|
2000
|
|
|
Mindegiak 50
|
urteak
paseak ditu eta hor jarraitzen du. Zuk 45 dauzkazu eta asteburu honetan berriro itzuliko zara, ia bi urte kantxetatik kanpo egon ondoren.
|
|
|
Behialako harigabeko telegrafia hura urrun geratzen zaigu dagoeneko. Lehenbiziko ehun
|
urteak
paseak dira, 1887ko uztailaren 2an Guglielmo Marconi italiarrak harigabeko telegrafia berriaren patente britainiarra lortu zuenetik. Ehun urtez eduki dugu dibertimendua, hezkuntza eta informazioa irrati bidez. III. milurtekoaren atalasean 2.100 milioi irrati hargailu zeuden munduan eta telebistak egindako lehiakortasun bortitza gorabehera, irratiak burua makurtzeke dirau munduaren hiru eskualdeetan:
|
|
2002
|
|
|
Hasieratik harritzen gaituen istorio bat kontatzen da bertan: demagun 1997ko ekainean gaudela eta bat batean Estepan Urkiaga," Lauaxeta", fusilatu zutenetik 60
|
urte
paseak direnean, berpiztu egiten dela bizion mundura itzuliz. Gernikan, ertzaintzaren auto baten aurrean azaltzen da ezustean eta bi hilabete beranduago, eleberriko bigarren protagonista nagusia ezagutzen du:
|
|
2006
|
|
|
Harrizkoak dira ere Barbaggiako herri ttipiak, granitozkoak hain juxtu, irlako erdigune geografikoan. Eskualde honetako populazioa oso urria da, nahiz eta ehun
|
urte
paseak dituzten aiton amona ugari dauden mendiko herri hauetan. Agian Fil' e ferru, bertako pattarrak, edota kutsatu gabeko aireak zerikusia dute honetan.
|
|
2007
|
|
|
Bai, orain mende bat. Eta, ordurako, ia hogei
|
urte
paseak ziren, 1893an kakahuete olioa erabiliz diesel motorraren lehen prototipoa martxan jarri zuenetik. Gero gasolioak kakahuete olioari lekua kendu bazion ere, azken urteotan, badirudi berriz ere bueltan datozela landare olioak, gure autoak bultzatzera.
|
|
|
Hurrengo egunean bataiatu zuten. 7
|
urte
paseak ziren karlistada bukatu eta galdu zenetik. Bere aita, gazte zela, karlisten aldean borrokan ibili zen.
|
|
2008
|
|
|
Mexikora ailegatu eta gutxira. Hirurogei
|
urte
paseak zituen. Heriotzari egin nahi zion ihes eta heriotzak gutxien espero zuen tokian harrapatu zuen.
|
|
|
Ezkerrera neska talde bat, hogei urte ingurukoak, zein baino zen pinpirinago, goitik beheraino printzesen moduan jantziak; gona laburrak, bota luzeak, eta bularraldea doi doi estaltzen zien elastiko txikiekin. Aurreraxeago, hiru mutil, hogeita hamar
|
urte
paseak, ziurrenik artean amak lisatutako alkandora zuriak soinean, garagardoaren usainera gerturatuak eta akaso beste zerbait gehiago aurkituko zuten itxaropenean. Haien ezkerretara bi mutil, beltzarana bata, ilehoria bestea.
|
|
2009
|
|
|
Gaur egun hain ezagunak ditugun Mikel Laboa, Benito Lertxundi, Xabier Lete, Lurdes Iriondo, Julen Lekuona, Joxean Artze edota Joxe Anjel Irigarai, garai hartan azaldu ziren Euskal Herriko plazan, batzuk kantak sortu eta abesten, besteak txalaparta jotzen edo olerkiak idazten. 40
|
urte
paseak dira honezkero hastapen haietatik, eta dokumental sorta honen asmoa garai hura ezagutzera ematea izan da, belaunaldi berriek jakin dezaten zeintzuk diren, nola eta zergatik hasi ziren eta, batez ere, zer ekarpen egin dioten euskal kulturari.
|
|
|
Zutabea eskaini ziotenetik ez zuen argitara ezer eman. Eta sei
|
urte
paseak ziren azken liburutik. Krisialdi batean murgilduta zegoen antzezle ohia:
|
|
2010
|
|
|
–Ez naiz harritzen. Berrogeita hamar
|
urte
paseak dauzkanean ezagutzea bere aita, hobeto esanda, gurasoak zirela uste zituenak izeba osabak izatea, eta izeba, berriz, ama eta ezezagun bat aita dela jakitea seko erortzeko modukoa da. Kontatu, Ramon, zer gertatu zaion, Andresek ez daki eta.
|
|
|
Berrogeita hamar
|
urte
paseak dituen emakumea da.
|
|
|
Berrogeita hamar
|
urte
paseak. Rancapino herrian —Badajoz— jaioa.
|
|
2011
|
|
|
Badira hogeita zazpi
|
urte
paseak. Kuartelean soldadualdiz soldadualdi iragandako berria zen.
|
|
|
Parekotasun hilgarriak badira: berrogeita lau baino ez zituen Txekhovek tuberkulosiak jota hil zenean eta berrogeita lau
|
urteak
paseak zituen Lazkanok jada. Antzezlan luzea zen Platonov, oso osorik egitekotan bospasei ordu iraungo zuena, bazekien Gloriak hura asko laburtzeko asmoa zuela, zaleena ere ez zegoen sei orduko tour de force teatralak jasateko gertu.
|
|
2012
|
|
|
Zuberoan, gainera, gertatzen zen legea idazten ari zen Duboscq berak kudeatu behar zuela gero hura praktikara eramatea, Zuberoako Sindikataren buruzagia zelako. Berrogei
|
urteak
paseak dituen irakurlea ohartuko da Zuberoan militanteen salaketa horiek bizirik iraun dutela ondoko urte luzeetan, gaurdaino.
|
|
|
Espazio ontzi batek lortuko balu horren orbitan bueltak ematea abiadura izugarri batean, eman dezagun bost urtez, bertako bidaiariek denboran barrena egin izango zuten ibilaldi miresgarri bat. Itzuliko ziren lurrera etxekoak baino bost urte gazteago, hemengoentzat hamar
|
urte
paseak izango ziren eta. Baina Hawkingentzat modurik onena da makina hegalari izugarri azkar bat eraikitzea eta espazioan barrena bidaiatzea ia argiaren abiadura lortuz.
|
|
2013
|
|
|
Josebak hamazazpi
|
urte
paseak zituen Antonio Tejero Molina eta bere mariatxiak otsailaren hogeita hiruan Estatu Kolpea ematen saiatu zirenean:
|
|
|
Beraz, emakume izatea ez da inolako oztopo, ez da inoiz oztopoa. Frogatuko dut esandakoa, hain zuzen ere, nik atera nituen oposizioak 1987an, orain dela, beraz, 25
|
urte
paseak. Orduan, garai hartan, nire oposizioan ginen emakume bat gizonak baino gehiago, bat gehiago emakumeak gizonezkoak baino, 87an.
|
|
2015
|
|
|
Irribarre egin nuen ezinbestean. Beno, lau
|
urte
paseak ziren dagoeneko. Sei baino ez zitzaizkigun falta beraz.
|
|
|
Ilea ohi baino luzeago eta bizarra egin gabe, nekatu itxura dauka. Gorputzak ez, begiradak eta begi ertzetako zimurrek salatzen dute 50
|
urteak
paseak dituela. Zigarretari tira eta tira, kafea edan eta edan, patxadaz kontatzen du nola irten zen behin betiko Palestinatik.
|
|
2016
|
|
|
Hartaz konturatu nintzenerako, bi
|
urte
paseak ziren idazketari ekin genionetik, eta sentitzen nuen atzerabiderik gabeko puntu batean geundela, asimetrikoki urrundutako bi muturretan kokatuta. Arruk nigan eta nobelan zeuzkan esperantzak neurrigabeak izatera iritsi ziren, baina nire aurrera egiteko gogoa eta neure buruan neukan konfiantza, aldiz, txikitzen joanak ziren neurrigabeki.
|
|
|
Goi nafartarra da jasaten ahal den exotikoena, baina Beste Aldekoa? Urduritzen omen zen esataria, Batuaz geroztik 40
|
urte
paseak ziren hartan.
|
|
2017
|
|
|
Hamar
|
urte
paseak ziren jada.
|
|
2018
|
|
|
Bost
|
urte
paseak egon nintzen. Hara iritsi eta aurrena ikusi nuena izan zen zer nolako matxismoa zegoen.
|
|
2019
|
|
|
Esan nahi dut, kultur etxetik hasi, hainbat eragiletatik pasa, eta norbanakoei eskatu genien guztian baiezkoa jaso genuen. Eta, hortaz, guk sentitu genuen herri horretan, nahiz gero bakoitzak desberdin izendatu eta urteak pasa (zeren ordurako sei
|
urte
paseak ziren), jendeak gogoratzen zuela atzo gertatu izan balitz bezala, intentsitate eta maitasun horretatik, baita politikotasun horretatik ere. Energia berezia sumatu genuen Biteriko aretoan egun hartan, halako elkartze kolektibo bat?.
|
|
2021
|
|
|
Ez zuen Nekane bakarrik egoteko eta egiteko gai ikusten, antza. Baina bakarrik zegoen Nekane, berrogeita hamar
|
urteak
paseak eta bakarrik, Baionako jatetxe batetik irtetean aterkia irekitzen.
|
|
|
Beilatokian apenas agertu da inor gaur. Heldu naizenean Dolores eternoa eta bere hirurogeita hamar
|
urte
paseak plastikozko aulki deseroso baten gainean zeuden. Beti miretsi ditut Dolores bezalako pertsonak eta dekorazioaren eta paisaiaren parte bilakatzeko haien gaitasuna.
|
|
2022
|
|
|
Hogeita hamar
|
urte
paseak baziren ere, motozale eta basurdeen istorioa segitzen zuen kontatzen motorra konpondu zion mekanikariak, Ramon izena zuenak, tailerrak bezala. Zera zioen, motozale batek bidean harrapatu zuela halako batean basurdekume bat eta basurde familia osoa atera zitzaiola mendeku gose.
|
|
|
Dena dela, Larhungo bilkura baino lehentxoago, Oxobik" Axular’en eguna" izeneko artikuluxka plazaratu zuen Gure Herria aldizkariaren ekaineko zenbakian, gogoraraziz jadanik lau
|
urte
paseak zirela" Oiartzungo bilkura ezin ahantzizkotik", eta, halaber, dei eginez ospakizunerako: " Berant bada berant, ez gira gure hitza jatekotan, eta, Jainkoak nahi badu, aurten dukegu Sara’ko herrian, Axular’en eguna.
|
|
|
Beraiekin batera irakurritako liburu hauek, gaztelaniaz irakurri nituela nik hasieran ez zelako euskarazko itzulpenik eskura nire gazte garaian. Berrogei
|
urte
paseak irakurri ditudanak ere badira, nire ikasle garaian irakurtzeko aukerarik izan ez nuelako, eta are gutxiago, euskaraz irakurtzeko erarik. Baita ere, aukera faltan irakurketa maila, hauxe, beraiek dutena, ez nuelako orduan, batez ere euskaraz.
|
|
2023
|
|
|
Kepa, gure Kepa, hala esaten baikenion hogeitaka
|
urte
paseak ere, inoiz gugandik alde egin ez balu bezala, lehen koadrilaz eta gero hiriz aldatu ez bailitzan, atxilotutakoan, ia komunikabide guztietan agertu eta gero etakide haien pare parean, esku-burdinez eta guzti, erabat arroztu zitzaigun, alegia.
|