|
2001
|
|
|
Alabaina, gero eta gehiago ageri da
|
utzitako
lurren hartzeko prest daudela zenbait marrazo. Antzeko jokaera bati aurre egiteko, borroka handia izan zen iaz gure eskualdeko Ainarbe eta Lohitzune herrien inguruan.
|
|
2002
|
|
|
Batzuk bertan geratu ziren, erregimen berriaren aldekoak ere bazeuden?. Beste batzuek, berriz, erbestera eramango zituen bidaia bat hasi zuten, gartzeletatik, Estatuko beste nazioetatik edota kontzentrazio zelaietatik pasatu eta gero; gutxi batzuek, ordea,
|
utzitako
lurretara itzultzeko erabakia hartu zuten, aurkituko zutenak beldurtzen bazituen ere. Europara, estatu frantsesera, batik bat?
|
|
|
Zuek ere, inurriok,
|
utzi
lur azpiko garauak:
|
|
2004
|
|
|
Automobilean eramaten baduzu, ez
|
utzi
lurrean: bortitz balaztatzeak kaltea are eta larriago bihur dezake.
|
|
|
|
Utzi
Lur Arkatza. Ja, ja!
|
|
|
Oso poliki egin zituen negar zotinka zegoelako. Bukatu zuenean hartza
|
utzi gabe
lurrean etzan eta berriro negarrez hasi zen. Bat batean ahots fina entzun zuen Aritzek.
|
|
2006
|
|
|
âKontuz, ez
|
utzi
lurrean. Garestitxo atera zaizkit.
|
|
2007
|
|
|
Eskailera ez
|
uztea
lurrean etzanda, eskegita baizik.
|
|
|
–
|
Utzi
lurrean! –agindu zion berta bertatik falangistetako batek.
|
|
2008
|
|
|
Jordanian, Libanon, Sirian, Zisjordanian eta Gazan. Estatu eta eskualde horiek NBEri
|
utzitako
lurrak dira, iheslarien beharrizanak betetzeko lagatzen dizkiotenak. Baldintza horiek betetzen ez dituztenak ez dira errefuxiatu guneak, UNRWAren arabera, horietako hainbatetan ere eskolak eta osasun baliabideak bideratzen baditu ere, Damaskon (Siria) eta Jarmuken (Irak), esate baterako.
|
|
|
Orduan, Manta Zuriak Otsogriseri besataraka erori zitzaizkion gainera, zanpatuz buruan, bizkarrean, zangoetan, hilotz
|
utzi arte
lurrean datzan. Gero, goizeko otoitzetako zeinuak entzunik, kaperarat joan ziren fraideak, ustez hil otsoa abandonatuz.
|
|
2009
|
|
|
Bere barnean bizi duen tirandura gorria, arima eta gorputzaren arteko lehia bezala irakurriko du, arima/ goia eta gorputza/ lurra eskemaren barruan eta tradizio horretan ezinbesteko topikoekin: , garbitasun gurari bat/ daukat arima betean:/ Gorputz au
|
itzi
lurrean eta/ arima galdu airean? (E, 145 zenb.; ik. batez ere 123 zenb.). Dena den, bi mila urtean literatura europarrak eskema horiekin ondo lan egin ahal izan du (guri gustatzen ez bazaizkigu ere) eta Gandiagarentzat ere ez dira eragozpen izan irudi ederrak sortzeko:
|
|
|
Gregory isilik zegoen. Euritakoak ur koroa bat ari ziren
|
uzten
lurrean.
|
|
2010
|
|
|
Azkarragoa eta errazagoa Hamar urte baino gehiago dira Internet Explorer erabiltzaileen nabigatzaile gogokoena dela, nahiz eta %30 baino gehiago galdu duen kuota azken bost urteetako merkatua. Microsoften prest daude ez
|
utzi
lur gehiago eta nabigatzaileak hobekuntzak eransten ditu abiaduran eta prozesatua Javascript kodekoak, ingurune grafiko gehiago izateaz gain erraztua. Horrela, nabigatzaile arinagoa bihurtzen da aurreko bertsioekin alderatuta.
|
|
|
Arrif independentea onargarria egiten omen zitzaion, Mohamed ben Abdelkrim Zeuta eta Melillari inguru zabalagoa uzteko prest bazegoen behintzat. Baina Britainia Handiak ez zuen Primo de Riveraren iritzi hori ametitzen, Espainiak Marokon
|
utzitako
lur sailak Frantziak hartuko zituelakoan. Afrikako Ejertzitoa ere ez zegoen amore emateko prest.
|
|
2011
|
|
|
Urmaelen edo aintziren mugakide diren landen ugazabek ez dituzte eskuratzen urek, berez gutxitzean, agerian
|
utzitako
lurrak; eta ez dituzte galtzen urek, gorakada ezohikoen ondorioz, estalitako lurrak.
|
|
|
Ikastola izanen den eraikin berriko obrak hasiak dira eta hurrengo urtean sartuko dira haurrak hor. SIVOM herri elkargoaren erabakiari esker sartuko dira haurrak eraikin berrian, Udalak herriko bertze eskolen ondoan
|
utzitako
lur eremu batean.
|
|
|
775.862 euroko aurrekontua duten lanak martxa onean doazIruritako Herri Eskola hartuko duen eraikinaren lanak aitzinera doaz eta ikasturterako 61 ikasle hartuko ditu. Aranabia pilotalekuaren ondoan Baztango Udalak
|
utzitako
lur eremuan egiten ari dira lanak. 775.862 euroko aurrekontua dute lan hauek eta Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuak ordainduko ditu.
|
|
|
Iruritako Herri Eskola hartuko duen eraikinaren lanak aitzinera doaz eta ikasturterako 61 ikasle hartuko ditu. Aranabia pilotalekuaren ondoan Baztango Udalak
|
utzitako
lur eremuan egiten ari dira lanak. 775.862 euroko aurrekontua dute lan hauek eta Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuak ordainduko ditu.
|
|
|
Buruzagi eta ahaide nagusi hauen etxeak lurrarekin berdindu zituzten, guztiak, dorretxe, gaztelu edo gotorlekurik
|
utzi gabe
lurraren gainean zutik. Lazkano, Iartza, Amezketa, Ugarte, Altzaga, Morga, Lezama, San Milixan, Zumarraga, Loiola, Balda, Anparan, Zarauz, Iraeta, Elgeta, Bergara... eta beste etxe asko izan ziren suntsituak.
|
|
|
Elikaduraren alorrean, burujabetzaren kontzeptutik zinez urruti bizi gara: kontsumitzen dugunaren %2 da bertan ekoiztua; ganaduaren elikagaiak inportatu egiten ditugu, itzela delarik dependentzia (sojarekiko bereziki); bertako herritarrek kontrolatzen ez dituzten produktu kimiko eta teknologia ugari erabiltzen dira; izugarri hazi da azalera handietan saltzen den elikagai kopurua; ohikoa da nekazaritzarako diru-laguntzek erabakitzea zer ekoiztuko den, bigarren mailan
|
utziz
lurraren ezaugarriak edo populazioaren premiak; lurrak oso garestiak dira (Espainian ez dute garestiagorik); baserritarrek jasotzen dituzten ordainsariak duela 20 urteko berberak dira, elikagaien azken prezioek etengabe gora egin duten bitartean. Mega proiektuen eraginez, nekazaritzarako lurrak desagertzen ari dira, lurrik onenak, hainbat kasutan?.
|
|
2013
|
|
|
Janzkeraz ere seinalatzen zen. Behi larru beltz batek, Nafarroan ikusten ez direnetarik, haren izaera urria babesten zuen aro txarretik, halako suertez non goitik beheiti estaltzen baitzuen, eta are buztan bat
|
uzten
lurrean herrestan.
|
|
|
Tximeletak ere kalteberak dira pestiziden aurrean. Bestalde, bertan behera
|
utzitako
lurrak, nekazariei ez baitzaie etekinik ateratzen, sasiaz betetzen dira. Azken batean, Europako eremu batzuetan, belardietako tximeletak ia mugatuta daude errepideen ertzetan, trenbideetako bideetan, leku arrokatsu edo hezeetan, hiriguneetan eta natur erreserbetan.
|
|
|
—Nik banekien ez dela bizirik utzi behar oinazetan eta nozitzen ari den abere edo piztiarik, bizitzeko gai ez baldin bada. Ohartu nintzen ez nezakeela otsokumea bizirik
|
utz
lurrean uzten saiatu nintzenean, berehala intzirika hasi baitzen, negarrez ari balitz bezala edo, agian, benetan negarrez ari zelako, bere baitan emakume esnea baitzeraman ordurako. " Inorrezkok ezin izan dik ezta negar egin, gizajoak" esan nion, bere burutxoa leize hondoko harri zapal baten gainean jartzen nuen bitartean, beste harri handi batekin kolpe bakar batean leher nezan.
|
|
2014
|
|
|
Haatik, arrebaren tupusteko heriotzak proiektua bera kordoka ezarri zuen; egoeraren gainditzeko, LEASek arrebaren esku
|
utzitako
lurrak hiruren artean alokairuan partekatu zituen. Horietako bat, Martineti, 5 hektarea.
|
|
|
2013ko ekainaren 24ean ENEEK Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluarekin eta Biolur nekazaritza ekologikoaren aldeko elkartearekin akordioa sinatu zuen Zarauzko Udalak. Hitzarmen horretan jaso zuten, hain zuzen, udalak
|
utzitako
lurretan dauden baratzetako barazkien ekoizpenak ekologikoa behar zuela izan. Horretarako, prestatu egin zituzten emakidunak.
|
|
|
Ipuina duela zortzi ehun urtekoa du ikusten kontatzaileak, 12 mendekoa beraz. Mendibe eta Hergaraiko herrien sortzea du solas edo mesolitiko eta neolitikoaren artekoa, arrantza, ihizi ttipi eta fruitu, berak jinen biltze garaia
|
utzirik
lur lantzera pasatzen garen denbora?
|
|
|
|
Utzi
lurrean! Tira!
|
|
2015
|
|
|
Ez egin tontakeriarik eta
|
utzi
lurrean.
|
|
2016
|
|
|
Nik han
|
utziak
lurrian denak xehaturik," ebidentzia" zen han gelditu, ostiko haren ondotik! Gau hartan otoitzetan emanez Jainkoari eskerrak, bihotzian goxoki otoitz eta amaren karesak.
|
|
|
|
Utzi
lurrean oso astiro.
|
|
2017
|
|
|
Tindufeko errefuxiatuentzako kanpalekua orain dela berrogei urte sortu zen. Aljeriako Gobernuak
|
utzitako
lur zati batean eraikita, Mendebaldeko Saharako auzia konpontzen zen bitartean hango herritarrentzako babeslekua izatea zeukan helburu. Berrogei urte pasatu dira, eta aldi baterako kanpalekua izatekoa zena han dago oraindik, 200.000 pertsonari baino gehiagori babesa ematen.
|
|
|
|
utzi
lurrean zerbezak
|
|
|
Izerdi patsetan mugitzen ziren, biluzik, pauso motzetan. Zamak ez zien
|
uzten
lurretik altxatzen.
|
|
|
Uholde aztarnak opatu dituzte. “Galtzada 2,5 metroko sakoneran opatu genuen, Arakil ibaiaren uholdeek
|
utzitako
lurragatik. Ez dirudi askotan izandako uholdeengatik izan zenik, baizik eta gutxitan baina eragin handikoak.
|
|
|
Hamabost mila lagun bildu omen dira ozen salatzeko ez dela baitezpadakoa bide berri hori, badela orain artekoa baliatzen bihar eta etzikoa, eta sekulako sarraskia egin lezakela gure eskualdean LGV/ AHTaren obrak. 130 traktur ere ibili dira Baionako karriketan, behingoan
|
utzirik
lurrak eta lohiak, salatzeko gibel ari den kostaldeko laborantzak ez duela makur hunen beharrik. Han ziren ba karriketan Basaburuko traktur gehienak, elkartasunez, Aturritik Pausuraino hunkiak litezkeen etxalden borrokarekin.
|
|
|
|
Utzi
lurrean eta alde egin.
|
|
2018
|
|
|
Hamabost urteko gudaren ostean, Fronte Polisarioak eta Marokoko erregimenak erreferenduma eginda guda amaitzea adostu zuten, baina, erabakiak Nazio Batuen Erakundearen babesa ere baduen arren, Marokok ez du hitza bete. Irtenbiderik gabe, Aljeriak
|
utzitako
lur gogor eta idorretan jarraitzen dute sahararrek, zain, errefuxiatuta.
|
|
|
Kapitanena sutan duk! —hau, trenpetxarturik, lana
|
utzirik
lurrean eseri zen.
|
|
2019
|
|
|
(...) Laborantzak ez du horrelako azpiegitura konplikaturen beharrik: aski duzu baserritarrei
|
uztea
lurra, ura eta argindarra".
|
|
|
Baina datu eder askiak ematen dituen beste dokumentu on franko ere sartu dut aurreneko zati honetan, ohiko etxe/ borden erroldaz gainera: ...ian ageri deneko erlikia; 1751 urteko hasikinak zor zituzten etxe/ borden zerrenda; 1774ko izurritean hildako behien kontua, etxe/ borda bakoitzero; behi galtzeak 1776an eragin zuen bertako pottoken zaintza; 1792an bordari bakoitzak Herriari utzi behar izan zizkion haritzondoen zerrenda zehatza; frantzesteak utzitako kalteak etxe/ borda banatan, eta bukatzeko 1844 urtean bordari bakoitzak Herriari
|
utzitako
lur zatiak. Aurkibidean ikus ditzakezu dokumentu gehiago, aldian aldiko gai desberdinak ikasi bidenabar, bordagintzak nolako bilakaera eman zuen polikitxo erakutsiko dizutenak.
|
|
|
Izan ere, bestela nola eutsi zutik abokatu, epaile, fiskal eta gainerako fauna guziaren negozioari, hemen ezin hobeki datorren esanerak erdaraz dioen bezala" sin echar todo por la borda" (94 or): licencia ni consentimiento tacito y espreso en la conformidad que aquellas se allan", zergatikan eman zioten baimena bakar bakarrik ganadu xehea babestearren bordak egiteko eta laboreak ereiteko alorrak hesitzeko eman omen zielako, eta baimenen huraxe ere," con calidad y condicion que la propiedad huviese de estar y quedar siempre reservada para miparte", eta herriak bordariei
|
utzitako
lur zati horietan herritarren ganadurik sartu ezkero, onez onera ateratzeko kondizioan, inolako kalterik egin eta egurrik eman gabe.
|
|
2020
|
|
|
Gazte ezkondu ziren, amak hamazazpi eta aitak hogei urte zituela. Ezkonberritan iritsi ziren Georgiako lur hauetara, Ochlockonee ibaiaren ertzean aitaren osaba batek
|
utzitako
lurretan etxea altxatzera.
|
|
|
Ez etorkizunari ez iraganari, oraingoari baizik. Arlo sozialean ditugu etorkizunaren haziak eta iraganak
|
utzitako
lurra. Eta oraingo honetan zeri erreparatu?
|
|
|
Ez dut errepikatuko!
|
Utzi
lurrean!
|
|
|
Ez dizut
|
utziko
lur estatubatuarrean hiltzen.
|
|
|
Pistola.
|
Utzi
lurrean.
|
|
2021
|
|
|
Izen gisa bikotearen esanahia ere badu: Zarandona Otxoaz/ Horra morrosko bi/ Amerikara doaz/
|
Utzirik
lur honi/ Ondo ibili hortik/ Bikoitz eder hori (K. Enbeita).
|
|
|
Xabik logelarako bidea hartu zuen lurreko zapatilekin tupust eginez. Xabi, bale,
|
utzi
lurrean, benga. Xabik barreari ezin eutsita ohe gainera bota zuen Ane.
|
|
|
Lugorri
|
utzitako
lurra emankorragoa izaten da geroan, eta kontzeptu hori berori baliatu du Natxo Montero bilbotarrak bere ibilbide artistikoaz hausnartu eta hurrengo proposamena plazaratzerakoan. Jatorrizko ideiari jarraiki, ahoz behera etzanda agertu da dantzaria, burua lur meta baten azpian zuela.
|
|
|
Nekatutakoan, sukaldera sartzen zara, lokatz arrastoak
|
utziz
lurrean, eta ur basokada bat edaten duzu, alkohola edaten zenuen egarri berberarekin. Gero, sofan esertzen zara eta bilobei hots egiten diezu telebista piztu dezaten.
|
|
|
Gure anai maitea egun hartu duk bidea ait’et’amak erakatsia aski behian sofritua
|
utziz
lurreko bizia guretzat pena handia
|
|
|
Agur Baseritarra, agur Herritarra Mendi xokoetako, bizi emailia Aitak
|
utzi
lurrari, duk errespetia Xutik etxekitzeko, haren etxaltia
|
|
2022
|
|
|
Bizirik
|
utzitakoei
lurra lapurtu ziek, eta guk bazakiagu zer den lurra guretzat, ba are gehiago indioentzat. Hori ere gaur egun ikusten ari gaituk gure lurrean.
|
|
|
Zalduneriarekin trebatze lanetan aritzen zen Azenari goizetan. Arratsaldeetan bere ardiez eta
|
utzitako
lur eta sierboez arduratzen zen. Joanesekin elkartzen zen noizbehinka artaldearen egoeraz galdetzeko eta solasteko.
|
|
|
Laba oheko arropa astean behin Erabili koltxoi zorroak eta alergiaren kontrako burkoak Erabili esekigailuak edo kakoak arropa esekitzeko. Ez
|
utzi
lurrean. Kontuz bigarren eskuko arropa eta altzariekin.
|
|
|
Eta erditzeak iraunarazi zuen disoziazioa. Arintasunak ez zidan
|
utzi
lur hartzen, gorpuzten. Shockean gelditu nintzen, izotz.
|
|
2023
|
|
|
Errobi taldeak Daniel Landarten hitzak musikatu zituen: " Itsasbazterra hartu dute/ bai eta etxe zaharrak/ artzain borda edo etxolak/ arbasoek
|
utzi
lurrak. / Eta orai nahi daukute,/ mendia ere ebatsi,/ nola deabru dugu/ hemendik aitzina bizi?".
|
|
|
Oraindik gogoan ditiak nola abesten zuten: " Itsasbazterra hartu dute/ bai eta etxe zaharrak/ artzain borda edo etxolak/ arbasoek
|
utzi
lurrak. / Eta orai nahi daukute,/ mendia ere ebatsi,/ nola deabru dugu/ hemendik aitzina bizi?" Eta ni, hegoaldekoa izanagatik ere, erabat identifikatzen ninduan hitz haiekin, nola ez, baserria lau sosen truke desjabetu eta kalera bidali gintuzten eta.
|