|
2007
|
|
|
Karaktere bat autokreazio bat da. Ez da naturaren adiguria, ezpada izpirituaren borroka bat geldigabekoa «une oro erdiesten», sortzen, eraikitzen779 Kant-ek dioenez, gizon emakumeen karakterea ez da berrogei
|
urte
ingurura heldu baino lehen tinkotzen780; hizkuntzaren karakterea ere, Humboldt-en aburuz, ez da hizkuntzaren «jatorrizkoa» (ezhistorikoa, «naturala»), nahiz eduki jatorrizko elementuak, jatorrizko tankera bat, ezpada heldutasun kultural bat erdietsi ostean bakarrik (literarioa, filosofikoa) ageriratzen da garbi, hizkuntzaren aktibitatean hain zuzen, ez egitura formaletan.... Karaktereak, horrela, historikotasuna baitaratzen du.
|
|
2008
|
|
|
Trask ek, adibidez, idatzi du «hizkuntza indoeuroparrak Europara iritsi baino 10.000 urte lehenago bazeudela hizkuntzak Europan», baina genetikoki frogatuta dago Euskal Herri ingurura gure arbasoak duela 40.000
|
urte
inguru heldu zirela, eta i ndoeuroparrak Europara duela 7.500 urte inguru; alegia, Trask bakarrik okertzen da 20 bat mila urtetan. Akats txiki horrek sistema glotokronologiko osoa deuseztatzen du.
|
|
2017
|
|
|
Laster gurasoen espresioak eta hitz egiten diotenean transmititzen dituzten emozioak ulertzen hasten da. Dena den, hitz egiten ikastea askoz ere konplexuagoa da eta bi urte inguru behar ditu bi edo hiru hitzeko esaldiak osatzen hasteko, eta sei
|
urte
inguru helduen antzeko hizkuntza eskuratzeko.
|
|
|
Europari dagokionez, badakigu lehen gizaki modernoak (Homo sapiens) duela 45.000
|
urte
inguru heldu zirela, baita glaziazioaren azken aroan, duela 18.000 inguru, babesa hartu behar izan zutela ere bizitzeko klima egokia eta baliabide naturalak zeuden lekuetan. Bi babesleku inportanteenak Iberiar Penintsula, mendebaldean, eta Balkanak, ekialdean, izan ziren, nahiz eta Italiako penintsulan eta Kaukaso aldean ere bildu zen jendea hotzaldi horretan.
|
|
|
Iraultza hori ekialde hurbilean hasi zen eta mendebaldera buruz hedatu. Euskal Herrira K.a. 5000
|
urte
inguruan heldu zen.
|
|
|
Igandean goizeko meza 10: 30etan Inharria baserrian; 11: 30etan zintzur bustitzea EmakHor bandak, Senperen Kantuz eta Tanborradak animatua; 16:00etan pilota partida tokiko pilotariekin; 17:00etan herri kirolak; 18:00etan Maialen Errotabehereren kantaldia; 19:00etan aperitifa Koxegik alaiturik; 19: 30etan Mutxikoak Saltoka taldearekin; 20:00etan legatza jatea Le Fronton jatetxean; 22:00etan Kemencito. Igande egun guzia, Zaldubiko trikitilari bikoteak alaituko du (badu 35
|
urte
inguru heldu direla). Astelehena," Box Office" eguna lemapean, hasiko da 9:00etan gazteen eskearekin; 11:00etan pilota partida; 19: 30etan Kuxkuxtuk animatuko du Bonneteiko poteoa; 21:00etan Beñat Elizondoren dantzaldiak hetsiko ditu bestak.
|
|
2023
|
|
|
Mielinizazioaren gailurra berrogeita hamar urtera arte luzatzen da (Sowell, Thompson eta Toga, 2004; Wang, Christian, Song eta Ming, 2018). Garunaren pisua hogei
|
urte
inguruan heltzen da bere gehieneko mailara eta murrizten hasten da 55 urte inguru dituenean.
|