2001
|
|
Toledoko Itunarekin legez ezarri zen prestazioak urtero KPIren arabera igotzea. Lehengo araudiaren arabera Gobernuak deskontatu egin zezakeen aurreko
|
urtean
inflazioari irabazitakoa, eta Parlamentuak ezabatu egin zuen arau hori. Oraingo 2001 akordioak ez du ezertarako ukitzen pentsioen balio igoera.
|
2002
|
|
Azken urteko prezioen igoerak (bost hamarreko igoera izan zuen azken urtean urrian) Espainia jarri du euroguneko herrialde inflazionistenen buruan, eta prezioen diferentziala bere bazkide monetarioen batez bestekoaren aldean, balio historiko handienean, 1,7 puntu. Espainia urrian izan zen, eta urtetik
|
urterako
inflazio tasa %4koa izan zen, aurreko hilekoa baino bost hamarren handiagoa, Ekonomia eta Moneta Batasunean (UEM) prezio igoerarik handiena izan zuen herrialdea. Era berean, Espainian hazi zen gehien inflazio tasa azken hamabi hilabeteetan,% 2,5etik% 4ra igaro baitzen, eta 1,5 puntu egin zuen gora.
|
2006
|
|
Adituek uste dute azken asteetan petrolioa merkatzeak eta euroguneko inflazioa irailean jaisteak ez dutela eragotziko tasak igotzea. Eurostaten kalkulu azkarraren arabera (Europako estatistika bulegoa), urtetik
|
urterako
inflazio tasa %1, 8raino jaitsi zen joan den hilabetean, eta abuztuan, berriz, %2, 3ra. 2005eko urtarriletik aurrera, EBZak prezioen egonkortasuna bermatzeko ezartzen duen %2tik behera egon zen lehen aldiz.
|
2008
|
|
Adituen arabera, EBko diru erakunde gorenak uste du eurogunean inflazio potentzial bat dagoela oraindik ere, eta horregatik ez duela diruaren prezioa jaisten. Hala ere, eskualdeko urtetik
|
urterako
inflazio tasa bi hamarren jaitsi zen irailean, %3, 6raino, eta %3, 8koa abuztuan, Eurostat Europako Estatistika Bulegoaren hasierako kalkuluaren arabera. Brian Bethune Global Insight estatubatuar aholkulariaren Ekonomia eta Finantzetako buruak dioenez, puntu erdiko mundu mailako interes tasen beherakada koordinatua, “neurri egokia litzateke egungo egoeretan”, jakinarazi du EFEk.
|
2009
|
|
Urtetik
|
urterako
inflazioa jaisteko kausak hainbat elikagai (olioa, ogia eta fruitu freskoa, kasu) eta zerbitzu (hotelak, jatetxeak eta kafetegiak) merkatu izana da.
|
|
Interes tasen jaitsierarekin euroguneko ekonomiaren atzeraldia eragoztea nahi du EBZk (2008ko laugarren lauhilekoan% 1,5eko murrizketa izan zuen, eta urtetik
|
urterako
inflazioa, bitartean, otsailean hamarreko bat egin zuen gora,% 1, 2eraino).
|
|
EINek gaur argitaratu dituen KPI orekatuaren datuen arabera, apirilean urterik
|
urterako
inflazio tasa mantendu egin da aurreko hilearekin alderatuz.
|
|
EINek gaur aurreratu duen urterik
|
urterako
inflazio tasa aurreko urteko hile berberean baino 4,3 puntu baxuagoa izan da.
|
|
Urterik
|
urterako
inflazioaren jaitsiera, batez ere, garraioaren prezioaren jaitsierari zor zaio, izan ere, urteko tasa apirilarekin alderatuta, %9, 2era jaitsi da erregaiak 2008an baino gutxiago garestitu izanaren ondorioz.
|
|
|
Urtea
inflazio negatiboarekin amaitzeko aukerak gutxitu egin dira, urrian prezioek %0, 8 egin baitute gora Hego Euskal Herrian. Urte arteko tasa oraindik negatiboa da (%0, 4), baina urtarrilaz geroztikoa positiboa da aspaldiko partez.
|
|
Espainian prezioak %0, 7 igo dira urrian, eta %0, 7eko urte arteko inflazioa dago. Hala ere, Espainiako Gobernuak uste du urteko azken bi hilabeteetan prezioak nabarmen igoko direla, eta
|
urtea
inflazio positiboarekin bukatuko dutela. Jose Manuel Campa Ekonomiako Estatu idazkariak erregaiei egotzi die artean inflazioa negatiboa izatea, baina haren eragina gutxitu egingo da azaroan eta abenduan, iazko bi hilabete horietan dagoeneko asko merkatu zelako petrolioa.
|
|
Edonola ere, oso litekeena da Nafarroak ere
|
urtea
inflazio positiboarekin amaitzea, urtarriletik azarora han ere prezioak %0, 4 igo baitira. Nafarroa izan da, gainera, azaroan prezio igoera handiena izan duen lurraldea, %0, 8koa alegia.
|
2010
|
|
Aparteko paga hori pentsiodunek hasierako aurreikuspenen gainetik hazten direnean jasaten duten erosteko ahalmenaren galera konpentsatzeko ordaintzen da. Hala ere, desbideratzea ez da horrela gertatu, urtetik
|
urterako
inflazio tasa azaroan jarri baitzen, eta data hori pentsioen balio handitzerako erreferentziatzat hartzen da, %0, 4% 2ko aurreikuspen ofizialaren azpitik dagoen ehunekoa, 2009an pentsioak igotzeko oinarritzat hartu dena. Prestazioen igoeraren eta kontsumo prezioen jaitsieraren arteko alde erreal horrek, Lan Ministerioaren kalkuluen arabera, Espainiako pentsiodunen erosteko ahalmenaren %1, 6ko igoera eragin du, gutxienez, paperaren gainean.
|
2020
|
|
Eguneroko saskian ere ikusi da 2019
|
urtea
inflazio txikikoa izan dela. Aurten ere, BERRIAk oinarrizko 35 produkturen saskia osatu du, eta Ipar zein Hego Euskal Herrian zer bilakaera izan duten aztertu du.
|
2021
|
|
Arazoa da, kasu honetan, erreferentzia gisa hartzen den KPIa aurreko urtekoa izaten dela, eta horrek azaltzen du hein handi batean 2021eko lansarien igoera %0, 91 baizik ez izatea. 2020 urteko KPIa da igoera horiek egiteko erreferentzia, eta aurreko
|
urtean
inflazioa negatiboa izan zen.
|
2022
|
|
Gipuzkoako langileak %3, 8 pobretu ziren batez beste 2008 eta 2020 urteen artean: azken bi
|
urteetako
inflazio datu handien aurretik ere langileek erosketa ahalmena galdu zuten. ELAk zehaztu du Gipuzkoako datuekin bakarrik egin ahal ukan duela txostena, Bizkaiko, Arabako eta Nafarroako ogasunek ukatu egin dietelako informazioa.
|
|
Azkeneko
|
urtean
inflazioak gorantz egin du etengabe, eta joan den urrian goia jo zuen eurogunean urte arteko tasa %10, 7koa izan zen. Inflazioa jaisteko Frankfurt interes tasak igotzen ari da, hau da, diruaren prezioa garestitu du.
|
|
1.164 euro urteko. Alegia, azken bi
|
urteetako
inflazio datu handien aurretik ere langileek erosketa ahalmena galdu zuten. ELA sindikatuak eginiko ikerketa baten ondorioak dira, Gipuzkoako Aldundiak emaniko lurraldeko soldaten inguruko datuak eta KPIaren bilakaera gurutzatuz lorturikoak.
|
2023
|
|
«Lan baldintza duinak nahi ditugu», azpimarratu zuen Garciak. Datozen
|
urteetako
inflazioaren araberako soldata igoerak ere exijitu dituzte, baita lanaldi murrizketak ere. «Esaterako, garbitzaileek ratio handiak dituzte; ratio horiek kontrolatu eta jaitsi egin behar dira».
|
|
Bi arlori eman die garrantzia, soldata igoerei eta enpresen irabaziei, uste baitu horien menpe dagoela inflazioak berriro gorantz egitea. EBZk askotan nabarmendu izan du soldata igoera handien arriskua, baina datuek diote azken
|
urteetako
inflazio handiaren gakoetako bat izan dela enpresek irabazi tarte oparoak eduki dituztela, sektore batzuetan bereziki.
|