|
2000
|
|
|
Dublin Cashel Killarney Dingle Lahinch Clifden Derry Belfast. Zerrenda osoa buruz esaten ikasi zuen,
|
urtetan
zaharragoek botatzen zutenaren antzera: Iriondo, Venancio, Zarra, Panizo, Gainza.
|
|
|
Eta buruzagiaren patua ere ez zen anitzez hobea izan, zeren, lau partetan partitu baitzuten haren goputza, eta haren burua, berriz, Mauleko murrailetako itsu leihotik eseki, non hilabeteetan egon baitzen, harik eta gau batean bertatik desagertu zen arte —eta, barren barreneraino hats hartzen zenuela, begiak dir dir, ordu arte gorde gorderik izan zenuen sekeretuaren berri eman zenidan—: Ni izan nintzen
|
Urte
Zahar egunean burua handik kendu, eta herriko kanposantuan isil gordean ehortzi zuena, lur sakratuaren magalean.
|
|
|
Oroitzen dut, bai, nola hiruzpalau urtez Ezpeldoiko jaunaren etxerat joan izan ginen, uda partean, gure lehengusu eta osaba izeben bisitatzerat, eta oroitzen dut, halaber, ezen Mattinek eta biok geure gorabeherak izaiten genituela geure lehengusuekin, zeinei Markos eta Fabian baitzerizten. Markos Fabian baino bi
|
urte
zaharragoa zen, Mattinen adinekoa, eta nik, beraz, Fabianek baino urtebete gutiago nuen. Haien aita Ezpeldoiko jauna zen —gure amaren anaia eta gure osaba—, zeinari Bernabe baitzeritzan eta zeinak gonbidatu baikintuen hiruzpalau urte haietan bere jauregirat, norat joaiten baikinen Mattin eta biok amarekin eta hiruzpalau morroi neskamerekin; baita aitarekin ere, negozioek bakean uzten zutenean... baina nola negozioek bakean uzten zutenean aitak ez zituen negozioak bakean uzten, uste dut ezen behin bakarrik etorri izan zela azkenean eta ez egonaldi osorako.
|
|
|
Dena dela, berdin izanen zen isilik gelditu banintz ere, ez hark ez bertzeek ere ez baitzidaten erantzun. Salbuespen bakarra, Tomas, ni baino hamar
|
urte
zaharragoa edo izanen zen irratilaria:
|
|
|
Ahalkea bertze baterako utzita, goitik beheiti aztertu nuen, barraren inguruan bion artean utzi zuen bi hiru metroko tarteaz profitatuta. Ni baino hiru lau
|
urte
zaharragoa, ezkongabea edo dibortziatua, erdi mailako funtzionarioa edo bulego bateko enplegatua; horiexek nire ikuskapenaren lehen ondorioak. Errimel ez oso zuzen ezarriak eta soberako pinturak huts eginik zioten bisaia gogortua eztitzeko lanetan; gainerakoan, aurretik haren ikustea banuela iduritu zitzaidan, baina hori ere ez da bitxia 200.000 biztanle ere ez dituen herrixka honetan.
|
|
|
Tokia, merkatu plaza, gure laguna bere lan indarra bertan saltzen hasi ondoxean. Erakustuna, frutadenda ondoko arrandegiko jabearen iloba, Charly baino lau bortz
|
urte
zaharragoa. Balentria hamalau aldiz kontarazi genion, gure irudimen gosetian ezaugarri epikoen zetaz edertzeraino.
|
|
2001
|
|
|
Ni baino bi
|
urte
zaharragoa zen Aitzol. Mendizalea.
|
|
|
Egun batzuk geroxeago, uste horretan berean prestatu ginen
|
urte
zaharrari despedidako ostikoa eta berriari ongi etorri emateko. Koadrila bildu, zahatoa bizkarrean hartu eta atez ate Diostesalbekoak kantatzen ibili ginen, Luis koplari genuela" Juntaturikan etorri gara, konpainia bat fidela; Agur itxeko jende nobleak!
|
|
2002
|
|
|
Berak askoz lagunago zituen Trauko eta Kandido, esate baterako. Aitorpenari azalpen bat bilatu nahian, Manuel hiru
|
urte
zaharragoa zela argudiatu zuen. Baina argudio hutsala iruditu zitzaion atoan.
|
|
|
Ostaturako dirua behar izanez gero, botikako kaxatik har dezakezu. Gabon, Antonia, gora noa –albotik pasatutakoan, ostera jiratu eta bekokian musua eman zion Mentxuk dozena bat
|
urte
zaharragoa zuen emakumeari.
|
|
2003
|
|
|
Haren andreak, Etxebarriko alabea izanik, euskera jakin baekian, baina erderaz erreztasun gehiago eukan, eta etxean, bai senarragaz eta bai lau seme alabakaz, erderea baino ez eban erabilten. Nire 4 lehengusuak, ni baino 5
|
urte
zaharragoak, euskerea ia ulertu be ez eben egiten. Ganera, inguruko kale giro haretan, erderea zan berbeta bakarra.
|
|
|
Ez bata ta ez bestea: neure anaia bakarra, ni baino ia lau
|
urte
zaharragoa. Gurasoak aginduta, nire anaieak bere ikasletzat hartu ninduan, eta nik gogotsu ikasten neban, egia esan.
|
|
|
Santos Teodoro Rekalde durangoarra, gorago aitatu deutsudana bera. Ni baino laubost
|
urte
zaharragoa zan, baina urte bat baino ez karreran aurrerago. Beti ameslari handi eta bide urratzaile izan dan Rekaldek lau liburu erosi zituan aurreko udan Bilbon, Verdes en.
|
|
|
Peru genuen piroteknia lantegiko arduraduna. Ni baino sei
|
urte
zaharragoa, Peru ezkongabea zen. Nahi ez zuelako, berak esaten zuenez.
|
|
2004
|
|
|
Azkenean, zutitu eta ibilera nekatuz gela zeharkatu zuen. Begiradaz jarraitu nion bat batean hogei
|
urte
zaharrago ematen zuen gizon hari.
|
|
2005
|
|
|
Aldiz, ezberdintasunak bolkanismoaren adinean eta kopuruan aurki daitezke. Ekial deko adarraren hegoaldeko eremuan bolkanismoa zenbait milioi
|
urte
zaharragoa da eta askoz ere ekoizpen handiagokoa izan da. Ekialdeko adarraren iparraldeko eremua (Turkana rifta) bestelakoa da.
|
|
|
Txinako estatuko prentsak gaur jakinarazi du Asiako herrialde horretako arkeologoek munduko astronomia behatoki zaharrena izan zitekeenaren hondakinak aurkitu zituztela Shanxi probintzian, 4.100 urteko antzinatasunarekin. Leku hori aurriak baino 2.000
|
urte
zaharragoa da. Orain arte, behatoki zaharrena zen, Erdialdeko Amerikako maiek eraikia, Gizarte Zientzien Txinako Akademiako He Nu arkeologoetako batek dioenez.
|
|
|
Thomas Perls ek, Boston Medical Centerreko neurologo talde baten buru zela, inprimaketa hori zientifikoki ikertzea erabaki zuen, Massachusettseko ehunka urteko pertsonekin egindako ikerketa baten bidez. «Narriadura kognitiboa beti kalkulatu dugun abiaduran aurreratuko balitz, ehun urtetik gorako gizabanako guztiek dementzia forma bat edo beste aurkeztu lukete, eta, hala ere, egiaztatzen dugu ez dela hala», azaldu du ikertzaileak. Perls ek koordinatutako lanean ehun
|
urtetik gorako
zaharren ebaluazio neuropsikologikoak eta neuropatologikoak sartzen dira. Horietako askok, dio, adimenez bere horretan irauten dute.
|
|
|
Huescako merkatari aberats batekin ezkondu zela. Bera baino hamabost
|
urte
zaharragoa zela senarra; eta hiru seme alaba izan zituztela.
|
|
|
Baina, zeinek ez du bere buruarekin ametsik egiten? Batik bat urte berria hastear dela,
|
urte
zaharra amaitzear, edo urteko beste edozein une berezitan. Eskubidea nuen neure buruaz osatua nuen irudia aldatzeko, ametsetan baizik ez bazen ere!
|
|
|
Bai, eta ez dakit seguru zer arrazoigatik. Gure anaia Roman, orain nirekin Deustuko Unibertsitatean bizi dena, eta ni baino bederatzi
|
urte
zaharragoa dena, beti izan da irakur zalea. Elgoibarren bazen Pedro Jose Arriola izeneko bat —nahiko aberatsa eta liburuak zituena—, eta beste batzuk ere bai, Jose Mari Gonzalez, injineru ikasten zebilena, Manolito Ruiz, honek ere karrera bera ikasten ziharduen eta gure parean bizi zena...
|
|
|
Arto jorratik zetorren ilunpe batez agitu zen bortxazko apaina. Egia erran, bazen bulta bat bera baino hamabost
|
urte
zaharrago zen Bettan gerlari ohia gibeletik zuela neskatxak. Bazebilen guneetan, hura edo haren itzala igartzen zuen:
|
|
|
Patxienera zihoazela, bakardadearen oinarriez galdezka hasi zen Agata. Bi
|
urte
zaharreko kezkak ez zion kaskoa libre uzten eta galdegaia jaukitzen zitzaion, Louiserekin tea hurrupatzen edo whiskia zurrutatzen zuen oroz: bakardadea ez zen beti min eta bakarturiko jendeak jende ziren oraino, ez uste komunak zioen eran eriak edo arazodunak.
|
|
|
Suak ziraueno egoten zen sukaldeko mahaiaren puntan disertazio edo latinetik erdararako itzulpenak ontzeko, hiztegi mardulak eskumenean. Frantxua horrela ikustean, bera baino bi
|
urte
zaharrago eta apeztu zen Gilen anaia irudikatzen zuen: seminario txikitik oporretara zetorrenean grekera edo latinerako perpausak goraki arrapasatzen zituen, biak ur hegian kabala zain zeudela; agian hizkuntza desagertu haien soinuaren oinarria bilatzen zuen oraindik Frantxuaren ikasketen karietara.
|
|
|
Jota aurkitu du Arruti. Hamar
|
urte
zaharrago aurkitu du. Ez ezagutzeko moduan aurkitu du.
|
|
|
Altxatu naiz bitatik, hankamuka egin ditut urrats batzuk gatz ale zaharrak zanpatuz, mareaje luze baten ondoren lehorreratu banintz bezala, itsasketa, egia esan, luze samarra izan baita. Ez da edaleen kanturik entzuten inon, ez da mozkorrik ageri bazterretan, kaian ez da suziri hilik, asko falta da oraindikanen
|
urte
zaharrerako, bihar laneguna da eta izotz fabrikaren motor marruma apala baino ez da entzuten. Asko falta da hurrengo urte zaharrerako eta aspaldi du despeditu genuela azkena, entzuten diren tiro hots horiek ez dituzu ziririkuak, Nemesio Arozenaren ilobaren atelierretik datoz, pistola neumatikoz josten dituzte orain arrain kaxak, eskatu handiren bat edukiko dute biharko.
|
|
|
Ez da edaleen kanturik entzuten inon, ez da mozkorrik ageri bazterretan, kaian ez da suziri hilik, asko falta da oraindikanen urte zaharrerako, bihar laneguna da eta izotz fabrikaren motor marruma apala baino ez da entzuten. Asko falta da hurrengo
|
urte
zaharrerako eta aspaldi du despeditu genuela azkena, entzuten diren tiro hots horiek ez dituzu ziririkuak, Nemesio Arozenaren ilobaren atelierretik datoz, pistola neumatikoz josten dituzte orain arrain kaxak, eskatu handiren bat edukiko dute biharko. Hala ere, sinets iezadazu, arrantzako kabotajeko zamako trasatlantiko guztien tutuak ozentzen dira behin eta berriz neure gogoan, haraindian gorde den baforearen uberak gure begietan irakiten jarraitzen duen bezain luzaz...
|
|
|
Castelao" Castelaok berak molde gaelikoz asmaturiko karaktere galegoetan," Bere jaiotzeko mendemugan". Esana dizut,
|
urte
zaharrean ez ezik edonoiz dela bisitagarria gure herria: urtero, letra galegoen karietarat, lore eskaintza egiten zaio Castelaori txoko honetan maiatzeko azken igandean.
|
|
|
Egon zara inoiz
|
urte
zaharrez gure herrian. Herri guztietan bezala zure herrian ere, esanen didazu, abenduko azken egunak gauerdia eta bere hamabi ezkilak ekartzen dituelarik:
|
|
|
bolanderak, suzko erroberak, Japoniako bonbak, hiru buruko txapliguak, umeak elkarri petardoak jaurtika, ehiztariak leihoetarik zerurantz kanoi bikoarekin... Bai, hala da hemen ere, bozkario programatuaren herdoila, baina inoiz egona ez bazara gure herrian
|
urte
zaharrez, zatoz hurrengoan, aurten bertan, har ezazu oinez kai zaharretik aitzina, jesar zaitez putzuari buruz arrainaren deskargan erabiltzen diren zurezko eskorga zahar horietarik batean, edo, marinelago nahi baldin baduzu, guk bita esaten diogun behialako Bilboko Euskalduna ontziolan fundituriko burdina puska gotorrean, mutiloian, eta beha, eta entzun. Ez duzu halakorik beste inon ezagutuko.
|
|
|
Ez duzu halakorik beste inon ezagutuko. Gauerdia jotzen hasirik elizako ezkilan, eta lehenagoztik ere, etxeko artilleriaren azantza nagusituko da, baina minutu eskas baten buruan gero eta bakanagoak eginen dira leherketak, xahartuko dira, nolabait esatearren, pindarrak eta txinpartak, eta orduan ikusi ahal izanen duzu odol tanta bat, menturaz bi, goiko ilunpetik zuregana izarniatzen, baratxe amiltzen, hondora doan
|
urte
zaharraren SOS deia, eta beharbada pentsatuko duzu, halako maleruskerietara emana bazara bederen, zeure garrasiaren irudia dela hura, bakardadea urratu nahi duen zeure malko gorria, zu, izan ere, naufrago bat zarelako. Zauri ez baina urradura hari beha, artean nabaritua ez zinen marruma gozo eta hunkigarriak bilduko zaitu, bitetan estatxa emanda dauden arrantzako kabotajeko zamako trasatlantiko guztien ulu anitz eta bateratuak, samin, zulakor, gure portua inguratzen duten mendietan durundiozko oihartzun durduzagarri eginik.
|
|
|
Halako hotzikara eztiak ezagutuko dituzu gure herrian,
|
urte
zaharrez.
|
|
|
Uda minean eta eguerdiz egin nahi izan zuten behin
|
urte
zaharrekoa gure herrian. Antzinako bertsolariek kantatzen zuten moduan hogeigarren sigluak berrogei zituela, gaineratuaz dozena, Francisco Franco ailegatu zen gure portura.
|
|
|
Entzuna edukiko duzu noski izen hori, Francisco Franco, komunismoaren lehen menderatzailea, Espainia handiaren sortzailea, euskaldunen amets zoroak betirako zapuztu nahi izan zituen Kaudilloa, Generalisimoa. Bada hura eta bera heldu zen abuztuak hamabi zituela, prezisamentean,
|
urte
zaharrean ez beste noiznahi ere beti ikusgarri usnagarri entzungarri duzun gure herrira. Abuztu oro bezala, Donostiara etorria zen udako egonalditxoa egitera, eta Kantauria bare zegoen guztietan egin ohi zuenez, Orioko marinelek pilotatzen zuten Azor izeneko yate ospetsuan egin zuen sarrera.
|
|
|
Orduan, abuztuko eguzkiak sapa kiskalgarrian jotzen zuela, soldaduek ekin zioten himno nazionalaren metalei gain hartzen ziela, halako hots lazgarri bat heldu zen beheko kaitik, luze, atunketari eta lebatzero guztiak tutu joka hasi baitziren, orain ere adio egiten,
|
urte
zaharra eta gauerdi balitz bezala, Francisco Franco bazihoalako, bai baitzituen beste zeregin batzuk, portuko jangela handian langileen artean gordea zioten lekuan lan publikoetako ministroak, Vallellanoko kondeak, bazkaldu zuen haren ordez, Espainiaren mailako nazio handi baten gobernatzea ez duzu jostaketa. Beste eginkizun batzuetara alde egin zigun diktadoreak, eta Francok bazkari hura huts egin izanak arazo teologiko larria ekarri zion don Serapiori.
|
|
|
Belarriak tente geunden denok. Tomek dardararik gabe egin zuen hitz. Hiru edo lau
|
urte
zaharragoa ematen zuen ahots hark.
|
|
2006
|
|
|
Galdetuta, lagunei galdetuta. Nire lagun denak izan dira ni baino hogei edo hogeita hamar
|
urte
zaharrago. Orduko denboran mojen kolegioan ginen eta galdetzea edukazio txarreko zen.
|
|
|
Egunean sei bat bider hartu genuke banitatearen kontrako txertoa. Horrelaxe ezagutu nuen Manu Oñatibia, Zarautzen, ni baino 30
|
urte
zaharragoa. Elorriotik Zarautza motorrean joanda.
|
|
|
Udazkeneko geltokian gelditzen bada, nekez gaindituko du negukoa, eta are gutxiago udaberriko etapara iritsiko. Neguko ibilbidea,
|
urte
zahar eta berriaren arteko ospakizunek baldintzatuta izaten da, politikagintzaren ibilmoldeen eta alderdien inertzien menpe. Zaharrak berri entzunen ote dugu berriz ere?
|
|
|
Bestalde, errenta txikienak dituzten etxeek batez besteko familia batek baino bi aldiz gehiago (2,6 aldiz gehiago) behar dute etxebizitza tipo bat erosteko. Hala, 2005ean, 6,4 urte, batez beste, 16,8 urte ziren familia horientzat, bi urte baino gutxiagoko etxebizitzentzat, eta 17,3
|
urte
zaharrenentzat. Azterketa horren arabera," ez zaie aukerarik ematen etxebizitza tipo bat erosteko".
|
|
|
• Urte zaharreko presoen aldeko afaria: Joan den
|
urte
zaharrean bigarrena izan zen. Ideiak lehen ediziotik arrakasta handia izan zuen.
|
|
|
Abenduaren 29an, berriz, maindire hilara izango da saihesbidean.
|
Urte
zahar egunean, baraualdiari bukaera emateko, 13:00etan elkarretaratzea egingo dute plazan.
|
|
|
Taldeko bigarrena, Thorild Wulff, suediarra zen. Knud baino bi
|
urte
zaharrago, ez zebilen osasunez oso ondo, baina" ibiltari azkarra eta iraupen handikoa" zen, Knudek zioenez. Ez zen bereziki abenturazalea, baina botanikarako zuen grinak edozein oztopo gaindiarazten zion:
|
|
|
Migel baino sei
|
urte
zaharragoa zen Ramon Itsusko. Izturiztarra.
|
|
|
Ramona, bizia eta amaren dohain beraren jabe sendalaritzan. Graziana ni baino zortzi
|
urte
zaharrago zen abantzu, Ramona bortz. Biak adinean sobera aitzinatuak, nigan adiskidea edo laguna ikusteko, eta ez lehiakide trabagarri berri bat mahaian nahiz ganberan.
|
|
|
–Damurik, ez baihaiz lau bortz
|
urte
zaharragoa...
|
|
|
Beñat, Uharte Garazikoa. Ni baino bi
|
urte
zaharragoa zen. Sakreka aritzen zen eta arnoa edaten baleztari gaskoi baten gisara.
|
|
|
Kasko barrenean zerbait gehiago behar, ordea, horretarako. Ni baino lau bortz
|
urte
zaharragoa baizik ez zen, eta lehen aldia zuen halako erantzukizun bat bereganatzen.
|
|
|
Begi onetik sartu nintzaien. Haietako gazteena ni baino bi hiru
|
urte
zaharragoa zen, gutienez, baina usatua nintzen gauzak hala izatera. Ez zuten ohiko nagusikeriarik erabili nirekin.
|
|
|
Eta orduan, matrikulatu eta desmatrikulatu den azkeneko hirian, gizon horrekin joan duk bizitzera. Hamar edo hamabost
|
urte
zaharragoa, lumpen, batere jatorri garbirik gabeko diru iturri irregularrak. Sorterrira eramango dik neskak, gurasoek ezagutu ditek eta ez zaiek batere gustatu.
|
|
|
Ze goxoa zaren, Mixa, esaten dit, zu
|
urteekin
zahar hori bezalakoa izango zara (ostatuan egunero bermuta hartzen, puro finak erretzen egoten den zahar bategatik): Noblea zara...
|
|
|
– Ulertzen dut zure ikuspuntua –esan zidan– Urte gehiegi itxaron dut. Zu baino hamabost
|
urte
zaharragoa naiz. Ez dut pretenditzen inori sinetsaraztea santu bat naizenik.
|
|
|
Baina, guztiarekin –eta hau artikuluak sorrarazten zizkion sentimendu eta ideien matazaren hirugarren elementua zen–, iruditzen zitzaion Idazlea apur bat erlaxaturik zebilela, tentsioa galduta bezala, artikulu hartan bederen, apur bat zabar, bere egiazko motibazioak eta bere egiazko ideologia ageriegi nabarmenduz, alde zaurigarria erakutsiz; eta, alde horretatik, denok konforme bazeuden ere Idazlearen aurka egiten ausartuko zen edozein garaituta zegoela bataila hasi baino lehen, oinarrizko zuhurtzia batek esaten zion Gizon Handiari ez zela komeni defentsa hesiak eraistea hain azkar; eta hortaz, iruditzen zitzaion Idazleak gehiegizko konfiantza erakusten zuela, eta gehiegizko konfiantza, norbera inmune eta zigorgabe uste izatea –hori bazekien Gizon Handiak, ongi jakin ere– amildegia, hilobia zela. Azkenik, honi guztiari gehitu behar zitzaion ezen Gizon Handiak, hainbeste karguren jabe izan eta gero, zeukan gizarte posizioa izanda, aholkulari izanda, Idazlea bera baino hamar bat
|
urte
zaharragoa izanda, ongia eta gaizkiaren gainean zegoelako itxurak gorde behar zituela, eta hortaz, ezin zuela, Idazlearenganako, pasio humanorik nabarmenduko zuen bestelako sentimendurik agertu, afektuzko kamaraderia batetik harantzago.
|
|
|
Itzulerako atsedenaltietako batean ikusi dudanez, hemengo basoak soiltzeari ekin ziotelarik, behetik hasita beti gorantz eginez jardun zuten. Hurbilena ebaten errazena, ebagi eta ebagi mendietan gora egin zuten, milaka
|
urte
zahar ziren sekuoiak eraisten. Bat bera ere tente ez uzteko moduan eraitsi ere.
|
|
|
aitonak
|
urte
zaharrez gauerdian
|
|
2007
|
|
|
Gabonetan sukaldean arituko al zara. Tarteka kapritxozko zerbait prestatzen dut. Horretan zorte handia daukat, Goiegiko familiako naiz eta amak eta izebek hartzen dute gabon gaueko afaria eta ondorengo bazkaria egiteko ardura eta
|
urte
zaharrean aitan aldeko familiarekin biltzen gara eta hara ere, esaten den bezala," a mesa puesta" joaten naiz.Zein edari aukeratzen duzu gabonetarako. Ardozalea naiz. Beraz, ardo beltz goxo bat aukeratuko nuke, ez du zertan Errioxakoa izan behar, nafarrak ere oso goxoak daude.Barrenetxe GozotegiaZer aurkeztuko duzue kultur etxean. Bi aperitibo mota prestatuko ditugu, errazak prestatzeko eta nahiko ekonomikoak direnak.
|
|
|
Hiru
|
urte
zaharragoa den arreba gogaikarriarekin, likore' medizinalak' hartzen dituen amarekin eta denek begirunea dioten aitarekin bizi da Bruno alemaniarra. 9 urte ditu eta esploratzaile izatea du amets.
|
|
|
Adinekoen erabilera uste baino gehiago jaitsi da. Helduen eta adinekoen ezagupen mailak eta erabilera proportzioak bateratzen ari direnez (ezagupen maila jaitsi egiten da urtez
|
urte
zaharrenak direlako euskaldunenak, ezagupen mailarik txikiena gaur egun 60 urte inguru dituztenen artean kokatzen delarik), erabilera proportzioak bere horretantsu mantenduko zirela uste genuen, baina adinekoen beheranzko joera mantendu ez ezik, aeragotu egin da.
|
|
|
Gu baino pare bat
|
urte
zaharragoa zen Txema, eta horrez gain lider ezpalekoa, taldeak gidatzeko tasun berezia baitzeukan, politikoen artean karisma deitzen zaion hori. Ez zen apaizgaia, baina parrokiako zereginetan oso sarturik zebilen, gaztetxoon arduradun gisa edo.
|
|
|
eta bertan ez zitzaion batere zaila egiten norbait topatzea. Bere lehenengo esperientzia auto bateko atzeko partean izan zuen, bera baino hamabost
|
urte
zaharragoa zen gizon burusoil batekin. Eta hortik aurrera ez zen geldirik egon.
|
|
|
Ikerketa berriak egiteko, Clarkek bitamina horren efektua sakondu nahi du, eta bereizi nahi du ea holotransbalamina frakzio aktiboaren edo azido metilmalonikoaren (metabolito baten) lana den. Azkenik, espezialista britainiarrak 70
|
urtetik gorako
zahar guztiek beren dietetan B12 bitaminaren miligramo bat sartzea nahi du. Gauza zaharrak?
|
|
2008
|
|
|
Baina, gainetik aztertzen badugu, gure festa eta txinatarrena ez da hainbeste aldentzen. Weiyongek kontatu digunez,
|
urte
zahar gauean jatetxean ospatu zuten, 30 baino gehiago bildu baitziren. " Zumaia, Billabona eta Donostian ditugun senide guztiak bildu ginen hemen, etxean hainbestentzako afaria prestatzea zoramena da eta".
|
|
|
Hogeita hiru urteko Jagobak ikasketei helduko die berriro, lehorreko bizimodu berrian lan txukun samar bat eskuratzeko asmotan. Jagoba baino lau
|
urte
zaharrago den Asier anaiak kamioi batean txofer hasteko asmoa du. Bi gazteon aita Pedro Mari, Zeruko Amako patroia, erretiroan ari da pentsatzen.
|
|
|
Zortzi edo bederatzi urteko nintzala eroan genduan Linda Amorotoko baserri bateko astarragana. Ni baino hamar bat
|
urte
zaharragoa zan auzoko gazte batek lagundu eustan edo neuk berari. Ia ordubeteko bidea.
|
|
|
Txinak, adibidez, ez die eragozpenik jartzen gizon ezkongabeei, alargunei edo dibortziatuei, baldin eta haurrak baino 40
|
urte
zaharragoak badira.
|
|
|
–Nik ulertzen diot berorri, don Hipolito, baina ni Honorato baino hiru
|
urte
zaharragoa naizen bezala, ni baino hiru urte zaharragoa da Auxtin. Eta nitaz abusatzen du, nik Honoratoz egin dudan bezala, eta defendatzeko eskubidea dut?
|
|
|
–Nik ulertzen diot berorri, don Hipolito, baina ni Honorato baino hiru urte zaharragoa naizen bezala, ni baino hiru
|
urte
zaharragoa da Auxtin. Eta nitaz abusatzen du, nik Honoratoz egin dudan bezala, eta defendatzeko eskubidea dut?
|
|
|
Ostirala zen. Urteberri eguna? eta Natividad amarengana joan zen, zer zuen urte berriak berritik,
|
urte
zaharraren bidetik zihoala bazirudien??: Natalia gero eta okerrago dago, ama, eta nik ez dakit jada zer egin?
|
|
|
lau anaia eta lau arreba. Horietatik, anaietako bat, anaietan bigarrena, Atanasio, Nazarioren aita baino hamabi
|
urte
zaharragoa, hamabost urterekin joan zen gerrara boluntario gerra hasi ez beste, maiorazkoa ez zenaren lurrak etorkizunik gabeko lurrak ziren definizioz?, aitaren. Nazarioren aitonaren?
|
|
|
eskolari esker zekizkien gauza haiek guztiak, eskolan urtebete bakarrik egin zuen arren. Reginak urtebete egiterako, ordea, Ernestinak, Regina baino bi
|
urte
zaharragoa zenak, hiru urte eginak zituen eskolan: Ernestina ikasle ona zen, azkarra eta borondatetsua, ikasketak atsegin zituena, halako eran, non, eskolan egin zituèn lau urteetan, hamarretik hamalaura, irakurtzera, idaztera eta gaztelaniaz ongi hitz egitera iritsi baitzen.
|
|
|
|
urte
zahar kuttuna?
|
|
|
Hura ere ekipajearen zain zegoen, hori begi bistakoa zen, Europako beste hiriren batetik etorrita. Kolpetik hamar
|
urte
zaharragoa iruditu zitzaidan. Udaberria izanik ere, bere betiko beroki higatua zeraman, liburu bat zuen beti bezala besapean eta, oraindik segail eta sendo bazegoen ere, bazuen egoteko eran edo makurtzeko joera bat zahartzaroa iragartzen ziona.
|
|
|
Hala da. Ezin zuen ulertu zergatik etxe berria egiten hasi eta 300
|
urte
zaharragoaren itxura eman behar zitzaion. Diru gehiago gastatu zahar itxura emateko?
|
|
|
(17)/ ez da azaltzen urte guztiyan eta urte hori
|
urte
zaharra bukatzear dijoanean/ azaltzen> da/ urte berriarekin batera ordun bihurtu da urte berriaren sin boloa/ (B.A.)
|
|
|
dakioke. (17) adibidean esaterako,, eta urte hori
|
urte
zaharra bukatzear dijoanean?
|
|
|
b. Gure etxea [zuena baino hamar
|
urte
zaharragoa] da./* Gure etxea [zuena baino hamar urte zaharrago bat] da. /* Gure etxea [zuena baino hamar urte zaharrago hura] da.
|
|
|
b. Gure etxea [zuena baino hamar urte zaharragoa] da./* Gure etxea [zuena baino hamar
|
urte
zaharrago bat] da. /* Gure etxea [zuena baino hamar urte zaharrago hura] da.
|
|
|
b. Gure etxea [zuena baino hamar urte zaharragoa] da./* Gure etxea [zuena baino hamar urte zaharrago bat] da. /* Gure etxea [zuena baino hamar
|
urte
zaharrago hura] da.
|
|
|
Eta kasurik okerrenean diogu, 1861eko errolda eta 1873ko boluntarioen zerrenda ez datozelako bat pertsonaia gehienen adina jasotzeko orduan: 1873koa 1861ekoan baino 12
|
urte
zaharragoak izan beharrean, gehienetan tartea zabalagoa delako (Jose Maria Unzuetak 35 urte 1861ean eta 52 1873an) eta batzuetan laburragoa (Ciriaco Sarasketak 30 urte 1861ean eta 36 1873an). Desfase hori azaltzeko, errolda 1861ekoa izan arren, datu bilketak urte batzuk iraun zuela bururatzen zaigu, eta 1861ean, erroldan sartu zirenean baino urte batzuk zaharragoak izango zirela.
|
|
|
Cándido Aretio Aranburu 1814an jaio zen, eta Francisca Erbiti Izagirrerekin zegoen ezkonduta, bera baino zazpi
|
urte
zaharragoa. Ez litzaidake batere arraroa egingo Juan Bautista Aretioren semea izatea, bitartean aritu zen alkate monarkikoa, baina datu hau ezin izan dut egiaztatu.
|
|
|
Eta, orduan, party bat egingo duzula esan diezu, eta zeure festa birtualera etortzera gonbidatu dituzu. Eta Gabon zahar gauean konektatzeko eskatu diezu, hamabiak jo baino lehen, bai,
|
urte
zaharra elkarrekin agurtu eta urte berria elkarrekin hartzeko. Gero, zure festa birtual horretarako apaingarri, janari, edari eta beste osagai birtual guztiak prestatzen hasi zara.
|
|
|
–Nik ulertzen diot berorri, don Hipolito, baina ni Honorato baino hiru
|
urte
zaharragoa naizen bezala, ni baino hiru urte zaharragoa da Auxtin. Eta nitaz abusatzen du, nik Honoratoz egin dudan bezala, eta defendatzeko eskubidea dut...
|
|
|
–Nik ulertzen diot berorri, don Hipolito, baina ni Honorato baino hiru urte zaharragoa naizen bezala, ni baino hiru
|
urte
zaharragoa da Auxtin. Eta nitaz abusatzen du, nik Honoratoz egin dudan bezala, eta defendatzeko eskubidea dut...
|
|
|
Ostirala zen –Urteberri eguna– eta Natividad amarengana joan zen –zer zuen urte berriak berritik,
|
urte
zaharraren bidetik zihoala bazirudien? –: Natalia gero eta okerrago dago, ama, eta nik ez dakit jada zer egin...
|
|
|
eskolari esker zekizkien gauza haiek guztiak, eskolan urtebete bakarrik egin zuen arren. Reginak urtebete egiterako, ordea, Ernestinak, Regina baino bi
|
urte
zaharragoa zenak, hiru urte eginak zituen eskolan: Ernestina ikasle ona zen, azkarra eta borondatetsua, ikasketak atsegin zituena, halako eran, non, eskolan egin zituèn lau urteetan, hamarretik hamalaura, irakurtzera, idaztera eta gaztelaniaz ongi hitz egitera iritsi baitzen.
|
|
2009
|
|
|
Aldaketak izango dira garraio publikoan
|
Urte
Zahar eguna dela eta
|
|
|
Garraio publikoa normalean baino lehenago amaituko da
|
Urte
Zahar egunean. Gipuzkoan ez da ez trenik ez autobusik egongo martxan 21:00etatik aurrera.
|
|
|
Aitona berriro itxarongelara itzuli zutenean, izeba, eserlekua mugitu gabe, niregana jiratu zen. Izeba Marian amaren ahizpa bakarra zen, ama baino hiru
|
urte
zaharragoa.
|
|
|
Beste denak kanpoan dira. Bera baino bi
|
urte
zaharrago den anaia ez du oso maite. Bekaitz zaio, etxean haren esanak bereak baino onartuago direlako.
|
|
|
18 urte zituenean amerikar gizon bat ezagutu zuen, hara New Yorketik salerosketako kontuetan joana. Neskatxa baino 25
|
urte
zaharrago zen. Elkarrekin maitemindu ziren.
|
|
|
Gizon hori bera baino 23
|
urte
zaharrago da. 60 urtekoa, beraz.
|
|
|
Ezkondu nintzenean, ni baino hogei
|
urte
zaharrago zenarekin, maitale ezti, kementsu, ondua, sekula zorrotz begiratuko ez zidana, eskutik maitekiro helduko zidana, arratsaldeetan soiréren batera joanda gero ohera besoetan eramango ninduenarekin ezkondu nintzela uste izan nuen.
|
|
|
Gizona hogei
|
urte
zaharrago izan arren, umea zela ikusi nuen. Ni haren aldean helduago, indartsuago nintzela.
|
|
|
–Zure piura ikusi besterik ez dago, ilea nahastu zion?. Hamar
|
urte
zaharrago ematen duzu eta! Uste dut mutil gazteago bat bilatu dudala...
|
|
|
Teresa bilatu nuen nesken artean, eta haren aldamenean jarri nintzen. Ni baino zazpi
|
urte
zaharragoa zen, baina beti hartzen ninduen ondo, eta gustatzen zitzaidan ematen zidan tratua. Nagusiago sentitzen nintzen berarekin nengoenean, eta seriotan hartzen ninduela banekien.
|
|
|
Alberto galegoa zen, Galiziatik etorria batxilerra ikastera, osaba izeben etxea, osaba geltokiburu zuen ogibidez? ostatu harturik; Alberto, bestela, Domingo baino hiru
|
urte
zaharragoa zen, eta, halere, kurtso berean zeuden biak, Albertok ohean bi urte eta koska egin behar izan zituelako, hilzorian eduki zuèn sukar ezohiko batek jota: –Fueron unas fiebres tercianas, que el médico me curó a base de quinina?
|
|
|
Txabusina eta etxeko zapatilak dira nire uniformea. Badakit horrek hamar
|
urte
zaharrago egiten nauela, baina jada berdin zait, ia ispiluan ere ez diot neure buruari begiratzen eta.
|
|
|
Ni baino hamar
|
urte
zaharragoa izanen zen gutienez. Haren aurpegi lokaztuak nirea aztertu zuen, eromenaren aztarnen bila segur aski.
|
|
|
Printzeak, bere haur denboretan, bolada luzeak egiten zituen Coarazen, haren gazteluan. Miossens 17
|
urte
zaharragoa zen, eta horrek anaia helduarena egiteko parada eman zion Henrike umearekin. Ez zuen egokierarik galtzen horretaz noraino zegoen harro inguruko guztiei adierazteko.
|
|
|
Margarita baino sei zazpi
|
urte
zaharragoa zen. Aise ere sendoagoa, besoz nahiz hankaz.
|