|
2005
|
|
|
1337an Ehun
|
Urteko
Gerla hasi zen Ingalaterraren kontra eta Karlos VII. ak erresuma salbatu zuen, Joana Arkekoaren laguntzarekin. Luis XI.ak() lurraldeetako jaunttoei boterea murriztu zien eta erregetzaren ahalak azkartu.
|
|
|
Frantziako Ehun
|
Urteko
Gerla bukatzean (1451), Lapurdi eta Zuberoa, Frantziako erregearen meneko bilakatu ziren. Dunois eta Gaston de Foix kondeen armadek Mauleko (1449) eta Senpereko (1450) gazteluak hartu zituzten eta Baiona setiatu.
|
|
2006
|
|
|
Donapaleuk Garrüzek adina lan emanen zion kapitainorde berriari. Hemezortzi
|
urteko
gerlaren ondoan, hiria ezari ezarian gailendua zitzaion Garrüzeri, ez bakarrik Amikuzen, Nafarroa osoan baizik, Albreteko etxea nagusi zen aldean bederen. Moneta Etxea lehenagotik ezarria zen; orduan zen sendotu.
|
|
|
Jantziak zarpail, bizkarra makur, lumarik ez haren kapelu hega zabal ilupatuan. Parisko karrikak beterik daude gisa horretako gerlari ohiez, frantsesen arteko 30
|
urteko
gerlen hondakin. Arma eskuan atxikitzeko gai direnak lapurretan aritzen dira, edo beren altzairua alokatzen dute hiru sosen truke.
|
|
2007
|
|
|
Frankismoa gobernu errepublikano legalaren aurkako altxamendu militar baten ondorioz sortu zen. Hiru
|
urteko
gerla zibil ankerra behar izan zuen irabazteko, Alemania eta Italiako nazi faxisten laguntzaz. 1945ean, Gerla Mundiala bururatua, Hitler eta Mussoliniren bukaera bera izanen zuela espero zitekeen, eta, de facto, irabazleek tratamendu aski gogorra eman zioten.
|
|
2009
|
|
|
Ingalaterrako Eduardo III.aren semea, Galesko Printze hau 1330.ean sortu zen, orduko giro liskartsuan gailendu: Crecyn Ehun
|
Urteko
Gerla, Poitiersen eta, hurbilago, Naiaran… Shakespearek ere izan zuen haren entzutea eta" Gizonen Marte gaztea" deritzo Rikardo II.a Erregea izeneko draman. Baina kontua da, Akitanian errege zelarik, Euskal Herrira etorri bide zela eta, kondairaren arabera, odol ingeles urdinaren aztarrena utzi zuela hemengo aitoren seme alabengan.
|
|
|
–Haren agindupean borrokatu nintzen duela hiru
|
urteko
gerlan.
|
|
2010
|
|
|
Berriz eraso egin zuen Muqtadir ek, berriz defendatu ziren ruyandarrak, sultanari erresumaren ekialde osoak ihes egin ziola eskuetatik. Sultan Muqtadir ek eta Banu Ruyan leinuak hola hola segitu zuten elkar hilka sei
|
urteko
gerlan.
|
|
2012
|
|
|
Agramonte: Hamar
|
urteko
gerlan Camagueyko buruzagia. Espainolen kontra ihardukiz hil zuten 1876an.
|
|
|
Tercerola: 10
|
urteko
gerlan ohiko zizpa().
|
|
2013
|
|
|
Azpimarratu behar da «beharbada azken aldikotz» hitz horiekin, gerlara joatearen alde tragikoa agertu zuela, modu biziki garbian. Baina, hala ere, 18
|
urtekoak
gerlara igortzeko neurriaren alde agertu zen Eskualduna, baldintza bereziak eta hobeak segurtatuko zitzaizkiela sinetsirik. Hots, nahiz eta gogortasuna aitortu eta gerlaren alde tragikoa erakutsi, denak gerlara joatearekin bat egiten zuen.
|
|
2015
|
|
|
Lapurdiko itsas hegian eta inguruetan, Sarako eta Donibane Ziburuko aldean batez ere, liburugintzak XVII. mendean bizi izan zuen loraldia azaltzeko, ohikoa izan da arrazoi ekonomikoak mahaigaineratzea, eta horrelaxe egin zuen Villasantek ere. Lafitte kalonjea izan zen azalpen arrakastatsu hori iradoki zuena, argudiatuz Utrechteko itunak (1713) gainbehera eragin ziola ordurarteko oparoaldiari; izan ere, nazioarteko hitzarmen horrek amaiera eman zion hamar
|
bat
urteko gerla luzeari, eta, Espainiako tronuan borbondarrak ezartzeaz gainera, aldatu egin zuen Europako mapa politikoa. Esaterako, Britainia Handiaren menpe gelditu ziren, hala Gibraltar eta Menorca —lehenago Espainiarenak zirenak— nola Ternua eta San Lorentzoko Golkoko beste zenbait lurralde Frantziarenak.
|
|
2016
|
|
|
Leienda bat baizik ez da. Erreferentzia egiten dio ehun
|
urteko
gerla bukaeran Frantsesek asmatu zuten jukutria bati, erasotzen zituzten Baionesei fiteago amore emanarazteko. Eraso goizean berria kurriarazi zuten, baizik eta gurutze xuri baten forma zuen seinale bat agertu zela zeruan, erakusten zuena argiki Jainkoa Frantsesen alde zela.
|
|
|
Kolonbia bere gain jarri zelarik 1821 ean, Panama eskualdea hari josia gelditu zen bainan luzarat ainitzek etzuten gehiago onesten ahal lotura hori eta hogoigarren mende hastean, 1903 an, Panama bere gain jarri zen, Ipar Ameriketako Estatu Batuen sustenguarekin. Hiru
|
urteko
gerla baten ondotik, historialariek" Mila eguneko gerla" deitu zutenetik landa hain xuxen....
|
|
2017
|
|
|
Pincini jauna Italiak egundo izan duen tatuaje maisu handiena zen, baina bizitzaren gorabeherek horrenbeste xaxatu zuten ezen, 600 liberaren truke, Henri Deplis bere bezeroaren bizkarra tatuatzen hasi baitzen, sorburutik gerriraino, Ikaroren erorialdia maisuki marraztuz. Grabatua amaitu ostean, etsitu samar agertu zen Deplis jauna, zeharo konbentzituta baitzegoen, Ikaro, Wallenstein jeneralak Hogeita Hamar
|
Urteko
Gerlan irabazitako gotorleku bat zela. Hala ere, gustura geratu zen lanarekin.
|
|
|
Latin moduko batean ere moldatu behar du, bereziki apezpikuekiko tratuan. Baina Frantziarik ez dago bosgarren mende horretan, frantses hizkuntza hiruzpalau mende berantago sortzen hasiko da, eta frantziar kontzientzia beste hainbat menderen buruan, ehun
|
urteko
gerla sonatuaren bukaerantz, Jeanne d’Arc sonatuaren inguruan(), hots XV. mende hasieran.
|
|
|
Ehun
|
urteko
gerla bukaerantz, Charles VII erregearen armadak indarrez hartu zituen Zuberoa (1449), Lapurdi (1450) eta Baiona (1451). Bi Herri horiek Akitaniakoak ziren.
|
|
|
Baina beste iloba bat badago, hau frantziarra, eta Frantziako salbuespena den" lege salikoa" bere alde du. Hortik sortuko da" Ehun
|
Urteko
Gerla"(). Akitanian bukatuko da, Libourne aldean, frantziar soldaduek gaskoiak artilleriaz garaituz Castillon la Batailleko gudukan (1453).
|
|
|
Ehun
|
urteko
Gerla()
|
|
|
Erregetzak indar handia hartuko du Ehun
|
Urteko
gerlaren bukaerantz(). Lehenik Frantziako zaldunek izigarriko jipoiak hartuko dituzte ingeles arranbelarienganik beren urguilu astoaren ondorioz, inolako diziplinarik ez baitute aurkarien taktika finaren aurrean.
|
|
|
Erregeak 1450ean Normandia hartuko du, Formignyko guduka irabaziz artilleriari esker. Ehun
|
urteko
gerla 1553an bukatuko du Akitaniako Castillon la Bataille hiri txikian, Liburnetik hurbil, artilleriari esker hor ere. Badakigun bezala, bitartean beretu ditu Zuberoa (1449), Lapurdi (1450) eta Baiona (1451).
|
|
|
Ehun
|
Urteko
Gerlatik indarturik ateratzen da Frantziako monarkia, erret armada eta zerga iraunkorrez hornitua, artilleriaz aberatsa, espiritu nazional batek sustatua. Gainera ikusten dugu Alain Chartier idazleak frantziartasuna Galiari lotzen duela.
|
|
|
Jeanne d’Arc aipatu dut berriz. Neska gazte hori() heroi nazional orokorra da, bai katolikoentzat, bai beste guzientzat, bere adoreagatik eta ehun
|
urteko
gerlaren bukaerantz ingelesen aurkako garaipenean eduki zuen eragin psikologikoagatik. Bestalde horren martiriak luzaro hazi du ingelesen aurkako sentimendua, haiek erre zutelako Rouenen; haatik ahanzten da frantziar Elizako epaile batzuek hiltzera kondenatu zutela, heretikoa zelakoan.
|
|
|
Ehun
|
urteko
gerla 29
|
|
2018
|
|
|
Joan den astelehenean Hutiek mizilak tiratu zituzten Ryad Saudi Arabiako hiri nagusiraino. Yemenen berean hiru
|
urteko
gerlak ondorio zorrotzak ditu. 10.000 hil, 50.000 kolpatu, hiru milioi jende lekutuak, eta azen ontzeko kolera eritasuna, milioi bat Yemendar hunkitzen duena.
|
|
|
Eritreak sei milioi biztanle ditu. Honek independentzia kausitua du 1993az geroztik, Etiopiaren kontra burutu zuen 30
|
urteko
gerlaren ondotik. Bost urte berantago arrapiztu zen gerla kristauak 80.000 hil utzi zituen, 2000 urtean Aljer hirian burutu negoziaketetan armak ixiltzeko engaiamendua hartu arte bi parteek.
|
|
|
Gora egin ezin hau XVII. mendean Europak pairatutako krisialdiaren eragineren ondorioa izan zen (Martinez Arce, 1999). Krisialdi ekonomikoa, 30
|
urteko
gerla(), Hondarribiko Setioa(), Kataluniako Guda(), 1599an eta urteen artean sufritutako izurriteek, denek eragin handia izan zuten gizartearen arlo guztietan, hala demografian, nola ekonomian eta kulturan (Monteano, 1999, 2002; Ramos Martinez, 1988; Pascual Bonis, 1986, 175).
|
|
2019
|
|
|
Izan ere, hauxe da Antton Ugarteren lanak proposatzen diguna. Euskal Herri garaitua, desegina, zatikatua eta erakunderik gabea da orriotan agertzen dena, 1936
|
urteko
gerlaren poderioz.
|
|
2020
|
|
|
Herritarren artean gerra zibila leher daiteke, herritar zenbaitek erlijioaren beste ikuspegi bat dutelako Sirian hamar
|
urteko
gerlak hirurehun mila jende baino gehiago hil din eta Yemenen epe laburragoan berrehun milaz gora, batak Xii eta besteak Suni direlako.
|
|
2021
|
|
|
16 urterekin, Frantziako erregea desafiatu zuen! Berantago, 1363an, ehun
|
urteko
gerlaren testuinguruan, Ingalaterrako erregeari omenaldia
|
|
|
Orduan, denbora irabazten zuen. Sustut, ehun
|
urteko
gerla baliatzen zuen. 1350eko hamarkadan, Frantziako ahultasuna baliatu zuen, Baina, 1360ko hamarkada hastapenean, Ingalaterra (Printze Beltzarekin) Akitanian izigarri indartsua zen.
|
|
|
Biarnora itzuli eta, Febus ek borrokak berriz hasi zituen Armagnac familiaren kontra. Beste ehun
|
urteko
gerla bat zen. Gatazkako pundu zentrala Bigorraren kontrola zen.
|
|
|
Orai ez gira atrebitzen edo menturatzen arranguratzera, traba ttipi batentzat. " Le Monde" Egunkariak publikatu zuen zenbat hiltze izan zuten Yugoslavian hamar
|
urteko
gerla hortan: 200 000 eta 5 miliun errefuxiatu....
|
|
2022
|
|
|
1449ko üztailan, Ehün
|
Urteko
gerlaren ürrentzealat, Charles VII Frantziako erregearen izenean, haren armadaren bürü, Xiberoaz jabetzera horra zaigü Gaston IV de Foix, Biarnoko bizkonte jauna. Lehenik Maule hartzen dü.
|
|
|
Baina katalanekin 10
|
urteko
gerla ukan zuen 1462tik 1472ra. Viana semea Bar tzelonara erbesteratu zuen, bere ustez opari ustel bat eginez:
|
|
|
Berek bazekiten, eta holatan Frantziako erregeari zin egiten zioten kontinentean bazituzten lurrentzat, bereziki Akitania eta Normandiarentzat. Men egitea ukatuko dutelarik hasiko da Ehun
|
Urteko
Gerla.
|
|
|
12 — Ehun
|
Urteko
Gerlaren azken aldirantz, Frantziako Charles VII.aren armadak Zuberoa hartzen du 1449an, Lapurdi 50ean eta Baiona 51an. Aitzindaria Gaston IV de Foix du; Biarnoko bizkondea da hau, Nafarroako errege Juanen alaba Leonorren senarra.
|
|
|
1558an berriz, espainiar gudaloste batek Donibane Lohizune hartu zuen eta osoki erre. Gero 30
|
urteko
gerla denboran, muga hori berriz tinkatu zuen Espainiako lur armadak, eta Iparraldetik Frantziakoaren mantenu astunak. Halaber Konbentzioko gerlan eta 1813ko erretiroan.
|
|
|
1449an, Ehun
|
Urteko
gerlaren ondarrerantz, Charles VII Frantziako erregearen izenean, Biarnoko jauna den Gaston IV Foixekoak Xiberoa hartzen du. Nafarroako erregeak, Mauleko gazteluaren jabe delakoan, trabatu nahi zukeen.
|
|
2023
|
|
|
Ondorioz, Nafarroa Behereko okupazioa gero eta kezka handiagoa bihurtuz joan zen Karlos V.arentzat. Izan ere, Karlos V.ak be re gerla eremuak baitzituen, eta, denborarekin, Nafarroa Garaiaren okupazioarekin nahiko zuela erabaki zuen. Ia ia hogei
|
urteko
gerla izan zen, eremu okupatua izan zen Nafarroa Beherekoa, Nafarroa Garaia bezala.
|