Zer dute komunean. Ulertzen ez zuten mundu batera eroan zituztela.
|
|
|
Dibortzioa, oro har, ezkontzaren kontrakotzat jotzen da, baina, Christine Delphyren ustez, ezkontzaren sorkari eraldatu bat da gaur egun. Haren aburuz, emazte dibortziatuek ia beti segitzen dutenez matrimonio horren haurrak zaintzen,, esan daiteke hala ezkontza nola dibortzioa ondorio berbererako diseinatuak daudela: kolektiboki emakumeen esku
|
uztea
umeen zaintza, eta kolektiboki gizonak salbuestea ardura horretaz?. Nolanahi ere, ikusmolde kontraktualetik, ez dago batere argi ea horrek hala jarraituko duen aurrerantzean ere.
|
|
|
Egoera larri hauen beste adierazle bat Iruñeko Inklusa etxean
|
utzitako
umeena dugu, Nafarroako eta Gipuzkoako umeak jasotzen zituena. Ezkondu gabeko emakume haurdunen bazterketa sozialaren atzean, berriro ere, genero baloreak daude; umeak abandonatzeko erabakiaren atzean, berriz, gurasoen pobrezia.
|
|
|
Valverderen ikerketari esker dugu horien berri. Honako hau irakur zitekeen, adibidez, 1892an
|
utzitako
ume baten oharrean: " ume hau jornalari txiro baten alaba da.
|
|
|
|
Uztazu
umea bakean.
|
|
2019
|
|
|
Ez duzu pentsatzen zenbat jende egon ote den zure alabaren ondoan hilabete haietan guztietan. ...sa baten ondoan utzi zuela bere alaba, zure alaba, eta pertsona batek, kontu handiz eta apur bat beldurtuta ziurrenik, lurretik hartu zuela eta poliziari hots egin ziola, eta polizia batek bere magalean hartu zuela eta ospitale batera eraman haur negarti hura, zure alaba, eta ospitalean artatu zutela eta handik hiriko umezurtz etxeko arduradunei abisua pasa zietela, han bazutela presa baten ondoan
|
utzitako
ume bat eta joan zitezela bila, ahalik eta azkarren, eta zaindari bat ospitalera hurbildu zela eta handik eraman zuela neskato hura, zure alaba, umezurtz etxera. Eta ez duzu pentsatzen, pragmatikoak izaten badugu eskarmentu nahikorik, pertsona batzuek zaindu egin zutela haur hura, bere osasunaz arduratu zirela, eta arduradun batek erabaki zuela ume hura egokia izan zitekeela adopzioan emateko eta zerrenda batean sartu zuela.
|
|
|
—Nik ez nioke eskopeta
|
utziko
ume anormal bati!
|
|
|
Ez nauzu inoiz
|
utziko
umerik izan ez arren. Ez nauzu utziko?
|
|
|
Ez dute inoiz
|
uzten
ume bat gurasoen erlijioagatik hiltzen.
|
|
|
Bertan, ohartu gabe, umeak hezi egiten dira, eta euren autoestimua, heziketa, esperientzia, lehiakortasuna, eta beste hainbat balio lantzen dituzte. Beraz, pentsa ezazue apur bat, eta
|
utzi
umeei gozatzen eta pozik bizitzen.
|
|
2020
|
|
|
Mikelari umea bere besoetan estutzeko bulkada sortu zitzaion, baina ama demandan ari zitzaion lorea ebakitzeagatik, eta iruditu zitzaion ez zatekeela egokia izango. Nolanahi ere, arratsalde osoan ezin izan zion pentsatzeari
|
utzi
ume haren maitasunak etxetik gertuago sentiarazten zuela.
|
|
|
Lanaren ordutegiak ez dio
|
uzten
umearekin nahi adina denbora egoten. Beraz, txanpiñoi militantea izatea ez da egoera desiratua, halabeharrez bizi baita.
|
|
2021
|
|
|
Raymond beti oso serio egoten zen bere arrantxoko gauzak esplikatzen zituen bitartean. Ez zien hilketan laguntzen
|
uzten
umeei, askotan eskatzen bazioten ere.
|
|
|
Kasu honetan, ez da gazteak lotu eta askatasuna moztea berriz ere helduen mendeko bilakatzeko, gazteak bakarrik uztearen kontrakoa baizik, hots, beraien prozesuan laguntzen egotea. Askatasuna esplotatzen duen gizartean kaltegarria iruditzen zait eskolak aske
|
uztea
ume eta gazteak, Summerhill ek egun ondo ikusi bezala. Neill fundatzaileak umearen askatasunean oinarritu bazuen eskola, lekukoa hartu duen bere alabak askatasun hori murriztea eta irakasleei autoritatea itzultzea erabaki du, egungoa ez baita bere aitak ezagututako garaia.
|
|
2022
|
|
|
Musikaz gain, musikarekin batera doazen inguruabarrak ere garrantzitsuak dira: ez da gauza bera kantatzea, ez, mezatzea, ez… Horregatik, ez
|
utzi
umea bakarrik musikarekin. Horretarako, erlaxatzen eta lasaitzen zaituen musika jar dezakezu, eta, bitartean, mezziona. Edo gainetik zure ahotsarekin atzeratzea.
|
|
2023
|
|
|
|
Utzi
umearena egiteari.
|