|
2001
|
|
|
Nasara heldu orduko, maldan behera irristatu eta itzelezko danbatekoa hartu nuen. Minduta, zorabiatuta, egoeraz nazkatuta, nituen hamalau
|
urteez
jadanik luze iritzita eta gogaituta.
|
|
2005
|
|
|
Geroztik ikasia dugu 65 urte bazituela ordukotzat. Segida hartu zuen, 14
|
urtetan
jadanik kardinale zen Leon X.ak. Bazen bai zerbait orduan ere!
|
|
|
Eta Iker preso zen. Bi
|
urte
jadanik eta auzia ez zen oraino iragarria. Presoen komitekoek erraten zuten hamarkada bat gaztigu bil zezakeela, ETA erakundea iparraldean laguntzeagatik.
|
|
2007
|
|
|
Ondokoak, eskola
|
urteetan
jadanik, oroimena jasotzen hasi ginen. San Blas egun batean, zinta zuri, gorri eta berdeak paparrean ipintzearen harira, gertakizun tragikoaren lehen ahotsak entzun nituen.
|
|
2008
|
|
|
Zergatik ez dakiela dio, baina beti izan du gustuko erraldoien gonapean ibiltzea Unai Lako agoiztarrak (Nafarroa). Txiki txikitatik datorkio zaletasuna. Hamar
|
urterekin
jadanik erraldoiekin ibili nahi zuen batetik bestera, eta aitzakia ezin hobea aurkitu zuen horretarako: gaiteroekin danborra jotzea.
|
|
|
Funtsean, ez da lehen aldia gertatzen dela. Duela bizpahiru
|
urte
jadanik ibilia da Garaziko trena dieselean: Aldaketa nagusietan, harrabotsarena dago.
|
|
2009
|
|
|
Horrelako gauzak duela berrogei
|
urte
jadanik planteatu zirela oraingo gazteek ikustea inportantea zen enetzako. Zeren eta oraingo gazteek uste dute euskal borroka armatua betidanik izan dela orain den bezalakoa.
|
|
|
Euskara bigarren hizkuntza dutenen 5 urtetik 8 urtera ikusitako garapenera mugatuko gara hemen. 5
|
urterekin
jadanik haur gehienak gai badira ere helduaren laguntzarik gabe ipuina hasi eta buka kontatzeko, zortzi urterekin kontaketarako autonomia hau finkatuagoa dago.
|
|
2011
|
|
|
1525
|
urtean
jadanik debekaturik zegoen mandoak eta antzeko animaliak Nafarroatik Frantziarat pasatzea. Hala, Hondarribiko setiatze kontuak zirela eta, bertan egon zen Juan Navarro," Navarrico" ezizenez ezagutua.
|
|
2014
|
|
|
AGNHa diagnostikatu ahal izateko, sintometako batzuek 7
|
urterekin
jadanik agertu behar luketela esaten badu ere DSM IVk, nahaste horren sintoma asko geroago agertzen dira. Lehen, haurtzaroan agertutako sintometan oinarrituta diagnostikatzen zen AGNHa.
|
|
|
Gizakiek aspalditik kontsumitu izan dituzte edari alkoholikoak. Duela 6.000
|
urte
jadanik kontsumitzen zuten alkohola sumertarrek (Goodwin eta Gabrielli, 1997). Egipton garagardoa kontsumitzen zen K.a. 3000 urte inguruan.
|
|
|
Ateraldi horrek egia erran ez ditu hanbat harritu Manuel Valls untsa ezagutzen dutenak. Duela zazpi
|
urte
jadanik gauza bera errana zuen alabainan. Salbu hara, denbora hartan etzen oraino hainbeste ezagutua eta orai aldiz gobernuaren buru dago.
|
|
2015
|
|
|
Lehendanik joko tokia gutitua da, lehen karrika guzietan barna antolatuak ziren behi lasterrak, gaur aldiz ezki azpiko gunean kokatzen dira. 1750
|
urtean
jadanik aipatzen ziren behi lasterrak, ordu haietan idiekin egiten ziren ihauteriz. Josta orduak bukatu eta idia hiltzen zuten eta haragia beharduner partikatzen.
|
|
|
Eta gero tokia behar litake dena leundu eta apaindu. Alta, duela zonbait
|
urte
jadanik baziren hori galdetu zutenak," blockhaus" horiek osoki desegitea, salbu batto beharbada, batto hura historiaren lekuko bezala begiratuz nolazpait...
|
|
|
Buraso elkarte batzuk salatzen dute hori bixi bixia. Duela sei
|
urte
jadanik, orduko hezkuntza minixtroak aitortzen zuen bazela hor zerbait etzena batere xuxen eta zerbait egin behar zela beraz ez gehiago holakorik gertatzeko. Bainan deusik ez da egin...
|
|
2016
|
|
|
Zizelkari nafartarrak badazki gauza arruntak artistikoki apailatzen. Funtsean duela zenbait
|
urte
jadanik ikusia ginuen Sarako elizdorreko zureria, sute batek kiskaildurik utzi zuena, zizelkatzen, beltzenari eta arruntenari halako edertasun berezia diola emaiten. Zureriarekin, burdina ere du lantzen, argazkian ageri den behia lekuko.
|
|
|
Hogei
|
urte
jadanik, Altzürükün izen zonbat nahi ejerreko gaü izartsü gaualdi lirikoak plantatzen direla. Hogei urte, San Marti elizako sabaian operako ahaireak airatzen direla eta jentetza eder baten beharriak lilüratzen dütüela.
|
|
|
Duela 25
|
urte
jadanik etorri nintzen honara lehen aldikoz, bainan aste bakar batentzat. Ez nuen Euskal Herriaren funski ezagutzeko denborarik ukan.
|
|
|
Freies Radio Wuste Welle (Tubingen, Alemania), Radio Expert (Brno, Txekia), Tilos Radio (Budapest, Hungaria), Radio Robin Hood (Turku, Finlandia), Near FM (Dublin, Irlanda) eta Radiokultura (Hazparne, Euskal Herria), azken hau mementoko internetezko irratia, Mikel Etxebarriak kudeatzen duena. Badu zenbait
|
urte
jadanik elgarrekilako lana deramatela. Eta elkarlan hortan, proiektu berezi baten lantzen ari dira bi urte huntan.
|
|
|
Bere bizia lanjerean emateraino, hil mehatxuak ere ukanik. Bainan Austin Seinekin eskuz esku lanean artzeak eta ondorioz Europan barna egin dituen bidaieri esker frango ezagutua baita (helduden apirilean Rosario Euskal Herrira etorri beharra zaiku, duela
|
zenbait
urte jadanik etorri zen bezala), kontrakoak ez omen zaizkio ukaldi gaixtorik egitera sobera menturatzen. Baditu han gaindi zentroak idekiak, dalitak eta adivasiak laguntzeko.
|
|
|
Zangobaloiak ere Senperen bere bidea eramaiki du poliki poliki, hamar
|
urte
jadanik eta gaur 150 kidek osatzen dute. Bortz urterekin hasiera emaiten ahal da, eta mementoan 8 talde kirol zelaietan ari dira.
|
|
2017
|
|
|
Sasiak jana, kasko batean! Duela berrogoi bat
|
urte
jadanik, murruak arras ahulduak zituen. Ez bide dira geroztik azkartu!
|
|
|
Duela hogoi
|
urte
jadanik, Rotary elkarteak asko tokitan idazki batzu paratuak zituen jendeak jakin dezan ondarkin batzu, urerat botatuak izan eta, zonbat denboraren buruan diren arrunt desegiten... Paperak zonbait aste aski, kartoinkiak zonbait hilabete, metalezko gauza frangok mendeak eta mendeak...
|
|
|
1949
|
urtean
jadanik, Simone de Beauvoir frantses filosofo feministaren" Bigarren sexua" liburuan aurkitzen da geroztikako esaldi famatu hau: " Ez da emazte sortzen, bilakatzen da emazte.
|
|
|
Piarres Larzabal kolegioko hogoita bi gaztetxok gaitzeko itzulia egin dute, itzuli luzea, zortzi oren autobusean egonik, Avignon hiriraino hango antzerki festibalaren karietarat. Duela bi
|
urte
jadanik Piarres Larzabal ikastegia gomitatua izana zen eta denak loriatuak itzuliak ziren zernahi gauza ikasirik. Aldi huntan, gauza bera, artixta askorekin mintzatuz eta tailer interesgarri batzutan parte hartuz.
|
|
2018
|
|
|
Nolakoak izan ziren Ipar Euskal Herrian, ez orokorki baitezpada bainan ikusiz nola ibili ziren alemaneri ihardoki zuten batzu eta hori luzaz gordeak atxiki artxibo askoren argitarat. Duela bederatzi
|
urte
jadanik elkarte berak atera zuen untsa lan baliosa gai bertsua gogoan, keinka hits bereko gora-behera asko eta asko gogoan. Geroztik bildu lekukotasun batzu eta artxiboetan kausitu argitasun andana bat, horra oraintxe agertu lanaren mamia.
|
|
|
Duela sei edo zazpi mila
|
urte
jadanik, Kreta ezagutua zen eta bazuen erresuma azkar baten fama. Lehengo kondairetan ukana du ainitz aipaldi.
|
|
|
holako zerbait gogoan asmatu ote zen orai G7 deitzen den herrialde talde horren sortzea? Dena den, 1975 ean abiatu zen sail hori, aitzineko
|
urtean
jadanik zonbait bilkura Ameriketan eginik holako zerbaiti buruz. Lehen biltzar nagusia Frantzian egin zen, Rambouillet hiriko jauregi famatuan, Giscard d' Estaing presidenta sustatzaile suhar.
|
|
|
Iturrain, berriz, 1257
|
urtean
jadanik aipatzen dute, Ytuyraran grafiaz idatzita, Jeronimo Aznarren Kalagurriko zerrendan. Halaber, 1844 urtean, Madozek Diccionario geogr·ficoan, Mendibil, Arzubiaga eta Dura artean herri baten aztarnak zeudela jaso zuen, eta garai horretan oraindik Iturrain izena zuela eremuak.
|
|
|
Gizon handi horien famaren heinekoa izateko ez zituen zortearen gorrotoa eta zorigaitzaren zigilu hunkigarria baizik ments. —Hogei
|
urtetan
jadanik Espainia, Frantzia, Italia, Alemania eta Ingalaterra korriturik zituen, noiz eta Alderete kapitain jenerala Txilera lagundu baitzuen, araukanoen leinu basatiaren kontra borrokatzeko, espainolen uztarriaz libratu berri baitzen.Ertzillak ospe handiz parte hartu zuen gerla hau bere La Araucana ren gaia da. Batean koblakari eta soldadu, Ertzillak ez zuen ezpata pausatzen idazteko baizik eta eguneko borrokek sustatzen zituzten bere gaueko ametsak, oraino pilpiragarriak ziren oroitzapenez.
|
|
2019
|
|
|
Orai biziki ezagutuak diren elur kirolak ez dira hain aspaldikoak. Bainan elurrez estali eremuetan halako taulatxo baten gainean lerratzea patar bati beheiti, eskian bezala nolazpait, hori duela lau mila
|
urte
jadanik egiten zen Ipar Europan. Gehienik orai Norvegia deitzen dugun eskualdean.
|
|
|
Eta men egingo dietela erritu horiei, hil arte. Jan, lo egin, garbitu...,
|
urteek
jadanik ez dute egiten zeruan gora, baizik beti berdin eta hits hedatzen dira geruza horizontal batean; egun bakoitzak aurreko eguna imitatzen du; orainaldi eternal, alferreko eta esperantzagabe bat da. La Poussière izeneko eleberri laburrean [Hautsa], Colette Audryk sotilki deskribatu du zein banitate tristea den denboraren kontra borroka latzean dabilen jarduera hori:
|
|
2020
|
|
|
Dieweg kalea... Zenbat
|
urte
jadanik! Eta zein urrun eta ezeztaturik orduko itxaropen... guziak!!".
|
|
|
Esaldi ezin grafikoago horrekin ilustratu du kamerari heltzeko duen modua Pepa San Martin zinemagileak (Curico, Txile, 1974). Antzerkigintzan hasi zuen ibilbidea gaztetan, baina 40
|
urteak
jadanik beteak zituela, «kasualitatez», lagun batek film bat egiten laguntzeko eskatu, eta, zinemagintzak irentsi du geroztik. 30 bat pelikulatan arituko zen zuzendari laguntzaile lanetan, eta 2011n eta 2012an, hurrenez hurren, La ducha eta Gleisdreieck film laburrak zuzentzera pasatu ostean, 2016an estreinatu zuen bere lehen film luzea:
|
|
|
Juan Crisostomo Arriaga Bilbon jaio zen 1806an, hemeretzi urte bete orduko hil zen Parisen. " Mozart euskalduna" deitu diote, goiztiartasunagatik, hamaika
|
urterekin
jadanik musika konposatzen zuelako.
|
|
2021
|
|
|
Batto ba bortxatua izana, besteekin dena jestu tzar eta hunkitze lizun arizana. Duela hiru
|
urte
jadanik gisa bereko zurrumurruak hedatu ziren bainan frango laster isildu ere haatik. Orain berriz haste beraz.
|
|
|
Biarno hegi hortakoa zen. Duela hamar bat
|
urte
jadanik Jakintzak zenbaki bat atera zuen Biarno hegi hortako hiru herritaz eta ildo beretik heldu zauku soldadu horren harat hunatetaz aldi huntan agertzen dena. Theophile Hourcade bizpahiru aldiz kolpatua izan zen Napoleonen gerletan.
|
|
|
Orduan ikasi ginuen duela berrogeita hamar bat urte osoki hustu zela herri hori, ezinbiziak hiri handietara eramanik jendea. 1810eko
|
urteetan
jadanik odolustu zen Foncebadon, orduan Napoleonen armadak bazter guziak suntsiturik. Badakigu holakoren berri Euskal Herri huntan ere.
|
|
|
Laguntza publikoa nasaiki bereganatu duten enpresa handiek, joan den urtean atera duten benefizioa baino gehiago heien akzioduneri banatu dute. Alta, joan den
|
urtean
jadanik sekulako ihardukitzeak izan ziren, krisi sanitarioa hasi eta, 64,7 miliar euro akziodunen artean partekatuko zirela jakin zenean. Ondorioz, krisiaren denboran hainbeste aberastasun diruduneri itzultzea ez zela egokia gobernua erraitera bortxatua izan zen, eta diru zama ikaragarri horren bi herena, 42 miliar euro halere partekatuak izan ziren.
|
|
|
Pandemiaren garai luze eta lehergarri honetan, bi
|
urte
jadanik, ahantzi dut jatorrian abere politikoa naizela. Jende apurra gurutzatzen dut eta nire 24 m, ko etxolan bakarrik bizi naiz.
|
|
|
Jan, lo egin, garbitu...,
|
urteek
jadanik ez dute egiten zeruan gora, baizik beti berdin eta hits hedatzen dira geruza horizontal batean; egun bakoitzak aurreko eguna imitatzen du; orainaldi eternal, alferreko eta esperantzagabe bat da. (II:
|
|
2022
|
|
|
Liburu hori agertu bezen laster oroitarazia izan zauku bestalde duela hogoi bat
|
urte
jadanik arras xeheki akuilatu ikerketa batek salatu zuela xahar anitzek ederrak pekatzen zituztela bai xahar etxetan bai eta berdin beren etxetan. Urrats on asko egin zen gero bainan ez aski eta luzara berriz lerratu bide txar batzuetara.
|
|
2023
|
|
|
59 urteko gizona, burutik ez batere untsa, diotenaz. Duela sei
|
urte
jadanik molde bertsuan mendekatua zena lau laguni. Bera arizan da erraiten erizainak ezagutzen dituela beren soinekoetarik eta batto ikusi orduko geldirik ezin egonak hartzen duela!
|
|
|
Gauza bat frango nasai aipatu dena bilkura hortarik landa, bainan garbitasun handirik gabe, bozkatze berezi bat izaiten ahal litakeela, hartaz edo huntaz, ondoko hilabetetan, eta hori" erreferendum" delako baten gisakoa. Duela zonbait
|
urte
jadanik Macronek solas bertsuak erabiliak zituen bainan segidarik ez zen izan. Aldi huntan ba ote?
|
|
|
Horretan kontzientzia unibertsala ez da egundaino sekula aldatu; duela mila batzuk
|
urte
jadanik egiptoarrek pentsatzen zuten, heriotzaren ondoren, ez zitekeela arima justutzat har ez baldin bazuen erraten ahal: " Ez dut inor utzi gosez sufritzen"; kristau guziek badakite arriska tzen dutela Jesu Kristo bera entzutea egunen batean berei horrela gogorarazten:
|
|
|
...aborari gaztea hamalau urtetan hasten da bakarrik iraulden lan horretarako indarra doi doia aski duelarik; orduan lana poesia baita beretzat horditze antzeko sentsazioa sentitzen du; zenbait urte geroago, haurtzaroko kar hori itzalita dago, gazteak ofizioa ezagutzen du, indar fisikoak goian dauzka, eginbeharreko lana aise gainditzen du, eta ez zaio beste deus egiteko baizik eta egunero eta hainbat
|
urtez
jadanik egin duena; aste osoan, ondoko igandean eginen duena amesten hasten da. Orduz geroz galdua dago.
|