2001
|
|
1996 arte, Gizarte Segurantzan 1967ko urtarrilaren 1a baino lehen kotizatu zuten guztiek nahikoa zuten 60 urteko adina edukitzea eta 15
|
urtez
kotizatu izana; 65 urte betetzeko falta zitzaien urte bakoitzeko %8ko murrizpena egiten zen. Toledoko Itunarekin, aurreko baldintza berberek jarraitu zuten eta murrizpena %7ra jaitsi zen, 40 urte kotizatu eta lanpostua bere gogoaren kontra galdu baldin bazuten.
|
|
1996 arte, Gizarte Segurantzan 1967ko urtarrilaren 1a baino lehen kotizatu zuten guztiek nahikoa zuten 60 urteko adina edukitzea eta 15 urtez kotizatu izana; 65 urte betetzeko falta zitzaien urte bakoitzeko %8ko murrizpena egiten zen. Toledoko Itunarekin, aurreko baldintza berberek jarraitu zuten eta murrizpena %7ra jaitsi zen, 40
|
urte
kotizatu eta lanpostua bere gogoaren kontra galdu baldin bazuten. Oraingo akordioarekin baldintzek bere horretan jarraitzen dute, iragankortasunez eta lan merkatua uzten duten arte 1967ko urtarrileko 1a baino lehen kotizatzen hasiak zirenentzat.
|
2003
|
|
Beraz, orain arteko arau nagusia, hots, 60 urterekin edo gutxiagorekin erretiratzekoa, murrizteko ahalegina egingo du. Erreforma horren arabera, 2008 urtetik aurrera, 40
|
urte
kotizatuak izan ditu erretiro osoa kobratu nahi duen orok; 2020 urtetik aitzina, berriz, 42 urteko kotizazioa izan du. Zenbatekoari dagokionez, %2 eta %3 arteko igoera izango dute kotizazio guztiek.
|
|
l Kotizatzeko aldiari dagokionez, aurreproiektuak dio funtzionarioek 40 urtez aritu dutela kotizatzen 2008 urtetik aurrera (37,5
|
urtez
kotizatzen dute orain). Beraz, sektore pribatuko langileen kotizazio mailara pasatu lukete.
|
2004
|
|
65 urte edo gehiago dituzten langile autonomoak, gutxienez 35
|
urtean
kotizatu dutela egiaztatzen badute, ez daude beharturik Gizarte Segurantzari kuota gehiago ordaintzera.
|
|
Aldiz, titularrak 65 urte baditu baina ez badu betetzen aipatutako baldintza hori, salbuespena 35
|
urtez
kotizatu duela egiaztatzean aplikatuko ahal izango da.
|
2009
|
|
Hori akats oso handia da. Administrazioak garai horri dagozkion indusketak babesten jarraitu behar du(...) Ia 30 urte daramatzat arkeologian, denbora guztian ikerketak egiten, eta Gizarte Segurantzan bost
|
urte
kotizatu ditut. Horrekin guztia esaten dut".
|
2010
|
|
egiten duenak, pentsioan %2ko igoera jasotzen du gehiago lan eginiko urte bakoitzeko. Pentsio bat jasotzeko 15
|
urtez
kotizatu beharra dago, eta %100 kobratzeko, 35 urtez. Pentsioa kalkulatzeko erabiltzen den formulak kontuan hartzen du, baita ere, oinarrizko kotizazioa (azken 15 urteen oinarria).
|
|
Orain arte, erretiroa hartzeko adina 65 urtekoa izan da ofizialki, nahiz eta Espainiako Estatuko benetako batez bestekoa 62 urtetan dagoen, erretiro aurreratuen prozesu asko izan baitira 52 urtetatik aurrera, bereziki enpresa publikoetan eta bankan. Erretiroa hartu eta gutxieneko pentsioa jaso ahal izateko, gutxienez 15
|
urtetan
kotizatu izana eskatzen zen. Orain, Toledon eztabaidatzen ari diren erreformaren arabera, langileek 67 urte beteta erretiratzea, hau da, beste bi urtetan lanean jarrai dezaten, nahi dute.
|
|
Halaber, erretiro partziala hartzeko erregimen iragankorra ere kenduko dute. Horrenbestez, 61 urte baino zaharragoak diren, Gizarte Segurantzan gutxienez 30
|
urtez
kotizatu duten eta enpresan gutxienez sei urte eman dituzten pertsonek baino ezin izango dute erretiro mota hori hartu, eta lan-eguna% 75 baino ezin izango da murriztu.
|
|
Alde batetik, kotizazio nahikorik ez dutenak eta, beraz, kopuru baxuko pentsio ez kontributiboa jasotzen dutenak, hauen kasua Emilio (E 6), jada komentatu egin dena azaletik bada ere? eta Mercedesena (E 8) da; Mercedesek 73 urte ditu eta bere bizitzan zehar aldizkako enpleguak izan dituenez, soilik hamaika
|
urtez
kotizatu egin du, gaur egun umezurtz pentsio bat kobratzen du.
|
|
Ni hamabost urte baino gehiago egon nintzen, baina engainatu egin ninduten, zeozer egin zidaten, ez dakit zer. Nik agiri batzuk bidali nituen zenbat
|
urte
kotizatuta nituen jakiteko eta esan zidatena baino gutxiago nituela ikusi nuen. Gainera orain dela urteak hamar urterekin nahikoa zela pentsioa jasotzeko esan zidaten, baina dirudienez ez da horrela (E 6:
|
|
Corbachok adierazi zuen “saihestezina” dela egungo epea gainditzea, “sistemaren egonkortasuna epe ertain eta luzera bermatu” nahi bada. Ministroak lan merkatuaren egitura berrian justifikatu zuen bere proposamena; izan ere, kotizazio aldi luzeak dituzten pertsonek beren eskubideak murrizten dituzte lan bizitzaren azken zatian lana galdu eta, azkenean, “ia gutxienekoen” pentsioak jasotzen dituzte, berrogei
|
urtez
kotizatu arren. 2011ko aurrekontuak Ekonomia Gaietarako Ordezko Batzordearen ondoren, ekonomia lehendakariordeak 2011ko aurrekontua aztertu zuen, eta irailaren amaieran aurkeztuko da, aurreikuspenen arabera.
|
|
Batzuok egunotan telebista ikusi ez baduzue, gure politikarion intentzioak helaraziko dizkizuet. Lehen pentsio minimo bat izateko 15
|
urte
kotizatuta eduki behar genituen, eta orain 25 urtera igo nahi dute, kontuan hartuta orain arte pentsio duin bat izateko 35 urte kotizatuta eduki behar genituela. Honen harira, oso garrantzitsua da gizartea kontura dadila Espainiako Senatuan eta Kongresuan dauden politikariek zazpi urte kotizatuta pentsio maximoa lortzen dutela, pentsio parlamentarioa deitzen den pribilegioaren bitartez.
|
|
Batzuok egunotan telebista ikusi ez baduzue, gure politikarion intentzioak helaraziko dizkizuet. Lehen pentsio minimo bat izateko 15 urte kotizatuta eduki behar genituen, eta orain 25 urtera igo nahi dute, kontuan hartuta orain arte pentsio duin bat izateko 35
|
urte
kotizatuta eduki behar genituela. Honen harira, oso garrantzitsua da gizartea kontura dadila Espainiako Senatuan eta Kongresuan dauden politikariek zazpi urte kotizatuta pentsio maximoa lortzen dutela, pentsio parlamentarioa deitzen den pribilegioaren bitartez.
|
|
Lehen pentsio minimo bat izateko 15 urte kotizatuta eduki behar genituen, eta orain 25 urtera igo nahi dute, kontuan hartuta orain arte pentsio duin bat izateko 35 urte kotizatuta eduki behar genituela. Honen harira, oso garrantzitsua da gizartea kontura dadila Espainiako Senatuan eta Kongresuan dauden politikariek zazpi
|
urte
kotizatuta pentsio maximoa lortzen dutela, pentsio parlamentarioa deitzen den pribilegioaren bitartez. Konparazioekin jarraitzearren, hona hemen beste datu batzuk:
|
2011
|
|
Kotizazio urteen arabera jasoko den diru kopurua murriztea: %100 jasotzeko 38 edo 40
|
urte
kotizatu dira.
|
|
Espainiako Gobernuak, CCOOk, UGTk eta CEOE enpresaburuen erakundeak sinatu duten itun sozial eta ekonomikoak erreforma oso larriak ekarriko dituela adierazi du ELAk. Haren datuen arabera, gaur egun erretiratzen ari direnek batez beste 34
|
urtez
kotizatu dute, aurrerantzean pentsio osoa jasota erretiratzeko kotizatu diren urteetatik urrun: 67 urterekin erretiratzeko 37 urte, eta 65ekin erretiratzeko 38 urte eta erdi.
|
|
67 urterekin erretiratzeko 37 urte, eta 65ekin erretiratzeko 38 urte eta erdi. Bestalde, 25
|
urtez
kotizatu ez dutenei pentsio askoz murritzagoa ordainduko zaiela nabarmendu du sindikatuak.Amaia Muñoa ELAko ordezkariaren esanetan, «neurri denak langileon eskubideen kontrakoak dira, patronalaren tesiak eta interesak defendatzen dituzte». Gobernuak erreforma CCOO eta UGT lagun dituela egin duela salatu du Muñoak.
|
|
Hala nola, kartzelatik irten direnek, genero biolentziaren biktimek eta abar. Langabezia laguntza zabalduena 52 urtetik gorakoentzakoa da, euren lan bizitzan sei
|
urtez
kotizatuta izan behar dute, hala ere.
|
|
Autonomoek ere, dena den, 15
|
urtez
kotizatuta erretiratu dute.
|
|
Langile batek, oro har, 67 urtetan hartu du erretiroa, baldin eta, gutxienez, 37
|
urtez
kotizatu badu Gizarte Segurantzan.
|
|
Ondorioz, langileak erretiro sariaren% 100 jaso dezan, 37
|
urtez
kotizatu du, eta ez 35 urtez, orain arte bezala.
|
|
Adinaren atalean, dena den, zenbait salbuespen ere egiten ditu erreformak, eta hauxe da guztietan aipagarriena: 38,5
|
urtez
kotizatu duten langile guztiek 65 urtetan hartu dute erretiroa,% 100 kobratuz.
|
|
Horretarako, baina, 33
|
urtez
kotizatu du.
|
|
: prestazioa jaso ahal izateko, orain artean bezala, 15
|
urtez
kotizatu da, gutxienez, baina denbora horrekin, langabezi sariaren oinarri arautzailearen% 50 soilik kobratuko du langileak.
|
|
Kalkulagailuarekin kontuak ongi egiteko, zenbat
|
urtez
kotizatu den eta oinarri arautzailea zenbatekoa den jakin behar da, lehenik eta behin.
|
|
Adibidez, 15
|
urtez
kotizatuta, oinarriaren% 50 jasoko du langileak, eta% 100 jasotzeko, berriz, 37 urtez???
|
|
41
|
urtez
kotizatu da 65 urterekin erretiroa hartzeko
|
|
Valeriano Gómez Lan eta Immigrazio ministroak esan zuen 41
|
urtez
kotizatu dela 65 urterekin erretiroa hartu ahal izateko. Hala adierazi zuen Enpleguaren eta Lan Aferen Konferentzia Sektorialaren ondoren, nahiz eta José Luis Rodríguez Zapatero exekutiboko lehendakariak gero zifra hori “40 urte ingurura” jaitsi zuen.
|
|
Kalkulu berriek diru gutxiago ematen dute langileen poltsikoetan Adinen aldaketari dagokionez, aurreerretiroko baldintzak ere aldatu egin dira. Orain, gutxieneko adina 63 urtekoa izango da, edo 61, pertsonak gutxienez 30
|
urtez
kotizatu badu. Baina aurreerretiroa funtsezko aldaketa da, sartzeko baldintzak aldatu egiten baitira.
|
2012
|
|
ekarriko duela esaten duten alderdien jarrera gogor kritikatu du Iñigo Urkulluk. EAJk pentsioak bermatu egingo dituela esan du,
|
urteetan
kotizatu duten pertsonen eskubidea direlako. Pentsioak ez dira Madriletik datorkigun opari bat?, nabarmendu du.
|
|
67 urterekin erretiro osoa hartzeko, 37
|
urtez
kotizatu da.
|
|
Pentsioen erreformak 2013 urtean hartuko du indarra, eta 2027an amaituko da, mailaka. Horren arabera, 67 urterekin erretiratzeko, 37
|
urtez
kotizatu da. Halaber, langileak 65 urterekin erretiratzen dira, 38 urte eta sei hilabete kotizatu badituzte.
|
|
Gizarte Segurantzan kotizatutako urteak. Orain arte, oinarri arautzailearen %50 jasotzeko, gutxienez 15
|
urte
kotizatu behar ziren, eta %100erako, guztira 35 urte kotizatu. Pentsioen erreformarekin, oinarri arautzailea kalkulatzeko, azken 25 urte kotizatuetara arte igo da, eta 37 urte kotizatu dira oinarri arautzailearen %100 jasotzeko.
|
|
Gizarte Segurantzan kotizatutako urteak. Orain arte, oinarri arautzailearen %50 jasotzeko, gutxienez 15 urte kotizatu behar ziren, eta %100erako, guztira 35
|
urte
kotizatu. Pentsioen erreformarekin, oinarri arautzailea kalkulatzeko, azken 25 urte kotizatuetara arte igo da, eta 37 urte kotizatu dira oinarri arautzailearen %100 jasotzeko.
|
|
Orain arte, oinarri arautzailearen %50 jasotzeko, gutxienez 15 urte kotizatu behar ziren, eta %100erako, guztira 35 urte kotizatu. Pentsioen erreformarekin, oinarri arautzailea kalkulatzeko, azken 25
|
urte
kotizatuetara arte igo da, eta 37 urte kotizatu dira oinarri arautzailearen %100 jasotzeko. Horrela, langile batek 25 urte edo gehiago kotizatu baditu, prestazioa jasotzeko eskubidea izanen du.
|
|
Orain arte, oinarri arautzailearen %50 jasotzeko, gutxienez 15 urte kotizatu behar ziren, eta %100erako, guztira 35 urte kotizatu. Pentsioen erreformarekin, oinarri arautzailea kalkulatzeko, azken 25 urte kotizatuetara arte igo da, eta 37
|
urte
kotizatu dira oinarri arautzailearen %100 jasotzeko. Horrela, langile batek 25 urte edo gehiago kotizatu baditu, prestazioa jasotzeko eskubidea izanen du.
|
|
Erretiroa hartzeko legezko adina. Erretirorako legezko adina 67 urtera zabaltzen da pixkanaka, 2013tik aurrera. Erreforma 2013 urtean hasi zen 2027 urtera arte, eta 67 urterekin erretiratzeko, pentsioaren %100arekin, 37
|
urtez
kotizatu behar dela ezartzen du. Adinak hilabete bat egingo du ekitaldi bakoitzean 2013tik 2018ra bitartean, eta bi hilabete gehituko da urtean, 2019tik 2027ra bitartean.
|
|
Heriotza gertatu zenean altan edo altaren antzeko egoeran egonez gero, nahikoa da 500 egun kotizatzea heriotza gertatu aurreko bost urteko epe jarraituan, edo 15 urte lan bizitza osoan. Hiltzen den unean pentsioa kobratzeko eskubidea ematen duen pertsona alta emanda ez badago, 15
|
urtez
kotizatu du lanean, ezkontide alargunak prestazioa jaso ahal izateko. Hildakoa pentsioduna denean, ez zaio kotizazio eperik eskatzen.
|
2013
|
|
Garaia baino lehen erretiratu nahi duenak 35
|
urte
kotizatuta izan ditu, gutxienez. Halaber, aurrerantzean Espainiako Gobernuak ez du erretiro partziala sustatuko.
|
|
Errege Lege Dekretuan irakur daitekeenez, garaia baino lehen erretiroa hartu nahi duen langileak 35
|
urte
kotizatuta izan ditu gutxienez, eta pentsio baxuagoa jasoko du. Halaber, pentsioa jasotzea eta lana egitea uztartu ahal izango dira.
|
|
Erretiro adina izan aurretik jubilatu nahi duenak gutxienez 35
|
urte
kotizatuta izan ditu. Halaber, pentsioa kobratzea eta lana egitea uztartu ahal izango dira.
|
|
Borondatezko aurre erretiroa hartzeko gutxienez 35
|
urte
kotizatuta izan ditu langileak, eta aurre erretiro behartua edota erretiro partziala hartzeko, 33 urte.
|
|
Erretiro partziala hartu nahi duenak gutxienez 33
|
urte
kotizatuta izan ditu kotizatuta, orain arte baino 3 urte gehiago. Halaber, gutxienez sei hilabete lehenago lana bilatzeko bulego batean izena eman izana eskatuko zaio.
|
|
Eurei soziologo moduan egiten zuela lan esan zien, txostenak eta horrelakoak eginez. Bizitza laboralean ezer gutxi, hiru
|
urte
kotizatuak, besterik ez. Ez zuen inolako aurrekaririk poliziaren fitxeroetan, baina lekuko bat baino gehiago zegoen Martin Goenarekin batetik bestera ikusia zuena, eta egunkariaren iturrien arabera Goena bizkartzain lanak egiten ari zen.
|
|
(Espainian lanaldi partzialeko langile gehienak emakumeak baitira). Lanaldi partzialeko kotizazioak zenbatzeko sistema berriak kotizaziopeko pentsioetarako eta diru-laguntzetarako sarbidea, gutxienez 15
|
urte
kotizatu dituela egiaztatu gabe. Hain zuzen ere, kotizaziopeko pentsioa jasotzeko eskubidea izateko kotizatutako denbora «partzialtasun koefizientea» deritzonaren arabera kalkulatuko da, lan egindako lanaldiaren portzentajeari dagokiona. enplegatua lanaldi osoko langile baten lanaldi partziala.
|
|
Horrek esan nahi du: erretiro pentsioa eskuratzeko behar den urte kopurua malgutzen da Izan ere, gutxienez 15
|
urte
kotizatuta izateak prestazioa jasotzeko eskubidea ematen du, lanaldiaren portzentajea (edo partzialtasun koefizientea) edozein dela ere. Orain arte beharrezkoa zen lanaldi osoan 15 urtez lan egitea, eta horrek berarekin zekarren askoz urte gehiagotan kotizatzea lanaldi partzialean.
|
2014
|
|
Bigarren urtez jarraian gehituko dira gehienezko kotizazio oinarriak% 5eko proportzioan, hilean 3.597 euroraino. Adinera erretiratzen diren langileak, gutxienez 35
|
urtez
kotizatu badute eta erretiro osoa hartzeko eskubidea badute. pentsioa, jarrai dezakete soldata eta erretiroa bateratuz.
|
2016
|
|
Beharra duten pertsonen artean identifikatu dituzte
|
urteetan
kotizatzeko aukerarik izan ez duten emakume asko edo etxean lana egin behar izan dutenak. Horrez gain, ikusi dute adineko zenbait pertsonentzat izapideak eta paper kontuak betetzea ere kostatzen dela, eta horri eman nahi diote irtenbidea.
|
|
«Alderantziz, akordioak antzeko neurriak hartzeko aukera ematen du». Hori bai, Tsiprasek argi laga du pentsio sistema «kolapsoaren atarian» dagoela, eta berrikusi beharra daukala.Atenasek pentsio guztietarako kutxa bakarra sortu nahi du, eta 384 euroko oinarrizko pentsioa eratu nahi du 67 urterekin gutxienez 15
|
urte
kotizatu duten guztientzat. Kopuru horri kotizazioei lotutako beste zati bat gehituko litzaioke, pentsioa lan bizitzan izandako soldata gordinaren %65era igotzeko.
|
2017
|
|
Immigrante asko kotizatu eta kotizatu ari dira eta ez dute sekula erretiro pentsiorik kobratuko, hogeita bost
|
urtez
kotizatu behar delako, eta haiei sekula ez zaie tokatuko. Beraz, ematen ari diren diru guztia, haien kontrako mezuak zabaltzen ari diren horien pentsioak ordaintzeko izango da.
|
|
Bai, hogeita bost
|
urtez
kotizatu behar da, eta gertatzen da, esate baterako, zuk hogei urtez bakarrik kotizatzen duzula, 30 edo 35 urterekin etorri zinelako hona. Ez dizu denborarik ematen eta hogei urtean bakarrik kotizatzen duzu.
|
2018
|
|
Hainbat kasu ditugu. Esaterako, pertsona bat geratu da 50 urte ingururekin langabezian hogeitik gora
|
urte
kotizatu eta gero. Jasotzen duen pentsioa 450 euro ingurukoa da.
|
|
«Zertarako ibili naiz ordaintzen, orain ezin badut legez hemen bizi?». Sinetsita zegoen hiru
|
urtez
kotizatzen ibili ondoren ez ziotela baimena berritzeari uko egingo. «Iaz hilean 200 euro irabaztearekin nahikoa bazen, zergatik ez du balio aurten?». Sambek 32 urte ditu, eta Senegalgoa da bera ere.
|
2019
|
|
Gisa berean, «krisiaren aitzakian azken hamarkadetan azkartu den lan eta bizi baldintzen prekarizazioari mugak jarri» nahi dizkiete, eta horretarako hainbat aldarrikapen egin dituzte. Alde batetik, 2011 eta 2013ko erreformetan onetsitako pentsio murrizketak indargabetzea eta horren barne, erretiroa 65 urterekin hartzea eta 30
|
urte
kotizatua izanez gero, erretiro aurreratua 61 urterekin hartu ahal izatea eskatzen dute, eta pentsioa kalkulatzeko 15 urte hartzea kontuan.
|
|
1.200 eurokoa. Soldata duinik gabe, ez dago pentsio duinik. Prekarietatea areagotuko duten lan erreformak indargabetzea. eta 2013ko lan eta pentsio erreformen alde atzerakoiak indargabetu. Jasangarritasun faktorea betiko indargabetu.
|
urte
kotizatutako erretiro aurreratuari zigorrik ez. Genero arrazoiengatik gizonen eta emakumeen pentsioen artean dagoen arrakala desegiteko neurri eraginkorrak. Abantaila fiskalik ez, Pentsioen Plan Pribatu eta EPSV entzat.
|
2020
|
|
Erretiroak Estatuaren mende daudenez, ulertzen dugu Estatuaren mende dagoen guztia gure hitzarmenetan erregulatu behar dugula... ezinezkoa da emakume bat 67 urtera arte egotea sektore honetan lanean daukan zamarekin eta den bezain gogorra izanda. Gainera, emakumerik gehienak ez gara iritsiko gutxieneko kotizaziora, sektore honetan emakume asko oso berandu sartu baita lan merkatuan eta adin horretara hamabi
|
urte
kotizatuta iritsiko dira. Horrenbestez, pentsatu behar dugu hitzarmenaren bidez nola lortu segurtasun pixka bat.
|
|
• Zigorrik gabeko erretiro aurreratua. Horrela nahi dute, gutxienez 40
|
urtez
kotizatu duten langileentzat.
|
|
" Erretiro aureratua 61 urterekin, 30
|
urte
kotizatu badira".
|
|
Aurten jubilatzeko lege epea 65 urte eta 10 hilabetekoa da eta hala egiten dutenen pentsioa kalkulatzeko kotizatutako azken 23 urteak hartzen dira kontuan. Nahiz eta aurten 65 urte izan eta 35
|
urte
kotizatuta dutenek pentsioaren% 100 jasotzeko aukera izanen duten.
|
|
Erretiroa 65 urterekin eta erretiro aurreratua 61 urterekin, 30
|
urte
kotizatuta izanez gero. Erretiro adina jaisteko aukera sektore berrietara hedatzea, bereziki nekagarri eta arriskutsuak direnetara. Pentsioa kalkulatzeko 15 urte hartzea kontuan. Pentsioen eros-ahalmena bermatzea, KPIaren pareko igoera gutxienez. euroko gutxieneko pentsioa. Pentsio sistemaren finantziazioa bermatzea, kotizazio sozial eta zergen bidez. Lanaldi partzialeko kontratuetan kotizazioak ... Lan Ikuskaritzako plantillak handitzea, Europar Batasunakoekin parekatu arte, eta lan istripuen eta laneko gaixotasunaren aurkako ekintza plan zorrotz bat ezartzea. Etxeko eta zaintza lanak duintzea eta gainerako enpleguetan dauden eskubide berberak aitortzea. Menpekotasun egoeran dauden pertsona guztiei laguntza zerbitzu publiko, unibertsal eta doakoa legez bermatzea. Diru Sarrerak Bermatzeko Errenta eta Errenta Bermatua %100ean parekatzea Lanbide Arteko Gutxieneko Soldatarekin, eta azken hori %50eko igotzea bi pertsonak osatutako ohiko unitateetan, eta beste %50 igotzea 3 pertsona edo gehiagoko unitateetan. Alokairu sozialeko etxebizitza bat eskuratzeko eskubidea legez bermatzea, EHko Eskubide Sozialen Kartaren Herri Ekimen Legegileak ezarritako baldintzetan. Euskal Herriko langileek eskubidea izatea pentsio sistema publikoa eta pentsio duinak bermatzeko modurik onena erabakitzeko. Lan harremanetarako gure eredu propioa eta negoziazio kolektiboko marko propioa erabakitzeko eskubidea, kanpoko esku hartzerik gabe. EAEko eta Nafarroako instituzioei dei egiten diegu euren erantzukizunak onartu eta bide horretan aurrera egiteko neurriak har ditzaten, gisa honetako ekimenekin: 1 Gutxieneko pentsioa legez 1.080 euro arte osatzea, Eusko Jaurlaritzaren eta Nafarroako Gobernuaren aurrekontuen bidez.2 Enplegu publikoari dagokionean (zuzenekoa nahiz azpikontratatua):
|
|
Zigorrik gabeko erretiroa, 40
|
urte
kotizatuta izanez gero.
|
|
erretiro aurreratua zigortzea eta pentsioaren %100 eskuratzeko baldintzak gogortzea; pentsio plan pribatuak diru publikoarekin bultzatzea eta alarguntza pentsioa murriztea", ohartarazi dute pentsiodunek. Hainbat eskakizun baztertu direla salatu dute gainera; esaterako," 1.080 euroko gutxieneko kontribuzio pentsioa"," 40
|
urte
kotizatuta dituztenen erretiro aurreratuaren koefiziente murriztaileak indargabetzea" edota" soldatetan eta pentsioetan dagoen genero arrakala amaitzeko neurriak". " 2020ko pentsioen erreforma hasi besterik ez da egin", diote.
|
|
Zigorrik gabeko erretiroa, 40
|
urte
kotizatuta izanez gero.
|
|
Emakume askok, bereziki zaharrenek, ez dute behar adina
|
urte
kotizatu erretiro pentsio bat jaso ahal izateko –hamabost urte Hegoaldean–, dela ezkondu eta etxeko zaintza lanetan eman dutelako bizitza osoa, dela ezkutuko ekonomian lan egin zutelako edo sistemak hala eginarazi zielako. Onekako Begoña Zorrozuak, adibidez, ezagutzen ditu horrelako kasuak:
|
|
Partzialtasun horrek, gainera, pentsioetarako kaltea ekartzen zuen harik eta 2019ko udaberrian Europako Justiziak Espainia zigortu zuen arte emakumeak zeharka diskriminatzeagatik. Hego Euskal Herrian, gutxienez hamabost
|
urte
kotizatu behar dira erretiro pentsio bat jaso ahal izateko, 5.475 egun. Baina, lanaldi partzial bat izanez gero, ez zen kontuan hartzen kotizatutako egun kopurua: lanaldi erdiz lan egindakoari egun erdi bat kotizatu izan balitzaio bezala zenbatzen zitzaion.
|
|
Dena den, NUPeko soziologoaren iritziz, eraldaketa sozialaren eragin sakonenak gaur baino gehiago igarriko dira etorkizunean. " Orain erretiratzen ari direnak industria sektore indartsu bati eta negoziazio kolektiboetan lortutako lan hitzarmenei esker 25
|
urtez
kotizatu duten pertsonak dira, eta dibortzio portzentajea ere txikia da adin horietan, familia tradizionalak indar handia duelako oraindik".
|
|
Gizarte Segurantza sortu zutenean, 1945ean, 65 urtetan ezarri zuten erretiratzeko adin ofiziala, eta, pentsio osoa jaso ahal izateko, aurrez 30
|
urtez
kotizatu beharra zegoen. Zazpi hamarkada igaro eta gero, 2019an legezko erretiro adina 62 urtetan zegoen –60ra jaitsi zuten 1982an, eta 62ra igo 2010ean–, eta kotizatu beharreko urte kopurua, 42 urte eta erdian.
|
|
• Koefiziente murriztaileak ezabatzea 40
|
urte
kotizatuta erretiro aurreratua hartzen dutenei.
|
|
Bigarrenik, kotizatutako urte bakoitzaren pisua apaldu egiten da kalkulua egiterakoan, eta, pentsio osoa jaso ahal izateko, gutxienez 37
|
urte
kotizatu behar dira 2020an –38 eta erdi 2027tik aurrera–; halaber, gutxienez hamabost urte kotizatu behar dira pentsioaren erdia jasotzeko –2011ko erreforma–.
|
|
Bigarrenik, kotizatutako urte bakoitzaren pisua apaldu egiten da kalkulua egiterakoan, eta, pentsio osoa jaso ahal izateko, gutxienez 37 urte kotizatu behar dira 2020an –38 eta erdi 2027tik aurrera–; halaber, gutxienez hamabost
|
urte
kotizatu behar dira pentsioaren erdia jasotzeko –2011ko erreforma–.
|
2021
|
|
Zigorrak txikitu egingo dira kotizazio epea handituz gero: %19 eta %3, 11 artekoa izango da 38,5 urteko kotizazioa dutenentzat; %17 eta %2, 96 artekoa 41,5 urteko kotizazioa dutenentzat; eta %13 eta %2, 81 artekoa 44
|
urtetik gora
kotizatu dutenentzat.
|
|
Zigorrak txikitu egingo dira kotizazio epea handituz gero: %19 eta %3, 11 artekoa izango da 38,5 urteko kotizazioa dutenentzat; %17 eta %2, 96 artekoa 41,5 urteko kotizazioa dutenentzat; eta %13 eta %2, 81 artekoa 44
|
urtetik gora
kotizatu dutenentzat.
|
|
Ez da hori osoko bilkurara iritsiko den zuzenketa bakarra, diputatuek lan batzordeko eztabaidan egindako aldaketa batzuk azalduko baitira, hala nola alargun pentsioak ezkonduta ez dauden bikotekideei ere ematea, eta osagarri bat ematea 40
|
urtez
kotizatu arren 900 eurotik beherako pentsioa dutenei.
|
|
Baina ikastola horiek Nafarroako Gobernuko ikastetxeen sare publikoan sartu zirenean, langileak funtzionarizatu egin ziren, Gizarte Segurantzaren Araubide Orokorrean hain zuzen ere, eta ez Klase Pasiboetan, gainerako irakasle funtzionarioak bezala. Hori dela eta, tartean 60 urterekin ezin izan ziren jubilatu eta, geroztik, 2018ko aurrekontu orokorren zuzenketa bati esker bai, baina aukera hori 2022an desagertuko da, berak 60 urte betetzen dituenean; 36
|
urte
kotizatuak izanik ere, 67 urterekin jubilatu du.
|
|
Nekanek lasai egon luke, funtzionarioa baita, baina ordutegi murrizketak maiz hartu zituen seme alabak zaintzeko, eta orain konturatu da horrek jaitsi diola jubilaziorako kotizazio oinarria, eta nahiz eta 23 urterekin lanean hasi, ez dela iritsiko eskatzen diren 35
|
urte
kotizatuak izatera eta, beraz, 60 urtetik aurrera lanean segitu duela. Senar ohiak, aldiz, urte guztiak %100 kotizaturik dauzka, eta ez du arazorik edukiko dagokion adinean jubilatzeko.
|
|
Haien artean, 1.080 euroko gutxieneko pentsioa, 2010eko eta 2012ko lan erreformak indargabetzea, gutxieneko pentsioa igotzea, batez besteko soldataren %60ko Lanbide arteko Gutxieneko Soldatarekin (LGS) berdindu arte; 40
|
urte
kotizatu duten pentsioak inolako zigorrik ez ezartzea; neurri eraginkorrak aplikatzea generoen arteko aldeaz bukatzeko bai soldatetan eta baita pentsioetan ere.
|
|
Gu gara artista benetakoak, langileak eta artistak. Berrogeita lau urte ditut, eta hogeita zortzi
|
urte
kotizatuta. Artistak.
|
2022
|
|
Urte batzuk barru Zure Gizarte Segurantza atari elektronikoan izango duzun pentsioaren zenbatespena kontsulta daiteke, baina aldaketak daude abian; beraz, baliteke simulazioa oso ziurra ez izatea. Zenbat
|
urte
kotizatu behar dira pentsioaren% 100arekin erretiratzeko. Orain dela hamarkada bat erabaki zen bezala, 2022 ekitaldian hartuko dira kontuan lan egindako azken 25 urteetako kotizazioak, prestazioaren zenbaketa egiteko.
|
|
Aldaketa horren ondorioz, kasu askotan, prestazioaren zenbatekoa orain arte baino txikixeagoa izango da. Adituek azaltzen dutenez, normalena da pertsona baten soldata handitu egiten dela lan bizitzan zehar; beraz, azken 15
|
urteetan
kotizatutakoaren batez bestekoa kalkulatuz gero, 25 urteren gaineko zenbatespena eginez gero baino handiagoa izango da. Hala ere, hori ez da arau finkoa, izan ere, gure lan bizitzan zehar langabezia aldiak izan ahal izan ditugu, edo azken fasean lansaria jaitsi ahal izan dugu, eta horrek mesede egingo lioke kalkulu denbora luzatzeari.
|
|
— Pentsioa ere kobratu ahal izango da, gutxienez 15 urteko kotizazio aldia beteta izateagatik; horietatik bi gutxienez eskubidea sortu aurreko 15 urteen barruan egon dira. “Hau da, 67 urterekin erretiroa hartu behar baduzu, 52 eta 67 urte bitartean gutxienez bi
|
urtez
kotizatu behar duzu”. Baldintza hori betetzen ez baduzu, kotizazio gabeko pentsioa eska diezaiokezu Gizarte Gaietako Sailari”, azaldu du Amodiok.
|
|
Gainera, autonomoek borondatezko erretiroa har dezakete legezko erretiro adina baino bi urte lehenago.Baldintza bat bete behar dute: gutxienez 35
|
urtez
kotizatu behar dira. Kasu honetan jasoko den pentsioa “ehuneko bat murriztuko da, kotizatutako urteen arabera”.
|
|
Gutxieneko kuotarekin, arruntena baita eta kotizatutako urte gehienekin, zenbatekoa 790 euro da hilean (14 paga urtean gutxi gorabehera). 15
|
urtez
kotizatuta, zenbatekoa 395 eurokoa da hilean (14 paga urtean, gutxi gorabehera). Informazio gehiago nahi baduzu, Gizarte Segurantzako on line simulagailura sar zaitezke, kalkulu pertsonalizatua kontsultatzeko.
|
|
Marine Le Penek, berriz, alde batera utzi du erretiroaren adina 62 urtetik 60ra aurreratzeko duela bost urte egindako proposamena, baina 60 urterekin aurreratzeko aukera eman nahi die 40
|
urtez
kotizatu duten langileei. Pentsioen eguneratzea berriro inflaziora lotu nahi du, eta gutxieneko pentsioa mila euroan jarri.
|
2023
|
|
Horrez gain, pentsio sistema publikoaren finantzaketa bermatzea, pentsioetan dagoen genero arrakalarekin amaitzea, eta 40
|
urte
kotizatuta dituzten erretiro aurreratuaren koefiziente murriztaileak eta erretiro adina 65 urte berrezartzeko azken erreformen murrizketak indargabetzea aldarrikatuko dute, besteak beste.
|
|
Frantziako sistema orokorrak aukera ematen die hori egiteko lanean gazte hasitakoei, lan gogorrak egindakoei eta elbarriei. Esaterako, 1959tik aurrera jaiotakoek gaur egun erretiroa har dezakete 43
|
urtez
kotizatu badute, betiere 21 urte bete aurretik urtebetetik gora lan egin bazuten. Erregimen berezietan daudenek —SNCF, EDF, marinelak, militarrak...
|
|
ZENBAT
|
URTE
KOTIZATU BEHAR DA PENTSIORAKO?
|
|
Sektore pribatuan, gehien kotizatutako 25 urteetako batez besteko soldata gordina da; publikoan, berriz, lan egindako azken seihilekoak dira. Pentsioa soldata gordin horren %50 da, betiere beharrezkoak diren
|
urteak
kotizatu badira, eta apaldu egiten da gutxiago kotizatu bada; %37, 5 da gutxienekoa. 1955etik aurrera jaiotakoek 43 urte kotizatu behar dituzte pentsio osoa jaso nahi badute, edo 67 urte bete arte itxaron erretreta hartzeko.
|
|
Pentsioa soldata gordin horren %50 da, betiere beharrezkoak diren urteak kotizatu badira, eta apaldu egiten da gutxiago kotizatu bada; %37, 5 da gutxienekoa. 1955etik aurrera jaiotakoek 43
|
urte
kotizatu behar dituzte pentsio osoa jaso nahi badute, edo 67 urte bete arte itxaron erretreta hartzeko. Batez besteko soldataren %50 betetzeko baldintzak bete arren erretreta atzeratzen dutenek gainsari bat jasotzen dute (%1, 25 hiruhileko bakoitzeko).
|
|
Azken bi urteetako kotizazio oinarriak bere horretan hartzen dira, baina aurrekoak KPIaren arabera moldatzen dira. Kalkuluaren %100 jasotzeko, gutxienez 37,5
|
urte
kotizatu dira; gutxiago kotizatuz gero, gutxiago jasoko da.
|
|
LRk aldaketa gehiago nahi ditu. Aukeren artean dago lan bizitza luzea dutenek 43 urtez eta ez 44
|
urtez
kotizatu behar izatea pentsio osoa jasotzeko, eta gutxienez bi haur izan dituzten amek 66 urterekin jaso ahal izatea pentsio osoa (eta ez 67 urterekin). Aldaketa horien alde agertu dira gehiengoaren diputatu batzuk, baina oraingoz Finantza Ministerioak ezetz dio, 2.000 milioi euroren gastu gehigarri bat dakarrelako.
|
|
18 urte baino lehenago hasitakoek, 60 urtetan. 21 urte bete aurretik gutxienez bost hiruhileko lan egindakoek ere erretreta aitzineratu ahal izango dute, betiere 43
|
urtez
kotizatu badute eta gutxieneko adin bat betez gero.
|
|
6 Emazteak. Ama izandako emazteek %1, 25eko gainsari bat izango dute beren pentsioetan, baldin eta 64 urteren aurretik 43
|
urtez
kotizatu badute.
|
|
Batetik, ahanztura onkologikoarekin lotuta iragarri zuen gaixotasuna gainditu dutenek ez dutela gidatzeko baimena hiru urtean behin berritu. Bestetik, %45eko desgaitasuna edo handiagoa dutenek bost
|
urte
kotizatu dute —eta ez hamabost– pentsioak aurrez eskuratzeko. Bi neurriok asteon hartuko ditu gobernuak.
|
|
Diru sari hori jasotzeko, eskatzaileak honako baldintza hauek bete behar ditu: aktiboki lan bila aritzea, gutxienez hamabost
|
urte
kotizatu izana, eta langabeziagatik gutxienez sei urte kotizatu izana. Ebazpen berriak azken puntu horri eragiten dio, orain arte etxeko langileentzat ezinezkoa baitzen antzinatasun hori pilatzea.
|
|
Diru sari hori jasotzeko, eskatzaileak honako baldintza hauek bete behar ditu: aktiboki lan bila aritzea, gutxienez hamabost urte kotizatu izana, eta langabeziagatik gutxienez sei
|
urte
kotizatu izana. Ebazpen berriak azken puntu horri eragiten dio, orain arte etxeko langileentzat ezinezkoa baitzen antzinatasun hori pilatzea.
|
|
Gutxieneko pentsioaz gainera, lortu beharreko eskubide zerrenda luzea dute agendan idatzita: erretiro adina 65 urtekoa izatea; alarguntza pentsioa% 100ekoa izatea; 40
|
urte
kotizatuta, erretiroa murrizten duten koefizienteak indargabetzea; etxean zein zahar etxeetan adintsuak egoki zaintzea; kalitateko enplegua eta soldata duinak sortzea, pentsioak bermatzeko; eta genero arrakala ezabatzea. “Zor patriarkala dugu 70eko eta 80ko hamarkadan etxea eta familia zaintzen esklusiboki ibili ziren emakumeekin.
|
|
Gasteizko lan sailak, lau hiriburutako lan sailek, enpresak eta komiteak aldeko erabakia eman zuten, baina Madrilekoak hartzen duenez erabakia, honek atzera bota eta guk ezin dugu langabezia kobratu. 18
|
urtez
kotizatu duen jendea badago. Dirua kentzen zigutenean ez ginen gaiztoak eta ordaindu behar digutenean gaiztoak gara? Gurea den zerbait eskatzen ari gara eta lortuko dugu.
|